senorita
29.04.2024 16:24
Metropoliten muzeýi: dünýä sungatynyň 5000 ýyldan gowrak taryhy
![]()
Metropoliten sungat muzeýi (The Met) Nýu-Ýork şäherinde ýerleşip, dünýäde iň köp barylýan dördünji sungat muzeýidir. «The Met» 1870-nji ýylda amerikaly telekeçiler we sungaty söýüjiler topary tarapyndan esaslandyryldy. Muzeýiň ösmegine uly goşant goşanlaryň hatarynda ilki bilen magnat we haýyr-sahawatçy Nelson Rokfelleriň adyny bellemek gerek. Sebäbi Rokfeller 1969-njy ýylda 3000 gymmatlykdan ybarat bolan ýygyndysyny bu muzeýiň gaznasyna bagyş etdi.
Nýu-Ýorkuň muzeýinde gadymy döwrüň ýadygärliklerinden 3 milliona golaýy, şolar bilen birlikde özboluşly sungat eserleri, amerikan nakgaşlyk suratlary, gadymy heýkeller, saz gurallary, ýaraglar we ş.m gymmatlyklar bar.
![]()
Metropoliten sungat muzeýi niderland nakgaşlyk sungatynyň iň gowy nakgaş eserleri, şol sanda — Rogier wan der Weýdeniň, Boshuň, Piter Breýgeliň, şeýle-de Bottiçelli, Rafael, Tintoretta, Tisian ýaly Italiýanyň «Galkynyş» döwrüniň iň ajaýyp eserleri bilen has-da meşhurlyga ýetdi.
🔵 Egin eşik instituty.
![]()
Eserleriň näzikligi sebäpli, bu ýerde hemişelik sergi bolmaýar. Şeýle-de bolsa, institut ýylda iki gezek belli bir dizaýnere ýa-da stile bagyşlanan tematik sergileri geçirýär. Egin eşik institutynyň sergilerinde Koko Şanel, Iw Sen Loren, Jianni Wersaçe we beýleki meşhur dizaýnerler barada gürrüň berilýär.
🔵 Ýaraglar we söweş esbaplary.
![]()
Ýygyndynyň ilkinji gymmatlyklary 1881-nji ýylda ýerleşdirilip başlandy. Muzeý 1904-nji ýylda Ýewropanyň we Ýaponiýanyň iki sany uly ýygyndysyny satyn alandan soň, ekspozisiýa bütin dünýäde uly meşhurlyk gazandy.
🔵 Aziýa bölüminiň ýygyndysy.
![]()
35 000-den gowrak sungat eserleri Aziýanyň ähli siwilizasiýalaryndan 4000 ýyllyk sungat taryhyny öz içine alýar. Min dinastiýasyna mahsus bagly kiçijik howly myhmanlaryň ünsüni has-da özüne çekýär.
🔵 Gadymy Gündogaryň sungaty.
![]()
Bu ýygyndynyň 7000-den gowrak eserleri gadymy neolit döwründen başlap, Sasanylar döwletiniň ýykylan ýyllaryna çenli döwri öz içine alýar. Assiriýa şasy Aşur-nasyr-apal II-niň demirgazyk-günbatar köşgüni goran lamassu heýkelleriniň toplumy muzeýiň özboluşly gymmatlygy hasap edilýär.
🔵 Muzeýde täsin we bahasyna ýetip bolmajak gymmatlyklar:
🔹Dünýäniň 1720-nji ýylda ýasalan iň köne pianinosy
![]()
🔹Kolt markaly sapançalaryň we rewolwerleriň ähli görnüşleriniň toplumy
![]()
🔹Rembrandtyň 23 suratdan ybarat bolan ýer ýüzündäki iň uly eserler ýygyndysy
![]()
🔹Min dinastiýasynyň keramiki küýzeleri
![]()
🔵 Täsin faktlar:
🔹Muzeýdäki ähli sungat eserlerini görüp çykmak üçin oňa bir hepdäniň dowamynda her gün aýlanmaly bolýar.
🔹Metropoliten sungat muzeýinde birnäçe meşhur filmler surata düşürildi "baş keşbi janlandyrdy". Olaryň hatarynda «Tomas Krawnyň aldawy», «Owşeniň sekiz jorasy» ýaly filmler bar.
🔹Her hepde muzeýiň esasy gülçüsi Remko van Wlit 1967-nji ýylda esaslandyrylan Uly zal üçin bäş sany ajaýyp gül bezeglerini taýýarlaýar. Bu bezegler «Reader's Digest» neşirýaty tarapyndan üpjün edilip, onuň ýolbaşçysy myhmanlaryň diňe bir sungat eserlerinden däl-de, eýsem ter güllerden hem lezzet almagyny isleýär.
Muzeýiň «The Metropolitan Museum of Art Bulletin» atly ýylda bir gezek çap edilýän öz neşiri hem bar
19
78
senorita
28.04.2024 19:11
Gabriel Boner Şanel
![]()
Dünýä nysakçylygynda öwrülişik etmegi başaran zenan Gabriel Boner Şanel 1883-nji ýylyň 19-njy awgustynda Fransiýanyň Somýure şäherinde dogulýar. Onuň ejesi Eženi Žanna Dewol Şanel haýyr-sahawat hassahanasynda kir ýuwujy bolup işläpdir. Gabriel Žannanyň ikinji çagasydyr. Soňlugy bilen maşgalada jemi alty çaga dünýä inipdir.
Gabriel dogluş hakynda resmi ýagdaýda hasaba alnanda, «Chanel» diýlip ýalňyş ýazgy edilipdir. Gabriel 11 ýaşyndaka ejesi Žanna aradan çykýar. Kakasy iki ogluny oba işlemäge ugradypdyr, gyzlaryny ýetimler we idegsiz gyzjagazlar üçin niýetlenen öýe ýerleşdiripdir. Ol ýerde durmuş ýowuz bolupdyr, tertip-düzgün berk saklanypdyr. Muňa garamazdan, bu ýerdäki ýowuzlyk Şaneliň geljekde uly üstünliklere ýetmegine ýardam edipdir, sebäbi ol ýerdäki terbiýeçi zenanlar gyzjagaza tikin tikmegi, köýnek biçmegi öwredipdirler. Bu bolsa onuň geljekde güýçli modelýer, bezegçi, dizaýner bolup ýetişmegine kömek edipdir. Gabriel 18 ýaşdan soň katolik gyzlaryň Mulen şäherinde ýerleşýän okuw mekdebine geçipdir. Şu ýerden hem onuň üstünlige tarap ilkinji ädimleri başlanypdyr. Sebäbi ol täze gelen ýerinde tikinçi bolup işe durýar, işden boş wagtlary bolsa belli ýyldyzlaryň çykyşlarynyň arasyndaky arakesmede aýdym aýdyp, gazanç edipdir. Şol döwürlerden oňa «Koko» ady galypdyr, sebäbi ol, köplenç, «Kokony kim gördi?» diýen aýdymy ýerine ýetirýär eken. 1906-njy ýylda Şanel kurort şäheri Wişide işe başlaýar. Ol bu ýerde Etýen Balsan (ol şatoruly dokma fabriginiň eýesi, baý maşgalalaryň birinden eken) bilen tanşypdyr.
Balsan Şaneli kem-kemden baý durmuşa öwrenişdiripdir, oňa ýygy-ýygydan göwher, dür daşlaryndan şaý-sepleri, gymmat bahaly lybaslary sowgat beripdir. Şanel Balsan bilen ýaşaşan döwri başgaplary (şlýapalary) öndürip başlapdyr, başda ol muny güýmenje hökmünde, soňra - 1910-njy ýylda bolsa Parižde ýörite resmi taýdan Şanel Modes dükanyny (butik) açypdyr. Şondan soňra onuň döreden işleri şöhrat gazanyp ugrapdyr.
![]()
Koko Şanel geýimleri sazlaşdyryp geýmegi ilkinjileriň biri bolup ýola goýan modelýerleriň biridir. Ol ýönekeý, kaşaň, pes ökjeli, üsti inçe ýa-da ýogyn gaýyş bezegli köwüşleri halapdyr. Bu ýönekeýlikde çuň many saklanypdyr. Şaneliň lybaslarynda zenan gözellikleri aýratyn görke eýe bolupdyr.
Koko Şaneliň döredijiligi köpugurly. Onuň döreden ýantorbalary hem özboluşlylygy bilen köpleriň ünsüni özüne çekipdir. Içi gyzyl işlikli gara ýantorba barada ol: «Bu ýantorbada açarlar aňsat tapylýar» diýer eken. Ol her döreden önüminiň, ilki bilen, ynsanlara oňaýly bolmagyndan ugur alypdyr. Şeýle-de Koko eginden asylýan hem-de sapyndan tutulýan ýantorbalary hem oýlap tapypdyr. Başda ýantorbalary özüniň halaýan gara reňkinde döredipdir, soňra dürli reňklerde-de toplumlaýyn öndüripdir.
![]()
Rus knýazy bilen tanyşmagynyň netijesinde Koko Şanel rus kolleksiýasyny döredipdir. Modelýer fransuzlara samyr derisinden işlikli paltolaryň toplumyny hödürledi. Şanel Fransiýada şeýle paltolaryň önümçiligini ilkinji bolup ýola goýupdyr. Ruslaryň geýýän bili guşalgy giň köýnekleriniň, serpme ýakaly, manžetli köýnekleriniň ýaýramagy hem Koko Şaneliň hyzmaty bilendir.
Şanel hoşboý yslara aýratyn üns beripdir. Ol hoşboý yslaryň önümçiligine-de öz goşandyny goşup, taryha «Şanel № 5» ady bilen giren meşhur atyry döredipdir. «Zenanyň özi ýaly müşk saçýan hoşboý ys» diýip, Koko Şanel bu duhiniň tarypyny ýetiripdir.
![]()
Dünýä nysakçylarynyň arasynda ýiti zehini, özboluşly dizaýn-bezeg işleri, hiç kimiňkä meňzemeýän zenan lybaslary, ýantorbalary, köwüşleri, duhileri bilen XX asyrda dünýä nysakçylygy ösüşlerine uly goşant goşan Koko Şaneliň döredip giden brendleri şu günki günlerde-de öz ähmiýetini yitirenok.
27
86
senorita
28.04.2024 14:28
Syýahatçylar üçin iň ygtybarly «ýolbelet» hasaplanýan «Tripadvisor» platformasy dünýäniň iň gowy myhmanhanalaryny mälim etdi. «Travelers’ Choice 2024 Best Of The Best» atly sanaw ulanyjylaryň baha bermeginde kesgitlenipdir. Sanawa giren myhmanhanalaryň aglabasy deňiz kenaryna golaý ýerleşýär. Myhmanhanalar umumy sanawdan daşgary lýuks, maşgala, saglyk, ählisi içinde, haýwan «dosty» ýaly ugurlara hem bölünipdir.
Umumy sanawyň başyndaky üç myhmanhana:
🔹«Hotel Colline de France» (Gramadu, Braziliýa).
![]()
🔹«Oblu select Lobigili» (Male, Maldiw adalary).
![]()
🔹 «La Siesta Hoi An Resort & Spa» (Hoýan, Wýetnam).
![]()
Olardan soñra «Adiwana Suweta» (Ubud, Indoneziýa), «Iberostar Grand Packard» (Gawana, Kuba) «Emerald Maldives Resort & Spa» (Fasmendu, Maldiw adalary), «La Siesta Classic Ma May Hotel» (Hanoý, Wýetnam) ýaly myhmanhanalar öňdäki orunlary eýeläpdir. Sanawda Meksika, Hindistan, Türkiýe, Peru, Portugaliýa, BAE, Kamboja, Aruba, Hytaý, Müsür, Marokko ýaly ýurtlardan dynç alyş ýerleri bar
28
39
senorita
27.04.2024 19:27
Britan muzeýi: Dünýäniň täsin ýadygärlikleri
![]()
Ýer ýüzüniň iň uly taryhy-arheologik muzeýi, Beýik Britaniýanyň iň meşhur ýerleriniň biri hem-de özünde Britan imperiýasynyň kolonial taryhyny şöhlelendirýän Britan muzeýi Luwrdan soňra iň köp gelinýän ikinji täsin muzeý hasap edilýär. Onuň esasyny XVIII asyrda lukman we naturalist Hens Slownuň, döwlet işgäri hem-de Oksford grafy Robert Harliniň, şeýle-de Britan kitaphanasyna başlangyç beren Robert Kottonyň bagyş eden gymmatlyklary düzýär.
🟠 Britan muzeýiniň eserleri
![]()
Bu ýere syýahata gelen her bir adam üçin uzynlygy 4 kilometre uzaýan 994 sany galereýa garaşýar. Olarda dünýäniň ähli künjeginden, şol sanda Hindistandan, Hytaýdan, Afrikadan, Okeaniýadan, Günorta Amerikadan gaýtalanmajak eserler tanyşdyrylýar.
🟠 Müsür eksponatlarynyň toplumy
![]()
Dünýädäki iň uly ýadygärlik eserleriniň toplumy bolan bu ýerde faraon Ramzes II-niň heýkeli, Tutmes III-niň granitden ýasalan başy, taňrylaryň heýkelleri we daş sarkofaglary bar. Muzeýde «Merhumlar kitabynyň» sanawlarynyň ýygyndysynyň iň gymmatly nusgalary, şol sanda reňkli suratlar bilen bezelen «Aniniň papirusy» we 37 metrlik «Grinfild papirusy» ýaly iň meşhur nusgalar saklanýar. 3-4 müň ýyllyk taryhy bolan gymmatbahaly papirus listleri halk köpçüligine örän seýrek görkezilýär.
🟠 Grek-rim ýadygärlik eserler toplumy
![]()
Bu bölüm Britan muzeýiniň 12 sany zalyny eýeleýär. Bu ýerde likiýa heýkellerini, Efesdäki meşhur Diana ybadathanasynyň galyndylaryny, Rim imperatorlarynyň döwürlerinden galan gymmatbaha zatlary, Lord Eljin tarapyndan Gresiýadan getirilen «Elgin Marbles» we beýleki gymmatlyklary görmek bolýar.
![]()
Gadymy Gresiýanyň we Rimiň sungat bölüminde Gadymy Gresiýa we Rime degişli bölüm gadymy heýkeller toplumy, Egeýidanyň bürünç asyryndan galan predmetleri, Gadymy Parfenonyň frontondan bolan onlarça plitalary we şekilleri hem-de Pompeýiň, şeýle-de Gerkulanumyň rim sungatyna degişli meşhur eserleri bilen tapawutlanýar.
🟠 Alynky Aziýanyň bölümi
![]()
Bu ýerde U.Gamiltonyň hem-de Ç.Tawnliniň silindr neşir nusgalary, R.Kerr Porteriň we K.J.Riçanyň pars we mesopotamiýa ýadygärlikleriniň ýygyndysy hem-de Assiriýanyň gadymy paýtagty Niniýewiýa degişli eserler we Ortaýer deňziniň gündogar bölegine beýleki gymmatlyklar görkezilýär.
🟠 Gündogar bölümi
Bu ýerde Uzak Gündogaryň, Günorta we Günorta-Gündogar Aziýanyň heýkeltaraşlyk, keramika, grawýura we nakgaşlyk eserleri tanyşdyrylýar. Şeýle-de Gündogar bölüminde hindi taryhy barada beýan edýän Buddanyň bürünç heýkeli, Gadymy Hytaýyň däp-dessur gymmatlyklary, b.e.öňki ikinji müňýyllyga degişli bolan ieroglif ýazgylary we Gadymy Gündogary açyp görkezýän gymmatly eserler bar.
Görkezilen bölümlerden başga-da, Britan muzeýi teňňeleriň we medallaryň, etnogarfiýanyň, şeýle-de özünde Mikelanjelo, Rubens, Wan Gog we beýleki meşhur nakgaşlaryň eserlerini jemleýän bölüm giň meşhurlyga eýedir.
🟠 Täsin faktlar:
🔸 Britan muzeýiniň işgärler düzümi diňe bir adamlardan bolman, eýsem muzeýde syçan tutmak üçin niýetlenen 6 sany pişik hem bar.
🔸 Muzeýde çagalar üçin tematiki syýahatlar guralýar. Her ýekşenbe günleri bu ýere «Britan muzeýiniň ýaş dostlary» atly klubuň agzalary üçin tölegsiz gyzyklanma syýahatlary geçirilýär.
🔸 Bütin gijesi bilen muzeýde bolmak adaty ýagdaý. Muzeý her ýylda 4 gezek çagalar üçin haýsy hem bolsa bir bölüme gijeki syýahatçylygy guraýar. Mysal üçin, bu syýahat takmynan «Ýapon gijesi» ýa-da «Müsür gijesi» ýaly atlandyrylyp, onuň dowamynda çagalar bilimi kämilleşdiriji oýunlary oýnaýarlar we degişli mowzukda gyzykly rowaýatlary diňleýärler.
25
58
senorita
26.04.2024 21:11
Himiýa we parfýumeriýa ugry boýunça ilkinji hünärmen Tapputi atly zenan maşgaladyr. Ol miladydan öňki Il müňýyllykda Mesopotamiýada ýaşap geçipdir. Ol güllerden we ýaglardan alnan yslary arassalanan suw bilen garyp, hoşboý ysly atyrlary ýasapdyr.
![]()
Atyryň ulanyş möhleti näçe wagtlap dowam edip biler? Yssy howada, ýagtylykda aşa köp saklanan atyrlar okislenýär we bugarýar. Bu bolsa onuň ysynyň üýtgemegine getirýär. Atyry beýleki serenjam beriji serişdeleri goýýan tekjäňiziň üstünde goýman, salkynrak, garaňky ýerde saklaň. Yssy we güneşli ýerde uzak saklasaňyz, ysynyň üýtgemegi mümkin.
![]()
«Atyryň ysy ony ulanýan adama görä-de üýtgäp bilýär. Her kimiň endamynyň tebigy ysy bolýar. Şonuň üçin, sepen atyrymyzyň ysy bedeniň tebigy ysy bilen garyşyp, täze ysy emele getirip biler» diýip, bu ugurdan bilermen Oliwiýa Jan aýdýar.
![]()
Ilki bilen, atyry ýörite barlag üçin sepilýän kagyzlara sepmeli. Atyr saýlanyňyzda, bir wagtda altydan köp atyr ysyny ysgamaň. Bu ýagdaýda yslary garyşdyryp, olaryň arasyndaky aýratynlygy ýitirip bilersiňiz. Özüňize ýaran atyry saýlanyňyzdan soňra, goşarlaryňyzyň, tirsegiňiziň iç tarapyna sepip görüň. Bedeniň bu böleklerinde atyryň ysyny gowy duýarsyňyz.
![]()
Atyr yslaryny saýlamaga gyssanmaň. Atyryň öz hakyky ysyny birnäçe ýollar arkaly bilmek bolýar. Atyry sepen badyňyza, birinji alan atyr ysymyz ýokary bolup, on minutdan soň ol öz ysyny üýtgedip bilýär. Sepeniňizden 60 sekunt, 5 minut, 1 sagat soň ysgap görüň. Ilki agyr ysly atyry ysgan bolsaňyz, onuň ysy wagtyň geçmegi bilen ýumşap, ýeňiljek görnüşe geçmegi mümkin. Her gezekki atyryň ysy göwnüňizden turýan bolsa, onda ony öz atyryňyz hökmünde saýlap bilersiňiz.
34
114
senorita
26.04.2024 15:59
![]()
Parižiň merkezinde ýerleşýän «Luwr» muzeýi (Musee du Louvre) diňe bir dünýäniň uly we meşhur sungat muzeýi bolman, eýsem fransuz şalarynyň köşgi we binagärlik ýadygärligi hem bolup durýar. Bu köşk XII asyryň ahyrynda Filip Awgust tarapyndan gurlup, ýöne her täze patyşanyň tagt başyna geçmegi bilen binanyň daşky görnüşi özgerdi.
1682-nji ýylda patyşa köşgüniň Wersala göçmegi bilen baglylykda, «Luwr» binasy hatda ýykylmaga golaý gelen taşlanan bina öwrüldi. Emma rewolýusiýadan soň, Napoleonyň başlangyjy bilen bu ýerde gurluşyk işleri täzeden başlanyp, binanyň durky täzelendi. Ony eserler bilen baýlaşdyrmak göz öňünde tutulyp, Napoleon I tarapyndan her ýeňilen halkdan hormat hökmünde sungat eserleriniň alnandygyny bellemek gerek.
Respublikanyň prezidenti Fransua Mitterrandyň karary bilen 1981-nji ýylda «Luwrda» dikeldiş işlerini geçirmäge badalga berildi. Şondan soň hem Napoleon howlusynda meşhur piramida peýda boldy. Ony asly Hytaýdan bolan amerikaly binagär Yoh Ming Pi işläp taýýarlady.
![]()
Häzirki wagtda «Luwr» muzeýinde takmynan 400 000 sany eksponat bolup, olary öwrenmek üçin birnäçe aýlar gerek bolýar. Bu ajaýyp eserler bilen tanyşmak üçin siziň dykgatyňyza olaryň iň meşhur nusgalaryndan birnäçe suratlary hödürleýäris.
![]()
«Mona Liza» suraty. Leonardo da Winçiniň bu meşhur eseri takmynan 1503-1519-njy ýyllarda çekilipdir. Nakgaş eserini almaga birnäçe gezek synanyşyk edilensoň, ony aýratyn ýerde ýerleşdirip, bronlanan aýna bilen örtdüler hem-de daşyna haýat çekdiler.
![]()
Napoleona täç geýdirilmegi. Surat özünde taryhy hakykat manysyny jemleýär, sebäbi ondaky görünýän ministrler, şalar, ilçiler, Napoleonyň doganlary we inileri hakykatdan hem täç geýdiriş dabarasyna gatnaşypdyrlar. Diňe hakykata laýyk gelmeýän şekil bu suratda Napoleonyň ejesiniň merkezde ýerleşdirilmegi bolup durýar. Umuman, suraty awtor Žan Lui Dawid Napoleonyň öz tabşyrygy boýunça 3 ýylyň dowamynda çekipdir.
![]()
Mikelanjelonyň «Gullar» heýkeli. Bu eksponat «Luwr» galereýasynyň buýsanjy hasap edilýär. Ilkibaşda awtor alty sany guluň şekilini şekillendirmek isläpdir, ýöne ol bary-ýogy ikisini tamamlamagy başarypdyr. Olaryň biri zynjyrlary aýyrmaga synanyşýan «Aýaga galan gul», ikinjisi bolsa «Ölüp barýan gul» şekilleridir. Gutarylmadyk beýleki heýkel şekilleri bolsa Florensiýadadyr.
![]()
Regent almazy. Ol ilkibaşda 1698-nji ýylda Hindistandan tapylypdyr we agramy 426 karat bolupdyr. Bu daş iňlis täjiri tarapyndan getirilip, daşyň adynyň döremegine sebäp bolan ýaş Lui XV-niň regenti — Orleanly Filip II-ä satylypdyr. Ondan soň köp ýyllar geçip, daş birnäçe böleklere bölünipdir. Ony bolsa soňlugy bilen şa Pýer Le Grand satyn alypdyr. Hususan-da, 140,64 karatlyk brilliant häzirem arassalygyň we gözelligiň nusgasy hasap edilýär.
«Luwr» muzeýiniň eksponatlarynyň arasynda gadymy siwilizasiýalaryň döreýşi bilen baglanyşykly eserler, XVI asyrda Fransisk I tarapyndan üsti ýetirilip başlanan, soňra bolsa Lýudowik XIII we Lýudowik XIV tarapyndan baýlaşdyrylan suratlar ýygyndysy bar.
«Luwr» muzeýi özüniň taryhy, binagärçiligi we ýadygärlik gymmatlyklary bilen haýran galdyrýar.
![]()
29
131
