Nostalgiýa..

Peşanaň içini gyzdyranda Gün,
Ejem sygyr sagyp geler ýadaman.
Sygyr kowmak üçin oýarar meni
Wah, aslynda dözenok ol, nätjek-dä,
Ejem ýaly dözümsiz däl padyman.

Jontuk şahly sygrymyza, pada çen
Äňetmeseň, ekinlige sowlagan.

Gelemsoň içmeli süýt paýym welin,
Käte nesip eder ýetim owlaga.

Owlakdan süýt artsa, süýtli çaý içip,
Otag otamaga girer uýalam.
Hasyrdyklap ýören ejem jan maňa
Süýtli çaýyň ýetmedigni duýaram
welin,
täze bagyr ýaly gatygy
Ýanlyga gotaryp, pişege boýun
eder. El ýalyjak çörege çalyp,
Menem mesgesini iýerin doýup.

Enesinden jyda düşen owlajyk
Assa-ýuwaş süýtli çüýşä höwrüger.

Soňam, içiň gyssa aryň ketegin
Gorjap, gaçyp, öwreniler ýüwrübem.

Guýup içseň, käýejegem ýok ýogsa,
Bogdagyn açmaga tutar-da ýaltaň.
Turşy suwuň lezzetinden dadarsyň
«Dam-damyndan» sorup çekize haltaň.

Taýýar bolan çekizeden togalap,
Ýasalan gurtlaram serler üçege.
Doly guraýança — eden sabyryň —
Guşlar iýip gitse — çykýar püçege.

Sagyllyk sygyrlar iňrik garalyp,
Hellewleşip gaýdanynda padadan.
Gölejikler garnyn doýrup ynjalar –
Molap-molap bokurdagyn ýadadan.

Gün batyban garalanda kesekler,
Ejem ýene dolduryp ger taňňyryn.

Dil düwşen dek ýüki ýeňil eşekler
Estafeta oýnap başlar aňňyryp.

Gijelerne gorky-ürkini bilmän,
Saýlanyp meýdanlaň düzlenmejegi.
Bukalga tapynsak özümiz gizläp,
Jemlenşip oýnardyk gizlenpeçegi.

Iýip görerdik kä süýdüň owuzyn,
Goňşulaň biriniň guzlasa sygry.

…Ynha, bulam bir obasy Oguzyň,
Menem şol obanyň sadaja ogly.

Awtor :Baky Amanýazow...

Sowuklyk...

Gülkiň nämedigin unudypdyryn,

Ýanymdakaň şatlyk bilen jebisdim.

Ýoklugyňda gursagyma sygmadyk

Gara derdi ak kagyza egisdim.



Güneşli Asmany gaplap bulutlar,

Kem ýaly bolup dur, sensiz birzadym.

Köp zat islemedim, her gün sesiňi

Birje gezek eşitsemem yrzadym.



Barlygyňam kalbymy kän gozganok

Oňa sepeläpsiň hili pes awy.

Ne-hä öňküler deý gürleşip bilýäs,

Ne-de gürrüň edip bilýäs mesawy.



Bilmedim, biz gaçjak bolup uçgundan

Oda düşüp, uçradykmy kyna ýa?

Aşyklaň rakyby hijran hanjaryn

Enteklerem salanokmy gyna ýa?

Indi meni diňe ýoklugyň däl-de,

Bar wagtyňam sowuk söýgiň gynaýar.

Baky Amanýazow

Tüýdügiň taryhy

Fleýtanyň iň gadymy görnüşi, megerem, tüýdük bolsa gerek. Tüýdük deşijeklerinde kem-kemden barmak üçin yşlar edilip, ýönekeý tüýdük üflenýän fleýta öwrülipdir. Türkmenistanyň prezidenti gahryman Arkadagly Serdarymyzyň "Ýaşlar - Watanyň daýanjy" atly şygaryny goldap saz sungatynda-da ýaşlary terbiýelemekde uly işler geçirilýär.

Dik fleýta Musürde baryp bäş müň ýyl mundan öň bu hem belli bolupdyr. Şu günlerem Ýakyn Gündogarda esasy üflenip çalynýan saz guraly bolup durýar. Ol Ýewropada XV-XVII asyrlarda ginden yaýrapdyr. Dik fleýta özünde 5-6 barmak deşijeklerini jemläp, oktaw üflenmäge ukyplydyr. Ol bütin saz ses hatarlaryny bermek bilen, onuň içindäki aýratyn interwallar üýtgäp, barmaklaryň atanaklaýyn goýulmagy, deşijekleriň ýarysynyň ýapylmagy, şeýle hem demiň ugrunyň we güýjüníň üýtgedilmegi netijesinde dürli heňleri emele getirýär. Häzirki wagtda gadymy sazlar ýerine ýetirilende, bu seýrek ulanylýar.

5-6 barmak deşijekleri bolan kese fleýta Hytaýda azyndan 3 müň ýyl mundan öň, Hindistanda we Yaponiyada iki müň ýyl mundan öň belli bolupdyr. Ýewropada orta asyr döwründe, esasan, tuýdük görnüşindäki ýönekeý saz gurallary (blok-fleýtadan we flažoletadan öňküler) we kese fleýta ýaýrap, olar Merkezi Yewropa Gündogardan geçipdir.

XVII asyryň ahyrynda kese fleýta fransuz ussalary tarapyndan özgerdildi. Ol ussalaryň arasyndan Otteter saýlanyp, esasan, alty barmak deşijeklerine doly hromatiki ses hatarlaryny emele getirmek üçin, gapajyklary goşupdyr.

Özünde has-da labyzly ses bermek we ýokary tehniki mümkinçilikleri jemlemek bilen, kese fleýta yakyn wagtyň içinde dik (blok-fleýtany) fleytany aradan ayyrdy we XVIII asyryň ahyrynda simfoniki orkestrde we instrumental ansambllarda ymykly ýer aldy.

Uly barmak deşijeklerini ýerine yetirliş amatlyklaryna görä däl-de, akustiki prinsiplere görä ýerleşdirdi. Saz guralyny gapajyklar we halkalar ulgamy bilen enjamlaşdyrdy we bu saz guralyna 9 barmak arkaly 15-17 deşijekleri ýa-da saz guralynyň opsiýalaryna we ulgamyna baglylykda, has-da köp deşijekleri ýapmaga mümkinçilik döretdi. Sütüniň 1847-nji ýyla çenli ulanylan konusa garsy başyň deregine, konus parabolik şekili saýlamak arkaly, bölünmäniň silindrik kanalyny ulandy, bu bolsa äheni we dürli registrlerdäki seslenmäni özgertdi. Saz guralyny metaldan tayýarlady, bu agaç gural bilen deňeşdireninde, seslenmäniň owazlylygyny güýçlendirdi (Öňler agaçdan, aýnadan we pil süňkünden yasalan fleýtalar ulanylypdyr. Dürli materiallar bilen geçirilen tejribelerden soň, Býom in arassa sesi berýän kümüş bolup duryar diýen netijä gelýär, şol sebäpden kümüş has arzan okuwçy nusgalary ýasalanda, ergine goşulýar we has gymmat bahaly jokary kämil nusgalar ýasalanda, gyzyla we platina goşulyar). Yöne Býomuň esasy hyzmaty ähmiýetli gapajyk mehanizmiň kömegi bilen, fleýtada hromatiki gammany ýerine ýetirmäge we eserleriň hemme tonlarda ýerine ýetirilmegine döreden mümkinçiligidir.

Häzirki zaman orkestrlerde adaty uly fleýtany (onuň tembri dürli, yöne biraz sowugrak we sesiň güýji az), ýiti sesli kiçi fleýtany, seyrek alt fleýtany (tembri biraz ýyly) we has seýrek bass fleýtany (oktawasy pes bolan) ulanýarlar.

Maýa Kuliýewa adyndaky TMK-nyň ýanyndaky ýörite sazçylyk mekdep internatyň fleýta mugallymy Akjeren Niýazowa.

Çeşme:Türkmenportal.

Aýdymdan
Çünkü sensin o
Ya sensin o
Kaderime saplanan bir ok
Gönlüme dokunan var ya o gözler

Kalbime verdi bir umut daha
İsmini arıyor sadece düşler
Geceleri resmini çiziyor kafam
Noluyor bilmem ne bu garip hisler

Ya güzel aşk bu ya derin bi yara
Çünkü sensin o
Ya sensin o
Kaderime saplanan bir ok
Sensin o

Ama sensin o
Beni benden alan o
Biri girdi hayatıma herşeyim karıştı
Herkese küs olan kalbimle de barıştı

Biri beni sevdi diye
Tüm hislerim şaşırdı
Aşk peşinden koştum ama
Hiç bitmeyen yarıştı

Çünkü sensin o
Ya sensin o
Kaderime saplanan bir ok
Sensin o
Ama sensin o
Beni benden alan o


#Amo988. ..""Sensin o""

60 ýaşyn gutlap suratyn goýdy,
Ogly-ejesiniň instagramda.
Ýône bagra basyp, özün gutlamak,
Gynansak-da ,ýokdy ,ünsde gram-da.

Ýigdiň az bolmady ""podpisçikleri""
Gutlap ,teswir ýazyp,""layklaşdylar""
Öňki edenlerini boş goýmadylar,
""Layk "" bergisi bilen laýyklaşdylar.

Ýazlan gutlaglardan habaram ýokdy,
Ene pahyr bu zatlardan üzňedi,
Umyt edip ,jaň ederne oglunyň.
Ýônekeý telfondan gözün üzmedi,

Ogly gutlaglary okaýan çagy,
Gutlaga garaşdy mährem ene-de,
Şeýdip köpelişdi saçlarynyň agy...
Ýürekde bir ýygyrt atdy ýene-de...

B.Amanýazow..

Gerekmejek zatlar: iňlis alymlarynyň gülkünç we biderek açyşlary


Dünýäde manysyz ýa-da gülkünç diýlip hasaplanýan köp sanly açyşlar bar, aýratynam olaryň hatarynda iňlis alymlarynyň gözlegleri kontekstual ýagdaýy bilen uly orun eýeleýär.

Iňlis alymlarynyň özleriniň düşündirişi ýaly, Angliýa köplenç açyşlaryň ylmy gymmatlylygy bilen gyzyklanman, tersine olaryň sensasion täzeçillikleri üçin serişdeleri bölüp berýär.

Munuň bolsa özüne ýetesi birnäçe sebäpleri bar. Birinjiden, Angliýada grantlar üçin güýçli bäsdeşlik bar. Maliýe goldawyny almak üçin bu ýurtda gözlegçiler öz taslamalaryny mümkin boldugyça iň özüne çekiji görnüşde görkezmeli. Bu köplenç olaryň işleriniň mümkinçiliklerini artdyrmaga we ýetip bolmajak netijeleri wada bermäge sebäp bolýar.

Ikinjiden, hemaýatkärler ýokary derejeli we täsirli netijeleri almak isleýärler. Şeýle netijeler metbugatyň ünsüni özüne çekýär, hemaýatkäriň abraýyny artdyryp bilýär. Bu bolsa öz gezeginde, hemaýatkärleriň, iň möhüm ýa-da geljegi uly bolmasa-da, üstünlik gazanmak ähtimallygy ýokary bolan barlaglara bolan islegini görkezýär.

Iňlis alymlary ylmy gözleglerde örän işjeň bolup, göze ilýän islendik bir zadyň manysynyň açylmagyny öwrenmek üçin öz üstlerine alýarlar.

∆Üç jojuk

Alymlar doňuzyň öýüniň gyrylan üçegini ýykmak üçin möjegiň sekuntda azyndan 4,8 kilometr tizlik bilen gelip urmalydygyny anykladylar. Bu iň güýçli tornadonyň tizliginden hem 34 esse ýokarydyr. Netije: möjek beýle tizlige ýetip bilmeýär. Ýöne gözlegçiler doňuzyň öýüniň üçeginiň güýjüne aşa baha berlen bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar. Geljekde olar bu jandaryň öýüniň ýykylmagyna täsir edip biljek ähli faktorlary göz öňünde tutup, täze gözlegleri geçirmegi meýilleşdirýärler.

∆Iň ideal buterbrod

N=C+{fb(cm)•fb(tc)}+fb(Ts)+fc•ta — ine, indi siz ideal derejedäki buterbrodyň formulasyny bilýärsiňiz!

Bu formulany almak üçin iňlis alymlaryna 50 meýletinçi bilen işlemek zerur boldupdyr. Gatnaşanlar 700-den gowrak doňuz sendwiçiniň tagamyna we gurluşyna baha beripdirler. Geçirilen synagyň netijesinde, iň oňat doňuz sendwiçini almak üçin onuň 0,5 desibelden köp bolmadyk mukdarda gysylmalydygy anyklanyldy.

∆Jeýms Bond we bagryň sirozy

Iňlis alymlary Ýan Flemingiň kitaplarynyň hersinde näçe möçberde spirtli içgini içýändigini sanamak bilen, hakyky durmuşda Jeýms Bonduň bagyr sirrozyndan ölendigi baradaky netijä geldiler. Orta hasap bilen Bond hepdede alty çüýşe arak, “Russiýadan söýgi bilen” atly kitapda bolsa günde üç çüýşe içýärdi. Muňa garamazdan, Bond öz tabşyryklaryny üstünlikli başarýardy.

∆Bir bakyşda söýgi ýokdur

Köplenç edebi eserlerde we filmlerde, aýdymlarda aýdylýan bir bakyşdaky söýginiň ýerine, aslynda adamlar diňe özüneçekijilik we eýforiýa duýgusyny duýýarlar. Alymlaryň pikiriçe, beýni bar bolan ýatlamalary yzygiderli täzeden ýazyp bilýär. Şol sebäpden, häzirki döwürde duýgularyň güýçli we täsirlidigine, onuňam ilkinji duşuşykdan bäri şeýle bolup gelýändigine ýalan hem bolup özümizi ynandyryp bileris.

∆Pişikler adamlary öz doganlary hökmünde görýärler

Birnäçe onýyllyklaryň dowamynda pişikleriň özüni alyp barşyny öwrenen biolog Jon Bredşow öý pişikleriniň adamlary özi hasap edýändigi, ýöne özüniň uly görnüşi diýip düşünýändigi baradaky netijä geldi.

Alym muny aşakdaky faktlar bilen delillendirýär: pişikler guýrugyny turba ýaly saklap, özlerine bolan söýgüsini mälim edenlerinde birine garşy sürtýärler. Jemgyýetde kiçi pişikler has uluraklara tabyn bolýarlar. Bu ejesine ýa-da uly garyndaşyna bolan gatnaşykdan gelip çykmak bilen, pişiklere garanyňda kiçi pişijeklere degişlidir.

Wagtyň we onlarça million funtyň biderek harçlanandygyny görkezýän ýene birnäçe mysal:

∆ördekleriň ýagşy gowy görýändigi subut edildi;
haýsy reňki has gowy görýändigini bilmek üçin çybynlar öwrenilýär;
gulaklaryň ortaça ösüş depgini — ýylda 0,22 millimetr diýlip kesgitlenildi.
1991-nji ýylda gülkünç gözlegler üçin abraýly halkara baýragynyň parodiýasy hökmünde Şnobel baýragy döredildi. Her ýylyň oktýabr aýynda onuň 10 sany Şnobel baýragy berilýär — “ilki güldürip, soň pikirlendirýän üstünlikler üçin”. Ýeňijilere 10 trillion Zimbabwe dollary (takmynan, 10 ABŞ dollary) baýrak gowşurylýar.

Kim bilýär, belki geljekde iňlis alymlarynyň gülkünç gözlegleriniň köpüsi amaly taýdan ornuny tapar.

Peýdalanylan çeşmeler: rambler.ru; m24.ru; zaochnik.ru; style.rbc.ru
Tütkmenportal...

Nimet...

Yerimde saydım bak kalbim karıştırır aklımı
Tenimde nemlik var elimde yaş gibi anladım
Ansızın gözgöze geldim bir bak,bakışları nimet nimet
Kim bilir belki de peşinde kimler kimler var

Aklımı aldın sen ver geri nolur nolur
Yardım et yarab sen gözleri boncuk boncuk
Saçları bal rengi yanakları allana allana
Tatlı mı tatlı ah kalbimi ver geri boşluk var

Aah dert başa vurdu bi gülmedim halen ah
Dargınım düşlere olmadı hiç biri ah
A-ha yorma

Erdemi yansır taş çatlatır nazlı mı nazlı bi kalp
Sardırır tütünü çakmağı yak başladı kabusum sil baştan
Ansızın gözgöze geldim bir bak,bakışları nimet nimet
Kim bilir belki de peşinde kimler kimler var

Aklımı aldın sen ver geri nolur nolur
Yardım et yarab sen gözleri boncuk boncuk
Saçları bal rengi yanakları allana allana
Tatlı mı tatlı ah kalbimi ver geri boşluk var

Beni özleminle değil
Beni sözlerinle değil
Tutup ellerinle beni,gözlerinde deli et

Aklımı aldın sen ver geri nolur nolur
Yardım et yarab sen gözleri boncuk boncuk
Saçları bal rengi yanakları allana allana
Tatlı mı tatlı ah kalbimi ver geri boşluk var

Ver geri boşluk var
Ver geri boşluk var
Ver geri boşluk var

Gyz durmuş çykmanka ,Türkmençilkide
Enesi soralar gyzyndan beter,
Gôzelligem gerek welin ýigitler,
Näzine serediň özünden beter,

Akylly gyz, aňsat göze görünmez,
Gije köp çykýana gowy görinmez,
Müň gara degse-de, oglan garalmaz,
Ýöne gyz garalar gazandan beter,

Gözelligem berilmeýär her kime,
Beýdiýsem guwanma soljak görküňe,
Erk edip bilmeseň eger erkiňe,
Adyňa şek ýeter azandan beter,

Gelin bar,gyş güni getirer ýazyň,
Gelin bar,öý ýykar tapylmaz yzyň,
Her gelinem ýasar tamdyryň közün,
Duzuna serediň,közünden beter,

Ýigitler siz üçin soňky aýtjagym,
Hijem saýlamaň gyzyň ynjygyn,
Eger-de, çyn bolsa gelin aljagyň,
Haýasy möhümdir uzundan beter,

AÝRALYGYŇ AÝDYMY

Paraladyň kalbymy ,
Harladyň hyýallarym.
Geçdi söýgi salgymy ,
Ýapyk saňa ýollarym.

Nüçin meni söýmediň ?
Birje hoş söz diýmediň.
Öň halymy duýmadyň,
Indi hem duýaýmagyn.

Ynsan kalbyny jeňde,
Goýup bormy eýsemde?
Indi meni söýseňde ,
Söýýärin diýäýmegin.

Bakma gözde ýaşyma ,
Gyýylma aglaýşyma ,
Besdir girme düýşime ,
Armanda goýaýmagyn.

Gerçeknazar Amannazarow.

@mgm ,agzaň soragyna jogap ...

Beýik Serdarymyz Saparmyrat Türkmenbaşy özüniň Mukaddes Ruhnamasynda Türkmen halkynyň taryhyny, onuň ruhy dünýäsini bäş eýýama bölýär.

Onuň birinjisi Oguz han Türkmeniň eýýamy bolup, ol biziň eramyzdan öňki 5 müňünji ýyllardan başlanyp, biziň eramyzyň 650-nji ýyllaryna çenli dowam edipdir.

Ikinjisi Gorkut ata eýýamy bolup, ol 650-nji ýyllardan başlap X asyra çenli bolan döwri öz içine alýar.

Üçünji döwür Görogly eýýamy X asyrdan başlanyp, XVI asyrda tamamlanýar.

Magtymguly Pyragy eýýamy dördünji döwür – XVII asyrdan başlap XX asyryň 91-nji ýylynyň 27-nji oktýabrynda gutarýar.
Ine şol gündenem bäşinji iň täze eýýam – Türkmenbaşy eýýamy başlandy.