Arslan_Alaýew
10.08.2024 20:00
Kaka, şu wagt ertir boldumy?
Eýýäm sagat gije 11-e golaýlap barýar. Eýýäm ertir bolup barýar.
Men welin henizem bu günki meýilnamamy dolamok. Yzda galan 23
sagat etmedik işimi (öz öňümde goýan gündelik meýilnamamy) bir
sagadyň çäginde bitirjek bolýaryn. Ýogsam meniň bu meýilnamamy
özümden başga bilýän hem ýok. Şeýle-de bolsa, özümden müýnür-
gäp, barmaklarymyň tizligini artdyrmaga çalyşýaryn. Sagadam haýal-
ladasym gelýär. Hyýalymda Londona gidip, ýene-de dört sagat pury-
ja aldym (Göwün aldawy-da, garaz). Sebäbi olarda (tomusda) ertiriň
bizden dört sagat giç gelýänligini eşidipdim. Gümansyratmak nämä
gerek, ol ýerde okaýan dostuma bir ýola säher bilen jaň etsem, ol
entek tünüň ýarynda ýedinji düýşüni görüp ýatan eken... Wagt gidip
barýar, gyssanmak gerek. Men ertiriň gelmegini näçe gijikdirjek bol-
sam hem, wagtyň bady haýallar ýaly däldi. Nähilidir bir güýç onuň
çarhyny has batly aýlaýan ýalydy...
Asyl meniň ýeke özüm şu günde eglenmek isleýän bolsam gerek.
Ertiriň tizräk gelmegini isleýänler bolsa köplük bolarly. Muny nire-
den bildim (ýagny çakladym) diýseňizläň, süýnüp ýatan ýerimden
haýdap ýazyp ýatyşyma ünsüm bölündi. Işläp oturan otagyma gyzym
girdi-de: «Kaka, çaý demläýinmi?» diýdi. Men başymy galdyryp, oňa
bir söz bilen «Ýok» diýip jogap bersem hem, edil şu pursat öň hem
bolup geçen ýaly, oýa batdym. Oňa dežawýu diýilýär (bu sözi fransuz
dilinden göni terjime edeniňde, ol «öň hem görlen» diýen manyny
berýär). Ýekeje sowal-jogap alşylar salymyň içinde täsin bir ýagdaý
bolup geçdi. Ýap-ýaňy hem sähelçe müddet säginmegi ýokuş gör-
ýän wagt birdenkä 6-7 ýyl yzyna aýlanan ýaly boldy. Otag, gapy...
garaz, hemme zat öňküligine dur. Emma gyzym kiçelip, ýaňy bir dil
bitenindäki hala bardy. Ynha, ol ukuly gözjagazlaryny owkalap, bo-
sagada dur. Ýene ol özüniň sowalyny berýär. Emma bu soňky gezek-
däki ýaly, çaý bilen bagly däl. Ertir bilen bagly: «Kaka, şu wagt ertir
boldumy?». Asyl men hälki «Ýok» sözüni hyýalymda aýdan ekenim.
Gyzym hem entek meniň jogabyma garaşyp duran eken. Şu halda
bir zad-a bolup geçdi. Ýa-ha sähelçe wagtlyk wagt ýitdi, ýa-da men
uklap-oýandym. «Ýarym sagatdan ertir bolýar, gyzym!» diýen joga-
byma ol aňk-taňk boldy. Sebäbi ol menden tapawutlylykda, 6-7 ýyl
mundan öň hem oňa edil şu jogaby berenligimi ýadyna salyp bilenok.
Onsoň men özümi ele aldym-da, giňişlikden häzirki pursada tarap to-
wusdym. Edil ýapdan böküp geçen ýaly, başga ölçege — bu kenara
düşdüm. Ýaňky aýdan sözlerimi häzirki pursadyň diline terjime et-
dim: «Çaý içjek däl, gyzym, ertire çenli ýazyp ýetişdirmeli zadym
bar, başlyk ýumuş tabşyrdy».
Gyzymyň şol sowaly — çaýly sowaly däl-de, ertirli sowaly nä-
me üçin berendigi anyk ýadymda däl. Belki, ertir bir ýaňa gezelenje
äkitmegi ýa-da nämedir bir zat alyp bermegi wada berendiris. Garaz,
onuň tizräk ertir bolmagyny isleýänligi-hä anykdy. Başga-da bahym-
rak ertir bolmagyny isleýänler, megerem, köpdür. Özüm hem köp ýo-
la isläpdim. Harby eşikli uzyn gije şöwür çekmeli bolanymda gün-
dogardan görünjek şapaga, kakamyň işden gelerine garaşyşym ýaly,
intizar bolan gezeklerim az-küş däldir. Nämedir bir zadyň haçan bol-
ýanlygyny soranymda, «Eeeertir» diýip jogap berlen gezekleri köp
bolupdy çagalykda. («E» harpynyň süýndürilip aýdylmagy meniň
şol wagtky sözlük gorumda köp wagty aňladýardy). Onsoň men ony
anyklaşdyryjy ikinji sowaly hem bermeli bolýardym. «Oňa çenli üç
ýatsak, bolýarmy eeeertir?» Garaz, şol «e»-leri azaldyp, «ertiriň» «şu
güne» öwrülmegini çynym bilen islän gezeklerim köp bolandyr…
Emma şu wagt welin ertiriň biraz eglenmegini isläp, haýdaýaryn. Ol
eýýäm ýetip gelýär. Gelse-gelibersin. Menem şu günki meýilnama-
myň ahyryna ýetip gelýän. Indi men muňa kaýyl. Bu gün üçin müýnürgemän biljek. Emma men başga bir günüň (31072002) welin ertire öwrülmezligini gara çynym bilen isläpdim. Ol gün men kakamy iň
soňky gezek görüpdim…
16
59
Arslan_Alaýew
10.08.2024 09:16
Ejeňize til kakyň!
Gije sagat 12 bolmaga bäş-alty minut galanda sms geldi: «Häzir
sagat 12 bolar welin ejeňe jaň et-de, doglan güni bilen gutla, aglap
otyr!» Bu habaryň maňa ýalňyşlyk bilen ugradylandygyna meniň ba-
da-bat akylym çatdy. Çatsa-da çatdy welin, bu habaryň döreden pikir-
lerinden ýaňa kelläm çatlap ýarylara geldi. Telefon belgisindäki haý-
sydyr bir sany ýalňyş ýazylanlygy sebäpli, ýalňyş salga baryp gowşan
habar, göýä diýersiň, näbelli bir güýç tarapyndan iňňän dogry salga
ýollanan ýaly boldy. Eger-de bu habar häzir ähli adamzada ýollanan
bolsa, gör, nähili oňat bolardy! Eneler begençden ýaňa uçaýjak bolar-
dy. Ençeme eneler bolsa… ýok, bakyýa göç eýlän eneleriň ruhy bolsa
şat bolardy. Men bu habaryň ähli adamzada ýollanan bolanda, juda
gowy boljaklygy hakynda oýlanyp, hyýala çümüp oturmakden peý-
da bolmajagyna magat gözüm ýetensoň, «Ýeri, bu hyýalyň hakykata
aýlanmagy üçin sen näme etdiň?» diýip, özüme sowal berdim. «Bel-
ki, seniň hem bu habary birnäçe, has dogrusy, ençeme adama ýetirip
biljekligiň üçin ol hut saňa gelendir» diýip içimden bir ses — özüm
özüme jogap gaýtardy. Derrew galama ýapyşdym, ýok, bu leji çykan,
edebiýatda köp gaýtalanan pikir bolansoň, menem ulanaýdym, komp-
ýuterimi açdym-da, ýazmaga başladym…
Ejeňize til kakyň! Doglan güni bolsa, ony doglan güni bilen gutlaň.
Sebäbi şol gün bolmadyk bolsa, onda sizem bolmazdyňyz. Onuň ha-
lyndan habar alyň. Agzyňyzdan süýt ysy gitmedik bäbekkäňiz, «iň-
ňäläp», ukusyny harama çykaranlygyňyz üçin ötünç soraň. Şonda ol ýylgyrar. Siziň bäbek halyňyzdaky pursada dolanyp baran ýaly bolar.
Sizi akja arlykda ýatan päkize guşjagaz hökmünde alkyşlar. Oňarsa-
ňyz-a ýanyna baryp aýdyň aýtjak sözleriňizi hem-de onuň alkyşlary-
ny nagt alyň…
Ejeňize til kakyň! Ese-boýa galyp ugran wagtlaryňyzda hapalap ge-
len egin-başyňyzy, dyzanaklap ýyrtan jalbaryňyzy ýuwup-tämizläp,
tikip-çatyp, ertire taýýarjak edip goýanlygy üçin, munuň üçin uzynly
gijesini gydyrdanyp geçmeli bolanlygy üçin, sag bol aýdyň. Şonda
ol sizi eliňizden tutup, ilkinji gezek mekdebe alyp barşyny göz öňü-
ne getirer-de, ýylgyrar, hyýalynda özüniň gaýan akgaýma tahýasyny
siziň başyňyza geýdirer-de, «oglum, gyzym» diýip, siziň başyňyzy
sypalar. Oňarsaňyz-a şol pursatda aýtmadyk minnetdarlyk sözüňizi
ýanyna baryp aýdyň-da, onuň alkyşlaryny nagt alyň…
Ejeňize til kakyň! Belki, ol bu wagt Kerim Gurbannepesowyň «Ýaz-
masy agyr düşen goşgusyny» okap, oýurganyp, agyr oýlara batyp otu-
randyr. Belki, hut şu pursat şu ýazgylary okaýandyr-da, perzendiniň
şu tymsaldaky Baýazid Bistami ýaly bolmagyny arzuw edýändir:
«Baýazid Bistaminiň ejesine goýan hormatyny ýatlalyň. Garry ene
aýazly bir gyş gijesinde oýanyp, suw içmek isläpdir. Baýazid görse,
suw taňňyry boş eken. Daşaryk ylgap gidip, suw getirýänçä ejesi ýa-
ňadan uka giden eken. Başujunda eli suwly pyýalaly birnäçe sagatlap
gözüni gyrpman garaşyp durupdyr. Ýene oýanan ejesine elinde saklap
durşuna ýylap giden suwy uzadypdyr. Şol günki alan alkyşy-dogasy
Baýazid Bistamini welilik makamyna (derejesine) ýetiripdir».
Oňa mähremligiňizi duýduryň. Mekdepde, institutda käte mugal-
lymlaryňyzyň öňünde ýüzüni gyzartmaly bolanlygyňyz üçin ondan
ötünç soraň. Şonda ol siziň orta bilim hakyndaky şahadatnama, ýoka-
ry bilim alanlygyňyz baradaky diplom alyp gelen pursadyňyzy ýatlap,
size guwanar, buýsanar. Oňarsaňyz-a ýanyna baryp aýdyň aýtjak söz-
leriňizi hem-de onuň alkyşlaryny nagt alyň…
Ejeňize til kakyň! Hawa, meňk-ä bir ýatlatmak. Entek giç dälkä til
kakyň! Oňarsaňyz-a ýanyna baryp aýdyň aýtjak sözleriňizi hem-de
onuň alkyşlaryny nagt alyň… Ine, meselem, mende sizde bar bolan
bu artykmaçlyk ýok. Men şol hukukdan mahrum. Men diňe her anna agşamy — şu agşam edişim ýaly, ejemiň… ruhuna bagyşlap aýat
okaýan. Meň ýagdaýymda bolsaňyz, onda, hiç bolmanda, sizem şeýle
ediň. Şonda onuň ruhy tirsegine galar.
Ejeňize…
21
149
Arslan_Alaýew
10.08.2024 04:29
Indi men kime öýlenmeli 5 bölim Hekaýa
Nurgeldi düşünmedim diýdi, Batyr nämäni düşünmediň ýene bir kylasdaşyň toýy boljak bolýa diýän diyip omzuna kakyp gidip galdy, Nurgeldâ bu habar ýokman başlady, ol salona girip Meleğe seretdi, Melek gülüp bir gyzyň ýüzüni owadanlap duran ýerinde Nurgeldâ seretdi, Nurgeldi birhili bolup gaşlaryny çytyp ugry ýok halda oňa seredip dur, Melek hâ näme boldy diyen äheňde kellesini kakdy, Nurgeldi " hiç zat diýmän çykyp gitdi, Melek oňa näme bolanyny bilmek üçin daşary çykdy, görse ýok gidipdir, Nurgeldi" öýüne bardy ugry ýokdy özüniň näme üçün beýle ýagdaýa düşenini hem bilip bilenokdy, ol oýa batdy, Bibini ýatlasa gowy duşuşuklar bolandy, a . Meleği ýatlasa hiç wagt ondan geçip bilmediğini bilýärdi, ol gürleşýän gyzlary jaň edip durka Melek jaň eden bolsa olarkyny öçürüp Meleğe jaň edenlerini ýadyna salýardy, ýada kiçijekkâ ejesi Uran wagty aglap duran Melegi gahar edip öýüne alyp gaýdanyny hem orta ýola gelende ejesi yzyndan ýeten wagty indi degseňiz başga sizde ýaşamaýar diyip 9 ýaşyndaka haýwat atanlaryny ýadyna salýardy , Melek bolsa aglap dur ejesi gülüp söz berensoň, elini aýranyny ýatlap asmana bakyp gülüp stoluň üstünde çuňňur oýa batyp indi men kime öýlenmeli diyen pikir aklyny gurşaýardy, aradan on güne golaý wagt geçdi, Bibi Melege jaň edip Nurgeldi bilen halaşýan bolsaň näme üçün aýtmadyň diýdi, Melek o nähili kim aýtdy diýdi, Bibi Nurgeldi aýtdy ol menden geçirim sorap gelip gitdi meni söýenokmyş, senden aýrylyp bilenokmyş urşanmyşyňyz soň meň bilen gurlesenmis seni unutmak üçin, olam bolmanmyş gürleşmânkam bir agyz aýdaýmaly ekeniňdâ diýdi, Melek ýok ýok beýle dâl diýdi weli, Bibi gepini diňlemän öçürdü, Melek goýmaga başga bahana tapmadyňmy diýip gahar edip, onuň öýüne baryp gapyny kakdy, Nurgeldi çykyp salam gel diyip birhili bolup dur, Melek bâri gel diyip maýkasyndan tutup çekip howla çykardy Nurgeldi, waý nâme boldy diýdi, Melek sen nähili adam men seň bilen haçan gürleşip goyusdum sen Bibi bilen aramyzy bozduň men saňa öňünden aýtdyma ony aljak bolsaň gürleş diyip diyip gepiniň yzyny dowam edip gygyryp dur Nurgeldi onuň ýüzüni bolşuny mähir bilen synlaýardy, Melek elini onuň ýüzüniň ýanyna eltip barmagyny şyrkyldadyp saňa aýtýan kelpese nâme üçün beytdiň diyip jyzzyk bolup dur, Nurgeldi men seni söýýän Melek diýdi, Melek nämee diyip ýüzüni birhili etdi, Nurgeldi " bu gün ejemdagy size barar eğer ýok diyseň diyip sâgindi, Melek näme bolar ýok diýsem hm diyip gahar bilen seretdi, Nurgeldi" alyp gaçaryn bagty gara diyip gözüni güldürdü, Melek muňa gep düşündürup bolmaýa diyip howlydan gaty ýöräp çykyp gitdi, Nurgeldi yzyndan seredip galdy, aýdyşy ýaly şol gün, Meleklere Nurgeldilerden sawçy bardy, Melek ýok diýip goýberdi Nurgeldi " nâme üçün beýtýän diýip hem soranokdy, ol ýene ugratdy yene ugratdy, ahyry ejesinden razylyk aldylar, Melek nâme üçün beýtýän diýip Nurgeldiden soranda, Nurgeldi men seni ozaldan ahyra söýýän ekenim men ony seň ýanyňa oğlan baryp gürlân wagty bildim, onsaň kime oylenjegimi bildim sen ekeniň meniň söýgüm bagtym diyip Meleği azajyk ynandyrdy , Melek toýy yakynlansoň Onuň aytyanlarynyň çyndygyna göz ýetirip başlady, Melek onda göwni bardy, emma öňler ondan umydy ýokdy, indi bolsa bu zatlar Hakykata öwrüldü.
Soñy
Jumayewa ogulgurban
17
60
Arslan_Alaýew
10.08.2024 00:05
İndi men kime öýlenmeli? 3)
Hekaýa)
Nurgeldi Meleğe seredip näme boldy oturan ýeriňe suw çykdymy diýdi, Melek gepini eşitmedik bolup, gyzlar bilen gürleşip oturdy, Nurgeldi Bibini tansa çagyrdy, Bibi näz etsede onuň gepine ýok diyip bilmän, gidip tans etdi, bir zaman tans edensoň Nurgeldi Meleğe gözü düşdü, onuň ýanyna Batyr atly köçedeş ullakan oğlan gelip, gürleşip otyr, Batyr ondan gözüni aýyrman ýakynlap gürleýärdi, Melek, oň bilen doslarça gülüşüp otyr, Nurgeldi tans edip ýören ýerinden gaýdyp, geldide Batyr ağa salawmaleýkim ýör tans edeliň diýdi, Batyr ýok sagbol diydi, Nurgeldi " Meleğiň elinden tutup ýör tans etseňem diýmân çyk tans et diýip tansa çekip çykardy, Melek ýok men oýnajak dâl köwşüm aýagymy gysyp dur, diýsede Nurgeldi onuň gepine gulagam asmady, Melek alaçsyz tansa çykyp, diňe el çarpyp duryberdi, Nurgeldi ýene Bibi bilen tans edip gitdi, Şeýdip toý hem sowuldy, Nurgeldi kylasdaşynyň toýuna maşynyny münmän dosdunyň maşynynda gaýdypdy, hemmeler ylgaşyp şol maşyna mündüler, hatda Bibi hem şoňa mündü, Melek seretse maşynda ýer ýok, Melek bolýa sagaman baryň men sygamok ekenim diyip, gapyny ýapyp, yzda galdy, ol oğlan maşyny sürdü, Nurgeldi gülüp yzyna seretdi weli, üç gyz münipdir, Melek ýok, Nurgeldi " hany Melek nirede diýdi, gyzlar o sygmady, diysidi , Melek köwşini çykaryp eline alyp köýnegini çalaja çekip köçäň ugry bilen gulagyna navuşnik dakyp aýdyma goşup çalaja tans edip ýörâp gelýärdi, onýança, öňünden yzyna ýörap gelýän Nurgeldä gözü düşüp, aýdymy öçürdü, Nurgeldi " aňyrdan ýöräp gelýän ýerinde, jora yzda galypsyňa diýdi, Melek vii sen ýaňy maşyndadyňa, diýdi Nurgeldi" hawa saňa bir zat aýtjak bolup düşdümlaý getir diyip elindâki köwşini alyp ýörâp gaýtdy, Melek nâme aýtjak diyip ýüzüne seretdi, Nurgeldi" oňa seredip Bibi bara şoňa söz aýdyp bersene meň adymdan, nebela keltelipsiňaý diyip arasynda onam aýdyp goýberýärdi, Melek oň bilen gürleşseň almaly bolýaň aldamajagyňa söz ber diýdi, Nurgeldi " ýo bilýân menem aldajak dälow diýdi, Melek ýaňja maşyndaka aýtmaly ekeniňdâ diýdi, Nurgeldi" aý hemmâň içinde gelşiksizlaý diýdi, Melek gülüp degişip ýörâp barýar Nurgeldi bolsa Bibi barada aýdyp berýärdi, şeýdip olar öýüne ýetdiler, aradan kän wagt gećmän, Nurgeldi " Bibi bilen gürleşip başlady, iki aý gürleşensoň Bibi Nurgeldä okuwa gir okuwsyz oğlana barasym gelenok diýip gepi köpelip barýardy, Nurgeldi bolsa okuwa öýlenemsoň girerin diyip oýlaýardy, bir günü Nurgeldi" Melek Batyr bilen gürleşip duranyny köçede görüp maşyny saklap, olaryň ýanyna baryp salam berdi, Batyr salamyny aldy, Melek gowmy Nurgeldi men gitdim, diyip salona girip gitdi, Nurgeldi Batyrdan näme işleýâň ağam diýip sorady, ol aý hiç bahana tapyp gelâýmesem Melegiň ýanyna näme diýip geljegimi bilemoga, ejemdagam govy gyz diyip salgy berýär özümem halayan diýdi.
16
70
Arslan_Alaýew
09.08.2024 18:09
İndi men kime öýlenmeli? 3)
Hekaýa)
Nurgeldini iýdâp durdy, Nurgeldi elini galdyryýar Emma Melek görenokdy, soň Melek ony görmesede elini galdyryp hoşlaşyp galdy, aradan wagt geçýärdi, Melek azajyk boýy ösen ýaly hemde çalaja horlanypdy, Nurgeldi bolsa hasda daýowlaşyp barýardy, şeýdip aradan iki ýyl hem suw mysaly akyp geçdi, iki ýylyň içinde Nurgeldi Meleğe bary ýogy dört gezek jaň edipdi, Nurgeldi öýüne geldi, ol Aýjeren bilen görüşmâge gitjek bolup durka Güllerden SMS geldi, salam geldiňmi sagaman, Nurgeldi " salam bar ekeniňâ alty aýdan bäri habar ýoga senden diýdi, Güller hiç zat ýazmady, Nurgeldi" jaň etdi, Güller jaňyny öçürüp jaňyňy alyp bilemok gaty görme, men durmuşa çykdym, iki aý boldy, diýip ýazypdyr, Nurgeldi " smsi gayra-gaýta okap, waý diýip geň galyp, gahar edip sebäbini hem soraman, bor diyip ýazyp goýberdi, sonra ol Aýjereniň ýanyna ýola düşen wagty Melegiň iş ýerine ýakynlap saklady, ol maşyndan düşüp, Melegiň iş ýerine girdi, ol ýer azajyk üýtgâpdir, ulalypdyr, gapdaldan ýene bir zat salynypdyr, iki ýerde işlâp duran gyzlar, Nurgeldâ seretdi, Nurgeldi " salam gyzlar Melek barmy diýdi, gyzlaryň biri salam hawa ol häzir gelýä, diýdi Nurgeldi daşary çykdy, onýança aňyrdan ýörâp gelýán, Melge gözü düşdü ol akja sary saçly öňküden beter alçak bolup gidipdir, ol Nurgeldini görüp, elini galdyrdy , Nurgeldi oňa seredip ýylgyrdy, Melek aňyrdan gelip oooo salam krassavçik diyip çekgesinden tutup çümmüklâp çekdi, Nurgeldi oň bolşuna geň galyp, salam hany gujaklajak dälmi meni diýdi, Melek onuň boyuna seredip, waýý sen ýaman daýowlaşyp gidipsiňä, elim ýetmeýär şoň üçün salamlaşyp oňaýaly bolýam diyen boldy, Nurgeldi " meň elim ýetýä diyip onuň bilinden gujaklap göterip pyrlady.
Melek eý waý gyuw boldy boldy, diyip omzyna kakdy. Nurgeldi ony ýere goýberip, gülüp hâ näme boldy gorkdyňmy diýdi, Melek ýo maňa dokdor pyrlanmak bolanok diýdi , diyip degişip güldü, Nurgeldi oň sözlerine gülüp näme bolýa horlanypsyňa diýdi.
Melek yşk derdi geldi yşk diýdi, Nurgeldi goýsanaý degişmäň ýakmady diýdi, Melek gülüp maňa ýakdy diýdi, Nurgeldi " bäh bäh bolya meň işim bar söýgülim özüni asmanka baraýyn diýdi, Melek ylga bagty gara diýdi, Nurgeldi" ýuwaş bagtyň eşitse seňkem garalar diýdi, Melek " ýok ol garalmayan hilsinden diýdi, Nurgeldi" gowsy gideyinle men diyip maşyna mündü, Melek salam aýt diyip gygyryp galdy, Nurgeldi gözüni güldürmän, agzyny göwnli göwnsiz ýyrşardyp gülensürâp, maşyny batly sürüp, gidip galdy. Baryp Aýjeren bilen salamlaşdy, Aýjeren Nurgeldini gowy görýärdi, juda gabanýardy, emma ol gidensoň başga bir oğlan bilen gürleşip Nurgeldi geljek mahallary oň bilen urşupdy, Nurgeldi bolsa ondan habarsyzdy, aradan kän wagt gećmän Aýjereniň hem syry açyldy, Nurgeldi ony bagyşlamady ol her bir biwepalyk özunden gowyny iydemekden başlanýar diyen şygara uýýardy, Bir günü Nurgeldi kylasdaşlarynyň biriniň toýuna bardy, ol toý mekana baranda gyz kylasdaşlary bir stulda otyrdy, Nurgeldi olaryň hataryna girip oturdy, onýanca ýene bir oğlan kylasdaşy gelip, Nurgeldini ýanyna çagyrdy, olar gürleşip durka okuwda gezip ýören kylasdaşy Bibi bilen Melek toý mekana girdiler, Nurgeldi Bibä seredip tüweleme owadanlaşyp gidipdirâ , diýdi, ýanyndaky oğlan hawa gül ýaly hemişede ol diýdi, Nurgeldi olar geçip oturansoň baryp salamlaşdy, Bibi Nurgeldä seretdi, Nurgeldi ýalandan gülüp Meleğe değdi, müňkinmi ortaňyzda otursam diýdi, Melek otyr otyr diydi, Nurgeldi " Bibiň ýanynda oturup, hal ýagdaý sorap oňa mylaýym bolup başlady, bu boluş Meleğe ýaramady, onuň ugry gaçmasada gahary gelip, ýerinden turup, bir gyz bilen tansa gitdi, soñ gelip otyran mahaly, ol bir gyz bilen ýerini çalmaşyp aňyrda oturdy,
Dowamy bar
20
84
Arslan_Alaýew
09.08.2024 11:43
İndi men kime öýlenmeli? 2)
Hekaýa)
Öýüne geldi ejesi " gurtmy tilki diýdi, Nurgeldi, towuk diýdi, ejesi" barybam towuk bolup gaýtdyňmy iň bolman horaz bolup gaýtmaly ekeniňdâ diýdi, Nurgeldi" men özüm barada aýdamoga diyip yzyna seredip ýyrşaryp içerki otaga girdi, ejesi oglunuň omzuna bir urup hany oýnaklaman gürle diýdi, Nurgeldi eje intäk men ýaşa onsaňam gullugada gitmeli iki aýdan diýdi, ejesi ýene alyp galar kakaňa aýdaryn men öýüň işlerine ýetişemok maňa gelin gerek diýdi, Nurgeldi, maňa bolsa gyz gerek diyip oyun edip ejesiniň omzundan tutup oýnap ýylgyrdy, ejesi eline kakyp sen adam bolmaýaň intâk Hemra oğlum ýetişsin onsañ sen geregime dâl diýdi, Nurgeldi aý oňam indi üç ýyly bar onsaň meň günüm ondada dogýar, onsaňam eje meni gullukdan alyp galmaňov nirim kem meniň gitjek gulluk etjek, ýarag öwrenjek umuman maňa gerek gulluk menem gulluga gerek diýdi, ejesi wah seň gulagyň agyrýara ganasa näme diýdi, Nurgeldi gulagym çaga wagtym agyrypdyr, şoňa nähili agyrýanynam bilemok men diyip eşiklerini çalyşyp ýör ejesi yzynda öz diyenini gögertjek bolup mydyrdap ýör, Nurgeldi bolýa MAM diyen bolýa arasynda. Ertesi günü Nurgeldi täzelik aýtmak üçin ýörüte Melegiň iş ýerine bardy, ol aňyrsyna bakyp telefonyny görüp durka, Nurgeldi arkasyndan baryp gözüni tutdy, Melek elini eline degirenden onuň Nurgeldi ekenligini bildi emma kim Şanur senmi diýdi, Nurgeldi juk etdi, Melek Aman Baýjan Hemra Guwrt haýsyňyzaý diyen boldy, Nurgeldi bir gaşyny galdyrdyp elini aýyryp ýüzine seredip çynyňmaý şol diydi, Melek jykyrdap gülüp, Nurgeldi mi ýa sen diyen boldy, Nurgeldi howa ol ýaňky ayjan bayjanyň kim indi diýdi, Melek men näbleýin biri bolmasa biri dogry geler diyip aýdyp durun diydi, Nurgeldi tüweleme, menden sapak alýaň öýtýän, mollaň edenini etme diýenini et diýip eşitmänmidiň, diýdi, Melek senden sapak alamogow meňki seňkiden kän diyip oýun etdi, Nurgeldi bä nätdiňaý diydi, Melek gülüp hany täze joraň hakynda aýthany diýdi, Nurgeldi, ýumşak gyz eken aýdar ýaly zat ýok, ýüzüme seredip özüni öldürüp barýa bilýäňä men owadan oğlana diyen boldy, Melek indi toý görerismi diýdi, Nurgeldi ýok men gulluga gitjek diýdi, Melek" seň deňleriň gidenine bir ýyl boldy, indi näme bar saňa sen Döwlete gerekdâl diyip gülüp dur, Nurgeldi" saňa geregâ men kime gerekmesemem, diyip stola ýaplanyp gözüni güldürüp soňam ýok çynym arza bersemem gitjek nesip bolsa diýdi, Melek git git sagaman bar diýdi, Nurgeldi " gelmâými diýdi, Melek" özüň bil diyip gözüni süzdi, Nurgeldi " çalt elini uzadyp omzundan çümmüklejek boldy, Melek" gülüp aňyry gaçdy, Nurgeldi " bolýa gitdim hoş diyip gidip barýar, Melek " hoş hoş diýdi. Şeydip aradan, iki aý geçdi Nurgeldi gulluga gidip barýar, Melek ony ugratmaga wagzala gitdi, Nurgeldi, ejesi bilen Kakasy bilen hoşlaşyp birhili bolup dur, daş töweregine seredip onýança Melek geldi, Ejesi aglap dur Melek bagyşla azajyk gijä galdym diýdi, Nurgeldi Meleğe seredip elinden tutup, men gelýânçâm toý etme bolýamy diýdi, Melek ýylgyryp elwetde ilki sen öýlen soň göreris diýdi, Nurgeldi bolýa diýip birhili seredip dur, onýança Nurgeldiň gitmeli wagty boldy, gürleşýän gyzlarynyň hiç biri hem gelmändir, Nurgeldi " içinden güýmenje güýmenjeligini edäýýädâ diydi, Poýuza mündiler, Melek giden esger geýimli oglanlaryň arasyndan,
Dowamy bar
20
79
Arslan_Alaýew
09.08.2024 07:43
Ýazmak hakda birki agyz
Goşgy ýazmaga ymtylýan, ýazýan ýaş ýigitleriň biri öz deň-duşy tarapyndan geçirilen söhbetdeşligiň ýazgysyny elektron poçta salgyma ugradyp, menden şol söhbetdeşlik hakda pikirimi sorady. Menem oňa şu aşakdaky jogaby ýazdym:
“..., şunuň ýaly meselelerde maslahat bermäge meniň kän bir tejribäm ýeterlik däl. Sebäbi kärim, hünärim žurnalist bolmansoň, hiç wagtam interwýu meselesi, ony nädip guramaly, nähili soraglar bolmaly, nähili jogaplar almaly, ol interwýu haýsy auditoriýa niýetlenen bolsa şoňa ony nädip gyzykly etmeli we ş.m. zatlar bilen hiç gyzyklanmandyryn. Ýöne, soragyňy başdansowma edip, jogapsyz goýmazlyk üçin, käbir zatlaryň adamçylyk tarapyny, bolanja durmuş tejribäme, bilim derejäme, öz düşünişime görä aýdaýyn:
1. Ýazýan zatlaryň ýaşyňa görä bolsa, eger-de başarsaň öz ýaşyňdan has agras, has sypaýy, has düşünjesi giň, has pespäl… we ş.m., we ş.m. ýazdygyňça, islendik ýaşa-da gowy gelşermikä diýip çak edýän;
2. Ha şahyr, ha ýazyjy, islendik awtora-da, öz ýazanlary babatda hut özüniň, hiç bir talapkär okyjynyň, hiç bir iňirdewük (yrsarawuk) tankytçynyň başarmajak zabunlygy gerekmikä diýýän. Özüň, özüň üçin şeýlebir ýowuz «kazy» bolmaga çytraşmaly welin, hatda iň ýowuz tankytçyňam seniň öz ýazan zatlaryňa şeýle zabun çemeleşişiňe rehimi inmeli (onam eger-de başaryp bolsa...) :-(. Gurbannazar diýýär-ä: «Sen özüňden näçe närazy bolsaň, halk senden şonça-da razydyr-razy»;
3. Şöhrada, at-owazaňy emeli usulda galdyrmaga hiç haçanam ýykgyn etmeli däl, synanyşmalam däl diýip ynanýan. Sebäbi bu mesele adamy kesesinden ýaman gülkünç görkezýär. Eger-de halkyň ýüregine jüňk bolýan zady ýazsaň, şöhradyň özi seni gözläp tapar… ýazmasaňam… onda, näçe bat ber, näçe ýel ber, näçe aşagyna girip, otyrýerinden «galdyryp, hopbalap», itekle, öz-özüňi “hopçula”… barybir lagar düşen maçy eşek ýaly, şo zady ýerindenem mizedip bolmazmyka diýýän. Eger-de şeýdip onsundan-munsundan ýüp bilen daňyp, ony «ýokaryk dartyp-dikeldäýen» ýagdaýyňda-da, «pişigiň ýyndamlygy samanhana çenli» bolup, şol zoraýakdan «dikeldilen» «şöhradyň maçy eşegi», özüni «aýak üstünde» saklap duran «ýüpler» üzülýänçä durar-da, soňam güwläp gapdallygyna agarmyka diýip pikir edýän. Üstesine o “gummaýrak-läş” düňderilip gaýdanda bolanja durmuşy abraýyňam astynda galdyryp “mynjyradar”;
4. Çeper döredijiligi diňe okap ýa-da diňe ýazyp ýa-da diňe kimdir birinden ders alyp öwrenip bolmaýar. Ony diňe janyň-teniňden syzdyryp, üznüksiz okap, üznüksiz ýazyp, ýazanlaryňam 90 göterimini yzsyz-tozsuz pozup, her bir özüňe gabat gelen adamy özüňe mugallym bilip, halypa bilip, ähli zady öwrenmek, seljermek üçin özüňe siňdirip, öwrenip bolýar… ýyllaryň dowamynda...olam, eger-de ahyrynda Haktagala saňa azda-kände öwrenmek, çeper «ýazmagy başarmak» nesibesini nesip etdiren bolsa… Şonuň üçin hiç haçan, hiç wagt özüňi «ýetjek derejäme ýetdim» diýip hasaplamaly dälmikä diýýän. Hemişe her bir ýazan zadyňy ile hödürläniňde, her bir ýazylan sözüňi köpüň «üns desterhanyna tagam hasaplap, äbereňde», oňa Gurbannazaryň: «näme diýerkäler, näme diýerler...» diýen howsalaly sabyrsyzlygy bilen çemeleşäýseň… onam başaryp bolsa…
Galan zatda bolsa, pikiriňem aýdybermeli, ýazybam ýörmeli, utanmalam däl, ýygrylmalam. Dogumlam daraşybermeli. Çünki Türkmen aga aýdýar-a: «Döwletli ýigit arsyz gerekdir». Şu meselede öz agyňy özüň aglamasaňam başga aglajak ýok. Onsoňam nakylda diýlişi ýaly: «Aglamadyk oglana emme ýok». Diňe bir zat, näme ýazsaňam, näme gürleseňem, gülkünç görünmekden, ýuwan görünmekden gaça durmaga dyrjaşmaly diýip pikir edýän.
Janyň sag bolsun, ...!
Işiňde, döredijiligiňde, durmuşyňda üstünlik arzuw edýän.
Bu söhbetdeşligiň bolsa mazmun taýdan ýerbe-ýer bolupdyr.
Ony has kämilleşdirmek üçin tejribeli habarçylara görkezseň, menden has gowy ýardam, maslahat bererler”.
18
44
Arslan_Alaýew
09.08.2024 01:49
İndi men kime öýlenmeli?
Hekaýa)
Nurgeldi ondokuz ýaşapdy, ol saryýagyz orta boýly gözleri ulydan gelen pökgü dodakly tegelek ýüzlü oglandy, ol Aýjeren we Güller atly iki sany gyz bilen gürleşýârdi, haýsam bolsa birini alaryn diyip oýlanýardy, Nurgeldi azan bilen oýandy, ol Güllerden gelen smsi okady, tur akylym daň atdy, diýip ýazylandy, smsi okap banýa girdi, soň öýündâkiler oýanmanka, köçâ ylgamaga gitdi, gün dogdy, ýokary galdy, yzyna geldi, ejesi jigleri oýanypdyr çaý demlâpdirler, kakasy işe gidipdir, Nurgeldi çaý başyna geçdi, soň Aýjerenden tur diyen SMS geldi, Nurgeldi özüň tur diýip yzyna ýazyp ugradyp , çaý içip otyr, ejesi kim bilen ýazyşýaň diýdi, Nurgeldi aý hiçkim diýdi, ejesi özü bir hiçkim bolsa, näme üçün yzyna ýazýaň diýdi, Nurgeldi gülüp, eje senden gep gutulasy ýokla diýdi, ejesi Nurgeldijan, saňa bir gyz tapyp goýdum, juda owadan edil biziň Sona meňzeş ady hem Sona eken, şeýlebir owadan şeýle bir owadan onuň oturuş turuşy gövnime jüňk boldy oğlum alarysmy, diýdi, Nurgeldi öýe gelse oturdup turuzup gezmerisâ başga nämesi gowy eken diýip oýun etdi, ejesi" kellesine kakyp goýberip işiň bolmasyn gör şo gyzy diýdi, Nurgeldi iki bolmasa üç boljak eken diýip içini gürledip razy boldy, Nurgeldiň köçesinde ýaşaýan bir gyz kylasdaşy bardy ady Melekdi Melek salonda işleýärdi, Nurgeldi ony edil jorasy ýaly görýärdi, iç syryny aýtýardy, degişip oň bilen elmydama dertdeşdi, Ol gyz saryja keltejik gözleri süzülüp duran owadanja geplemsek gyzdy, Nurgeldi ejesiniň aýtýan gyzy bilen görüşmäge, gitjek bolup Melegiň işleýân salonuna baryp, ýüzüni bejertdi, Melek ol wagt ýokdy, maşyn bezeglerine kömekleşýärdi, Nurgeldi salondan çykyp barýarka Meleği görüp ýanyna sowuldy, salam Menek gowmy sen diyip oýnap gürledi, Melek salam Buzgeldi näme etýâň diýdi, Nurgeldi bir täze jora tapdymlaý diyip gözüni gypdy, Melek oooo diyen äheňde agzyny hereketlendirdi, Nurgeldi ýylgyryp omzy bilen kakyp geçip gitdi, Melek özü kiçijek gyz bolansoň onuň omzynyň urgusyna bezâp duran maşynyna büdüräp ýaplanyp şeýtmesene diyip gygyryp galdy, Nurgeldi baryp maşynyny münüp, ejesiniň aýtýan kafesine baryp garaşdy, on minut geçensoň uzyn boýly süňkü daýow bir gyz assadan ýöräp gelip salam siz Nurgeldi dâlmi diýdi Nurgeldi hawa siz Sonamy diýdi, ol gyz ýok men Sona dâl Sona hana diýdi, Nurgeldi seretse bir pökgüje bugdaý reňkli ýumşak gyz ýylgyryp elini galdyryp otyr, Nurgeldi gelen gyza seredip siz oň nämesi diýdi, ol gyz men şu ýeriň işgäri diyip gidip galdy, Nurgeldi ýerinden turup, Sonaň ýanyna bardy, ol Sona seredip salam otursam bolýamy diýdi, Sona hawa diýdi, Nurgeldi onuň boýdan başyna seredip gürläp ony hem yryp gaýtdy.
Dowamy bar
20
78
Arslan_Alaýew
07.08.2024 01:29
Näçe garlawaç kowduňyz?
Bir garlawaç bir adama aşyk bolupmyş. Onsoň ol ähli
gaýratyny toplap, şol adamyň ýaşaýan öýüniň penjiresine
gonýar-da, çüňki bilen kakýar: tyk, tyk, tyk. Adam ses gelen
tarapa – penjirä seretse-de, muňa kän bir üns bermändir. Öz işi
bilen meşgul bolup ýörmüş. Onsoňam onuň işden ünsüni sowjak
bolýan kiçijik garlawaç dälmi?! Ol üns bereniňe degenog-a!
Ýöne garlawajyň hem çyny eken. Ol uludan bir dem alyp
dogumlanýar-da:
– Eý, adam! Men saňa aşyk boldum. Ýöne sebäbini sorama!
Köp wagtdan bärem seniň yzyňda janserek bolup ýörün. Şu gün
ýüregimi bire bagladym-da, seniň bilen gürleşmäge geldim. Haýyş
edýän, penjiräni aç-da, meni öýe sal. Bile ýaşaly – diýenmiş.
Adamyň bu garaşylmadyk teklibe jyny atlanmazmy:
– Ýene näme?! Ýok ýerden sen nirden çykdyň indi? Bolmaz,
seni öýe salyp bilmen. – Adamyň tapan sebäbem juda ýakymsyzmyş. – Sen guş ahyry! Heý, guşam ynsana aşyk
bolarmy?
Dogry, bu söz garlawajyň ýüregine batypdyr, ýöne onuň
aşyklygy hakdan eken, yza tesmändir. Ara biraz wagt salyp, ol şol
adamyň ýaşaýan öýüniň penjiresiniň öňünde ýene gonýar:
– Eý, adam! Açsana penjiräňi! Meni öýe sal, men saňa dost
bolaryn. Ýüregiňe-de düşmerin.
Adamyň bolsa şol öňki hörpümiş:
– Ýok, saljak däl! – Üstesine, öňküdenem gödekleşenmiş. –
Meň işim kän, git, azar berme!
Gyş golaýlaberende garlawaç ýene onuň penjiresiniň öňünde
gonýar:
– Seret, howa-da sowap başlady, üşeýän, meni öýe sal!
Ýogsam ýyly ýurtlara göçmeli bolaryn. Çünki men diňe ýyly
howada ýaşap bilýärin. Puşman etmersiň, günlerimiz gyzykly
geçer. Bile nahar iýeris. Üstesine-de, sen ýalňyz ýaşaýaň-a!
Ýalňyzlygyňy paýlaşaryn.
Hakykatdan gaçmak käbir adamlaryň tebigatynda bar. Bu
adamam garlawajyň ýalňyzlyk barada aýdanlaryna ot bolup
lowlanmyş, gahary hem gitdigiçe möwjänmiş:
– Men ýalňyzlygymdan hoşal, düşünýäňmi sen?
Soňra ol adam garlawaçdan özüne azar bermezligini
sorapdyr. Garaz, ony kowupdyr. Bu synanyşygy-da başa
barmadyk garlawaç uzaklara uçup gidipdir-de, uzak wagtlap gara
bermändir. Ol gelmänsoň, adam bu gezek başgaça pikirlenip
başlapdyr:
– Akylsyzlyk etdim-ow! Garaşman durkam, biri dostluk teklip
etdi, men yza tesdim. Näme üçin kabul etmedim diýsene! Häzir
içimi hümledip oturmanyň deregine, dostum bilen söhbet edip bilerdim ahyry!
Garaz, adam eden işine ökünipdir. Ýöne soňky tüýkülik sakgal
ezýärmi näme? Onda-da öz-özüne göwünlik berýärmiş:
– Howa gyzyp başlasa, geler-le! Ine, şonda oňa öýümden orun
berip, bileje ýaşarys.
Şeýdip tä howa maýlaýança, onuň gözi ýolda galypdyr.
Ýaman ýeri bahar gelip, beýleki garlawaçlar yza dolansa-da, şol
adam bilen dostluk açmak islän garlawaçdan derek ýokmuş.
Adam tä bahar, hatda tomus hem sowulýança penjiresini açyp,
garlawaja garaşypdyr. Ýöne netije bolmandyr.
Ol ahyry maslahat almak üçin bir dananyň ýanyna barýar.
Bolan-goýanlary gürrüň berýär. Dana ol adamy diňläp, ähli
aýdanlaryna bir sözlem bilen jogap beripdir:
– Garlawaçlaryň ömri bary-ýogy alty aýdyr.
Durmuşda käbir zatlar babatynda bary-ýogy birje gezek
mümkinçiligiňiz bolýar. Eger ondan ýerlikli we öz wagtynda
peýdalanyp bilmeseňiz, şu hekaýatdaky garlawaç ýaly uçar gider.
Käbir ýagşyzada sypatly adamlar hem ömrüňiz-de birje ýola gabat
geler. Gadyryny bilmeseňiz, uzaklaşar gider. Gaýdybam gelmez.
Ünsli boluň we pikir öwrüň: häzire çenli öz penjiräňizden näçe
garlawajy kowduňyz?
Her bir adamyň älem ýaly giň we uly sarpa eýe bolmalydygyny
ýatdan çykarmaň.
18
75
