Abat_
07.11.2023 22:55


Ne güller gördüm. Olary görüp,özümiňem bir güldigimden utandym.
Birisi ýalňyz ýaşaýan erkek adamyň öýüne girip gitdi. Girmänkä ýazykly gözlerini aşaklyk bilen eýläk-beýläk tiz aýlady. Şol gözlerden men utandym. Ertesi gün ol güli ejesi bilen bile gördüm. Öz gülüniň halyndan habarsyz pukara eje oňa guwanyp seredýärdi. Meniň damagym doldy. Bu barada il-gün gürrüň etse,ynanmandym. Indi öz gözüm bilen görensoň, düşüp duran halyma bak:elim-aýagym titreýär.
Ýene biri çola burçda meýletinlik bilen bir ýeňiýoluga öz dünýäsini taladyp durdy. Olar meni görmeseler-de,ruhum olary gördi. Eger-de ol gül sekunt salym hem bolsa, özüni ýaradany ýatlap utanan bolsady,belki haýa galkany kömege ýetişerdi. Emma ýatlamady. Çar tarabynda gara pikirler gaýmalaşyp ýördüler.
Başga bir gül bolsa çagasyny gizlin düşürtmek üçin lukmanyň otagyna girip gitdi. Olary özlerinden başga gören ýokdur öýtdiler. Emma ýalnyşdylar.
Şeýle müňlerçe güller,esasanam ýetginjek güller bir pursadyň dowamynda solup galdylar. Olaryň Erkleriniň jynazalaryny aglaýa-aglaýa melekler okadylar. Emma ol gülleriň mundan habarlary ýokdy. Olar özlerine henizem ýaşaýandyrys öýdýärler.
Bu gün ýene bir Erkiň jynazasyna gatnaşdym...

© Meňli AŞYROWA

36
126
Abat_
06.11.2023 20:56

 Salam alysdaky ýüregime ýakyn ynsan. Men ýene-de biygtyýar seni ýazýan bügün. Sebäbi meniň elipbiýim seniň adyň harplary bilen çäklenyär. Her jumlamde, her sözlemimde, her ýazgylarymda adyň bar. Ýazgylardan geçeli, ähli zatda  "Sen" barsyn. Elime alan her galamymy kagyza degirsem seniň adyňy ýazýar. "Galamy özgertmegi derňemediňmi?" diýme maňa, netije üýtgemez.  Ýüregimdäki ýazgyny kagyza göçüreni üçin galamy günäkär etmek iň gowy çykalga şeýle dälmi?! Aslynda her bir harpym uzakdan bolsa-da, seniň okamagyň üçin seslenýär saňa. Harplarym bilen çep tarapyňda özüm üçin öý gurmak isleýän, emma bu ýazgylar iň bärkisi  ýüzüňde ýylgyryş ýasap bilmezliginden gorkýan. Asyl-ha bu akja kagyzlaram meniň göwnüme çalym edýän ýaly. Ak bolany üçin däl, gaýta gaýta seniň adyň ýazylýany üçin. Söýgimi hiç bir setire sygdyryp bilmejegimi bilýän. Emma seni ýazmaga näçe hakym bar bolsa, hemmesini "Seni" ýazmak üçin ulanaryn. Ýekeje sözümi başgalara dözmedik ýagdaýymda hem, sözlerim bilen ýagyşlar ýagdyraryn üstüňe. Gaýta we gaýta seni ýazma sebäbim: seni we senli pursatlary unutmazlyk. Ömrümiň ahyryna çenli unutmajagymy, ýazanlarymy senden başga-da ýüzlerçe adamyň okajagyny bilip durup, şu ýekeje bahana baglaýan ýazmagymyň bar sebäbini. Men ikimizi bir kagyzda ýaşatmakdan ýadadym. Men  haçan "çyn ýürekden söýseň söýeniňe ýetersiň" aýtgynyň dogrudygyny başgalara subut ederin? Men "seni" ýazmak üçin kiçijik bahanalara esaslanýarkam, sen haçan "meni" ýazmak üçin ullakan "Seni söýýänligim" sebäbini görmegi başararsyň? Men haçan senden gelen haty çagalaryň özüne alnan sowgady açýan pursadyndaky joşguny bilen açyp okaryn?!

©Abat Aşyrgeldiýewa 

34
328
Abat_
05.11.2023 22:17


?-nji hat. Sentýabr

Ýaşamaga güýjüm galmady, dostum. Sen ýaşa… Ýöne hergün ir-säher, otagyň her boşlugyny Gün şöhlesi bilen doldurmagy unutma! Tutularam tans etsin ýeliň sazyna. Ýolugra bir sazyň täsiri bilen hiňlenip ugra sen işiňe bakan. Men saňa üýtgeşik aýdym goýmadym, bilýän. Sen saýla bir serçäni, goşulyber şonuň heňine.
Depderiň bir çetine Gün suratyn çekmegi, ähli saralyp-solan gülleri jaýlamagy we her agşamara, dostum, aglamagy unutma! Men henizem ýaşaýandyr öýtsün otagym.
Ýaşaýarkaň, ýaşamagy unutma! Ýadasaň eger, akymyna goşul mawy asfaltyň, ýöräber ýoluň soňuna deňiç. Ýollar uzak, ädimlerem gysga… Soňuny saýma, ýürek urşuňa deňläber ädimleriňi.
Men gidemsoň asmana gowy seret, dostum. Göwnüňi birinde galdyraýsaňam, hergiz umydyňy ýitirmejek bol. Saňa ykbal gam çekdirse, ony çilim tüssesi deý sowur goýber gursagyňdan. Öz hasratyň özüňe artyk ge:r, dostum.
Aýnada özüňe syn edýäňmi bir?! Agyr dälmi gözleňdäki betonlar? Utanma, agla!
Arasynda ýöriteläp saçyňy dara. Şemalam halaýar bezemenleri. Gözellik diýip aşa kösenme ýöne. Ýylgyryp goýber.
…Ölüler mazarda üşemeýän eken. Şol pikir maňa köp ejir çekdirdi. Ötenlem üçin. Emma itler, pişikler üşeýär, dostum. Olaryň ganaty ýog-a, uçup gidäýer ýaly.
Kebelekleň nesli tükenmez entäk, ony gaýgy etme. Sen tebigaty arz et Ýaradana. Mümkin bolsa, ýene bir-iki aý goşup bersin bahara. Gyşdan kemse bolar, halys bolmasa. Onsuzam dokuzymyz üçe ýetenok. Hemem, güýzi unutma, dostum. Dekabr aslynda güýzüň kapyýasy.
Onsoňam… Sen göwnüňi giň tut. Şol ýerde bir gysylyp galmaýyn, dostum.

© Begençgeldi ORAZOW

30
242
Abat_
04.11.2023 00:55

Eşdebilermisiň şygyrlarymdan
aglasam nalyşymy?
Uzadarmysyň eliňi ýüzüme
sylmaga gözýaşymy?
Aýdymlaň şeýle şirin,
sözleň ýetersizligin
bilmezdim bu derde düşmeýinçäm.
Her zady aýdabilinýän
bir ýeriň barlygyn bilýän.
Ýakyn baranym aňýan..
Ah, aňladabilmeýän.
© Orhan WELI
***

ANLATAMIYORUM
Ağlasam
Sesimi duyarmisin misralarimda?
Dokunabilirmisin ellerinle
Gözyaşlarima?
Bilmezdim
Şarkilarin bu kadar güzel
Kelimelerinse kifaýetsiz olduğunu
Bu derde düşmeden önce
Bir yer var biliyorum
Her şey söylemek mümkün
Epeyce yaklaşmişim
Anlatamiyorum.
© Orhan VELI

31
52
Abat_
01.11.2023 16:37

@Gul✿, öňden ýazylan emma her kimiň okamaga het edip bilmedik syrly kitaby. Okadygyňça artýan sahypalary we gözel başlangyçlary bilen başga kitaplardan tapawutlanmagy başaran soňsyz eser. Aklyňa gelende ähli zadyň gül açmagy. Adaty güllere asla çalym etmeýän täsinlik. (belki-de asla döremedik gözellik) Her gelen biraz puşmanlyk, birazda azap getirýärkä, kalbymy barlygy bilen gözelleşdiren hakyky "dost". Bilelikde kynçylyklary-da söýýärkäk, onsuz hiç zady başaryp bilmezlik.
 Men ol güle hyýalymda mawy reňk we asla duýulmadyk ýakymly ysy berdim. Ol ýakymlylyk entäk gaty açylmadyk kitabyň we ýagyşdan soňky hoşboý yslaryň birleşmesini ýatladýar. (Şuwagt entäk duýmadyk hoşbaýlygy küýsemägä başladym) Näme üçin mawy? Muňa düşünmegiňiz üçin gözýetimiňizde asmanyň we deňiziň birleşişini janlandyrmagyňyz ýeterlik. Onuň dostlugy şeýle soňsyz rahatlyk...
-------------------------------------------------
@Senorita, Dogulmagy bilen şuwagta çenli özüni "senorita, madam, madmuazel, ladie" hasaplap ýören gözelleriň rekordyny ýekän-ýekän parçalan gözellik. Maňa kiçijik zatlara begenmegi, tebigaty we haýwanlary söýmegi öwreden mugallym. Ähli makiýažy ýylgyrşynda saklanan sadalyk. Geçmişde kynçylyklarymda, özümi erbet duýmalarymda, ýykylyşlarymda hemişe ýanymda bolan, maňa "dost tarapyndan goldanmak" duýgusyny artygy bilen duýdyrmagy başaran gymmatlyk. "Gel şuňa ynanaýyn, belki bu gezek ýalňyşmaryn" diýip eden ähtimallygymda, asla ýalňyşmadygymy subut eden, kalbymyň entäk özüm bilmedik gözel ýerlerini açyş eden geograf.
--------------------------------------------------
@Garlawaç, ady bilen baharyň bütün ajaýyplygyny ýatladýan tarypsyz gözellik. Baharyň buşlukçysyna duşanymda onuň kalbymyň baharyny buşlaýanyny duýupdym. Kalbyma tutulan aýna ýaly, ýazanlaryna her okanymda özümi gördüm. Halaýan zatlarmyzyň, duýýan duýgylarymyzyň meňzeşligi edil ruhymy nusgalap alnan ýaly haýran galdyryjy. Onuň ýazanlaryny söýmek-ýalňyzlygy söýmekdir, iç-içiňden ýanmagy, kalbyň çuňlugyndanky sessizligi söýmekdir. Onuň ýazanlary- lal bolan kalbymyň saýraýşy ýalydyr. Ady - meniň adyny goýup bilmedik duýgylarym. Dostlugy uzaklykda bolsaňam ýakyn bolmagyň şekili. Ýakynlygymyz- erkinlige bolan ymtylyşymdyr. Ýoklugy- gijede Aýyň kemlik edişi ýalydyr. Barlygy kalbymda dört möwsümi bahara öwürýändir..... 

35
236
Abat_
31.10.2023 21:12

Ýene-de duýgylaryma söz geçirip bilmän "Seni" ýazmaga başladym bügün. Ýazanlaryma seretseň ählisi seniň bilen başlap, seniň bilen gutarýanyny duýarsyň. Esasan hem sen meniň ýanymda ýok wagtyň ýazasym gelýär, iň gözel jümleleri birleşdirip gaýta gaýta senli günleri ýatlasym gelýär. Bilýäňmi, gün gelip ýene-de öňki günlermiziň geljegine meni ynandyrsaň, aramyzdaky bitmez uzaklyklara sözlerim bilen birleşdirip köprüler gurardym. Belki öňde-soňda "biz" hakda has gowy jümleleri gurmagy başararyn, ýöne hiç kim meni we duýgylarymy düşünmez. Sebäbi men seni oýlamok, men sende ýaşaýan. Ýazanlarymy başgalar makala, hekaýa ýa-da oýlanma diýip okamagy mümkin. Aslynda ýazanlarym "belki-de Allahym doga diýip hasaplap, hasyl eder" niýeti bilen ýazylandyr. Aslynda ýazanlarym "bir gün öňki günler geler, belkide duşuşarys" umydynyň ähtimallygydyr. Ýazanlaryma sensizlikde geçiren günlerimde özüme beren sözlerimi gizledim, okamagyň üçin däl sensiz geçen pursatlarymy seni ýazyp, seniň adyň bilen doldurmak üçin.
Belki-de durmuşyň çarhy tersine aýlanar we biz duşuşarys. Belki soňsyz "baky" älemde bagtymyz bizi duşurmak üçin garaşýandyr. Belki-de...Eh hormatlym käşgä bilsediň bu "Belkileriň" sanynyň sözlükerimde barha artýanyny, mensiz ýörän köçeleriňden ýöräp seniň ysyňy gözleýänimi, belki-de düýşümde görerin umydy bilen uklaýanymy. Käşgä bilsediň obaň daýzalaryndan "söýeniňe ýet!" dilegini eştmek üçin (şol kiçijik ýöne çyn ýürekden aýdylan sözi eşitmek üçin) edýän tagallalarmy. Käşgä bilsediň, "halaýan ýazyjym" diýip ýazyjylary topara bölmegimiň sebäbi, olaryň maňa iň gowy şekilde seni ýatladýanlygyna baglydygyny. Käşgä bilsediň köpçülikden ybarat ýalňyz galmalarymda "maňa ol bolsa ýeterlikdi" diýip ýerime ýadyrgaýanymy. Käşgä bilsediň men senden näçe uzaklaşsam uzaklaşaýyn, yzyma dolananymda okajak ilkinji sözüm seniň adyň bolýanyny. Käşgä bilsediň men entegäm saňa garaşýanymy....

© Abat AŞYRGELDIÝEWA

36
119
Abat_
29.10.2023 19:17

Aýyp görýän duýgularmy ýazmagy,
Şoň üçin setirmi ilden gizleýän.
Hemem maňa geňirgenmäň adamlar,
Derdim gizläp ilden kömek isleýän.

Özüm bilen özüm gürleşdim şugün,
Täsin, ýalňyzlyga höwrügipdirin.
Indi öňkim ýaly aglaberemok,
Ýaralarmam sarap öwrenşipdirin.

Hawa, birazajyk dikdüşdiräk men,
Gaýgymam,
şatlygmam saklap bilmeýän.
Ýene bir zat, ölen duýgym öňünde,
Setir bilen özüm aklap bilmeýän.

Durmuş oýunlary kyn gelýär biraz,
Ýogsa olam hoşlaýamy göwnüni?!
Menem başym alyp giderin mundan,
Şonda dertden goraryn men özümi...

23:21
27.05.2023
Enemähri Guwanowa

24
243
Abat_
26.10.2023 15:37

Tötänleýin surat maňa “Adam garrasada göwni garramaýar” aýtgyny ýatlatdy. Ýaşulynyň gasyn düşen maňlaýyna, dişleri dökülip gutaran bolsada çyn ýürekden ýylgyrşyna serediňä. Ýüzünde ýyllar yz galdyrsada “dünýäden bihabar çagajyk” ýaly ýylgyrşy aýryja ünsüňi çekýär. Ýaşulynyň dyzyna elini goýup, onuň bir zat diýmegine garaşýan ýaly ünslije seredip oturan oglanjygyň kirlije eli siziňem ünsiňizi çekdi gerek? Ol başgalar ýaly gülmän çalaja ýylgyryp oturşyna “megerem şu oglanjyk filosof bolar” diýdirýär))
Her agzaň özboluşly pikiri bardygyna ynanan ýagdaýda, teswirlerde manyly pikirlere garaşýan.

32
112
Abat_
24.10.2023 22:23

ÝER ÝARYLMADY…

Haýa nämä gerekkä, bihaýalaram gül ýaly ýaşaşyp ýör-ä?
Bihaýalyk bilen haýa hakynda gürrüňe başladym. Başladymam haýa hakynda gürrüň etmegiň özüniň bihaýalykdygyny duýdum. Özüm kim, haýa hakynda gürrüň açarça?! Akyldaryň “Köwşüni palçyga bulan adam batgadan gorkmaz” diýen sözüni galkan edinip, degene gözüm menden däl edibersemem bordy. Suwuň gadyryny çölde galan teşne biler, belki, haýa hakynda bihaýanyň sözlerini okamak has gyzyklydyr.
Hakykatdanam, haýa ynsana näme üçin berildikä? Ýeke özüň öýüňde maýkaça gezip ýörensiň welin, birden bir ýerden myhman geler — derrew köýnek geýmelisiň. Ýa-da gelin keltejik, bolgusyzja ýaglyk bilen başyny çala bogup oturandyr welin, ardynjyrap gaýynatasy geler. Hasyrdap gyňajyny gözlemelidir, gyssag arada ony tapjak bolsaňam dertdir. Haýa diýilýän şu boljak bolsa, hakykatdanam ol nämä gerek? Nämä gerek, öz-özüňi aldap ýörmek?! Myhmançylyga maýkaly gitmesem boldy-da, gelen myhmany öz öýümde nähili garşylamda näme? Gelniň haly-ha hasam geň. Ýeri gaýynataň, mysal üçin, gaýyn eneden tapawudy näme? Biri ata, beýlekisi ene. Eje-kaka ýaly-da. Şonda-da biri bilen-ä arkaýyn gürleşip, derdinişip oturmaly, beýlekisindenem bogunyp, ýaşynyp dert-azara galmaly. Beýle haýa kime gerek?!
Haýa etmek, utanmak duýgusy,ýalňyşmaýan bolsam, soň öwrenilýän zat däl. Gaýta, adam utanjyny ýitirse, soň aňsat-aňsat utanmany bilmeýän, başarmaýan ýaly.
Adam ata, How ene jennetden çykarylmazynyň öň ýany utanypdyrlar diýen rowaýat bar. Aýby bolmadyk, belki, utanjyň nämediginem bilmez. Ynsany haýwandan tapawutlandyrýan zatlaryň biri hem utanç duýgusy diýýäler. Ýöne adamy haýwandanam beter şeýtandan tapawutlandyrýan zat haýa bolsa gerek. Sebäbi bihaýa adamlary göreniňde haýwan janawar göz öňüňe gelenokda, melgun ýadyňa düşýär. Mümkin, ýalňyşýandyryn, ýöne köplenç üsti örtülýän, töwerekden gizlenilýän zatlaryň aňyrsynda aýp ýygşyrylýar. Ynsan näçe dünýesini il-gününden, töwereginden örtmäge çalyşýan bolsa, şonça-da şeýtanlaşmaly bolýar. Şonuň üçin bolsa gerek, kä bir gowy adamlar hakynda gürrüň edilse “Göwni açyk, aňyrsynda zat ýok” diýilýär. Içiň bet pygylly, töweregiňe-de gowy görünjek bolmak, belki, bihaýalygyň çürbaşydyr.
Häzir tanalýan biriniň oglanjykka köçäň ugrunda ýaşulular otyr diýip, olardan utanjyna mekdebe aýlawly çola köçe bilen gidişini eşdip haýran galdym. Ýene bir synçy adam: “Hakyky medeniýetli kişi köçede ýatan itdenem utanar” diýipdir.
Gijeleriniň ýarysyny Alla ybadat edip geçirýän Ymam Agzam köçeden geçip barýaka, biri ony ýanyndaka görkezip: “Hol adam tutuş gijesini ybadat edip geçirýär” diýipdir. Bu sözi eşiden Ymam Agzam özi hakynda gowy pikirde bolan adamy ýalançy etmejek bolup, şol günden soň hakykatdanam gijelerini tutuşlygyna ybadatda geçiripdir. Ine, Ymam Agzamyň sözleri:
“Bolmadyk häsiýetlerim bilen adamlaryň öwmesi sebäpli Alladan haýa edýärin.”
Men bolsa maýkaň, gözlenilýän gyňajyň gürrüňini edýän. SSSR-iň baknasy bolan milletleriň arasynda haýasyny iň gowy saklan, gelin-gyzlary eşigini üýtgetmedik millet diýip bizi görkezýärler. Munuň hakykatdanam şeýledigi barada oýlanyp oturanyňda, Ýer togalagynyň Ymam Agzamdan bäri nähili bihaýalaşandygyna düşünýäň. Bir gezek bir ýaşuly gepiniň arasynda: “Alla adamy öz perzendiniň öňünde utanmaly etmesin” diýip, dileg etdi. Men ol saçynyň garasyndan agy köpelen ýaşulynyň ýaşynyň soňunda çagasynyň öňünde utanar ýaly näme etmiş edenini bilemok, soramagam aýp gördüm. Häzir şol ýaşulynyň sykylyp, bir gysym bolup oturşy göz öňüme gelýär welin, Ýer togalagy diýilýän kiçelip, eliň aýasyna sygaýjak bolýar. Haýa ynsany kiçeldýän bolsa, Ýer ynsandan has haýalymyka diýýän. Onsoň ol neneň kiçelip eliň aýasyna sygaýjak bolmasyn?! “Ýer ýarylmady, men girmedim” diýilýär. Ýer görgüli näme diýýärkä?

26
208
Abat_
23.10.2023 20:50

Akja kagyzlardan çykaryp gahrym
Bilsedim, kalbymda goýmazdym ahmyr.
Ýazan her setirmiň maksady, wah, bir...
Diňe seni yrmakdygyn kim biler?

Göreçlemde ýürek görünmez äşgär,
Sebäp saňa söýgim hetdinden aşýar,
Dumanly dünýäme düşünseň, käşgä...
Goşgularmyň dymmakdygyn kim biler?

Men lowlap ýanýaryn, sebäp gülýärsiň,
Men gowlap ýazýaryn, sebäp gülýärsiň,
Ýagşydan-ýamandan seniň gülýäniň,
Meniň üçin gymmatdygyn kim biler?

Göwnümem sübsegär, meň saçym ýaly,
Hyzmata häzirem, sadyk jyn ýaly,
Şa gyzy halyma edil myn ýaly...
Meň ugruňda gyrnakdygym kim biler?

Yşga düşen jany, Janym, görk ezýär,
Görküňe bendi men, bendi her kes, ýar!
Mahabatlap, diňe seni görkezýän,
Ýunusdaky dyrnakdygym kim biler?

Men bilmeýen, üm bilmeýän sawçymyň?
Ýa ser bermän, per bermeýän awçymyň?
Goşgy ýazýan perin almak Laçynyň,
Ganatlaryn gyrmakdygyn kim bilýär

26
137