sabyrly
03.03.2024 11:49
Tämiz duýgy bilen ýugrulan şygyr,
Duşan tebibi deý melhem adama.
Gülkünç bolar, ýazylmasyn goşgular,
Taýyn sazyñ, taýyn heñiñ badyna.
Bolmaz gursagyñda uklan duýgyny,
Eliñ bilen oýandyryp, güýjedip.
Setirleri paýlap ýörmäñ manat deý,
Saklañ ony toşap kibi süýjedip.
Goşgy kalpda çoýun kimin taplansyn,
Saklansyn ol bir mukaddes syr kimin.
Okyjylar gözläp tapsyn goşgyny,
Ummanlaryñ düýbündäki dür kimin.
Arzysy bolmaly her bir setiriñ,
Şahyr haryt däldir, nyrhy bolmaýar.
Eger toý süýji deý seçeläp ýörsek,
Şygryñ warsakydan parhy bolmaýar.
Şygyr tämiz bolsun, päk bolsun, ony,
Mukaddes zatlaryñ deñinde saklañ!
Çigit satyñ,mata satyñ, gül satyñ,
Ýöne, haýyş edýän, goşgyny satmañ!
Aşyr HANOW
27
49
sabyrly
02.03.2024 15:13
Wagt ölçäp otyr ähti wepañy,
Kalbym, ruhum çekýär jebri jepañy,
Köýenem kän sürenem kän sapañy,
Dünýäm arzuwlara dolduran Söýgi.
Saña tarap çykdy ýollaryñ bary,
Aýrylyp bilmedim çeksemde zary,
Goşgy gazallarmyñ sendedir gory,
Göwnüm al asmana galdyran Söýgi.
Mähir muhabbetiň dowadyr kalba,
Sensiz boşap galar bu garyp külbe,
Bir gyzyň yşgynda edip bir telbe,
Yşgymyň sazyny çaldyran Söýgi.
Ýersiz ýere käte goýupdyñ ünjä,
Ýetirenok ýazgyt arzyly bijä,
Görmek üçin entäp gijeden gijä,
Sabyrym takatym öldüren Söýgi.
Sen gapymy kakdyñ özüm ýitirdim,
Ýyldyzlara ellerimi ýetirdiñ,
Şeýle bagty sen başyma getirdiň,
Bagtyň nämedigni bildiren Söýgi.
Süleýman TEKÄÝEW
25
71
sabyrly
01.03.2024 16:50
Bizi haýsy pursat şu güne saldy,
Bize şeýtmeklige kimiň haky bar?!
Her kim öz bagtyny gurup biler-ä,
Bolmasa-da köpi gören akyldar.
Sen onda, men munda,
Kime haýyr bar?
Kim ol biziň bagtymyzy ýatyran?!
Ýogsa, senem men diýip kän aglapdyň,
Menem betbagt, başym tutup oturan.
Nädip başga ýoly aldykkak saýlap,
Nädip bu çykgynsyz çuňluga gaçdyk?
...Adamlara garap ýaşajak bolup,
Bir-biregi kötekledik,
Ýalňyşdyk.
Aýt, hany,
Dogryňdan gel-de, aýt maňa,
Gussalarňy durmuş basyp, ýitmänkä.
- Näçe gezek meň belgime jaň edip,
Öçürip agladyň, gudok gitmänkä?!
Seýitmyrat Geldiýew
25
36
sabyrly
01.03.2024 11:25
Gyş sowulyp,ýaz gelipdir,
Çykyşyňyz seýlemidir.
Dünýämize näz gelipdir,
Döreýşiňiz beýlemidir.
Gulagyma saz gelipdur,
Ýürek sesi şeýlemidir,
Yşk kadasy beýlemidir.
Geçip gitdiň gaş kakyplar,
Siňip gitdiň gözlerime,
Galdymyzyňdan bakyp, ýar,
Bendi bolup näzleriňe,
Togap eýläp yzlaryňa.
Hakym ýok aýtmaga adyň.
Rakyp ählinden çekinýän.
Düşünmezler ýakyn-ýadyň,
Jemalyň görsem dokunýan.
Keramatsen, göwün şadym.
Seždämsen, saňa sygynýan,
Jennetden çykan kokun, ýar.
Syganok söýgim çygryna,
Ejiz gelýän götermekden.
Bezeg berýäň bar şygryma,
Gorkýan seni ýitirmekden,
Ömri bihal ötürmekden.
Ak gar ýaly alkymyň bar,
Misli, gyşyň doňagyndan.
Dünýä dolýar ýalkymyň, ýar,
Suw geçende damagyňdan.
Göwnüm gidýär galkynyp, ýar,
Alsam posa ýaňagyňdan,
Kyrk çilläniň doňagyndan.
Mejnunyň men, Leýlim bolsaň,
Zöhräm bolsaň, Tahyryň men.
Halanyň men, Söýlim bolsaň,
Waspyň ýaýýan şahyryň men,
Hyýalyňda zahyryň men.
Duçar bolup agyr yşka,
Göz ýetirdim kän-kän zada.
Ýetmek üçin jennet-müşge,
Tabyn boldum kanun, kada.
Dünýesinde barym seňki,
Permanyňa kaýyldyryn,
Ykbalyňa maýyldyryn.
Wadaňa gaýym bol,läläm,
Elimde beren desmalyň.
Şol desmal ömrüme möhür,
Bu syr-ikimize mälim,
Bu syrdan alsynlar tälim.
Şyhmustapa HUDAÝBERDIÝEW
27
19
sabyrly
29.02.2024 12:50
«Baş bolmasa, göwre läş» manyly nakyly adamlar, köplenç, gowy ýolbaşçy bolmasa, iş ýöremeýär diýen manyda ulanýarlar. Ol barada halk arasynda şeýle rowaýat bar. Adam bedeniniň agzalary öz aralarynda dawa edipdirler. Süňk: «Eger men bolmasam, adam ýerindenem turup bilmez, hamyr ýaly bulaşyp ýatar» diýipdir. Gan aýdypdyr: «Eger men adam bedeninde ýap ýaly akyp durmasam,ol ösüp, ulalyp bilmez». Onsoň ham: «Adamyň tenini ýylmanak, owadan edip görkezýänem, goraýanam, endamy ýakymly edýänem men» diýipdir. Soňra ruh: «Eger men bolmasam, adamyň hiç zada höwesi bolmaz, ony hemme zada ruhlandyrýan men» diýipdir. Kellä gezek ýetende, ol: «Adamlar «Baş bolmasa, göwre läş» diýip, ýöne ýere aýtmandyrlar. Siziň hemmäňiz maňa bagly» diýipdir.
«Musaň ýeke toklusy ýaly» sözi Musa pygamber bilen bagly bolupdyr. Musa pygamber çölde goýun bakar ekeni. Allatagala bilen gürleşmäge gitjek bolanda, goýunlary kime goýjagyny bilmän, möjek bilen gürleşip, gelýänçä oňa ynanypdyr. Sürini aman-sag gorap saklasa, gelensoň oňa
saýlan goýnuny berjekdigine söz beripdir. Ol geleninden soň, möjege: «Saýla, islän goýnuňy bereýin» diýipdir. Onda möjek giden süriniň içinden Musaň öz azaby siňen, ýekeje toklusyny saýlanmyşyn. Musa ol toklusyny juda gowy gör-ýändigi üçin möjege bermejek bolupdyr. Çagasyny lälik saklap, ony aşa goraýan adamyň ogul-gyzyna «Musaň ýeke toklusy ýaly» diýen durnukly söz düzümi halk arasynda şondan ýaýrapdyr.
«Ýedi derýaň suwuny içen» diýen söze köpbilmiş, ýaramaz adam hökmünde düşünýärler. Aslynda, bu sözi okumyş, köp bilýän, ylymly adam manysynda ulanypdyrlar. Sebäbi ir döwürler medresede okaýan talyplar ýedi sany esasy kitaby okapdyrlar. Olaryň hersi ylmyň bir akymy
bolup, durmuşa düşünmäge ýardam beripdir. Ondan baş-ga-da «ýedi derýaň suwuny içen» adamyň — ýedi ýurdy göreniň gözýetimi giň bolýar.
«Saman astyndan suw goýberen» diýip assyrynlyk bilen bildirmän bir iş edýän adama aýdylýar. Aslynda, ir döwürler duşman çozanda, galanyň töweregine giňligi we çuňlugy 3-4 metr bolan uzyn garym gazyp, içinem suwdan dolduryp, ýüzüne saman sepipdirler. Gala çozan duşman samanyň astynda suwdan doly çukuryň bardygyny bilmän, aty bilen bile suwly çukura gapgarylypdyr. «Saman astyndan suw goýberen» sözi şondan galypdyr.
Baýram GOÇMYRADOW
27
43
sabyrly
28.02.2024 17:35
Seni ýigrenmäge hakym ýok meniň!
Hakym ýok, daragtyň güýji — kökünde!
Ýetişmeris hatda gynanmaga-da,
O pikirler bilimizi bükende.
Ýöne ikimiziň yşkymyz bardyr,
Ýöne ikimiziň derdimiz bardyr
Arşa sapar eýlän ykbal ýükünde.
Seni söýmezlige hakym ýok meniň!
Çynarymyň başy ýetdi asmana.
Meň öňdenem uly hormatym bardy
Özüne, so-oň özgä gulak asýana...
Indem, sözlerime sygmadyk yşky,
Indem, gözleriňe sygmadyk yşky
Barýaryn men Gök boýnundan asmaga...
Seni unutmaga hakym ýok meniň,
Birleşişi deýin Ýer bilen Gögüň
Birleşip gidendir göwünlermizem,
Birleşip gidendir ýüreklermizem,
Şol sebäplem, juda gorkunç görünmez,
Synagdan geçene içi hem görüň,
Diňe yşkyňyzyň goýnundan örüň!
...Seni ýigrenmäge hakym ýok meniň,
Sen meniň daragtym, sen meniň köküm!
Seni söýmezlige hakym ýok meniň,
Ol Taňrydan gelen ylahy höküm!
Seni unutmaga hakym ýok meniň,
Sebäbi sen meniň «Yşk» atly ýüküm!
Ogultäç Oraztaganowa
27
34
sabyrly
27.02.2024 13:26
Yşk okan kitaplarymdaky ýaly däldi.
Geçmiş geçen günlerde galmaýar, ol biziň her ädimimizde ýalňyşlyklarymyz bilen garşymyza çykýar.
Ýaşan günlerimiň ählisinde synagdan geçdim. Edil okuwçy ýaly, käte begendim, kä gynandym.
Maňa şeýle bir jümleleri sowgat et, olar her gezek ýadyma düşende, seniň ýanymdalygyňy duýaýyn.
«Eger diňlemek isleseň, kitaplar seniň bilen gürleşer» diýip, alyp beren kitaplaryň häzir seniň ýoklugyňda tekjämde dymyp durlar...
Gülşüň kalbyma saz bolup gondy.
Herimiz bir tarapa gidipdik, emma ol gidişimiz ädimlerimiziň alyp giden ýeri eken.
Ynha, görýäňmi, ykbal bizi bu ýere täzeden alyp geldi. Ýöne sen başga, men başga.
Biz «gitmek» sözüni köp ulananymyz üçin aýra düşdükmi?
Iki adam asmana seretdi, emma hersi bir zat gördi. Olaryň biri çaga, biri welin gojady.
24
72
