alma___
24.04.2024 17:06
Ýadadym
Saýgarmak kyn boldy pesi belendi,
Yagşylygy bilmez ynsan köpeldi,
Kimiň kimdiginí bilemok indi,
Gadyr bilmez adamlardan ýadadym.
Işi bitse saňa gowy diýerler,
Puluň bolsa seni jandan söýerler,
Peýdaň ýokmy, gatnaşygy goýarlar,
Iki ýüzli adamlardan ýadadym.
Dost diýeniň duşman çykýa ortada,
Duşman diýsem dostymdyr ol ertede,
Çaşdy huşum hiç bilmedim erk ede,
Dost sypatly adamllardan ýadadym.
Kim gowy, kim erbet bilip bolmady,
Meniň bu zatlardan ýüzüm gülmedi,
Bu dünýäde kimsä ynam galmady,
Ýalan gepden, ýalan sözden ýadadym.
26
35
alma___
24.04.2024 07:51
dowamy
Indi men Begmyradyň bagtyny baglap biljek dàl
- Wah, balajygym!- diýmek-den başga söz tapmadyk ene
biçäre başyny atyp gyzy bilen razylaşdy. Begmyratdyr gaýynlary
bilen düşünişip, razylaşyp òzüniň
barjagyny aýdyp, Aýna ejesi bilen hoşlaşdy. Ene yzyny gözleý-gözleý
öýüne gaýtdy.
Gelin öz öňünde sansyz soraglar goýup, maýyplar arabasynda oturan ýerinde penjireden uzaklary nazarlady. Söwer ýaryna garaşdy.
Işden gelip, gelnini òz elleri bilen naharlan Begmyrat çaýyny öňüne
aldy. Bir käse guýup, Aýna uzatdy.
Aýna assyrynlyk bilen Begmyrada
seredip. gürrüňe başlady.
- Begmyrat, sen meni bagyşla,
men saňa çaga dogrup nesil bagyşlamagyň deregine diňe
azap çekdirýärin. Maňa rugsat ber.
Men ejemiň ýanyna gideýin.
Seniň diýýäniň nåme, Aýnam!? Sen häli gowulaşarsyn.
Çagajyklarymyzam bolar. Sen öňümizde näme baryny näbilýäň?
Onsoňam, Hudaý maňlaýymyza
năme ýazan bolsa, şonam bileje çekeris.
Aýna Begmyradyň sòzüni diňlemedi. Öz diýenini tutdy. Bu meseläni gaýynatadyr gaýynenäniň
öňünde hem goýdy. Maşgala agzalarynyň eden töwellalarydyr
ýalbarmalary ýer almady. Iň soňunda gaýynatasy ogluna:
-Gelniň diýenini et-de, òýlerine
eltip gel. Birneme ýüregi düşüşsin, soń alyp gaýdybereris - diýdi.
Aýna öz öýlerine gelensoň.
azajyk rahatlyk tapdy. Wagt diýeniň göýäki suw akymy. Nurana ýüzli,
perişde sypat, köpüň ýagşysyna-ýamanyna ýarap ýören ejesiniň
maslahatyna eýerip, Aýna oturan ýerinden ýene el işlerini etmáge girişdi. Obada biriniň «ogly
òylenýärmiş, gyzy çykýarmyş» sesini
eşitse, ilkinjileriň biri bolup gelin bukjasyna özüniň eden el işlerinden
serpaý ederdi. Biriniň çagasy bolsa, hökman oňa bir laý eşik tikip
bererdi. Yetimlere, garry ýaşululara
kömek etmek soňabaka oňa endik
bolup galdy. Aýna òz eden işlerine adamlaryň minnetdarlygyndan,
«Taňryýalkasyn» diýen sözlerinden
lezzet alyp ýaşaýardy. Bu lezzet oňa
keselini az-kem bolsa-da ýadyndan çykarmaga kömek edýärdi.
Begmyrat Aýnany alyp gitmek üçin telim gezek gelip, özelenipler ýalbardy. Bolmady. OI
küren obaň Aýna ejekesi boldy galyberdi. Bu obada asyllylykda,
edalylykda, çeperlikde Aýnanyň sylagy, hormaty öňem ýetikdi
welin, soňky alty-ýedi ýylyň içinde özüniň el işleri bilen çarýana ýakym paýlaýan, owadan
kalbynyň mährini paýlaýan bu gelin obadaşlarynyň söýýän aýal doganyna, gynanjyny-şatlygyny
paýlaşyp bilýän ýürekdeş
syrdaşyna, mähriban dostuna
òwrüldi. öne nätjek, kysmata ýazylany şoldur-da, kesel öz
hökümini ýöretdi. «Ejeke aradan çykypdyr» diýen ajy habar oba
adamlaryna juda agyr degdi.
soñy.
25
71
alma___
23.04.2024 18:02
Ejeke... Başda ony
obanyň ýaşlary şeýle
atlandyran bolsalar,
ömrüniň soňky ýedi
ýylynyň dowamynda ähli
obadaşlary hem oňa
şeyle ýüzlenipdiler. Bu at
onuň hakyky adyndanam ýörgünli bolupdy. Kakalary ir aradan çykansoň, çagalarynyň ulujasy
Aýna ejesine her bir işde goltgy berip, onuň ýakyn maslahatçysy kömekçisi bolup ulaldy. Ol çeper
elli ejesinden ýaşlygyndan gaýma gaýamagy, keşde çekmegi. jorap
örmegi. halydyr palas dokamagy.
keçe basmagy, garaz gelin-gyzlara
mahsus el işleriniň ählisini òwrenipdi. Aýna el işini etmekde kem-
kemden kämilleşip, il arasynda
adygyp gidiberdi. Ulugyzlyk döwrünin şeýle ajaýyp günleriniň birinde
gyz òz sòygüsine sataşdy. Muňa-da goňşy oba gelin bolup düşen, ozal
Aýnalar bilen goňşy bolup ýaşaýan Şemşat sebàp boldy. Atasy öýùne
Şemşat gelnejesini getirip, onuň goşlaryny maşyndan düşürip
duran ýigidiň gözleri gelnejesiniň
duldegşir goňşusyna, meýdanda
ýüpden serlen eşikleri ýygnaýan aý
jemally gyza düşdi.
Begmyrat bilen Aynanyň birek-birege kaklyşan nazary olaryń ikisini
hem ýüregine ot saldy. Aýnanyň
gabaklary tizden-tiz göreçleriniň
ùstüni òrtse-de, şojagaz pursat iki sany ýaş juwanyň arasynda ilkinji
garaýyşdan ýüze çykýan söýgini döredipdi. Maşyndan düşüp, ýüwür-
jisine öýe girmegi teklip etmekçi bolup duran Şemşat ýigidiň küýüniň başga ýerdedigini aňdy-da,onuň seredýän tarapyna seretdi.
Duldegşir goňşulary, özünden üç-dört ýaş kiçi Aýnany görüp, bar
zada düşündi, Öz ýanyndan begendi.
Aradan günler geçdi. Begmyrat Şemşat gelnejesi atasy öylerine
gitmekçi bolsa, höwesek maşyna atlanardy. Ol tiz wagtdan öz syryny gelnejesine aytmaga özünde gaýrat
tapdy. Goñşusyna-da, öz ýüwürjlsine-de gòwni ýetýän Şemşat olaryň
arasynda söýgi ýodasyny döredip
goýberiberdi.
Wysala teşne aşyk ýaşlaryň
toýy giňden tutuldy. Yaşlar juda bagtyýardylar. Begmyrat Aý-
nany ýürekden söýýärdi. Aýna gaýynatasy. gaýynenesi, ýùwür-
jidir baldyzlary, umuman, ähli
obadaşlary tarapyndan
uly abraýa, sylaga-
hormata eýe bolupdy.
Bagtyýar pursatlar
şeýle tiz geçýän eken.
Aradan alty ýyla golaý
wagt geçipdi. Yöne
kejir ykbal bulara per-
zentli bolmak bagtyny
bagyşlaýanokdy.
Lukmanlaryn gozegçi-
liginden soň Aýnanyń
böwreginde düýpli
näsazlygyň barlygy
anyklanyldy. Aýna
hassahanada ýatyp
birnäçe gezek bejergi
hem aldy. Emma ýag-
daý gowulanybermäge
derek, kem-kemden
gelni hereketden goýup barýardy.
Gelniň derdi
goşalandy. Lukmanlaryň görkezmesi bilen
ol maýyplaryň arabasyna münmeli boldy. Bir
ýerde oturmaga karary
ýetmeýän, öýüň ody
bilen girip, küli bilen
çykyp ýören gelne bu ýagdaý
juda-juda agyr degdi. Gün-günden
saralyp soldy. Begmyrat perzentsizlikden beter gül ýaly gelniniň düşen ýagdaýndan ýanyp bişdi.
Aýnanyň göwnüni göterjek bolup janserekdi. Oňa günde bir zatlar
sowgat getirerdi. Ol sowgatlar Aýnanyň gòwnüni götermäge derek
ony oda goýýardy.
Aýna bir gün özüni görmäge
gelen ejesiniň ýanynda ejizlänini duýman galdy.
Eje jan! Saňa-da agyr düşjegini bilýän. Yöne kyn bolsa-da, meni bu erden alyp git.
dowamy bar.
35
97
alma___
22.04.2024 13:40
Bir aýal maşgala ýarawsyzlygy sebäpli dünýäden ötüp, onuň yzynda ogly galýar.Oglanyñ kakasy
basga bir aýala öýlenýär. Oglan òweý
enesiniň elinde terbiyelenmeli bolýar.
Ay-gün geçip, öweý
enede oglana bolan gabanma ýüze
çykyp, ol gün-günden
güýjeyär. Erbet pikir-
lere duwlanan öweý
ene oglanyň janyna
kast etmegi ýüregine
dùwyär.
Günlerin birinde öwey ene
pursatdan peydanyp,
oglanyñ
el aýagyn daňyp, halta salýar. Otlynyn gecer wagtyny gabatlap, ýaşaýan ýeriniň yakynyndaky demir ýoluň üstúnde haltany goýup gaýdýar.
Az salymdan oglanyň taşlanan
ýerine otly golaýlaşyar. Otlynyň sürüjsiniň gözüne demir ýoluň ortarasynda aýal sekili bolan
ak bulut görünýär, Sürüji otlynyň tizligini saklap, Zenan görnüşli buludyň ýanyna baranda, aýal şekilindäki ak bulut gözden ýitýär. Buludyň duran ýerinde bolsa bir halta ýatyr.
Sürüji haltany açyp görse, içinde el-aýagy daňlan oglan bar.
Sürüji oglany halas edýär. Şeýdip, oglan diri galýar. Adamlar otly sürüjisiniň gözüne görnen
, aýalyň şekili bilen gyzyklanýarlar. Sürüjà oglanyň hakyky
ejesiniň suratyny görkezenlerinde, ol ak buludyň suratdaky
aýalyň şekiline örän meňzeş
bolandygyny aýdýar.
Şeýlelikde, adamlar oglany ejesiniň ruhunyň halas edendigine göz ýetirýàrler.
K.Kuwwadow.
31
147
alma___
20.04.2024 05:52
Ýalan Dünýäde
Näçe köp duşsa-da kalbyn garalan,
Men bolmaýyn diýdim "ýaman" dünýäde.
Haýyr etmez eken hiç bir saýawan,
Gaýgylar depäñden ýagan dünýäde.
Islärdim, ýagşylañ bijesi ýeñsin,
Ýöne ykbal üçin ak - gara deñsiñ,
Güýz ýapragy kimin saralar meñziñ,
Sañada bir şarpyk degen dünýäde.
Bolmaýany üçin dost, duşman tanap,
Ýaşamaly eken bir başyñ çarap,
Gussasyny bol berse-de haltalap,
Bagtdan bir gysmy hem kemen dünýäde.
Güýçli diýp baş egmän, ejizi depmän,
Ýöredim ýolumdan dyzymy epmän,
Utulsam-da bir bolşumy üýtgetmän,
Men bolmaýyn diýdim "ýaman" dünýäde,
Dogry boljak boldum ýalan dünýäde.
awtor: ŞANAZAR HYDYROW
15
23
