enes_∞
14.10.2024 18:49
Kitaply surat ýa-da suratly kitap
Orta mekdebiň ýedinji synpynda okaýardyk. Bogun sazlap, setir başyny çatyp bilýän okuwçylaryň ýazanjalaryny saýlap, baýramçylyk mynasybetli, ýygyndy etmek üçin jemlediler. Suratymyzy hem soradylar. Gördüm, bakdym, ýüze tutup boljak mesaňa-taýýar suratym ýok. Ýöriteläp düşmäge gitdim. Özümem okumyş görünjek boldummy ýa şahyrlar şeýle düşmelidir öýtdümmi, garaz, elime bir galyň kitabam aldym. Ynha, başymy biraz öňe egibräk, deň ikä açylan kitabyň sahypalaryna garap durun. Allanäme!
Ýygyndy çapdan çykdy. Minut sanap garaşanymyň tersine, görüp, känbir wejim bolmady. Suratym ölçeglije ýere doly ýerleşmänsoň, esasan, ýüz keşbimi goýupdyrlar. Kitaply ýeri sygmandyr. Onsoň, hamala, kimdir birinden öýkelän ýaly, başyny aşak salyp duran keşbe girip oturyberipdirin.
Wagt-wagt şol ýygyndyny elime alanymda, hem ýylgyrýaryn, hem öz ýanymdan özümçe “açyş” edýärin: “Asyl, adamyň elindäki kitabyny aýyrsaň, ol başyny egip, müzzerip, müýnürgäp duran birine öwrüläýjek eken-ow”.
Hakyky eser
Ýürekdeş dostumyň ýanynda kitaplardan söz açdym. Göwnüňi göterip, ýürege gozgalaň salýan çeper eserleriň käte tutuş ömür bilen terezä münýändigini, asyl-ha, şeýle kitaplaryň durmuşyň manysy bolup biljekdigini dile getirdim. Ylalaşmady. “Aňsadyna bakýarsyň. Taýýar zatdan lezzet almagy kim oňarmaz?! Öz ömrüňi, öz durmuşyňy çeper esere öwürjek bolmaly” diýdi.
Üstünden ýyllar ötse-de, aňymda aýbogdaş guran bu pent könelişibermändir.
Wagt
Ýaş şahyr: “Wagt, nirä gyssanýaň, saklan ahyry!” diýip, goşgy ýazdy. Bu goşgy ýany ýerden galmaýan hassanyň, durmuş toýuna gün sanap garaşýan aşyk-magşugyň, agtygyny bagra basmaga howlugýan enäniň… ýazgarmasyna sezewar boldy.
Kindiwanja telpekler we şygyr bentleri
Bir kişi täze ýüzülen işşek derisini telpek ussasyna eltipdir. Tamasy hem ulumyş: “Ýeri, neneň görýäň derini?! Dört-bäş telpek dagy çykar-la mundan”.
Ussa, çykaýsa, bir telpegiň çykjakdygyny näçe düşündirdim etse-de, garşysyndaky raýyndan gaýdarly dälmiş. Gep ýokmajagyny aňan ussa onuň bilen ylalaşypdyr-da, telpekleriň taýýar boljak wagtyny aýdypdyr.
Müşderi bellenilen mütdetde gelip äňetse, bäş telpek taýýar diýýä. Ýöne nä telpek-de, nä zat?! Hersi düwlen ýumruk ýalyja, hatda çaga-da geýdirip boljak dälmiş.
…Käte ele galam alyp, sözüň yzyna düşer gidersiň. Seriň göçüp, bir bentlik pikiri bäş bende ýaýradandygyňy aňşyrmarsyňam birbada.
Şeýle pursatda, näme üçindir, hiç kesiň “başyna ýapmajak” kindiwanja telpekleridir tamasyna büdrän badyhowa müşderi göz öňümde janlanýar.
Howlukmaçlyk
Şeýle maslahat berdiler: “100 göterim netije almak isleseň, howlukman, üns-üntüşigiňi diňe bir işe gönükdir. Gyssanyp, iki amaly birbada etseň, netije 50 – 50 bolmaýar, 30 – 30 bolýar…”. Bu ýerdäki aratapawut şeýtanyň paýy bolmaly. “Howlukmaç işe şeýtan garyşar” diýipdir-ä könekiler…
Görmek
Mugallym şeýle diýdi: “Görmek bar, görmek bar. Ýaş-juwanyň gözi ýitidir, ýöne görýän zady azdyr. Goja kişiniň bardykça gözi kütelişer, emma geçmişi, geljegi görüp-saýgaryp oturandyr…”.
Suratçy
Çagakak goňşymyzyň toýunda bir ýerde durman, zowzanaklap, bir pursady-da ahmal etmän, şekile geçiren suratçyny häli-henizem unudyp bilemok. Yhlas etme kemini-hä goýmandy ol. Ýöne… görlüp oturylsa, fotoenjamyna “plýonka” salmagy ýatdan çykaran bolsa nätjek?!
Suratdyr… Düşülse-de bolar, düşülmese-de. Ýöne durmuşda çep gursaga şükür, kanagat, ynam duýgularyny guýmazdan ýaşamak hem şol ahwaldan parhly däl bolsa gerek.
Kakamyrat REJEBOW
7
68
enes_∞
14.10.2024 11:01
Her bir pikirimiz geljegimizi emele getirýär
Ýaramaz duýgular we pikirler kämahal ukymyzy bozýar. Bu ýönekeý psihologiki teklipler bilen has oňyn bolup bilersiňiz!
Ýaramaz pikirleriň gül däl-de, geljekde haşal otlaryň ösmegine sebäp boljakdygyny bilmek bilen, olary ýeňip geçmek üçin ilkinji ädimi ädýärsiňiz. Birnäçe ýönekeý usullar bilen kelläňizdäki gereksiz sesleri köşeşdirip bilersiňiz. Hiç birimiz negatiw pikirlerden doly dynyp bilmeris. Pikirleriňizi derňäp, düşünjäňizi ýokarlandyryň. Pikirlerimiz bilen negatiw hüjümlere garşy özümizi açyk goýýarys. Mysal üçin, aýna seredeniňizde özüňizi tankytlaýan pikirleri boşatmak endigiňiz bar bolsa, muny günüň ilkinji gözleginde ulanyp bilersiňiz. Bu pikirleriň size nähili kömek edýändigini soraň. Bu, pikirleriňiziň size kömek etmän, hakykatdanam zyýan berýändigine düşünmäge kömek eder. Näme üçin muny özüňe etmek isleýärsiň? Näme üçin gowy taraplaryňyzy görmegi saýlamarsyňyz? Bu soraglar pikirleriňizi durmuşa geçiriş döwründe hökman negatiw pikirlerden daşlaşmaga kömek eder.
Pikirleriňizi oňyn pikirler bilen dolduryň. Işiňizi ýigrenip bilersiňiz, otagdaşlaryňyzy halamazlygyňyz mümkin, maşgalaňyz bilen hemişe gapma-garşy bolup bilersiňiz ýöne şonda-da oňyn pikirlenmek zerur. Her gün durmuşyňyza ýönekeý, ýöne täsirli çäreleri goşup, oňyn pikirlenmek ukyplaryny ösdürip bilersiňiz. Muny uklamazdan ozal höweslendiriji we ylham berýän kitaplary okamak, tebigatda we açyk howada has köp wagt geçirmek, sagdyn iýmitlenmek arkaly döredijiligiňizi beýan edip bilersiňiz.
Döredijilige üns beriň. Döredijilik bilen meşgullananymyzda, aňymyz aladalanmak ukybyny düýbünden ýitirýär. Islendik ýa-da ähli döredijilik işleri sizi ylham beriji pikirlere iterýär. Has gowusy, oňyn pikirlenmek üçin zerur pursat bermek üçin egrem-bugram çeşme ýaly hereket edýärler. Özüňizi erbet duýsaňyz döredijiligiňizi nirede ulanyp biljekdigiňize üns beriň.
Gorkylaryňyza ýüz tutuň. Ýaramaz pikirlerimiz köplenç gorkularymyzyň önümidir we gorkularymyz negatiw pikirleri döredýär. Gorkularyňyza garşy durup, olary ýeňip geçmeklige çalşyň. Hiç bir tejribe gorkyny çözmek we ony ýok etmek ýaly däldir. Şeýle etmek bilen, aňymyzda täze mümkinçilikler döredýäris. Mysal üçin, adamlaryň öňünde gürlemekden gorkýan bolsaňyz we bu siziň karýeraňyza täsir edýän bolsa, aýnanyň öňünde ownuk maşklar edip bilersiňiz. Ýa-da halaýan dostlaryňyzyň öňünde gürläp, sizi tankytlamagyny we özüňize bolan ynamyňyzy gazanmagyny haýyş edip bilersiňiz.
Türkmengazet
8
61
enes_∞
13.10.2024 21:27
MEN GÜNÄKÄR DÄL
Nüçün maňa seredýärsiň gaharly?
Ömrüň şeýledigne ,men günäkär däl .
Hoşwagt geçirip ajap baharňy,
Düzüw gezmedigňe ,men günäkär däl .
Ol söýýäniň seni söýmedimi ýar ?
Oýnap, uzak-uzak güýmedimi ýar ?
Jöwzaly duýguňy duýmadymy ýa ?
Onuň duýgularna, men günäkär däl .
Birje gezek hoşamaý söz diýmediň,
Şygyrlamdan päk duýgumy duýmadyň,
Aýdaý nüçün, söýýän ýigdi söýmediň,
Meni söýmedigňe ,men günäkär däl .
Saýladyň has belent ýerde doglany,
Güli dälde, puly söýýän oglany,
Indi olam puly söýýär, dogrumy?!
Seni söýmedigne, men günäkär däl .
Bu gazalmy ,ol ýüzleriň ýazdyrdy,
Gör gaharly , ol gözleriň ýazdyrdy ,
Hem zäherli, ol sözleriň ýazdyrdy ,
Şygryň şeýledigne, men günäkär däl .
© Gerçeknazar AMANNAZAROW.
20
260
enes_∞
13.10.2024 12:56
ÝÜZBE-ÝÜZ
Gosga hekaýa 2- nji bölüm
Ol kynçylygy ýeňip geçip olara güýç bermegiň deregine bar günäni olara ýükläp beter güýçden gaçyrdyň. Sen
olara ýyllar boýy ejir çekdirdiň.
Ol sesler bolsa gulagymyň düýbünde bar-ha güýçli ýaňlanmaga başlady. Gorkyma ýerimden hem gozganyp bilmedim. Sesler öňkiden beter güýçlenip azap berýädi. Olar şeýlebir çirkin seslerdi welin gulaklarym kamata gelip barýardy. Çydamadym, ahyry: “Goýu-u-u-uň, kesiň sesiňizi-i-i-i-i-i, kesi-i-i-i-ň” diýip gygyrdym. Sesler kesildi. Bir salymdan hälki tanyş ses:
Azap çekýäňmi? Çydaňok hä? Sen heniz azap çekip göreňok. Olaryň çeken azaplarynyň öňünde seniň bujagazyň hiç zat. Sen olara elhenç azap berdiň olar bilen bilelikde maňa-da.
-Saňa? Aý, dogan men seni tanamoga. Sesiň tanyş eşidilýä, Ýöne kimligiňi bilemok. Halys, eger çynym tanamok seni.
-Meniň maksatlarym bardy. Sen olara ýetmegime päsgel berdiň, hemişe garşyma çykdyň. Bir işiň başyny tutdugym sen ejizletdiň meni. Ynsanlara gülki etdiň.
-Ýok sen maňa töhmet atýaň. Men seni tanamok.
-Tanaýaň.
-Tanamok.
-Häzir tanarsyň.
Birden otagyň çyrasy ýandy. Çyra ýansa gorkmajak ýalydym emma indi beter sandyraýan.
-Yuwaşlyk bilen öwrül.
Yzyma öwrülmäge gorkýän. Bir tarapdan bolsa bilesigeljiligim günüme goýanok. Azajyk dogum tapyp, ýuwaşlyk bilen ses gelen tarapa seretdim, görsem garşymda hut meniň özüm durun.
-H-i-i-i, s-s-sen-n-n, birhili maňa meňzeşmi?
-Men— sen.
-Men? Ýo-o-k bu boljak zat däl. Ýöne seň boýuň biraz menden keltemi?
-Hawa, sebäbi sen meni diňlemediň, kiçeltdiň. Maňa ynanmadyň. Sen özüň bolup bilmediň. Şonuň üçin bu gün men şu ýagdaýda. Sen öňküligiňe dolan. Öňki pikirleriňe dolan. Özüň bol, seni üýtgetmeklerine ýol berme. Biz indi ýüzleşmeli bolmaly. Hoş!
Birdenem elim direlip duran kelläm “tark” edip stola degdi. Äm-säm bolup töwerege göz aýladym. Telefonymda Nury Halmämmedowyň “Kerwen” sazy ýaňlanyp dur. Öňümde hekaýamyň garalamalary.
Uludan dem alyp “Düýşüm eken” diýdim. Diýmesine diýdim welin şol günden bäri men özümi gözläp ýörün. Duşsam, aýtjak zatlarym bar.
2017ý.
Çeşmesi: https://biz.islenen.ru/21564-yuzbe-yuz.html. 05.12.2022ý.
8
44
enes_∞
13.10.2024 12:51
ÝÜZBE-ÝÜZ
Gysga hekaya 1-nji bölüm
Garaňky otag, ýumulan gözler, kimdir biriniň düşünmegine garaşýan pikirler, düşnüksiz duýgular...
-Dünýäň gaýgysy başyňdan inen ýaly bolup, kelläňi tutup otyrsyňmy?
-Hä? Se-s-s-sen kim?
-Işiň bolmasyn!
Men oňa başga sorag bermäge dilim barmady.. Gorkudan ýaňa endam-janym buz ýaly bolan bolsa-da maňlaýymdan der çykýady. Hasanaklap çyrany ýakjak bolup ýerimden galdym.
-Otur oturan ýeriňde, saňa çyra ýak diýen barmy?!
-Hä, bor! Ýöne sen kimligiňi aýtmadyňa?! Ýogsa-da sesiň juda tanyş eşidilýä, aýdaý, sen kim?
-Men-n-n-n.....
-Hawa, sen...
-Hany şu sazyň sesini açaly-la. Oh-o-o, Nury Halmämmedow “Kerwen” sazy. Sen indi klassika diňleýäň-ow.
-Men ony hemişe diňleýän.
-Şu kitaplaryň ýagdaýyna sered-ä, gaty açylmadygyna ýüz ýyl bolandyr. Sen kitap okarmyň diýsene.
-Sen näme men üstümden gülmek üçin geldiňmi? Ynsmysyň, jynsmysyň? Asmandan indiňmi, ýerden çykdyňmy? Kim sen? Aýt ahyryn! Gel gowusy şu çyrany ýakaýaly, ýüzbe-ýüz gürleşsek has gowy bolar?!
-Otur diýýän ýeriňde. Men ýeke gelemok. Meniň ýanymda seni tanaýan kä birleri bar.
-Hany? Kim olar?
-Ynha olar...
Birdenem otagyň bir burçy ýagtylyp gitdi. Ol ýagtylykdan bolsa boýlary ösmän galan kiçijik adamjyklar görünýärdi. Ýöne ýüzlerini saýgaryp bolmaýady, anyk däldi.
Han-ha, ho-ol çep tarapda birinji durany görýäňmi? Ol seniň arzuwyň. Ol her gün sen ony hasyl etmedigiň üçin aglaýa. Onuň ýanynda duran bolsa seniň umydyň. Onuň boýy hemmeden kelte görýäňmi?! Ol gün-günden keltelip barýa. Ho-ol çalaja görünip duran bolsa seniň bagtyň, sen oňa ynanmaýanyň üçin hem ol
barha uzaklaşýa. Ho-ol agsaklap ýöreni görýäňmi? Ol seniň göwnüň. Ho-ol mydarsyz oturan bolsa seniň ýüregiňdäki duýgyň. Sen olaryň barlygyny unutdyň. Sen olara ynamyňy kesdiň. Olar üçin göreşmediň.
Olara ýyllar boýy azap berdiň. Ynsanlara kemsitdirdiň, ezdirdiň olary. Olar sen sebäpli bu gün şu ýagdaýda.Birdenem bir ýerden kiçijik çagajygyň sesi ýaly inçejik sesler eşidildi: “Sen meniň hasyl bolmagymy
isläňokmy?”, “Meni söndürme haýyş edýän, halas et meni” “Meni ýitirme, meni gözle, tap meni.” “Meni öňkim ýaly dogumy bolasym gelýä. Meni ynjytdyrma haýyş edýän”, “Meni unutma, men ýene öňkim ýaly owadan bolasym gelýä, hemişe seniň ýanyňda bolasym gelýä, meni unutma.”
-Eşidýäňmi? Bular seniň arzuwyň, umydyň, bagtyň, göwnüň, duýgyň sesleri. Olar saňa diňe bu gün däl her gün seslenýä. Ýöne sen olary diňläňok. Garşyňa çykan ujypsyzja kynçylyklar sebäpli olary ynjydýaň.
dowamy👇
6
46
enes_∞
12.10.2024 17:52
Söýmek hem söýülmek bagty
Her bir ynsan söýmek we söýülmek isleýär. Emma bu bagt hemmä deň nesip etmeýär. TURKMENgazet.com saýtynyň döredijilik topary söýgi gatnaşyklarynda üns beräýmeli käbir ýagdaýlary psihologlardan sorap ýazga geçirdiler.
Zenanlarymyz, siziň üçin!
1•Ilkinji nobatda siz saýlan ýaryňyzyň siz hakyndaky pikirini, duýgularyny bilmegiňiz gerek.
2•Ynam bilen ýoly dowam etmek üçin birek-birege dogry sözli bolmagy endik ediniň. Kiçijik diýip hasaplaýan ýalanyňyz siziň durmuşyňyzda uly meseleleriň döremegine sebäp bolup ýa-da birek-birege bolan ynamy gaçyrmak ähtimallygyny döredip biler.
3•Öz saýlan taýyňyzy kemçilikleri bilen kabul ediň. Ýer ýüzünde hemme zady düzüw adam ýok we bu pikiri özüňde kämilleşdirmegi endik edinmek zerur.
4•Biziň häsiýetlerimiziň dürli-dürli bolanlygy sebäpli durmuş gyzykly. Eger-de saýlan ýaryňyzyň bir häsiýeti ýa-da eden işi göwnüňize ýaramasa, ony gönüläp, ugruny tapyp, özüne aýdyň.
5•Durmuşyňyzda ikiňiziň araňyzda mesele ýüze çyksa, ony mümkin boldugyndan ikiçäk çözjek boluň. Eger-de dörän mesele bilen çözgüdiň arasyna wagt aralaşsa, onda araňyz bozulmak bilen bolar.
6•Durmuş ýoldaşyňyzy diňläň. Şeýle etseňiz ol özüne has-da ynamly bolup, jemgyýetde edýän hereketlerinde ynamly ädimleri ätlär we ruhy taýdan dogumly bolar.
7•Bir-biriňize kalpdan ýakyn boluň. Eger-de kalp ýakynlygy bolmasa, gatnaşyklar uzak dowam etmeýär.
8•Geljek maksatlaryňyz barada bile karar kabul ediň. Birek-birek bilen maslahatlaşyp maksat goýuň we bilelikde amala aşyrmaga synanşyň, ýöne bu maksady nika şadatnamaňyzyň esasynda däl-de, bir-birege bolan söýgi, düşünje esasynda amala aşyryň.
9•Şahsy gigiýenaňyza üns beriň.
Eger-de kalbyňyzda gumanlyk we ýaman pikirler peýda bolsa düşünjesiz hereketleri etmekden ägä boluň. Pozitiw pikirleniň.
10•Bagyşla diýmekden çekinmäň. Hemmeler ýalňyşyp bilýär, ýöne esasy mesele şol ýalňyşyňa wagtynda düşünmek we düzetmek.
11•Öz hormatyňyzy saklaň we gadryňyzy biliň. Siz haçan-da ilki bilen özüňizi gowy görseňiz, ýanyňyzdakylar sizi has-da gowy görerler.
12•Aragatnaşygyňyzy dürli täze gyzykly pursatlar, hereketler, sözler bilen baýlaşdyryň. Ikiňiziň göwnüňize ýarajak täzelikleri tapmaga çalşyň.
13•Özara ylalaşyp ýaşamagy endik ediniň. Kynçylyklary bile paýlaşyň we biri-biriňize kömek etmäge çalşyň, ine, şonda siziň gatnaşygyňyz ýürekden bolar.
14•Saglygyňyza üns beriň. Jan saglyk we adamkärçilik ähli gatnaşyklaryň gözbaşydyr.
TURKMENgazet.com saýtynyň habarçysy.
7
60
enes_∞
12.10.2024 09:05
Dünýädäki iň meşhur festiwallar
Dünýäniň dürli künjeklerinde geçirilýän festiwallardyr baýramçylyklar diňe bir ýerli ýaşaýjylary däl-de, eýsem, köp sanly jahankeşdeleri hem özüne çekýär. Biz hem şol festiwallaryň içinde iň meşhurlary hakda maglumat bermegi makul bildik.
Mardi Gras, ABŞ
Mardi Gras – ABŞ-da we Ýewropa ýurtlarynyň köpüsinde bellenilip, ol «Maslenitsa» baýramçylygynyň ekwiwalentidir. Bu baýramçylyk beýleki ýurtlarda asuda maşgala baýramçylygy hökmünde bellenilýändigine garamazdan, Täze Orleanda dünýäniň iň şowhunly we gyzgalaňly karnawallarynyň birine öwrülýär. Karnawal 6-njy ýanwarda başlap, iki hepdeläp uly şowhun bilen dowam edýär.
Rio karnawaly, BRAZILIÝA
Köp jahankeşdeler fewral aýynyň ahyrynda Braziliýa gitmegi arzuw edýärler, gynansak-da, bu arzuwy amala aşyrmak aňsat däl. Rio-de Žaneýroda geçirilýän karnawal her ýyl dünýäniň dürli künjeklerinden ýarym milliondan gowrak myhmany özüne çekýär, şonuň üçin hem oňa dünýäniň iň uly karnawaly diýsek hakykatdan daş düşmeris. Karnawal «täç geýdirmek» dabarasy bilen başlaýar, şol gün şäher häkimi Rio-nyň ýaşaýjylarynyň arasynda agramy (ýüz kilogramdan az däl) we sambo tansyny ýerine ýetirişi bilen tapawutlanan şa Momo täç geýdirýär. Karnawalyň bäş gününde polisiýa gözegçiliginden başga hemme zat täze patyşanyň gözegçiliginde bolýar.
Semana Santa, GUATEMALA
Antigua-Gwatemala Pasha baýramçylygynyň üýtgeşik we şowhunly bellenilýän ýeri. Baýramçylyk Orazanyň birinji gününde başlap, bir hepdeläp dowam edýär. Bu döwürde adamlar şäheriň güllerden haly düşelen köçelerinde dürli mukaddesleriň heýkellerini eline alyp ýöriş geçirýärler.
Palio, ITALIÝA
Palio – Italiýanyň esasy baýramçylyklaryndan biri bolup, ol Siena şäherinde ýylda iki gezek — 2-nji iýulda we 16-njy awgustda geçirilýän at çapyşyklarydyr. Şäherde at çapyşyklaryny geçirmek däbi has öň, XIV asyrda başlandy. Olaryň esasy aýratynlygy, ýaryşlaryň at aýlawlarynda däl-de, şäheriň esasy meýdançasynda geçirilýänligidir
Tomatina, ISPANIÝA
Üns berip seredäýmeseň, goýy gyzyl reňke bulaşan köçelerdir maşynlar, gygyryşýan mähelle birinji gezek göreniňde söweş meýdanyny ýada salýar. Bu hakykatdanam söweş, emma pomidorly söweş. Tomatina her ýyl awgustyň soňky hepdesinde Ispaniýanyň Walensiýa sebitinde bellenilip geçilýär.
Bu baýramçylyk ilkinji gezek 1945-nji ýylda bellenilipdir. Emma ispanlaryň birden birek-birege pomidor zyňmaga başlamagynyň takyk sebäbini hiç kim bilenok. Bu söweş pomidordan doly ýük awtoulaglarynyň şähere gelmegi bilen başlap, bir sagat gowrak dowam edýär. Bu baýramçylygyň esasy düzgünleriniň biri bolsa, pomidor zyňylmazdan öň hökmany suratda ýenjilen bolmaly.
Diwali, HINDISTAN
«Diwali» sanskrit dilinden terjime edilende, «ot» diýen manyny aňladýar. Bu baýramçylyk ýagtylygyň garaňkylygy ýeňşini alamatlandyrýar we bäş günläp dowam edýär. Diwali Hindistanyň dürli ýerlerinde başgaça bellenilýär. Festiwal baýlygyň we hasyllylygyň hudaýy Lakşmä bagyşlanyp geçirilýär. Bu baýramçylygyň belleniliş usulynyň dürlüligine garamazdan, Hindistanyň ähli sebitlerini birleşdirýär. Ähli şäherleriňdir obalaryň köçeleri çyralar we feýerwerk bilen yşyklandyrylýar. Adamlaryň geýinişi-de, öý bezegleri-de şol gün gaty üýtgeşik görünýär.
Turp gijesi, MEKSIKO
Roždestwonyň öňüsyrasyndaky gije, Oahaka şäheriniň esasy meýdançasynda turpdan ýasalan ajaýyp heýkelleri görüp bilersiňiz. Bu Turp gijesiniň gelendigini aňladýar. Daýhanlar bu köki miweli ösümligi ýörite baýramçylyk üçin has uly göwrümde ösdürip ýetişdirýärler. Olaryň käbirleriniň uzynlygy ýarym metre çenli baryp ýetýär. Ussatlaryň elinde bolsa olar dürli heýkellere, bina we beýleki dürli figuralara öwrülýärler.
7
75
enes_∞
12.10.2024 00:04
MAÝYP
2-nji BOLUMİ
Ol bolsa henizem pikirlenýär, çagalygyny ýatlaýar. Hawa ol
çagalygyny ýatlaýar eger oňa çagalyk diýip bolýan bolsa. Iller çagalygyny ýatlasa ilkinji geýen köýnegini, ilkinji geýen köwşüni ýa-da ilkinji oýnan oýunjagyny ýatlar. Ýa bolmasa-da ilkinji mekdebe baryşy, ejesi, kakasy bilen gezelenje
giden ýerlerini ýatlar. Ol bolsa daýzasynyň gyzynyň geýýän köwüşleri könelensoň şolary iki gat jorap bilen geýişi, özüne uly bolan eşikleriň ýeňlerini çermäp geýişi göz öňüne geldi. Şonda-da ol mekdebe barýanyna begenýädi. Sebäbi diňe şol ýerde ol özüni arkaýyn duýýardy. Onuň çagalygyndaky iň gowy pursatlary diňe şol kiçijek oba mekdebinde bolupdy. Oňa mugallymlaryň öwgüli sözleri, alýan oňat bahalary teselli berýärdi.
Mähelle dargady. Ol bolsa henizem şol ýerde, henizem geçmişinden çykyp bilenok. Bir tarapdan özüniň aglap bilmän oturşuna gahary gelýädi.
Dogry-da, kakasy aradan çykarda haýsy gyz perzent aglaman durar?! Birdenem mugallymynyň: “Maýyplyk diňe beden taýdan bolmaýa. Ruhy maýyplyk hem bolup biler. Ýüreginde duýgusy ýok adamyň maýypdan tapawudy ýok.” diýen sözleri ýadyna düşdi. Ol özüniň name üçin aglap bilmän oturanyna göz ýetirdi. Ýüreginde hiç hili duýgy galmadygyna düşündi. Ol çaga bolmady, ullakan çaga boldy. Özi sagdyn emma ruhy maýyp çaga boldy. Ýeri, onuň günäsi näme?!
© Aýsapar EMELOWA.
Soñy
13
54
enes_∞
11.10.2024 23:58
MAÝYP
1-nji BOLUMİ
Ol doguldy we ulaldy. Dogulmak bilen ulalmagyň arasyndaky çagalyk wagtlary hakda onuň ýatlasam gelenokdy. Ýatlasa diňe kakasy göz öňüne gelýärdi. Ýogsa-da onuň bu gün kakasy aýryldy. Mähelle üýşdi öýüne. Perzent hökmünde kakasynyň baş ujuna geçip aglamalydy welin ol jaýyň bir burçuna geçip otyrdy. Şol jaýyň şol burçy, hemişeki gizlenilýän burç. Göýa ol burç ony ähli howp-hatardan goraýan ýalydy. Näçe daňlar agarypdy ol burçda. Kakasynyň aýlyganç sesinden gorkup, ejesiniň yzyny üzmän, gygryp aglaýyşlaryndan gaçyp sygynylýan ýerdi ol ýer. Bu gün kakasy şol jaýda, şol ýatýan ýerinde ýene ýatyr. Onda bolsa şol çagalykdan galan gorky bar. Kakasynyň ýanyna barsa ýene ony elinden tutup süýräp zyňaýjak ýalydy.
Tabydy galdyrmalydy. Ýöne hiç kim el urasy gelenok. Ol pikirlerinden daşlaşyp töweregine göz aýlady. Biri kellesi bilen ümlese, beýlekisi göz-gaşy
bilen ümleýär. Biri-birine salyşyp durlar. Şol wagt ejesi:
---Ölýänçä-hä süýrediňiz, indi tabyt götermäge gezek gelende bir-biriňize salýaňyzmy?
---Bagyşlaň ýeňňe – diýip gapdalda duranlaryň biri tabyda tarap ýöredi. Ondan soň ýene ik-üç sany adamlaryň hersi bir tarapyndan tutup tabydy galdyrdylar.
Tabyt galdy, ol bolsa tabydy galdyran adamlara seredip ýene oýlandy.. Hawa, bular şol adamlar. Kakasy lul-gammar serhoş bolan wagty şol
adamlar getirýädi öýüne. Bu gün ýene şolar iň soňky ýola alyp barýar. Täsin dünýe...
Ses etdiler...
---Waý, doganjygym gitd-ä-ä-ä...
---Waý, arkamyň dagy gitd-ä-ä-ä...
---Waý, oglum, söýenjim, daýanjym gitd-ä-ä-ä...
Tabyt salynan ulag ýuwaşyk bilen gözden ýitdi. Sesler bolsa heniz ýatanok. Garry enesi henizem: “Wah, oglum gitd-ä-ä-ä, söýenjimdi, daýanjymdy” diýip ses edip aglaýady. “Özüni söýäp bilmeýän adam seni nädip söýesin ene?! Özün dälmi: “Ölmedem, dynmadymam” diýip ýören?!” diýesi geldi. Ýöne dymdy. Şol wagt:
---A, gyz ataň öldi, ataň. Nä ýedi ýadyň aýadyna geldiňmi? Ýalandan bolsa-da aglan bolarlar. Eý heleý, gyza nähili terbiýe berdiň sen? – diýip kakasynyň
aýal dogany gygyrmaga durdy. Ol sesini çykarmady, özüne diýilmeýän ýaly äwmezçilik etdi.
---Gyz meňki, nähili terbiýelejegimi senden soramaryn. Çagada ýürek goýduňyzmy gyýylyp aglar ýaly. Çagalykdan görýäni uruş, taýak, sögünç. Mähir görüpdirmi çagam. Ne il hatary okuw okady, ne il hatary garny doýdy çagamyň. Ne il hatary geýim geýdi. Atasy tapanyny serhoşlardan geçirdi. Iller bir manat tapsa öýüne elter. Ol tapanyny köça taşlady. Humar oýnady. Kim gürlese-de sen gürleme – diýip ejesi içigip-içigip aglady.
13
61