Bütin dünýäde «Boýun egmegiň» simwolyna öwrülen Ak reňk hakda 9 sany gyzykly maglumatlary, «öwrenmeliniň» ak ýürekli agzalary üçin jemledik

Ak reňk adamzadyň ilkinji günlerinden bäri ýanynda. Biz onuň bilen diwarlary boýadyk, geýdik, obýektleriň reňki hökmünde peýdalandyk we ahyrsoňy ekranlarymyzda ulandyk. Ak reňk bilen baglanyşykly adaty we hatda mistiki manylardan başga-da, ylmy taýdan gözden geçirenimizde ýüze çykýan gyzykly maglumatlar hem bar.

Adam dörän badyna töweregine göz aýlady we ilkinji reňkler bilen tanyşdy. Bu reňkleri aldy, olar bilen birneme gyzyklandy we ulanyp başlady. Bularyň biri, belki-de iň gadymylaryndan biri, diwarlary ak reňk bilen boýap, eşiklerimiziň aýrylmaz reňkine öwürdik, döreden zatlarymyzda ulandyk we häzirki wagtda tehnologiýanyň kömegi bilen hatda ony ekranlarda ulanyp bilýäs.

Ak reňki iki dürli nukdaýnazardan garamak mümkin: medeni we ylmy. Elbetde, biz onuň medeni bölegi barada gürleşeris, ýöne müňlerçe ýyl bäri ulanyp gelýän reňk bolany üçin, onuň içine çuňdan aralaşsak aňsatlyk bilen azaşyp bileris. Ylmy maglumatlar ajaýyp jikme-jikliklerden doly. Käbir gyzykly maglumatlarda ak reňk göreniňde kelläňe gelýän ähli pikirleri düýpgöter üýtgedýär.

Ak reňk barada maglumatlar:

• Irki adamlar gowagyň diwarlarynda ak reňk ulanypdyrlar.

• Ak reňki diňe ulanman, eýsem, oňa manylary berdik.

• Ak reňk, boýun egmegiň halkara nyşanydyr.

• Aslynda ak yşyk ýok.

• Ak ses düşünjesi ak ýagtylykdan gelip çykýar.

• Ak reňkiň kölegesi ýok.

• Biraz wagtlap ak kosmetiki önümleri ulanmak zäherlenmegi aňladýar.

• Ak reňki ýagtylygyň kömegi bilen obýektlerde görýäris.

• Uzak ýyllaryň dowamynda ak reňke dürli syýasy manylar berildi.

Ýokarky getirilen 9 sany maglumatlaryň üstünde durup geçeliň:

▶Irki adamlar gowagyň diwarlarynda ak reňk ulanypdylar:

Gowak döwründe ýaşaýan ilkinji suratkeşdigiňizi göz öňüne getiriň. Şol diwarda yz galdyrmak üçin haýsy reňkleri ulanardyňyz? Daş töweregiňize seretseňiz, ilki bilen salamlaşýan zatlar uglerod daşlarynyň garasy, gara topragyň gyzylymtyl reňkleri, magniý goňur we hek daşynyň aklary bolar. Hut şu döwürde adamlar ak reňk bilen ilkinji gezek tanyşdylar. Takmynan 20 müň ýyl ozal adamlar gowak suratlaryny ýasamak üçin ak reňkden netijeli peýdalanypdyrlar.

* * *

▶ Biz diňe ak reňki ulanman, eýsem, oňa manylar berdik:

Ak reňk bütin dünýäde arassalygyň we bigünäligiň nyşany hasaplanýar. Şonuň üçin papalar XVI asyrdan bäri ak köýnek geýýärler. Zyýarat etmek isleýän musulmanlaryň geýen yhramy hem akdyr. Rim döwründe erkekler diňe ulalansoň ak geýip bilýärdiler. Ýaponlaryň dini bolan Şintoda mukaddes ýerler akdyr.

Ak reňkiň manylarynyň arasynda başga bir gyzykly maglumat bar. Ak reňk bütin dünýäde arassalyk we bigünälik hasaplansa-da, hindiler üçin başgaça many berýär. Hindi zenany adamsy ölenden soň ak eşik geýýär, sebäbi ynançlaryna görä ak reňk matamy aňladýar. Günbatar medeniýetinde nika dabarasynda hindilere ak toý köýnek geýmegiň nähili geň görünýändigini pikir edip görüň!

* * *

▶ Ak reňk, boýun egmegiň halkara nyşanydyr:

Gören filmlerimizi ýada salalyň: Duşmanlar bilen gurşalan adam gaçyp bilmejekdigine göz ýetirýär we ak matany taýaga daňýar we boýun egmegini görkezmek üçin beýleki tarapa görkezýär. Bu diňe bir fantastika däl, ak baýdak 1949-njy ýylda Ženewa konwensiýasynda halkara boýun egmegiň nyşany hökmünde kabul edildi. Ak baýdagyň boýun egmek üçin ilkinji gezek XIV-XV asyrlarda Angliýa bilen Fransiýanyň arasyndaky 100 ýyllyk söweşde boldy.

* * *

▶ Aslynda ak yşyk ýok:

Bu makalany okanyňyzda-da, ekranyň käbir ýerlerinden ak ýagtylygy görýändigiňize bilýäris, ýöne aslynda bu ýagtylyk ak yşyk däl. Alada etme, gözleriň güýçli, aslynda gaty güýçlidir, sebäbi gözleriňiz birden köp reňkdäki ýagtylygy ak reňkde görkezýär. XVII asyrda Isak Nýuton tarapyndan geçirilen synagda subut edilişi ýaly ak ýagtylyk hakykatdanam ähli reňkleri öz içine alýan yşykdyr. Ekranda görýän ak çyra, gyzyl, ýaşyl we gök reňkleriň garyndysy bolup, RGB hem diýilýär.

* * *

▶ «Ak ses» düşünjesi ak ýagtylykdan alnan:

Esasanam bäbekleri gowy uklatmak üçin ulanylýan ak ses düşünjesini eşiden bolsaňyz gerek. Dyngysyz dowam edýän bu ses aslynda ýekeje ses däl-de, ähli sesleriň utgaşmasydyr. Ak çyranyň ähli reňkleriň ýagtylygynyň utgaşmasy bolşy ýaly, ak ses hem ähli ses ýygylyklarynyň diýen ýaly birleşmegi netijesinde döredilen sesdir. Belki şonuň üçinem şeýle teselli berýär.

* * *

▶ Ak reňkiň kölegesi ýok:

Gündelik durmuşda goýy ak, açyk ak ýaly dürli terminleri ulanýarys, ýöne aslynda bularyň hemmesi ýalňyş, sebäbi ak akromatiki reňk, ýagny äheňi (görnüşi) ýok. Pildişi ak , kremden ak, goýy we sarymsak ýaly ak reňkler diýip hasaplaýan reňkler, aslynda ak reňkiň kölegesi ýa-da dürli reňkler bilen garyşmak arkaly döredilýär. Muny ak reňk diýip atlandyryp bileris. Hakykatdanam kölegeleri we görnüşi bolan reňk gara.

* * *

▶ Birnäçe wagt ak kosmetika serişdelerini ulanmak zäherlenmegi aňladýar:

Ulanylýan kosmetiki önümleri göz öňüne getireniňizde, olaryň hemmesiniň diýen ýaly akdygyny görersiňiz. Munuň esasy sebäbi, olaryň arassalaýyş aýratynlyklaryny görkezmekdir. Kosmetika önümleriniň ak bolmagy köne däp. Öndürijiler 20-nji asyra çenli kosmetiki önümleriň reňkini aklamak üçin gurşun ulanýardylar. Gurşunyň zäherli metaldygy ýüze çykarylandan soň, bu amal üçin dürli pigmentler ulanylyp başlandy. Şol wagt näçe adamyň gurşun bilen zäherlenendigini kim bilýär?

* * *

▶ Ak reňk ýagtylygyň kömegi bilen obýektlerde görýäris:

Aslynda, ýagtylygyň kömegi bilen obýektleriň ähli reňklerini görýäris. Beýlekilerden tapawutlylykda ak üst, düşýän ýagtylygyň haýsydyr bir bölegini siňdirmän, üstüne düşýän ýagtylygy dürli-dürli görkezýär. Ýagtylygyň tolkun uzynlygyna we spektral paýlanyşyna garamazdan, siňdirilmeýän şöhlelenme sebäpli görüp bilýän iň açyk reňkimiz ak bolýar. Şonuň üçin ak reňkdäki beýleki reňkleri has aýdyň görýäris.

* * *

▶ Uzak Ýyllaryň dowamynda ak reňke dürli syýasy manylar berildi:

Fransuz rewolýusiýasy wagtynda gozgalaňçylar ak baýdak ulandylar. Bolşewik rewolýusiýasyndaky milletçilerden, liberallardan we monarhistlerden ybarat goşunyň ady Ak goşun. Finlýandiýanyň raýat urşunda bir topary özüni ak reňkde görkezdi. Eýranda şany agdaran rewolýusiýa "Ak ynkylap" diýilýär. Amerikanyň raýatlyk urşundan soň döredilen jynsparaz gurama Ku Klux Klan ak eşik geýipdi. Nasist Germaniýasy döwründe "Ak gül'' atly zorluga garşy topar bardy. Başgaça aýdylanda, ak reňk her döwürde dürli manyly dürli toparlar tarapyndan ulanylýar.

Adamzat döräli bäri dürli manylarda ulanýan ak reňk hakda gyzykly maglumatlar kän. Türkmen halkymyzda hem «Ak zat alnyňa ýagşy» diýen söz bar. Ak zady (süýt, çal) gije bermek hem gowy görülmeýär.

©Çeşme : www.Webtekno.com habarlar saýtyndan öwrenmeli üçin ýörite

NASA we Ýaponiýa taryhda ilkinji agaç hemrasyny uçurar: Ýöne näme üçin?

NASA we Ýaponiýanyň Aerokosmiki gözleg gullugy (JAXA) kosmos uçuşlaryny has durnukly etmek üçin dünýädäki ilkinji agaç hemrasyny kosmosa uçurmagy meýilleşdirýärler.

Geçen aýlarda Ýaponiýanyň kosmosa agaçdan emeli hemrany uçurmak meýilnamasynyň bardygyny aýdylypdy. Indi bu meýilnamalar gutarnykly tabşyryk bolar. NASA we Ýaponiýanyň Aerokosmiki gözleg gullugy (JAXA) has durnukly kosmos missiýalary üçin kosmosa dünýäde ilkinji agaç hemrasyny uçurmagy meýilleşdirýärler.

NASA we JAXA-nyň habaryna görä, manoliýa agajyndan ýasalan kofe käse ölçegli hemra “LignoSat” 2024-nji ýylyň tomsunda Ýeriň orbitasyna uçurylar.

Kosmosda agaçdan ýa-da agaç (hawa, agaç) materiallaryň ulanylmagy gaty möhüm artykmaçlyklary bardyr. Kosmasyň howasyz boşlugynda agaç ýanmak ýa-da çüýremek ýaly tebigy kynçylyklara duş gelmez. Şol bir wagtyň özünde, agaç hemralary Ýeriň atmosferasyna täzeden girenlerinde çalt ýanar we zyýansyz kül böleklerine öwrüler. Bu pikir agajy, geljekki hemralar üçin geň galdyryjy peýdaly, biologiki dargap bilýän materiala öwürýär Şu ýylyň başynda Halkara kosmos stansiýasynda (ISS) agaç nusgalaryny üstünlikli synagdan geçiren alymlar synag hemrasynyň uçurylmagy üçin amatlydygyna ynanýarlar.

Gözlegçiler maý aýynda beren beýanatynda "Üç sany agaç nusgasy synagdan geçirildi we kosmos şertleri täsir edenden soň hiç hili deformasiýa görkezilmedi" -diýdi. Möhüm temperatura üýtgemelerini, güýçli kosmiki şöhlelere we howply gün bölejiklerine 10 aý täsir etmegi öz içine alýan barlaglarda kosmosyň daşky gurşawyna garamazdan, hiç-hili jaýrylma, egrelme, daş gabyga zeper ýetmegi ýaly materiallaryň deformasiýasynyň ýokdugyny tassyklady.

Haýsy agajy ulanmalydygyny kesgitlemek üçin alymlar kosmos giňişligindäki modulda gorap saklamak üçin üç sany agaç nusgasyny - magnoliýa, kiraz we huşy ISS-e iberdiler. Barlagçylar önümçilik wagtynda bölünmek ýa-da döwülmek ähtimallygy azlygy sebäpli magnoliýa agajyny saýladylar

Häzirki wagtda 8,440 metrik tonnadan gowrak kosmos obýekti Ýeriň daşyndan aýlanýar, şol sanda işlemeýän hemra we kosmos galyndylary we sarp edilen raketa gabyk bölekleri hem bar. Metaldan ýasalan kosmiki gämiler hem gaty gymmat we atmosfera täzeden girensoň, eger ol ýeterlik derejede uly bolsa, aşakdaky adamlar üçinem howp döredýär. Gözlegçileriň pikiriçe, LignoSat ýaly agaç hemralary teoretiki taýdan kosmos galyndysy hökmünde az zyýanly bolup durýar.

© Çeşme : www.DonanimHaber.com

Alymlar tassykladylar: Muny banýada ýa-da awtoulagda hökman ýerine ýetiriň!

Suwa düşmek diňe bir arassalanmak üçin däl, eýsem işe uly ruhybelntlikli başlamak üçin ajaýyp mümkinçilikdir. Ýöne ýuwunanyňyzda suwuň sesini eşitmek däl-de, käbir sazlary diňlemek keýpiňize nähili täsir edip biljekdigi hakda pikir edip gördüňizmi?

Suwa düşeniňizde ýa-da ulag süreniňizde halaýan aýdymlaryňyzy aýtmak diňe bir gyzykly iş däl, saglygyňyza hem oňyn täsir edip biler. Alymlaryň gözlegi, duşda aýdym aýtmagyň birnäçe peýdasyny ýüze çykardy.

Alymlar duşda aýdym aýtmagyň stressi peseldýändigini we umumy keýpiňe oňyn täsir edýändigini kesgitlediler. Aýdym, bedendäki endorfinleriň bölünip çykmagyny artdyryp, adamy bagtly duýup, günüň galan bölegini energiýa bilen başlamaga kömek edip biler.

Mundan başga-da, duşda aýdym aýtmak bedendäki myşsalary gowşadyp, beden rahatlygyny üpjün edip biler. Ritmiki aýdym aýtmak, dem almagy kadalaşdyrmak, umumy rahatlyk duýgusyny döretmek arkaly kislorodyň kabul edilmegini artdyryp biler.

Hünärmenler duşda aýdym aýtmagyň hem özüňe bolan ynamy artdyryp, aragatnaşyk endiklerini ýokarlandyryp biljekdigini bellediler. Aýdym aýtmak, öz sesiňi eşitmäge we beýan etmek ukybyny güýçlendirmäge mümkinçilik berýär.

Ruhy taýdan dynç alyş:

Aýdym diňe bir duýgy rahatlygyny üpjün etmän, ruhy rahatlygy hem berip biler. Aýdymlaryňyzy aýdanyňyzda akyl taýdan dynç alýarsyňyz we gündelik aladalardan dynarsyňyz.

Aragatnaşyk endiklerini güýçlendirmek:

Sesiňi ýokarlandyrmak, özüňe bolan ynamyňy artdyryp, aragatnaşyk ukyplaryňy ösdürip biler. Öz sesiňi eşitmek, özüňe bolan ynamyňy artdyrýar we sözleriňi beýan etmek ukybyňy ýokarlandyrýar.

Fiziki dynç alyş:

Aýdym aýdýarka, beden ritm bilen sazlaşyp, myşsalaryň rahatlanmagyna we fiziki stresiň peselmegine kömek edýär. Muny awtoulagda aýdym aýtmak arkaly gazanyp bolar, esasanam uzak ýollar gitýäner.

Duşda aýdym aýtmak diňe bir gyzykly bolman, eýsem sagdynlyk üçin endik bolup biljekdigini ýadyňyzdan çykarmaň. Gündelik stresleri azaldyň, güýjüňizi artdyryň we keýpiňizi gowulaşdyryň. Bularyň hemmesi diňe bir duş!

Çeşme : Cumhuriyet.com

Telefonyny söýýänler bärdemi siz

😊- Dos düýn ejemiň arzuwy hasyl boldy

- Näme boldy

- Telefonym döwüldi

😊 Bir adam lukmana arz edip barýa:

- Lukman, men günde dynman arbujakdan ýel göýberýän(düşünen düşündi😁) Emma ne ys gelýä ne-de ses. Edil şu wagtam göýberdim, ýöne siz duýmadyňyz. Muny bejerip bolmaýamy?

Lukman ony diňlapdirde:

- Hmmm bolýa, men size leçeniýa ýazyp berjek, wagtly-wagtynda içiňde ýene bir hepdeden geliň"- diýip ony ugradýar.

Ýaňky adam dermanlary satyn alyp,içip bir hepdeden ýene barýa:

- Lukman, dermanlaň täsir edip başlady. Ysy gelýä, ýöne ses ýok. Indi näme edeýin

Lukman:

- Hmm düşnükli, diýmek siziň burnuňyz düzelipdir. Indi siziň gulagyňyzy bejermelidi

😊. Käbir adamlaryň baýamak boýunça düşünjesi:

Bir baý adamy tapýaň. Goňşysy bolýaň. Hezil edip üstünden gülýäň. «Gülme goňşyňa geler başyňa» Netijede: ýuwaş - ýuwaşdan baýaýaň....

😊 Aman bilen Çary diýen iki sany işsiz adam bolan. Bular bile otyrka Aman Çara ýüzlenip:

- Gel ikimiz aýal eşigini geýip köçä çykaly. Tanarmykalar barlap göreli"- diýýär.

Çary hem razy bolup öýne barýada aýalynyň eşiklerini üstüne atyp köçä çykýa. Görse köçede bir daýza dur. Çary onuň ýanyna baryp:

- Salamälik daýza" - diýýä weli, daýzada:

- Gowmyň Çary diýip jogap berýä.

Çary bula meni tanadow diýip öýne gaýdyp täzeden aýalynyň owadan eşiklerini, köwşüni geýip ýene çykýa. Görse ýene şo daýža dur. Onuň ýanyna baryp habar gatýa. Daýza ýene:

- Gowmyň Çary"- dp jogap berýä

Çary ýene bolmadow diýip aýalynyň iň gowy köýnegini geýip atyryny sepinip, zynjyr, ýüzüklerini dakyp köçä çykýa. Görse ýene şo daýza dur. Ýene baryp daýza :

- Salamälik daýza - diýýä weli

Daýza ýene Gowmy Çary"-- diýip jogap berýä.

Çary haýran galyp:" Daýza siz meni nirden tanaýaňyz"- diýse, ýaňky daýza:

- Ahow Çary bu men Aman" diýip jogap berýär

😊Bizenesmen adam ýaş ogluna öz işini öwredip ýör:

- Seret, oglum, bu stanok. Şu deşikden çig maly, boýagdyr, topragy salýaň. Beýleki tarapyndan bize gerek önümi ýasap çykarýar.

- Kaka bärki deşikden salyp, ýene şundan çykar ýaly edip bolanokmy?

- Oglum, o tehnologiýa diňe ejeňde bar.

😊 Bir är-aýal çaý içip otyr. Aýaly:

- Kakasy, bilýäňizmi, sizi tussag etýämişler.

- Kim diýýä ony?

- Obaň aýallary aýtdy.

- Äl keýwany senem, aýallaryňam bir gepi bolarmy"- diýip çaý içmegini dowam ediberipdir. Şol gün agşam polisiýaň işgärleri gelip bu adamy öýünden alyp gidýärler. Aýaly ärini görmek üçin yzyndan barýa:

- Kakasy gorkmaň sizi boşatjakmyşlar.

- Kim aýtdy?

- Polisiýa işgärleri

- Ýok aýallar näme diýýä aýallar

😊 - Aýtsaňlaň, siz aýalyňyz bilen nähili

öýlendiňiz? Söýşüpmi ýa görşüp?

- Ýalňyşyp öýlendim.

😊 Halk aýdymy «Aç öldüm».

Ýerine ýetirýär: Talyplaryň aşgazany.

😊 Mendeleýewiň periodik sistemasynda täze element açyldy. Onuň ady «Gyz». Bu örän çylşyrymly madda bolup, üýtgäp durýan häsiýeti bilen birlikde, altyny kümüşi we ýalpyldawuk zatlary özüne çekijiligi güýçli. Täze tapylan wagty owadan madda bolup görünmegine garamazdan, wagtyň geçmegi bilen, öz şekilini üýtgetýär. Alymlar bu elementiň gaty çylşyrymly häsiýetlidigini nygtap, ony doly öwrenmegiň mümkin däldigini aýdýarlar.

😊 Ýagşy Goşunow çeträk oba toý sowmana gaýtýa. Toýdan bir gün öň agşamara üýşen mähällä degişmeler aýdyp berip güldürip duranmyş. Emma diňläp oturan daýzalar hiç gülenokmyş.

Ýagşy olary güldürjek bolup täzeden-täze degişmeler aýtýa. Emma gülenoklar. Gaýta aýdanlaryny «ana», «aýtdyma men» «örän dogry» diýip makullap otyrmyşlar .

Wagt bir çene baryp, mähelle dagansoň Ýagşy öýüň eýesinden soraýa:

- Agam, ýaňy men daýzalary güldürjek bolup degişmeler aýtdym weli, gaýta olar gülmäni, meni makullap oturlarla.

- Muny eşiden öý eýesi hezil edip gülüpdirde:

- Haaý Ýagşyjan , Kastýum jalbar geýip gelipsiň weli, olar seni Aşgabatdan gelen hökümtiň resmi adamydyr öýdüpdirler.