ylham_gurbanaly
03.09.2023 15:07

Türkmen poeziýasy. Şygyrýet älemi. Gözbaşyny Oguz handan alyp gaýdýan milletimiz (olam ýarym mifiki şahsyýet diýýärler, kim bilýär, taryh mugallymymyz bize: "taryh diýmek gowy edip ýalan sözlemekdir" diýipdi) bu sungata ozaldan aşyk. Sowady bolmasada Magtymgulyň kitabyny düýesine çalşan millet bu (Düýesini kitaba çalşan şol adamlaň nesilleri dagy galmadymyka, ýa maňa duşanokmyka?). Proza eserlerini ýazmagam, okamagam kynraklygy üçin (poeziýa seredende) goşgy okamaklyga, ýazmaklyga has höwesegräk biz. K.Gurbannepesow, G.Ezizowyň muşdagy özüm-ä. Klassik şahyrlarymyzdan başlap 20-nji asyryň ägirtleriniň goşgularynda-da, okanyňda utandyrýan, +18-räk häsiýetli setirler gabat geläýýär.

Halypa şahyrymyzyň "Maňlaýyndan öp" goşgusyny okanyňda birbada munuň K.Gurbannepesowyň galamyndan çykandygyna ynanmak kyn. Şahyryň bu goşgusy hiç haçan çap edilmänligini hasaba alsak ol muny okyjylar köpçüligine görkezmek islemändir. Emma okyjylar köpçüligi eýýäm bu eser bilen tanyş. "Jorabyn çykarda aýagyndan öp" diýip gutarýan goşgyny okanymda halypanyň simwoly göz öňüme gelip öz-özümden utanýan.

Ýöne men barybir bir goşgy eseri ýaşlaryň terbiýesini üýtgedip bilmez (eger ol terbiýe özünde bar bolsa) diýlen düşünjäniň tarapdary. Biziň aýdym-saz sungatymyz hem özboluşly. Bagşylarymyzam käte şular ýaly goşgulardan ylhamlanyp, "üýtgeşijek" aýdymlary döredýärler.

Azat Dönmeziň "Aýlanaýyn seň adyňdan, owadan gowuja zadyňdan" diýen aýdymyny gaýtalap ýören ýaşlaryňam ýüreginde erbetlik bardyr öýdemok. Olar ýöne köp diňlän aýdymynyň sözlerini gaýtalaýarlar.

Bizde aýdym-saz sungaty iki bölege bölünýär. Birinjisi milli medeniýetimize ýugrulan, köplenç halypa bagşylarymyzyň aýdymlary aýdylýan, kliplerinde milli egin-eşikler, asylly gyzlar, utanjaň ýigitler suratlandyrylan telewideniýede görkezilýän aýdymlar.

Ikinjisi "gara bazar" üçin döredilýän aýdymlar. Ýewropaça geýinen oglan-gyzlar, "break dance" we ş.m. döwrebap tanslary ýerine ýetirilýän, dodagy boteks gyzlar, "bagşyjanyňam" : "Baý bow, baý bow, ol gyzyň ýörän bolşuny" (dowamam bar, olam şeýle sözler bilen dowam edýär. bellik: bu aýdymy ýöne mysal hökmünde getirdim, bular ýaly aýdymlar bizde tüweleme "hytaýyň sany" ýaly).

Telewideniýede näçe diňleseňem ýadatmaýan "Aýna gyz" ýaňlanyp dur, ýapyk şou biznes tarapdan bolsa "bedenim täretli däl, kellämem nakylly däl" diýen aýdym sözleri eşidilýär. Göz öňüme haýsy tarapa agjagyny bilmän duran ýaşlar gelýär.

Ikiýüzliler köpeldi diýip zeýrenýäs. Belki şular ýaly ikidürliliklerdir bizi ikiýüzli edýän.



*

Awtor: Massimus

33
339
ylham_gurbanaly
03.09.2023 11:30

Adaty içgysgynç gün. Ahyryn iş wagtam gutardy. Maşynma mündüm, internedäm açdym. Öwrenmeliden bildirişler gelipdir, postumda teswirlerler ýazyşylypdyr, (arasynda teswir ýazyp udalit edýänlerem tapylýa) öňem bir sapar gazetden goşgy paýlaşsam udalit edilipdir. Şondan bärem maňa günde 2 postdan köp rugsat ýok. (Özäm men howply adam ýaly postum gözegçilikden geçirlensoň goýulýa)

Garaz şo zatlara gaharlanyp işden öýe gelýärkäm bir zenan maşgala maňa laýk goýanyny gördüm. Minnetdarlyk bildirmek üçin maşyny sakladym. Birdenem:

-Boýagça baryp, ondanam Ýylanla (içiňizde Ýylanly galmady, Akdepe boldy diýýän bolsa-da, meň üçin Ýylanly entågem şol öňki)  ýarym sagada eltseň agzyňa syganyny berýän (Görgüli howlukmaç bolmaly, ýogsam dagy zenan maşgala agzyňa syganyny berjek diýse gelşiksizrägem birhili. Men şuňa çaga wagtymam düşünemokdym, häzirem düşünemok. Agzyňa syganyny aýt, ýa-da kinolarda boş çek berip şuňa geregiňi ýazda alaý diýýälerä. Meselem şo boş çege million, milliard, trillion dollar diýip ýazsa berip biljekmikä. Özümä bilýän iň uly sanymy ýazardym. Ine arzuwyňa ýetdiň. Dile dilegiňi).

-Bolýa.

Kliendimi alyp (mundan beýläk klient) iň soňky gazda ugradym bellenilen ýere.

-Ýolda durup oturma (dilimiz üýtgeşigaý durup, oturma) salon töleýän özüm (Eýýäm baha düşdi gördüňizmi, ýaňyja boş çek berjekdi, indi dört adamyň puly). Türkmenistanyň howasyny dagy, ýaşar ýaly däl, bir aý boldy gelenime, ýene bir aý ýaşasam göni ölýän bärde (Ölmänkäň gidewer dogan, maşynda bir öläýmä).

-Nireden geldiňiz?

-Ankaradan, ýaşaýyş şo taýda eken, 2 ýyl boldy gidenime.

-O taýda işleýäňizmi?

-Nä güne serrelip ýatandyr öýdýäňmi, işlemeseň nan ýok o taýda, günde azyndan 12 sagat işlemeli, işem agyr, bärdäki ýaly hülli-hülliňe zat ýok o taýda (Allajan, hülli-hüllisi nämekä muň, türk sözümikä ýa, perewodyny bilýäňmi @Gülşat Ataýewa?). Özüm-ä bir garra seredýän. Çagalary Germaniýada ýaşaýar. Her aýda pul ugradýarlar. Senem beýdip ýörenden gitmelilä şo ýere (Eý waý, meni kemsidip ugrady indi).

-Nädip ýörenden???????

-Haçan bir klient münüp bir manat bererkä diýip ýörenden.

-Aý menä işden gaýdyşyn bir sellem.....

-Näme bir sellem, sen entek ýaş, şu wagt edeniň, edeniň, soň garransoň etjek diýseňem edip bilmeýäň. Türke gitmeli hemme.

-Ýaňyja işi kyn, zat diýip zeýrenip otyrdyňyz.

-Howwa işi kyn ýatyryba berenoklar saňa, uzakly gün haýdadýalar.

-Özümiňem arzuwym bar, Moskwany, Kremli bir gezegem bolsa görmek.

-Goýsana şo kesilmedikleri (kellesi kesilmişleri diýjek boldy öýdýän), türk nämede bolsa özüňki, öz türküň (özüňki, öz türküň, kelle bulaşdy, ertir irden ýygnak diýdimi, Neýmaram araplara baryp, entägem oýnanok, Ertir ýene Messiň oýny bar, Öwrenmelide @altyyeva ýene özüni ulular ýaly alyp baryp, birine kakdyryp post açypdyr,  @_güli öňkiler ýaly urşanok diýsem, @elýamy ýa @köwser ? @serwi ýaly nädip syrly bolup gezmeli,  @garajaoglan bilen @rigel dogan eken, çybyn çakan ýerini gaşamak ýarym orgazm diýýä @smart_girl@mawy meni tanaýana meňzeş, @garlawac_ -yň işi kebelek bilen, Ak aýylar ýer ýüzünden ýitip barýamyşyn, näme etmeli kömegiňiz gerek, #aýdaýözüňi täzeden diňlemeli boldy).

Soň gürleşmedik, aýdymyň sesini gatyrak goýdum, kelle durlansyn diýip.

Diýlen wagtda, diýlen ýere geldik.

-Sag bol ýetişdirdiň, näme bermeli?

-Million dollar.

-Hühühü, degişgen ekeniňaý, näme bermeli?

-1 million dollar.

-Paka şuny al, şulam az däl.

-Başarmasaň diýmeli dällä dogan, menä Sizi getirip baýaryn öýdüp ýördüm.

-Baý degişgen ekeniň türke baryp güldür-güldürde oýnamaly sen (ýene türkdä muňky, güldür-güldüriň bilen seň).

Muny düşürip gaýtjak wagtym bir adam geldi ýanyma.

-Taksimi?

-Aý howwarak.

-Şähere baryp, biraz garaşyp bir zat alyp ýene yza gaýtmaly, puluň gürrüňi ýok. (Buda şeý diýýärä, äý senem ýaňkydan gowy bolasyň ýok).

-Bolýa.

Boş maşyn, öňüne mündi (yzyna geçip ýatyp gitsede bolýady welin), ýanymda otyr.

Gelýärkäk telefonyna Гулмырат diýen abonentden jaň geldi (oň telefonyna seredip, soň maşynyňa seretdirmeli bolaýma, ýoluňa seret diýýäňmi, aýal dogan, ýokla ýöne ýanymda oturansoň, ullakan telefonda gaty sesli jaň gelensoň, gözüm düşäýdi, bu hiçle, gyzyklysy öňde, ýazan sobşeniýelerinem aýdyp berjek, garaş entek). Gelen jaňy öçürip sms ýazyp ugrady (Klawiaturaň tarkyldysy ýene ünsümi özüne çekdi).

Klient: "ugradym, häzir barýan".

Gulmyrat: "menem öýde geliber".

K: "göresim gelip gitdi seni".

G: "menem".

Ýakyn dost öýdýän bular.

K: "ýarym sagatdan yzyma gaýtmaly".

G: "wiý akylym, şeýle basymmy?"

K: "howwa janym, seni ýöne göresim geldi, GULIÇKAM".

Eý-waý dogan, bu näme boldugy? biriniň şahsy zadyna burnuňy soksaň, şondan gowy bormy, ýöne bu adam, Gulmyrat (eljiredilen ady Guliçka) ikisi, toba-toba.

"Hova geldi oba, kamaz geldi toba" diýip öňkülerem bilmän aýtmandyr. Dadyma ejem ýetişäýdi. Geleňokmy diýip jaň etdi. Aý howa gowy bolansoň biraz kireýjik edeýin diýip ýördüm diýdim. Ata babaň nä kireý edipmi, nesip edeni bolar 10 minutdan öýde bol diýip gygyryp trubkany goýdy. Şeýdip munam düşürip gaçdym öýe.

-Dogrudanam bu bir keselmikä ýa mesligiň etdirýän zadymyka?

-Nämäni soraýaň gardaşym?

-Stokgolm sindromy diýýänlaý, keselmikä ýa Гулмырат diýilýäni aslynda başga adammyka?



*

Awtor Massimius (rugsady bilen üýtgedilen)

35
355
ylham_gurbanaly
02.09.2023 23:12

Edebiýat agşamynyň nobatdaky myhmany - özüniň "Bägül ysly yürek" kitaby bilen okyjylary özüne çejen şahyr, Goçmyrat Orazberdiýew.



Gelerin, görerin diýseňiz!

25
117
ylham_gurbanaly
02.09.2023 18:05

Ir säher. Imisala howa. Şadyýan guşlar. Asuda tebigat, başagaý adamlar. Üstünden geçýän Iki şåheriň adamlaryna ak ýol dileýän Andalyp warata. Awtobusa garaşýan mähelle, bu gün çýo to uzak garaşdyrýan, döwründe şaýollary eýeläp ýörän, "Aşgabadyň gözeli" bolan, garrap sandan galansoň ýerini täze nesiller eýelän, soňky günlerini göwnaçyk oba adamlary bilen geçirmek üçin gelen awtobus bolsa gara berenokdy.

Gele-gelmäne mestnyý taksileň çöregini elinden alan "sary garynjalar" bolsa yzly-yzyna geçip dur. Olaryň biri gelip deňimizde durdy. Mündük 4 bolup. Ýanymdakylary tanamok. Bilşime görä biziň bäşimizem bir-birimizi ilkinji gezek görýäs. Muny näme üçin çintgäp aýdýaryn? Wakaň dowamynda temada bolaryňyz ýaly.

Adatça hökümet takside gideniňizde esasy gürrüň bir temada bolýar. Içindäkileriň biri öňem 77 taksiçiden soran zadyny soraýar:

-Günüňe näçe tabşyrmaly?

-Aý pylança...

-(Edil birinji gezek eşidýän ýaly) Waý wu, onsoň tapyp bolýamy şony, arada bir, iki sanysy taşlapmyşynam diýdiler, üstesine zapçasynam özüň almalymyşyň, awariýa bolaýsaň dagy mallaryňy sataýmasaň uuuuu.

Boldy gitdi, taksiçi düşýänçäň zeýrenip barýar. Gowuja iş tapylsa geçjegini ýa-da gaty bolmasada türke gitjegini zarynlap gürrüň berýär.

Emma bu münen taksimize hiç kim beýle sorag bermedi. Şoň üçinem şadyýan, anekdot aýdyp ugrady. Şeýle bir gürleýär, bir gürleýär, maşyndakylaryň menden galany gyzyl jylly bolup gyrlyp galdy. Bäh, bu nä boluş, näme üçin hemmäň gülýän zadyna gülkim tutanok, ýüz görüp gülýändir öýtseň (Ýüz görüp gülünýänini bilýänsiňiz, kiçikäň saňa Aşgabatdan oýunjak getirip beren çişik daýzaň bolgusyzja degişmelerine özi bilen deň gülen bolaýýaňa, hälki oýunjak ýadyňa düşüp) hiç kim biri-biri bilen tanyş däl. Menem şunça jan edýän düşünjek, güljek. Bolmasa ýanymdaky gelneje gülen wagty garny gymyldanda menem gymyldap gelip, gidip otyryn. Degişmeleriň käbiri ýadymda galdy, belki Sizem gülersiňiz!

-Bir adamyň içindäki gurçugyny aýyrmak üçin operasiýa edipdirler (Gurçuk şeýdip aýrylýamyka?). Onam ýalňyşyp gurçugy dälde içegesini aýrypdyrlar. Şondan soň ol adam hajathanada iýip-içip ugrapdyr.

Düşündiňizmi? Menem?????

Hemmesem şuňa meňzeşräk gürrüňler, käbirini aýtmagada utanýan.

Ahyryn çydamadym:

-Agam günde näçe manat tabşyrmaly?

Adam mimikasynyň beýle çalt üýtgäýşini, begenip bolmanka gynanyp, Şahruk bol-a zaňňar.

Işleri dyndym yza gaýtmaly. Awtobus dur garaşyp. Mündüm, käşgä münmesedim! Irdenki taksili günümem gowy eken. Giren ýerimde 1 talyp oturan ekeni. Göwresi maňa 2 gelýän talyp gelin ýerinden turup maňa ýer berdi:

-Daýy geçäýiň, bärik.......

Gulagyma otly teplowozyň erbet guguldysy eşidildi. Göz öňümde bolsa Ronaldoň Katardaky göz ýaşlary, Messiniň kubogy göterişi, kellämde bolsa her-hili pikirler: Öwrenmelide söýüşýänler, (söýüşenler) doly welin, entägem toý edýän ýok, Nädip şadyýan goşgy ýazmaly?, @LORD-am okuwa girip bilmändir, @Baýram Bejidow şo zeýrenişi, zehini bilen näme üçin Kerimhally ýaly meşhur bolup bilenok, @Relax şunça goýýan zadyny hiç ýok ýerden edýär, @Gulhan ahyry Russiýa gidip barýar, @Violinst saýta gelenok ýa durmuşa çykaýdymyka, @Elýa açdy postdy, like-ler 100-den joşdy. ( Ilon Musk bilen Sukerbergiň boýy ýatyryldy diýsem, @Elýa bilen @Köwser başlapdyr) Öňler like toplamakda @Paradise taý ýokdy, (indi 2iň biri trend) , @milaya --> @perizadym --> @altyyewa eýýäm 3njisimi diýjekdim welin Enemähriňkini sanap ýetişemok, magazinden gyrlyşyp alyp, soňam satyp bilmedik çilimlerimi @shamko beräýsemmikäm.....

-Daýy, geçäýiň diýýän bärik...

Özümi edil Armen Jigarkanýan ýaly duýdum. Daýy, daýy, daýy...Garranyňy boýun almagam mertlik ekeni, men boýun alyp bilemokdym. Eddil düýnjigem yzyňdan Aişwariýalar ylgaýardy, bu gün bolsa saňa Kawşariýalar ýer berýär. Otur dost, garrylygyň keýpini gör. Entek 25-em ýaşamadyk garry, geçen 5 ýylyň doglan günini obşagada uly dabara bilen bellenilip, iň uly tort zakaz edilen, indikilerini öýünde geçirjek garry.

Şobada awtobusa münüp gelýän klasdaş gyzyma gözüm düşdi. Hormatly ýerimi oňa berdim. Mekdep döwrüni ýatlap gürrüň edip gidensiňiz diýýäňmi, ýokla sag bolam aýtmady, zyýany ýok, jany sag bolsun, belki men garryny tanan däldir...



*

Awtor Massimius (rugsady bilen, üýtgetdim)

32
281
ylham_gurbanaly
02.09.2023 12:26

Söýülse-de ömri uzak gitmejek,

Duşuşykda, şol ilkinji gül ýaly -

Bagtly güldiň,

bagtym güli bolmadyň!

Meňzetsem-de ykbalmyzy bir ýaly.


Kalby deýin, çagajykdy özi-de,

Aram tapdym özboluşly gülşinden...

...Sowuldy meýlisler, gutardy bary,

Kalby goýdum ýene öňki gulpynda.


Günler meni günbe-günden iýýän deý,

Göwräm barýar öz-özünden çekilip.

Yşkym içden, iýun daşdan ýandyrdy

Iýul gussa bilen.

Awgust ýekelik.


Gujak açyp, ýer bersem-de törümden,

Bagtly günler neçün gitdi howlugyp?

Goş haltamy umytlardan dolduryp,

Sentýabry garşy aljak gowluga...




Ylham GURBANALYÝEW

28
75
ylham_gurbanaly
30.08.2023 12:26

Bu surat 1972 ýyl Demirgazyk Irlandiýada alynan.

Gyz britan armiýasyna garşy söweşde ýaralanan adaglysynyň ýaragyndan ok atýar.


Gyz, eline ýarag alandan, heläk bolynçasyna çenli öz söýgülisiniň söweş meýdanyndan alyp çykyp gidilmegini penalap durýar.


Iňlis desantçylarynyň batalýon komandiri olar aýal kişi bilen söweşýändiklerini bilensoň, öz esgerlerine onuň jesedine degmezligi buýrýar we irlandiýalylara ony depin etmeklerine rugsat berýär. Iňlis ofiseri aşakdaky sözleri aýdýar:


«Biz, biz hakymyzda umuman oýlamaýan şa aýalyny goraýarys. Bu aýal bolsa öz söýgülisini we ýerini gorady».


Bu surat Demirgazyk Irlandiýada Aýallar güni üçin saýlap alynýar we aşaky sözler ýazylýar:


«Durmuşuňyzy güýçli aýal bilen başlamakdan gorkmaň! Wagty gelip, ol siziň ýeke-täk armiýaňyza öwrülmegi mümkin».




Çeşme. Islenen.ru

65
275
ylham_gurbanaly
30.08.2023 08:35

Unudylmaz çyn ýürekden söýenleň,

Ýatdan çykmaz,

yşkdan şarpyk dadanyň.

Bialaçdan gitmeli bor söýenler,

Gerekmese öňler zerur adamyň.


Ilkibaşda ýoklugym-da bildirmez,

Täze bardyr, öňki meni ýat eden.

Bagtlysyň sen.

(Şeýdip özüň aldarsyň!)

Jaňlar ýokdur, öňki seni şat eden.


Arman galar alynmadyk jaňlarda,

Kemlik eder özgelerden eşdeniň.

Indi maňa "gara sanaw" gerek däl,

Seniň üçin ulgamda däl müşderi.



Ylham GURBANALYÝEW

30.08

26
75
ylham_gurbanaly
28.08.2023 17:24

*****

Seniň günäň däldir, meniňkem däldir,

Söýgiň ýok ýerinde dogulmagymyz.


                                      Çary Ýegenmyradow

*****


Indi duýgulardan haraý tapmaryn,

Telbe kimin söýenimem peýdasyz.

Bir ýyla meňzedip her geçen güni,

Ýaralanyp ýatdym - söweş meýdansyz.


Dälilik hetdine ýetdim-le welin,

Gitmedim aklymdan asla azaşyp.

Şatlykdan, söýgüden gazan dolduryp,

Bagty bişirjekdim, gussa az goşup.


Näme artyk boldy, näme-de kemter?

Bagt diýip edenim bulamak boldy.

Deňje başarmadyk, şonuň üçinem,

Dilegimde bagtyň dilemek boldy.


Bagtymyz biten ýer güllesin gitsin,

Bolmasyn gyzdyr-u-ogul gamymyz.

Seniň günäň däldir, meniňkem däldir,

Söýgiň ýok ýerinde dogulmagymyz.



Ylham GURBANALYÝEW

2022

30
69
ylham_gurbanaly
27.08.2023 18:28

Meşhurlyk gatyna galmakçy bolup,

Göwni ýeňillige iterip ýörler

Basgançakly ýoluň üstünden gülip,

Galdyrjagy gözläp göterip ýörler...


"Sagbolsun-a" edenoklar işiňi

Bähbide Bagdatdan getirip ýörler

Telpeklileň oňarmadyk işini

Şlýapaly gelip bitirip ýörler...



Ylham GURBANALYÝEW

32
80
ylham_gurbanaly
27.08.2023 10:51

Bu wakany bir aýal gürrüň beripdi:



1919 ýyldy. Ystambuly iňlis goşuny basyp alypdy. Şu ýyl men orta mekdebi gutarypdym. Owadan gyzdym. Öýümize her güni sawçy gelýärdi. Bir adwokat ýigitdenem sawçy geldi. Uzakdan görkezdiler, syratly, owadan oglan eken. Göwnüme ýarady we adaglandyk...


Men ol ýigidi gowy görýärdim. Lampa çyraň ýagtysyna daňa çenli ýorgan-düşek dikerdim...


Ýöne tizarada myş-myş ýaýrady. "Aýşaň adaglysy adwokat däl eken, sowatsyz bir ýigit eken, metjitde tabyt daşap gün görýän eken", diýen gürrüň çykdy. Töwerek daşym garaňkylyga bürendi. Atam bilen baryp gördük, hakykatdan hem tabyt daşap ýören eken metjidiň howlusynda... Toýy goýbolsun etdik.


Aradan bäş ýyl geçipdi, 1924 ýyldy. Men başga ýigide durmuşa çykypdym, bir çagam bolupdy. Ýurdumuzam duşmandan azat edilipdi.


Bir gün şol ýigide Beýoglu okrugynda gabat geldim. Oglum hem men bilen biledi. Ol meni görüp titräp gitdi, kastýumynyň iliklerini dakdy. Hormat we edep bilen ol maňa: "Eger wagtyňyz bolsa size bir bulgur çaý içmegi teklip etjekdim", diýdi. Razy boldum. Biz bir edara girdik. Bu bir adwokatlyk edarasydy we gapysyna meniň ilkinji adaglanan ýigidimiň ady ýazylgydy. Içerde kömekçileri hyzmat edýärdi.


– Siz çyndan adwokatmy? – diýip soradym ondan


– Hawa, – diýdi


– Siz şol wagt metjidiň howlusynda tabyt göterip ýördüňizä – diýip soradym ýene


Ol başyny aşak egip biraz gürlemän oturdy. Soň pes owazda şeýle diýdi:


– Meni bagyşlaň. Ystambul eýelenipdi, hemme ýerini iňlis esgerleri basypdy. Olar hemme ýeri barlap ýö:rdüler. Biz Anadola, ýagny ýurdyň içine, milli armiýamyza ýaraglary gizlinlikde, diňe tabytlara salyp ugradýardyk. Bu ýurdumyz üçin möhüm işdi. Şonuň üçin hem bu işi sizdenem syr tutmaga mejburdym...


Bu Watan!!!


Biz bu watany janlaryny we söýgülerini watanymyz üçin pida edenlerden karzyna aldyk!


- diýýä türkler



Çeşme. Islenen.ru

76
429