awadan
21.05.2025 17:18
Duýgur göwnüň küýsegi 7-nji bölüm
Aýnuruň üýtgeşik ýylgyryşyny görmek isläp, aşaklyk bilen oňa gözümi aýladym. Şol halat Serdar odur-budur alyp geldi. Onuň özüne mahal-mahal Çary kakamyň sowalga diýip berýän pulundan süýşürinmek gylygynyň bardygyny bilýärdim. Onuň ätiýaçdan aýryp goýýanjasy bolaýmalydy.
— Gelnejem diýdiňizmi?
Aýnuruň näme diýýänini eşitmeýärdim, onuň äheňinden göwrümim giňeýärdi. Ejem jana diňe bir sesi däl, özem gaty çalym edip duran zenanyň ýanyndadygyma henizem ynanyp bilemokdym. Eý, Taňrym, munuň soňunyň nähili gutarjakdygy welin akylyma sygmaýardy.
— Çary kakam kakamyň agasy, ol biziň duldegşir goňşymyz, onuň maşgalasy Aýgül gelnejem. Ömürboýy olardan hoşal, ýöne siziň ýanyňyza gaýdanymyzy bilýän däldirler.
Serdaryň radioýaýlymyň edarasyna gaýdanymyzdan Çary kakam dagynyň habarsyzdygyny ünji edinýändigini bilsemem, geplemezligini isleýärdim. Birden Aýnur ýanymyzdan turup gidiberse, ýüregim ýarylaýjak ýalydy.
— Bizi alada edip duraslary ýok-la, onsoňam biz indi uly oglanlar. Özbaşdak.
Şol wagt hem kakamyň ýüzüni sallap, stola tirsegini diräp oturan keşbi göz öňüme geldi. Öz bolup oturyşym hem edil şolar ýalydy. Dünýäde tötänlik bolmaýar ahyry, haýran galaýmaly!
— Kakam ylmy iş edýär eken. Biz olara asla meňzemeýäris diýen ýaly.
Men elimi stoluň erňeginden aýyrdym, özüm bilmezden, elimi ýeňsäme goýdum, ýene kakamyň hereketini gaýtalaýanymy bilýärdim. Aýnuruň ýylgyryp aşak bakyp oturanyny görüp, gaýtam ekezlänýärdim. Bu onuň maňa geplemäge rugsat berendiginiň alamatydy. Onuň bilen biz öňden hem gaýybana tanyşdyk ahyryn.
— Çary kakam bilen Aýgül gelnejem diýýänim gowy adamlar. Ýöne biz olara öň «Çary kaka» ýa-da «Aýgül gelneje» diýip ýüzlenip ýören bolanymyz üçin, häzirem şolar ýaly ýüzlenýäris. Biz olara «eje-kaka» diýsek, olaryň ýeke gyzlary bar, ady Ajap, şol gabanýardy. Indi ol ulugyz.
Aýnur bilen gürrüňimiz alyşdy. Garbanyşhana gelýänleriň sany köpeldi, işgärler günortanlyga çykan bolmaly.
Men darygyp başladym. Özüne habar gatýanlara Aýnur mähirli ýylgyryp başyny atýardy. Göwnüme, olar meniň iň soňky umydymy elimden ogurlap barýan ýalydy.
— Men saňa düşünýärin.
Meniň şol pursatda gözüme biygtyýar ýaş geldi.
— Ýaşuly, halypa işgärlerimiz bilen hem käte şol meselede pikir alyşýarys. Adam diňe bir maddy islegini däl, eýsem, ruhy isleginem doly kanagatlandyrmaly. Şonda ol hakyky derejeli adam bolýar. Bir ýerden okapdym şuny: «Doganlar dürli hilidir, onda esasy zat gan gatnaşygy däldir, ruhy doganlarda pikirleriň, garaýyşlaryň we maksatlaryň birligi bardyr. Ruhy taýdan ýakynlygy bolan adamlar birek-biregini pikir taýdan ösdürip bilýärler» diýip ýazylypdyr. Maşgala agzalarynyň özara ýakynlygy olaryň ruhy bitewüligini emele getirýär. Bolýar, men siziň kelläňizi agyrdyp oturmaýyn. Ynha, ulalarsyň, şonda özüň düşünersiň.
Eý, Taňrym, bu gyzyň sesindäki meni özüne çeken zat, diňe ejem jana meňzeşligi däl, ol akylly zenan. Akylly bolandygy üçin, onuň sesi maňa üýtgeşik göründi. Adam sesini ýüreginden geçirip aýdýar. Sesiň ýöne bolmaga haky ýok. Onuň maňa mähirli ýüzlenmegi hem ýüreginde üýtgeşik jadynyň, adamy güýçli edip bilýän gudratyň bardygy üçin.
— Bolýar, bagyşlaň, meniň ýazgym bardy. Siz salgyňyzy şu ýere ýazyň, telefon belginem unutmaň…
Ol hoşlaşmalydygymyzy duýdurdy. Men onuň öňümde goýan kiçijik kagyzjygyna salgymy belleşdirdim, elim zordan diýen ýaly hereket edýärdi. Ojagaz kagyza başga zatlary, ýüregimdäkini ýazasym gelýärdi. Meniň, haýsydyr oba oglanynyň ýazanja şojagaz hatyny Aýnur ýanynda göterer diýip inçe umyt edýärdim.
Dowamy bar ☘️
5
46
awadan
20.05.2025 18:17
Duýgur göwnüň küýsegi 6-nji bölüm
Inimiň her sözi böwrüme dürtülen ýaly gülkimi tutdursa-da, telefonda:
— Salam, bagyşlaň, men alyp baryjylygy gowy görýärin. Siz maslahat berseňiz diýip geldim.
Ýeri, bu sözler nireden kelläňe geldi diýsene?!
— Siz telefony Dursun gelnejä beriň!
Şol wagtam ýaşlar bölümi üçin alypbaryjylar seçilip alynýan eken. Aýnuruň Dursun gelneje diýýäni ýüzüme dykgatly seretdi, şol garaýyş hem maňa alypbaryjylyga yhlasymyň derejesini ölçeýän ýaly bolup göründi. «Bu ejem jana meňzeş üýtgeşik sesli gyzy çynym bilen göresim gelendigi üçindir» diýip, aljyraňňylygymy basmakçy bolýardym. Aradan salym geçmänkä, aňyrdan bir gyz geldi-de, Aýnur Baýlyýewanyň ýanyna gelenleri garşy almak üçin gaýdandygyny düşündirdi…
Ejem jan ýaly owadan hem mähirli zenan dünýäde bar ekeni. Men oňa şony aýdasym gelýärdi. Ýöne, näme üçindir, bu pikirimi häzir däl-de, soň aýdanymy kem görmeýärin.
— Jigim, öň mekdepdäki çykyşlaryň ýazgysy ýokmy?
Aýnuruň mähirli sesine başymy ýaýkadym. Ol şol sowaly bilen, göwnüme bolmasa, menden daşlaşyp barýan ýalydy. Ýüregim öňküdenem beter gürsüldedi.
— Biz gaýtmalydyk, iň gowusy, gaýdaly.
Meniň şol wagt nämä gaharymyň gelenini häzirem düşündirerin öýdemok. Birden özümde aýap ýören, asla hiç kime ynanyp bilmejek gymmatly bir tapyndymy ýitiren ýaly boldum. Aýnuruň «jigim» diýmesi onuň maňa düýbünden üns bermezligi bolup duýuldy. Men onuň bilen oturjakdym, özüm hakda gürrüň berjekdim. Onuň bolsa bar küýi meniň alypbaryjylyga laýyk gelýänligimde ýa-da gelmeýänligimdedi. Şolbada kejirligimi etdim, yzyma öwrüldim.
— Biz soň ýene geläýeris.
Aýnuruň şonda maňa ýalt edip, gözüni balkyldadyp seredişi ömür göz öňümden gitmez. Asyl, onuň diňe sesi däl, seredişi hem ediljek ejem janyňkydy. Men saklanyp bilmedim:
— Golaý-goltumda garbanar ýaly ýer ýokmuka?! Sizem biz bilen kofe içersiňiz.
Adam pahyryň käte gepleýän zadynyň nireden kellesine gelýänine haýran galaýmaly. Serdaryň maňa mölterýänini aňýaryn. Ýöne, näme üçindir, gyzyň ünsüni özüme çekesim gelýärdi.
— Edaramyzyň içinde hem kiçeňräk garbanyşhana bolmalydyr. Ýörüň, görkezeýin.
Aýnuruň şujagaz sözi meni ýene-de öňki kaddyma getirdi. Mende hiç hili öýke ýokdy, ol biziň bilen oturyp kofe içer diýen umydym bardy. Ýogsam biziň öýümizde kofe içýän ýokdy, gök çaý bilen nepesimizi durlaýardyk.
— Näme buýurmakçy bolýarsyňyz?
Gyzyň mylaýym gepleýşini! Men näme isleýändigimi özümem bilemokdym. Onsoňam şol wagt ýanymyzdaky pul hem azdy ahyryn.
— Göni yzymyza gaýtsak, kem bolmazdy. Bizi alada edýändirler.
Inim Serdaryň sesinde ünji bardy.
— Ertirki çykyşyňyz bolsa, siz ýadansyňyz. Geliň, bile kokteýl içeliň. Kokteýli gowy görýäňizmi?!
Aýnuruň şu sözleri aýdyşy maňa has hem üýtgeşik göründi. Ejem janyň kokteýl taýýarlamagy gowy görýändigi, bize ondan içirişini men ömür unudarynmy?! Eý, Taňrym, dünýäde şeýle tötänlikleriň bolýandygyna akylym ýetsedi! Men doňdurylan ýaly bolup, gyzyň hereketini synlaýardym. Ol çetdäki stollaryň birine ýakyn bardy-da, oturjak ýerimizi peýledi. Men bolsa, onuň edil ýakynjagynda oturmagy göz öňüme getirdim-de, erksiz oňa tarap golaýlaşdym.
— Men buýraýyn. Häzirjek gelýärin.
Inim ylgap gitdi. Men Aýnuruň edil ýanjagazyna geçip oturdym.
— Siz meniň ejeme şeýle bir meňzeýäňiz, onuň ediljek özi-dä.
Bu sözleri bir demde aýtdym. Gyz ýylgyrdy.
— Oňa salam aýdyň!
Meniň başym sallandy. Uludan demimi aldym.
— Biz gelnejemlerde ýaşaýarys. Men bäş ýaşlykam, inim ikimiziň aramyz bir ýaş, olar pahyr…
Gürlemäge rowgatym çatanokdy. Özüme zor salan bolup, gyza ýylgyryp seretmäge jan etdim.
— Wah, wah, gören badyma hem şony duýdum, «Mähre zar çagalara meňzeýär» diýdim.
Onuň sözi ýene-de meniň badymy gaýtardy. Bu sapar özümi elden bermedim.
— On alty ýaşly oglan çaga bolýarmy?!
Dowamy bar ☘️
12
138
awadan
19.05.2025 20:48
Duýgur göwnüň küýsegi 5-nji bölüm
«Men Sizi gowy görýärin, Siz meniň ömrümiň manysy. Ýüregime melhem boljagam diňe siz. Bilýärin, maňa göwnüňiz ýetmez. «Obaly oglandyr-da» diýersiňiz».
— Sen samsykmy?
Serdar maňa ilkinji gezek şu sözi aýdýardy. Onuň stoluň üstünde goýan hatymy alanyny görüp, şonda oňa tarap topulypdym.
— Ber haty!
— Bermen!
Ikaralykda tutluşyk gitdi. Ýogsam biziň bular ýaly ara tow düşüp, garpyşýan ýerimiz bolmandy.
— Dur, agam, Çary kakam dagy şähere gidýärler. Iki peli ertire çenli depip bolsak, ikimizem äkitjekdigini aýtdy. Sen eşitmediňmi?! Şähere gideris.
Men näme diýjegimi bilmän sägindim.
— Gidenimizde Aýnury (Men eýýäm ol gyzyň adyny bilýärdim) nädip görjek?!
Jigim ýere çökdi, onuň bolup oturyşyna nebsim agyrdy.
— Bolýar, ilki redaksiýa jaň edeýin. Ýöne ikimizde heniz telefonam-a ýok.
Men özüme çykalga tapdym hasap etdim, ýöne munuň soňunyň nähili gutarjagyna heniz gaty ynamym ýokdy.
Serdar birden boýnumdan goluny asdy:
— Ol gyz senden gaty uly bolaýmasa.
Men sesimi çykarmadym. Sebäbi arzuw bilen ýaşamagyň hezili bilen soňy hakynda pikir hem edemokdym. Maňa şol gyzy görsem, onuň sesini eşidip dursam, ynha, şol bar bolanydy.
… Garaz, arzuw edilen gün ýetip geldi. Biz — şäherde. Niýetimiz şäheriň gaýra çetindäki Gündogar bazaryna gidip, özümize gerekli egin-eşik satyn alynmaly. Aýgül gelnejem bilen Çary kakam myhmanhana ýerleşen badymyza, obadaşlarymyzyň biriniň hassahanada ýatandygyny, şondan habar almakçydyklaryny aýtdylar-da, çykyp gitmekçi boldular. Men Serdaryň ýüzüne dikanladym: «Näme etmeli?!». Özümiňem içimi iç ýyrtyp gelýärdi.
— Çary kaka, bizem biraz şu seýilgäh tarapa gezelenç edäýeli, uzaga gitmeris.
Agzym agzyma gowşanokdy:
— Ejem pahyryňky ýaly gepleýän gyzam görsek…
Çary kakam şonda bolsa-da näme diýýänime pisint etmedi, Aýgül gelnejem irki bir wakany ýatlap kinaýaly ýylgyrdy:
— Öň bir gezek şähere gelenimizde, kinoda oýnaýan buýra saçly artist gyzam görüpdik. Sizem görersiňiz.
Ol Çary kakama henek edýärdi. Çary kakam ýaşrak mahallarynda buýra saçly bir artist gyzy gowy görüpdir, onuň oýnaýan sahnalaryny görmek üçin, üzüm satmak bahanasy bilen, şähere gaýdar eken.
Soň bize az-owlak pul goýdular-da, olar gyssanmaç çykyp gitdiler.
Otagyň içinde inim ikimiz galdyk. Soň biz radioýaýlymlaryň edarasyna gitmek üçin daş çykdyk. Serdar öňden, men hem yzdan ýöräp barşymyza, ahyry bir ýerde ädimimizi togtatdyk.
Serdaryň ýüzi aladalydy.
— Köp ýol geçdik.
Ol ötegçileriň birine habar gatdy.
— Radioýaýlymlar haýsy ugurda, bileňzokmy?
Ötegçi egnini ýygyrdy.
— Bagyşlaň, siz radioýaýlymlaryň ýerleşýän binasynyň şu ýerden näçe uzaklykdadygyny aýdyp bilmersiňizmi?
Meniň habar gatan ötegçim, aýak çekdi-de, soraýan ýerimiziň salgysyny düşündirmäge durdy.
— Görýäňmi, medeniýetli gürläp bilmegem gerekdir, inim, ynha, adama ýüzleneniňde, ýaňky edişim ýaly edip ýüzlenmeli.
Men aýagym ýere degmän diýen ýaly, görkezilen ugra tarap eňip barýaryn. Uly bina ýeten badymyza, Serdara maý bermän, özüm sorag-jogap penjiresine, kellämi uzadyp:
— Salam, bagyşlaň, aýtsaňyzlaň, «Sag-aman ördüňizmi?» gepleşigi şu ýerde ýazylýarmyka?! — diýip soradym.
Penjiräniň aňyrsyndaky aýal maňa makullaýjy jogap berdi.
— Şondaky alypbaryjy gyz şu wagt işdemikä?! Şony göreli diýip geldik welin…
Bu meniň inimiň sowaly.
— Ýok-la, biz onuň bilen duşuşmalydyk. Siz jaň edip duýduraýsaňyz, mümkin bolsa — diýip, men inimiň sözüni böldüm.
Men ondan, näme bolsa-da, ekabyrdym. Şonda inimi jogap hökmünde tirsegim bilen hürsekledim. Özüme telefon uzadylanda bolsa, aljyradymmy, näme, ýene töweregimden dalda gözledim.
— Medeniýetlije gepleş, medeniýetlije, hakyky medeniýetlije ýüzüňi görkezgin. Üzüm pelde gum agdaryp ýören oglandygyňy bildirtme!
Dowamy bar ☘️
7
66
awadan
17.05.2025 23:52
Duýgur göwnüň küýsegi 4-nji bölüm
Olar welin, barybir, ýüregimdäki mähribanlarymyň ornuny tutup bilmeýärdi. Käteler öz-özümden öýkelemek gylygym bardy. Muny çagalykdan ynjyk häsiýetliligimden görselerem, ejem dagyny küýsemekden edýänime Çary kakamyňam gözi ýetmän duranokdy. Has kiçi wagtlarym: «Sen aglasaň, menem aglajak» diýip, Aýgül gelnejemem käteler meniň bile bile aglaýardy. Soň ulaldyk, köne ýaranyň emi wagt ekeni. Ine, şol günem radiodaky gyzyň sesi bizi ýene şol günlere gaýdyp getiripdi. Radioda gepleýän gyzyň sesi ediljek ejem pahyryň özüdi. Şonuň üçinem «Sag-aman ördüňizmi?!» gepleşigi başlandygy biziň öýümizde gaýda-gaýmalaşyk başlanýardy. Gyzyň mylakatly sesine ukudan oýanýardym.
«Perzentleriňiz öz öýüne wepaly, ygrarly perzentler bolsun! Gahryman Arkadagymyzyň manydan doly, bahar bägülleri ýaly owadan jümleleriň çemeni bolan «Mertler Watany beýgeldýär» atly kitabynda belläp geçişi ýaly, olar iliniň serdary, öýüniň hany bolsun!» diýerdi welin, hamala, bu sözleri ejem jan bir ýerlerden illere aýdyp duran ýalydy. Şeýle ýakymly hem mähir bolup duran sesi diňe ejem jandan eşidipdim. Başga adamlar meni näçe eý görselerem, olaryň sesinden onuňky ýaly mähir duýulmaýardy.
Radiodaky mähriban ses ejem janyň çagalygymda aňyma siňip galan mylaýym sesini ýyllardan, aýlardan maňa sary alyp gelýärdi.
…Men niçeme ýyllap bu sese zar bolupdym, ýitigini gözläp surnugan awçynyň ýagdaýy meniňkiden gowudyr. Ol ahyrynda awunyň şowly boljagyna umyt edýär. Meniň ejem janyň, kakam janyň indi dolanyp gelmejegine akylym çatyp durdy.
«Sag-aman ördüňizmi?» gepleşigindäki alypbaryjy gyzyň sesi janyma rahatlyk berýärdi. Men radiodan onuň sesini eşiden badyma, şähdaçyklyk bilen mellegimize çykýardym.
Mellegimizdäki üzümiň puluna alnan telefon ýyl aýlansa-da könelmedi. Men her gün «Ertiriňiz haýyrly bolsun!» gepleşigindäki gyzyň sesini hyýalyma getirip ýaşaýardym. Ol ses bir ýerlerden mähriban bir adamyň maňa ugradýan göze görünmeýän duýgudaşlygydy. Ejem janyň mährine suwsan kalbyma diňe şol ses şypa bolýardy. Mähre doly şol dünýäden hem bir güýç syzylyp, Günüň şöhleleriniň ýere goluny atyşy ýaly, ol maňa salgym atýardy. Şol günler hem meniň hyýalyma alypbaryjy gyz kürsäp girdi. Onuň sesi hyýalymda mydama eşidiler durardy, ondan men özümçe keşp döredipdim. Ejemiňkä meňzeş owadan sesli gyzyň ýüregi hem owadan bolmalydy. Ol gyz elýetmezlikdi, meniň arzuwymdy. Ses tolkunlary hakynda fizika mugallymymyzyň aýdanlaryny sesimi çykarman diňlesemem, sesiň adamyň häsiýetini aňladýandygy hakynda onuň aýtmandygyna geň galypdym. Meniň diýýän zadymyň fizika dahylly zat däldiginiň pikirini edemokdym.
— Ses adamyň häsiýetinem aýdýar — diýip, men synpdaşlarymyň arasynda öz pikirimi aýdanymda, olaryň gaty geň görenlerem boldy. Soň: «Ejem janyň mähirli sesi» diýip, düzme ýazypdym. Şol düzmäm bilenem etrabymyzda geçirilen ders bäsleşiginde ýer alypdym.
Hawa, ýyllar geçse-de, şol gepleşige yhlasym üýtgemeýärdi. Şol gepleşigi diňlemek, onda-da ne diňlemek, alypbaryjy gyzyň sesi bize irden rysgal paýlaýan perişdäniň sesi bolup eşidilýän ýalydy. Çary kakam bilen Aýgül gelnejemem oňa endik edinipdi. Bir gezegem olar bu gepleşige hat ýazdylar (muny meniň göwnümi götermek üçin eden bolmaklaram mümkin!). Çary kakam: «Şu gepleşigi yzygiderli diňleýäris, onuň döredijilik toparyna hoşallyk bildirýäris» diýip, öz ýazanlaryny okap başlady welin, men:
— Onda esasy gowy ýeri alypbaryjynyň gowulygynda — diýip mydyrdapdym. Ony bir gün görerin diýen inçe umydym bardy.
Özüm ýalylaryň jahyllyk edip, gyzlara habar gatýan ýaşlaryndakamam, alypbaryjy gyz hakynda oýlanýardym. Ejem janyň mähribanlygy ýaly mähribanlygyň diňe şol gyzda bardygyna şeýle bir ynanýardym welin, ol düýbünden nätanyş hem bolsa, meniň üçin iň ýakyn adam ýalydy. Bir gezek oňa düşnüksiz hat ýazyp kelesaňlyk hem etdim… Bolsa-da, ony jigim elimden aldy. Ýogsam men ony göni redaksiýa, şol gyzyň adyna ibererdim.
Dowamy bar ☘️
10
90
awadan
16.05.2025 20:18
Duýgur göwnüň küýsegi 3-nji bölüm
diýip söýgüleýärdi. Setdar, Serdar — inim ikimiz. Baky, Wepa — ejem janyň arzuwy. Indi dünýä inmeli ekizleriniň adyny onuň özi saýlapdy. Şol telefon alnan, ondaky radioda ejemiňkä meňzeş sesli gyzyň gepleşigini ilkinji gezek diňlän günümdäki ýaly, şol gün hem düýş görüpdim. Näzijek, çaga ýüregim bir zat syzan ýaly, ejemiň ýanyndan gidesim gelmedi.
— Eje, seniň ýanyňda ýataýaýyn! — diýip özelendim. Ejemiň ýanyndan aýrylsam, ýüregim ýarylyp barýan ýaly gorkdum.
— Kiçikä ejeçil bolan çagalar soň gaty batyr oglanlar bolýarlar — diýip, ejem meni gujagyna gysdy. Men bir käbämiň, bir-de kyblamyň boýnundan aslyşýaryn. Soňam guzy ýaly myrlap ýatypdyryn. Ýarygije ejem:
— Sowujak suw alyp gel, Setdar jan düýşürgändir — diýdi. Men, dogrudanam, şol gün elhenç düýş görüpdim. Iň gowusy, ony ýatlamaýyn.
— Näme düýş gördüň?
Ejem meni gujagyna gysyp, şonda gulagyny agzyma tutup sorady. Men diňe onuň ýylyjak demine meýmiräp, oňa gysmyljyradym.
— Bolýa, oglum, gorkunç düýş gören dälsiň, gowuja düýş görensiň — diýip, ejem elimi boýnundan aýyrmakçy boldy. Men:
— Ýok, — diýip elejiredim, — gowy bolman geçsin — diýdim. Şol wagt gören düýşümi unudan ýaly boldum. Ýogsam ol gaty gorkunç düýşdi.
— Oglum, meniň gujagymda ýatyber, sen ullakan bolupsyň, ejeň gujagyna sygaňok indi.
Kakamyň ýeserje ýylgyryşy göz öňümden ömrem gitmez. Men ejemiň gabaranyny duýýardym.
Jigim Serdar:
— Kakamyň gujagynda ýat! — diýip, maňa uly adam ýaly bolup maslahat bererdi.
Onuň ýeserjeligine haýran galaýmaly.
— Setdar, Setdar, tursana! Gitmeli boljak öýdýän.
Men ýerimden zöwwe galdym. Şonda iň soňky gezek mähribanymyň sesini eşidýändigimi bilmesem, näme?!
Eýýäm hemme zady görüp duran ýaly, Aýgül gelnejem geldi. Ol meni gujagyna aljak boldy. Men wägirdim.
Kakam öýden çykmankalar, jigim ikimiziň ýanymyza geldi:
— «Ikiňiziň heriňize bir oglan jigi alyp berjek» diýip, size söz beripdik. Akyllyja boluň!
…Biz olaryň ýola düşenini ulagyň sesinden eşidip ýatdyk. Men Aýgül gelnejemiň höre-köşesine pisint etmän olaryň yzyndan zörledip agladym. Halys elde-aýakda duramokdym, soň sesim has hem gataldy. Stoljygyň üstündäki telefona elimi uzadyp aglaýardym. Bu meniň: «Jaň edip kakamyň sesini eşitdiriň» diýdigimdi. Aýgül gelnejem düşündi. Men telefona ýakymsyz sesimi edip gygyrdym. Birdenem telefonda ulagyň elhenç jygyldysy eşidildi. Aýgül gelnejem:
— Gohuň bar bolsun, näme boldy?! — diýdi.
Soň ol meni ýerde goýdy-da, öýlerine ylgap gitdi. Menem şol myrtar sesimi edip agladym. Ol:
— Aglap, durar ýerde durmady diýdim-le, ahyrynda bir zadyň üstünden bardy-da
— diýip, maňa gahar etdi.
Soň biz olara gitdik.
Şol gün hem biziň iň süýji, iň eziz günlerimiz soňlanan eken.
Meniň aglaýan sesimi eşiden kakam özüni ýitiren bolmaly, ulagyň ýoldan çykanyny duýmandyr. Serdar şoňa, kiçi hem bolsa, düşündi. Şol günler:
— Sen samsyk bolmadyk bolsaň, kakam heläk bolmazdy. Sen — samsyk — diýip, käteler maňa azar berip aglady. Şol günlerde jigimiziň doglandygyny Aýgül gelnejemiň:
— Atlary pahyryň öz aýdanydyr: Baky, Wepa. Unutmaweriň! — diýip, telefonda aýdan wagty eşitdik.
Şondan soň Aýgül gelnejem üçin kyn hem ýakymly günler başlandy. Ol bir tarapdan özüniň ogully bolandygyna begenýärdi. Ikinji bir tarapdan bolsa, azarymyz ýetikdi. Bu ejemiň sesini edip gepleýän gyzyň gepleşigini diňläp başlaýançak dowam edendir. Men esli oglan bolsamam, ejemli, kakamly günleri küýseýärdim. Ykbalyň bu ýowuzlygy janymy örteýärdi. Hiç köşeşip bilmeýärdim. Ýetim bolsaň, ýarym göwün bolýan ekeniň. Saňa näme hezzet edäýsinler, gözüňe görnenok. Ýogsam şol wagtlar ýaşlary elliden agan Çary kakam bilen Aýgül gelnejeme iki hojalygyň keşigini çekmegiň aňsat däldigine akylym ýetýärdi. Olaryň yhlasyny ýere çalmajak bolup jan edýärdim.
Dowamy bar ☘️
8
80
awadan
15.05.2025 18:06
Duýgur göwnüň küýsegi 2-nji bölüm
«Ertiriňiz haýyrly bolsun!».
Bu mylakatly ses düýşümden gelýändir öýtdüm.
— Tur, Çary kakam garaşýar.
Meni gyssaýanyň jigim Serdardygyny aňym alsa-da, oňa jogap beresim gelmedi.
Düşekden ýeke ädimem daşlasasym gelenokdy. Men:
— Öýe başga kim geldi? — diýdim. Serdar «bilemok» diýen terzde yşarat etdi.
— Kim bolsun?! Hiç kim.
Men ýaňy bir özümi lampa düşege goýjak boldum welin, daşardan ýene-de şol mähriban ses eşidildi:
— Ertir bilen başlan işleriňiz şowuna, maksatlaryňyz oňuna bolsun! Ýagşy niýetleriňiz hasyl bolsun! Bagdaky bilbilleriň owazy ýaly şirinlik, ýaz bägülleri ýaly terlik hemraňyz bolsun!
Men ekezlenen ýaly boldum-da, ýerimden galdym. Ejem janyň mähriban sesi bolup, radiodaky gyzyň mylakatly sesi, ýüregimi elesledip barýardy. Aýagym ýere degmän, üzümli pele girdim. Serdar menden kiçi hem bolsa, ömür öňümden ylgaýandyr welin, şol gezek ol meniň yzyma eýgermedi.
— Agşam düýşümde-de şu ses maňa ejemiň sesi bolup eşidildi — diýdim.
Serdar sesini çykarmady.
Giçlik oňa gören düýşümi gürrüň berdim. Ol hem Aýgül gelnejeme gürrüň berendir. Ol agşamlyk öýe goňşymyz Kiçi agany çagyrtdy. «Aýat-töwir etsin» diýdi. Çary kakamam Kiçi aganyň ýanynda çugutdyryp oturdy. Şonda men ol pelimizdäki üzümleriň puluna telefon alnany üçin müýnürgeýändir öýtdüm. Üzümleri kakam bilen ejem ikisi öz elleri bilen ekipdiler. Çybygynam babaraply bir ökde bagbandan ýörite idäp alyp gelipdi.
— Şäherden gaýdyşyn, Oba hojalyk uniwersitetinde işleýän ýaşulynyň öýüne hem bardym, üzümlerini gördüm. Indiki ýyl, nesip bolsa, peliň ähli ýerine üzüm ekeli. Çary kakama-da bereris — diýip, onuň ejem pahyra gürrüň berýäni ýadyma düşýär. Üzüm eken günümiz men:
— Menem ekjek — diýip aglapdym. Asyl çagakam izzik gylygym bardy. Kakam ulagyny otlady-da, birsalymdanam eli iki sany kiçijik pilli gaýdyp geldi. Indi şol üzümler kakamyň agasy Çary kakamlaryň hem peli bilen birgiden meýdany tutup durdy. Her ýyl üzümlerimiz bol getirerdi. Aýgül gelnejem: «Oglanlaryň rysgalyna bolýan zat bi» diýerdi. Çary kakam bilen Aýgül gelnejem üzümleriň puluny eşrepi ýaly tutup, ony bizi öýli-işikli etmegiň arzuwy bilen sandygyna atyp goýýardylar. Şonuň üçinem şol üzümlerden serlen kişmişiň puluna Çary kakamyň özüne telefon alnyp gelen güni, Aýgül gelnejemiň keýpi bolmandy.
Bizi birden ol telefona gyzykdyryp goýan zat telefonyň radiosydy. Çary kakam daň bilen bazardan gelip, täze telefonynyň radiosyny açyp, özem pele giripdir. Meniň düýş görenimem şol gün daňdanyň öňüsyrasydy. Onuň radiosynyň sesine hem golumdan çekilen ýaly bolup ýerimden galypdym. Radioda gepleýän alypbaryjy gyzyň sesi ediljek ejem janyň özüdi. Soň bu sese şeýle bir öwrenişdim welin, ýaýlyma berilýän «Sag-aman ördüňizmi?!» gepleşigi başlandygy, ondaky gyzyň sesine gözümi ýalpa açýardym. Aýgül gelnejemem ýüzüni galdyrmasa-da, gepleşigi diňläp, ähli işini ederdi. Men onuň ejem jan hakynda pikir edýänini aňýardym, ol hem radiodaky alypbaryjy gyzyň sesiniň edil ejemiňkidigini duýýardy. Öýümizi tämizlemäge gireninde, onuň bizden ogrynça aglaýanyny käte eşidýärdim. Onuň öňem ýarawlygynyň ugry ýokdy. Çaga küýsegi bilen ýaş gelin mahallarynda, «Pylan ýerde janyňa em bar» diýseler gidýän ekeni. Ýöne ýeke Ajap gyzyndan başga çaga ýüzi düşmändir. Bizem heniz mekdebe gitmeýän çaga wagtlarymyzdan onuň başyna galypdyk. Ejem pahyr bilen kakam janyň ajy habaram bir günde gelipdi. Kakam ulag heläkçilige uçran badyna, ejemem ekiz jigilerim dünýä inýär welin, olara guwanmak onuň özüne nesip etmeýär. Lukmanlar zordan iki jigimi halas edip bilýärler.
Ejem bar mahalynda durmuşymyz nähili süýjüdi?! Ol bizi:
— Setdarym, Serdarym,
Baky, Wepam ygrarym,
Owal-ahyr hemişe,
Didaryndan doýmajak
Mährine zarym
Dowamy bar ☘️
10
89
awadan
14.05.2025 17:02
Duýgur göwnüň küýsegi 1-nji bölüm
«Sag-aman ördüňizmi, mähriban adamlar?!».
Ýene-de şol ses, şol mähriban ses. Men indi näçe wagt şu sesi edil çägäniň Güne ýyldyraşýan düwürjikleriniň suwuň her damjasyny kükregine gysyşy ýaly, ony kükregime gysýaryn. Şondanam ýüregimde saz çalynýar, menem saza meýmiräp tans edýärin.
…Bu ses meni her gün agyr duýgulardan hem-de tukatlykdan halas edýän ses. Ony ilkinji gezek Çary kakamyň kişmişlerimizi ýerläp, şonuň puluna-da telefon satyn alnyp gelen güni eşidipdim. Telefonyň özem mellegimizdäki garaluw ýaly bolup bişýän, ýapraklaryň arasyndan gymmat bahaly monjuk ýaly özüni güjeňleýän üzümlerimiziň girdejisinden alnandygy üçinmi, gözümize yssydy. Diňe üzümem däl, jigim ikimiz ejem jan bilen kakam jany ýatladýan ähli zatlara mährimiz ganman serederdik. Öýümiziň içi, onuň diwarlary, köne sandygymyz birwagtlar olaryň demleriniň siňendigi üçinmi, mukaddeslik bolup görnerdi. Üzümlerini köpeldip, köp iş edýändigimiz üçin, ejem jan bilen kakam jan hem bir ýerlerden bize guwanyp, syn edip duran ýalydylar. Elimiz işlese-de, küýümizde şu zatlardy. Çary kakamyň:
— Köşek, görýäňmi, şujagaz ýerdenem, bir hojalygy gurat aýlap boljak — diýmesem, üzümler ýöne däl bolany üçindi.
Çary kakamyň telefon alnan güni daňdan ejem pahyr düýşüme giripdir. Üzümli pelimizde bir zada garaşyp otyrmyşyn.
— Eje jan, men seni şeýle bir göresim geldi. Indi gitme!
Onuň gujagyna özümi oklaýaryn. Ol hem meni gujaklanok-da, yza tesýär. Menem oňa tarap ýetjek bolup dyzaýaryn. Şeýle bir urunýaryn. Janhowluma demimi alyp bilemok. Şol halat aňyrdan kakamyň sesi eşidilýär:
— Oglum, üzümlerimiz gowy getirdimi?
Onuň suduryny duýýaryn, birdenem tüwdürilip gidýärin. Ullakan harsaň daş ýaly kesekler meni ýöredenok. Özümi oňarman, başym çaşýar. Urunýaryn, ejeme welin ýetip bilemok. Soň birdenem üzüm hakdaky pikir kelläme gelýär: «Olar menden üzümlerini soraýandyrlar».
— Kaka, üzüm iýjekmi? Sen üzümi gowy görýäň.
Elimde-de üzüm salkymymyka diýýärin.
— Kaka, kaka jan! Iýesiň gelýär-ä, me, üzüm bişdi…
Öz sesime tisginip oýandym. Men käbämi öler ýaly küýseýärdim. Içim-içime sygman möňňüripler aglasym geldi. Oýaly-ukuly äpişgä seretsem, penjireden daň şapagy gyzaryp görünýär. Ejem pahyryň: «Daňdan çagy, Günüň dogup gelýän çagy, ikindinler aglamak aýyp» diýýäni küýüme geldi-de, agymy basmaga çalyşdym. Içim şol wagt şordan ýaňa jaýryk atan adyr ýaly tüsseläp dur. Birsellem ýene irkiljek boldum. «Ömürlik turman ýatsam, özem ýaňkym ýaly, ejem dagynyň ýanynda bolsam-da». Bu meniň göwün ýüwürtmäm däl, ýüregimiň sesi. Şol wagt birden ýüregim süllerip, iň soňky deminde damjadan ýüzi terlenen güljagaz ýaly, açylyp gitdi. Öz gulagyma ynanman, diňşirgenip, edil howadan süýji bir zady gapyp alýandyryn diýip ýatyryn.
DOWAMY BAR ☘️
12
260
awadan
13.05.2025 14:25
Bagtly ene durmuşynyň bir güni (hekaýa) SOŇY
Bu gün agşam naharyna doganlar hem wagtynda geldiler. Bagtly enäniň maşgalasynyň bereketli saçagynyň başynda jemlenen doganlar Ogulnabat enäniň taýýarlan gaýnatma çorbasyndan hem-de täze tamdyr çöreginiň owmajyndan, täze basyrylan gatykdan agşamlyk edindiler
Agşamlyk çagynda telewizorda görkezilýän gepleşiklere syn edip, maşgala agzalarynyň bir saçagyň başyna üýşüp nahar edinmekleri bularyň maşgala edähedi. Ene üçinem, perzentleri üçinem hum çäýnege demlenen gök çaýyň başyndaky gürrüňler hem has gyzykly boldy. Bagtly ene we onuň perzentleri bereketli saçagyň başyndan turmankalar, şol wagt «Miras» teleýaýlymynda hormatly Prezidentimiziň «Enä tagzym — mukaddeslige tagzym» atly kitabyndan ene hakyndaky ajaýyp jümleler örän ussatlyk bilen çeper okalyp başlandy. Enäniň we onuň çagalarynyň hemmesiniň ünsli nazary mawy ekrana tarap öwrüldi.
Owadan ses bilen «Ene çagany dünýä inderýär, kemala getirýär. Munuň üçin ol enä ömürboýy minnetdar bolmaly. Goly giň, gaýratly ýigidiň wepasy bolsa, onuň ene topraga tagzym etmegindedir. Şonuň üçinem ol «ene toprak». Saňa serpaý edilen ömür üçin alkyşyň topraga yhlasyňdyr. Çünki toprak güllände ýaşaýyş müdimi bolýar. Ýaşaýyş gülleýär. Eneler rahat ýaşaýar. Biz şonuň üçinem topraga togap edýäris.
Men öz käbämiň edil häzirki pursatda hem ýüregindäki iň mähirli alkyşlaryny sena edinýändigini bilýärin. Eneleriň ýüregindäki alkyşlary dünýä dolýar. Dünýä hem olaryň «diline» düşünýär.
Eneleriň kalby asman ýaly päkize, ýürekleri bolsa Gün ýaly şuglaly.
Enelerde ýüregi ýyladýan mähir bar.
Eneler iliniň bagtynyň dileginde bolup, abatlyk arzuwlary bilen dünýäni ýaşadýarlar.
Döwlet eýesi mähriban enelerimiziň arzuwlary hasyl bolsun! Şonda eziz Watanymyza döwlet ornar, halkymyzda agzybirlik pugtalanar. Biziň bagtyýarlygymyz eziz eneleriň arzuwydyr. Biziň arzuwymyz bolsa eneleriň bagtyýar bolmagydyr» diýip okalan ajaýyp jümleleri ene we onuň çagalary örän ünsli diňlediler.
Şeýle ajaýyp, ýürege ýakymly, mähirli sözlerden soňra, gysga wagtlyk dymyşlyk ara düşdi. Doganlaryň hemmesiniň guwançly, mähir-söýgüden pürepürlenip, balkyldaşyp duran göreçleri mähriban käbesine tarap öwrüldi.
Bagtly durmuşyň enesi Ogulnabat ene: «Basym kakaňyzam sähradan iş çalşygyny dolduryp, dynç alşa geler. Şu gezek huruşlyk mal hem getirmeli, nesip bolsa, şor suw bişirip bererin» diýip, myssa ýylgyrdy.
7
75
awadan
11.05.2025 17:55
Bagtly ene durmuşynyň bir güni (hekaýa) 4-nji bölüm
Basyran hamyryny barlap mazaly alandan soň, zowalalara bölüşdirip, ýaýyp, tamdyra ýapmak üçin taýýarlaşdyryp goýdy. Ot berlen tamdyr agaryp, mazaly çörek ýapmaga taýýar bolandan soňra çöreklerini ýapyşdyrdy. Çöregiň gowy bişmegi üçin ak suwy, gyzyl suwy berilýän bedredäki suwuna, täze dogan Gün ýaly lowurdap, ilkinji bişen mele-myssyk çöreginden döwüp, suwa batyryp çagalaryna paýlaşdyrdy.
Çöreklerini bişirip bolandan soň, kesegini gazaşdyrdy, repidäni, tikeji ýygnaşdyryp, öňki goýulýan ýerinde goýdy.
Ogulnabat ene tamdyrdan çykan gyzgyn çörekleri birneme sowamagy üçin çagalary bilen bolýan otagyna getirip saçagyň üstünde goýuşdyrdy. Ene hum çäýnekde galan çaýdan suwsuzlygyny gandyrdy.
Ene biraz salymdan täze bişirilen tamdyr çöreginden owmaç taýýarlamak üçin kiçi gyzyna jamy getirmegi hem-de çörek dogramagy tabşyrdy. Uly gyzyna gazanda gaýnap duran pomidor goýaltmagynyň oduny peseltmegi tabşyrdy-da, derrew agşamlyk nahar üçin kiçi ojakda gazana süňkli etlerden salyşdyryp çorba atardy. Bibä çorba atmak üçin dört-bäş sany ýeralmasyny we üç sany düýp sogany artyp, arassalamagy tabşyrdy. Özi bolsa ýaňy gaýnap başlan çorbanyň ýüzüne çykýan köpükleri aýryşdyrdy-da, gaýnap başlan gazanyň oduny peseltdi.
Ogulnabat ene öri meýdanyň bol otlaryndan garnyny göjäp gelen sygryny daňmaga, gölesini goýberip emdirmäge we süýdüni sagyp almaga hem ýetişdi.
Soňra bolsa bankalary taýýarlap, gaýnagy ýeten pomidor goýultmagyny ýapmaga taýýarlaşdyrdy.
Ogulnabat ene entek gyzgyny gitmedik, dogralan tamdyr çöregine sary ýag goşup, mazaly garyşdyryp, üstüni basyryp goýdy-da, «Agşam naharynyň başynda iýersiňiz» diýip, mähirlilik bilen körpe balasyna seretdi. Uly gyzynyň taýýarlan bankalaryna bolsa ýapmaga taýýar bolan pomidor goýultmagyny guýup, bankanyň gapaklaryny ykjam ýapylýan guralyň kömegi bilen ýapdy. Pomidor goýultmagy gaplanyp, täze ýapylan bankalary bolsa, başaşaklygyna goýuşdyrdy. Gazana atarylan süňkli çorbanyň birneme gaýnagy ýetensoň, täze getirilen pomidordan üç-dört sanysyny hem-de gyzynyň taýýarlan soganlaryny dograşdyryp nahara goşdy. Taýýarlanan ýeralmalaryny dörde bölüşdirdi hem suwly jamyň içinde goýdy.
Ene uly gyzy Bibä hojalygyň hysyrdyly işlerini yzygider öwredýärdi. Şonuň üçin Bibi özbaşdak hem naharlaryň hötdesinden gelip bilýärdi. Şol sebäpli hem biraz salymdan bölüşdirilip taýýarlanan ýeralmalary çorba atyp goýbermek Bibi üçin kyn iş däldi
Dowamy bar ☘️
7
48
awadan
07.05.2025 13:33
Bagtly ene durmuşynyň bir güni (hekaýa)
3-nji bölüm
Bibi ýörite süýt bişirmek üçin niýetlenen kiçi ojaga süýt gazany goýdy, gazany ýuwdy, täze süýdi gazana guýup, ojagyň aşagyna ot berdi. Körpe gyzy Gözele bolsa orta ýazylan saçagy ýygnamagy buýurdy.
Ogulnabat ene ýelejiredilen ähli otaglary syryp süpürdi. Soňra mallar üçin bede eder ýaly ogly Sapar bilen mellekden ýorunja ordular. Orulan otlary mal ýatagynyň ýanynda basgylanyp heňlemez ýaly güneşli howada sergin şemala serişdirip goýdular. Ol işlerden soňra Ogulnabat ene Bibi gyzyna kir ýuwmak üçin howuzdan suw daşap bermegi buýurdy. Ene uly legeni dolduryp duran çagalarynyň eşiklerini ýuwmaga başlady, Bibi gyzy ýuwlan eşikleri ýüpden asyşdyryp sermäge hem-de kir ýüpünde öňki serilen eşikleriň guranlaryny ýygnaşdyrmaga kömek etdi.
Gün guşlukdan agansoň, Ogulnabat ene gyzlary bilen düýnki getirilen pomidordan batyrma naharyny taýýarlamaga girişdiler. Günorta nahary ýetişýänçä, mallaryna, towuklaryna ot-suw bermegi hem ogly Sapara tabşyrdy.
Enäniň şol işläp ýörşüne: «Bilimi bir ýazaýyn» diýip, çem gelen ýerde oturmasy bolmazdy. Ol eýwanda düýnki Myrat oglunyň ekin meýdanyndan getiren pomidorlaryny gözden geçirip, has gowy bişenlerini, ýumşagraklaryny saýlap, hamyr jama geçirip goýdy. Pomidorlary ýuwmak üçin howuzdan iki-üç bedre suw çekdi, pomidor goýultmagyny ýapjak bankalaryny ýuwuşdyryp taýýarlaşdyrdy, özi hem çagalarynyň ýanyna geçip, günortanky ukusyna almak üçin biraz salym gyşardy.
Soňra öýlän guşluk çaýyny içmek üçin çäýnege guşdyrnak gök çaýyndan demlendi. Orta ýazylan saçaga süýji-köke bilen tamdyr çöregi goýuldy. Çagalary günortan ukusyndan oýanyp, el-ýüzüni ýuwdular-da, saçagyň başyna geçip, öýlänki guşluk çaýyny öz mähriban enesi bilen içdiler.
Ogulnabat ene saçakda çörekleriň azalandygyny gördi-de, tamdyra çörek ýapmak üçin eýwanda duran un haltadan hamyr jamyna un aldy. Hemişekileri ýaly, eýwanda kendirigi ýazyp, un elemäge başlady. Ogly Sapara bolsa mallaryň otuna-suwuna seretmegi, gyzlaryna bolsa pomidor goýultmagy üçin saýlanan pomidorlary dograşdyrmagy tabşyrdy. Ene hamyrynyň ýugrymy mazaly ýetirip alýança diýip, basyryşdyryp goýdy.
Soňra uly ojakda duran gapak bilen ýapylgy gazany ýuwdy. Gyzlarynyň dogran pomidorlaryny bolsa gazana guýup, ojagyň aşagyna ot berdi hem-de gyzy Bibä gazanyň ýanynda bolmagy, bişirilen süýtden bolsa gatyk basyrmagy tabşyrdy.
Dowamy bar ☘️
8
93
