gul_je
03.05.2024 11:25
Adamlar bilen her gün gürleşýäris, diňleýäris, ýöne garşymyzdaky adamyň bize nä derejede düşünýändigini bilemizok? Ýa-da adaty gürleýän bilen aç-açan düşünjeli adamyň arasynda tapawut barmy?
Täsirli çykyş etmek üçin diliň düzgünlerini gowy bilmek bilen bir hatarda gowy dictionyň bolmagy gaty möhümdir. Agzymyzdan çykýan her bir sözüň öňümizdäki adamlara isleýşimiz ýaly, ajaýyp diksiýa bilen ýetirilmegi mümkindir.
Diksiýamyzy gowulandyrmagyň iň möhüm şerti; Bu söz organlarynda ýaltalygyň bozulmagydyr. Bedeniň dil, dodak we eňek ýaly bölekleri açylmaly we maşklar arkaly aňsatlyk bilen hereket etmeli.
Dodak yaltalygy:
Dodaklarymyzy öňe büzüp, tegelek şekil çekýäris. Bu maşk, dodaklar agyrýança we edip bilmeýänçäñ dowam etmeli we ony sağdan 3 gezek tersine çepden 3 gezek aylamany unutmaň.
Agzymyzyň çäklerini, harplary basyp H we U harplary yzly yzyna h-u-h-u-h-u diyip gaytalamaly.
Edil şonuň ýaly, A we O harplaryda
agzyny giňden açyp, a-o-a-o-a-o görnüşinde aýtmaly.
Dil ýaltalygy:
Dilimizi agzymyzda sakgyç ýaly çeýnýäris. Agyrýança.
Dilimizi çykaryp, ony çepe, saga, ýokary we aşak hereket etdiryäris.
We sonra, Rrrrrrrrrrrrr sesi çykaryarys.
Eňegiň ýaltalygy:
Agzymyzy birneme açýarys we eňegimizi çepe we saga hereket etdiryäris.
Ellerimiz bilen aşakdan eňegimize basyş edýäris we eňegimizi açmaga we ýapmaga synanyşýarys. Bu hereket eňegimizi çeýeligini artdyryar.
Bulardan başga-da, yañyltmaçlar hem bar. Dişlerimiziň arasynda galyň galam ýa-da taýak goýup, yañyltmaçlar aýtyarys. Bu gysga wagtyň içinde iň täsirli boljak iş.
(Şu gara ýeri tokmaklamaly, tokmaklasaň-da tokmaklamaly, tokmaklamasaň-da tokmaklamaly)
Bu maşklary yzygiderli ýerine ýetirsek, gysga wagtyň içinde diktasiýamyzyň ep-esli gowulaşýandygyny görüp bileris.
Ýañyltmaçlar, sözüň we diliň many gurluşlaryny, sözlemleri we dil aýratynlyklaryny öwretmek we ýygy-ýygydan gaýtalamak arkaly ýatda saklamak endigini öwretmek arkaly adamyñ psihomotor ukyplarynyň ösmegine goşant goşýar.
Diliň aýdylyşy we aýdyňlygy bilen tutuşlygyna dil öwretmäge goşant goşýar. Dildäki sebäp-täsir gatnaşyklaryna nyşanlary we göçme manylary esaslandyryp, diliň logiki yzygiderliligini düşünmäge kömek edýär. Diliň matematikasyny gowulandyrýar. Diliň gülkünç we tankydy ölçegi bilen tanyşdyrýar.
25
137
gul_je
02.05.2024 23:59
Taýyn jogap, her bir soraga islendik gurşawda derrew jogap bermek we aýtjak sözleriňizi tapyp bilmeseňizem daşky gurşawy ölüm sessizlikden halas etjek sözlemler döretmekdir.
Netijeli aragatnaşykçy bolmak isleýärsiňiz. Siz pikirlerden doly. Geplemäge synanyşanyňyzda, sözlemleriňiziň hemmesi edebi ýa-da şahyryň setirleri ýaly aforizmlere meňzemezligi mümkin. Söhbetdeşlik wagtynda hatda her sözlemdäki sözleriň hem many baýlygynyň bir bölegi bolmagy mümkin däl. Bu pursatda iň möhüm zat, dyngysyz gürlemegi dowam etdirmekdir. Köplenç şeýle soraglara duş gelýärsiň welin, birden näme diýmelidigiňe düşünip bilmersiň. Şeýle-de bolsa, jogap bermek ukybyna eýe bolanyňyzda, hiç wagt yzda galmarsyňyz. Garaşylmadyk gahar-gazaplaryňyz bilen adamlary geň galdyryp, bilersiňiz. Mundan başga-da, çuňňur bilmeýän mowzuklaryňyz hakda gürleşip bilmek bilen, dürli gatlaklardan ýa-da pikir toparlaryndan bolan adamlar bilen söhbetdeşlik gurşawyny döredip bilersiňiz.
Köplenç bilmeýän zatlarymyz hakda gürleşmeli bolmagymyz mümkin. Mazmun taýdan boş sözler aýtsak-da, "ikirjiňlenmän aýdyp bilmek" arkaly ähli howplary ýeňip geçip bileris. Gepleşik wagtynda biraz durup, aýdara zat tapyp bilmeýändigimiz üçin tutuş keşbimize zeper ýetirýäris. Boş bolsa-da aýdyp bileris.
Düşünjeli sözler bizi utançdan halas eder.
Ýatdan çykarmaly däl bir hakykat bar: Adamlar gürleşmek üçin gelenimizde, adamlar diňlemek üçin bize ýüz tutýarlar. Şol pursatda hemmämiz üstünlikli gürlemek isleýäris. Has gowusy, bizi diňleýänler hem üstünlik gazanmagymyzy isleýärler. Utandyryjy ýagdaýa düşen bolsak, diňleýjilerimiz hem bu utançdan paý alýarlar we utanýarlar. Şeýlelik bilen, gürleşenimizde, üstünlik gazanmagymyza tüýs ýürekden garaşýan we üstünlik gazanmaly adamlara söýgi bilen ýüzlenmeli.
Iň möhüm problemamyz, aýtjak sözlerimiziň ýoklugy däl. Biz köp zady bilýäris. Emma boş sözlemleri nädip ulanmalydygyny bilmesek, aýtjak bolýan zadymyz birnäçe sözlem bilen tamamlanar. Batyrlygymyzy ýitirenimizde, beýleki pikirlerimizi aýtmaga mümkinçiligimiz ýok. Aşakdaky maşklar, jogap bermek ukybymyzy ösdürmäge kömek eder. Bu maşklary haýyş edilişi ýaly ýerine ýetirmegiňizi haýyş edýäris. Şeýle hem, şuňa meňzeş maşklar üçin tapýan ähli mümkinçilikleriňizi ulanyň.
Gysgaça mazmun
1. Bir söze esaslanyp uzyn çykyş etmegi başarmaly.
2. Pikirlerde boşluk ýüze çyksa, mazmun taýdan boş bolsa-da, boş sözleri degişli sözler bilen dolduryp bilmeli.
3. Sizi bulaşdyrmajak geň galdyryjy soraglara gysga jogap bermegi başarmaly.
19
87
gul_je
02.05.2024 01:37
10 gürleşme ussatlaryndan dürli taktikalar.
Floýd Abrams (Cahill Gordon Hukuk firmasynyň aklawçysy): Gaty köp gürleseň içgysgynç bolarsyň. Gepleşigiňizi iki adamyň arasyndaky gepleşik ýaly pikir ediň. Şeýlelik bilen, jargon kynçylyklaryndan gaça durarsyňyz.
Ari Fleischer (öňki metbugat sekretary): Çykyşyňyzy gazetleriň baş habarlarynda ulanýan dili bilen deňeşdiriň. Çykyşyňyza garaşýan çaklamalary goşuň, gapma-garşylyk ýörelgesini ulanyň, ýöne hakyky gözlegler bilen ätiýaçlaň. Güýmenje boluň. Köpçülige ýetmek üçin zerur bolsa öz-özüni kemsidýän anekdotlary ulanyň. Gaty köp gürleşmäň. 40 minutdan soň içgysgynç bolýar.
Jim Gill (Braýan gowak hukuk firmasynyň aklawçysy): Degişme hemişe gowy garşylanýar. Ýöne daşy onuň ýerine goýmaly. Bir pot döwseňiz, ony yzyna almak gaty kyn bolar.
Erin Gruwell (Erkin ýazyjylar gildiýasynyň esaslandyryjysy): Otagdaky iň içgysgynç adama üns beriň. Bu adamy suratlandyryp bilseňiz, tomaşaçylaryň galanlary domino daşy ýaly ýykylar.
Ricard LaGravenese (Re Directorissýor we senarist): Çykyşyňyzy kagyz ýüzüne ýazyp, kitap ýaly sahna çykmaň. Kiçijik bellikleri alyp, has köp işlemäge synanyşyň. Şol bellikler aňyňyzda uçgun döredýär we tomaşaçylary özüne çekýär.Bu size gyzykly hekaýalary döretmäge kömek eder. Şeýlelik bilen, haýsydyr bir sahna tolgunmasyny duýmarsyňyz.
Bob Kerri (Nebraskanyň öňki gubernatory): Çykyşyňyzda gaty gyssanmaň. Arasynda duruň, ýa-da diňleýjiler howlugýarsyňyz we olara çynlakaý garamaýarsyňyz öýdüp bilerler.
Jek Lalanne (92 ýaşly fitnes guru): Bir mowzuga gaty ynanýan bolsaňyz, ony ynandyryjy we diňleýjileri dowam etdirip bilersiňiz. Ynanýan zatlaryňyzdan we ýüregiňizden gürlemeli.
Dick Rudder (Baker / Mckenzie Hukuk firmasynyň aklawçysy): Çykyşlarymda kanunyň tehniki bölekleri barada gürleşmeli, bu gaty içgysgynç. Bulardan daşlaşyp, tomaşaçylar bilen ýygy-ýygydan garyşyp, olara soraglar berip, atmosferany bulaşdyrmaga synanyşýaryn. Muny edip bilseňiz, otagyň dinamikasy üýtgeýär. Emma irden sagatlarda degişme etme. Sebäbi entek ýeterlik kofein ýoklugy sebäpli muny başaryp bilmezler.
Keýt White (“Kosmopolit” baş redaktory): Çykyşyňyzy birleşdiriji tema bilen täsirli hekaýa bilen başlaň.
Tom Peders (Tom Peders kompaniýasynyň düýbüni tutujy): Her gezek köpçüligiň öňünde çykyş edenimde, Jon F. Kennediniň "Dünýäni üýtgetjek zatlary aýtmañ, agzyňyzy ýumuñ" diýýänini eşidýärin.
22
127
gul_je
01.05.2024 17:13
Her kim owadan we täsirli gürlemek isleýär. Şeýle-de bolsa, owadan we täsirli sözleýişde diktasiýa (sözlenişi-aýdylyşy), ýagny sesleri doly we dogry çykarmak we aýtmak diýseň möhümdir.
Fonetika sesleriň önümçiligini öwrenýär. Beýleki tarapdan, diktasiýa, ses organlaryny has giň kontekstde dogry ses çykarmak üçin tälim berýär. Bu nukdaýnazardan, diktasiýa fonetika esaslanýar. Şeýle-de bolsa, bu bölümde temanyň fonetik tarapyna jikme-jik üns bermeris.
Sesleri dogry çykarmak üçin, bokurdakdan dile, dodaklara, eňege we buruna çenli ähli ses gurallary öwredilmelidir. Bu kontekstde aşakdaky düzgünler bardyr.
Maşklary ýerine ýetirenimizde ses netijelerini aýdyňlaşdyrarys. Gowy artikulýasiýa, ýagny bogunlary aýdyň, aýtmak üçin dodaklaryň ýaltalygyny ýok etmeli. Aşakdaky resminama dört bölekden ybarat: Birinji bölüm ses agzalaryny türgenleşdirmek üçin maşklar; ikinji bölüm, sesli harplaryñ çykarylyşy; üçünji bölegi sessiz harplaryñ çykarylyşy we ulanylyşy düşündirilişi. Dördünji bölüm sesli we sessiz sözlemlerde çekimli sesleriň garyşyk ulanylmagy boýunça ybarat.
Bu maşklarda berlen sözlemler ýa-da bogunlar ýadamazdan gaýta-gaýta seslenmeli. Bu amaly dowam etdireniňizde, sesleriň agzyndan akyp başlajakdygyny we başlangyç kynçylyk ýa-da berklik ýok boljakdygyny görersiňiz.
Diksiýa, sesiň owadan bolmagyny we sözleriň dogry aýdylmagyny maksat edinýän sungatyň adydyr. Bu nukdaýnazardan, ses we sözlere ünsi jemleýär. Sözüň mazmunyny kodlamak, ýagny täsirli aragatnaşyk, söz sungatynyň daşyndaky mowzuk. Şeýle-de bolsa, mowzukda döredilen eserlerde bulaşyklygyň bardygyny boýun alalyň. Amalymyzda, diktasiýa bölüminde diksiýanyň esasy elementleri nygtalýar. Bu elementler aýdylyş-fonetikadan, artikulýasiýadan, stresden, durmakdan we kesişmekden ybarat. Fonetika sesleriň dogry öndürilmegi bilen baglanyşykly ugur. Arikulýasiýa, yzly-yzyna doly ses çykarmak pudagy bilen baglanyşykly. Stress, her dilde özboluşly ösýän we sözüň ýeke-täkligini bozmaga kömek edýän aýdylyş meselesidir. Ittenazuw dyngy belgileri we duralgalar söz dyngy belgilerinden ýa-da duralgalardan tapawutlanyp biler. Durmak bölümi bu meseläni çözmegi maksat edinýär. Ulama gözlegleri barada aýdylanda bolsa, bu gözlegler sözleriň arasynda sazlaşykly geçişleri üpjün etmegi we diliň tebigy düzgünlerinden peýdalanmagy maksat edinýär.
20
96
gul_je
01.05.2024 00:17
Iňlis dilini öwrenmek indi jemgyýetçilik we iş durmuşynda zerurlyga öwrüldi. Şeýlelik bilen, işewürlik durmuşynda iňlis dilini ösdürmek üçin näme etmeli? Ine, iş durmuşyňyzda iňlis dilini kämilleşdirmegiň 5 dürli usuly ...
Iňlis dilini nädip ösdürmeli?
Eşidip boljak ses bilen özüňiz bilen gürleşiň
Elmydama ýakyn wagtda bu dili öwrenip biljek adamyňyz bolmazlygy mümkin. Başga biri bilen gürleşýändigiňizi göz öňüne getirip, özbaşdak gürleşmeli we jogap bermeli. Syýasat we pelsepe ýaly möhüm mowzuklardan başlap, dişleriňizi ýuwmak ýaly dürli mowzuklarda pikir ediň we gürleşiň. Aýdýanlaryňyza ynanmak hökman däl, ýöne dil öwreneniňizde iň gowy zat yzygiderli amal etmekdir. Diňe tejribe iňlis dilinde gürlemäge ökde bolar.
Iňlis telekeçilik kanallaryny telewizorda, CNN, BBC we ş.m. Köp kanallar iş dünýäsinden yzygiderli habar berýär. Iňlis kanallarynda işewürlik temalaryny yzarlamak bilen, söz baýlygyňyzy ösdürip, sözleýiş usullaryny we terminologiýany öwrenip bilersiňiz.
Oňa öwrenişip bilersiňiz. Ýatmazdan ozal iňlis dilindäki kitaby okaň, ýatmazdan ozal 15 minut daşary ýurt dilinde kitap okamak, okuw prosesiňize ajaýyp täsir edýär. Bu ýadyňyzy we beýniňizi güýçlendirer we size üstünlik getirer. Belki ýakyn wagtda iňlis dilinde düýş görersiňiz!
Iňlis dilinde pikirlenmäge öwrenişiň, dürli iş ýagdaýlarynda aýdylmaly sözlemleri öwreniň we ýatda saklaň. Käbir ýagdaýlarda, size goşmaça bal berjek sözlemler gaty köp. Käwagt täze dil öwrenýän adam şol dilde pikirlenip başlaýar. Her gün bary-ýogy 5 minut öwrenýän diliňizde pikirlenmäge mejbur ediň. Hatda bu pikir sessiýalaryny her gün biraz uzaldyň. Pikirlenmeli zatlaryňyzy bir gapdala goýuň. Kelläňize näme gelse, ýadyňyza düşýän goşgy bolsa-da mesele ýok! Her gün şeýle pikirlenmäge öwrenişen bolsaň ýaňy öwrenen diliňiziň size kyn boljakdygyny tiz wagtdan görersiňiz.
21
112
gul_je
30.04.2024 23:44
• Esasy aladañyz ýok bolsa, maksatlaryňyzyň arasynda gysga möhletli bolsa-da, daşary ýurda syýahat ediň. Hatda daşary ýurda gitmek pikiri hem köp adam üçin gaty uzak görünýär. Ykdysady aladalar sebäpli köplenç öňüni alýan daşary ýurtda meýilleşdirmek, aslynda bolşy ýaly kyn däl.
• Netijede, dil hakda alada ediň, ýöne dil öwrenmegi ýeňilleşdiriň. Baha bermezlik, öwrenmegiň ýollaryny alada bilen gözlemegi bes etmegi we batyrgaýlyk bilen ilkinji ädim ätmegi aňladýar. Welosiped sürmegi öwrenmek. Öwreneniňde nädip öwrenmelidigini öwrenmek isleýän adam
nämä üns bermelidigini öwrenenden soň,
geçjek etaplary, welosiped sürüp bilýänler,
kimdir biri hökmünde gazanjak artykmaçlyklary we ş.m. öwrenmäge synanyşsa. wagtyny ýitirer. Tigir sürmek isleýän adamyň ilki etmeli zady. Ilki tekiz ýerde başlaýan eserler eňňidiň başynda kämillik ýaşyna ýetýär.
Ýel ilkinji gezek saçyňyza degenne, welosipeddäki adamyñ birneme gorky we biynjalyklyk duýýar. Ýüze çyksa-da, bu duýgy gaty gysga wagtyň içinde ýitýär
ynam duýgusyna öwrülýär. Sizem düzlükde birinji bolarsyňyz. Sabyr et we garaş. Gaty gysga bolandygyna göz ýetiriň
birneme dik gaýanyň gyrasynda
buýsanç bilen syýahat eden ýoluňyza seredersiňiz.
Awtory: Salıh Uyan
PART 4
SON
21
92
gul_je
30.04.2024 01:15
Başga bir mysal getirmek üçin türkmen nakyly "Akymy görmezden ozal balagyňyzy ýygnamaň" iňlis dilinde "semiz aýal aýdym aýdýança opera gutarar öýdemok" diýilýär maksat, medeni tapawudyň netijesinde dürli görnüşleri aldylar Häzirki wagtda kino we (meşhur) aýdym-sazyň paýtagty Amerika bolansoň, bu çeşmelerden peýdalanmak üçin uly mümkinçiligimiz bar. Film tekstleri we aýdym sözleri jemgyýetiň aýnasydyr we "Iňlis dilinde pikirlenmek" prosesini çaltlaşdyrýan faktorlardyr.
• Dil öwreniş prosesini lezzetli güýmenje öwüriň. Munuň üçin daşary ýurt magazineurnalyna ýazylyň (Newsweek ýa-da Wagt). Kinoteatrlara baranyňyzda iňlis diliňiziň hökman gowulaşjakdygyny biliň we şol habarlylyk bilen tomaşa ediň. Kinolardan iň ýokary derejede peýdalanmak üçin, zerur enjamyňyz bar bolsa, ses we subtitrler bilen DVD filmlerine tomaşa ediň.
• Öýüňizde kabel teleýaýlymy ýa-da başga bir ulgam bar bolsa, günüň belli bir wagtynda m yzygiderli tomaşa ediň. Asla düşünmeýändigiňizden zeýrenmäň. Bu öwreniş hereketine "huşsuz okuw" diýilýär we öwrenýändigiňize düşünmersiňiz. Bu köpümizde bolup geçdi. Şeýle-de bolsa, bu tötänlik däl.Söwda merkezinde çalynýan sazlary eşidýäris we habary beýnimize iberýäris. Şol aýdymy aýdyp başlaýarys, ýöne näme üçin aýdym aýdýandygymyzy bilemzok. Şonuň üçin huşsuz gyjyndyrma bar. Birneme wagt geçensoň, beýni diňe fonda çalynýan sazy tapawutlandyryp biler we biz muny tötänlik hasaplaýarys. Telewizor ýa-da film göreniňde hem şeýle ýagdaý ýüze çykýar. Şonuň üçin "Hiç zada düşünemok" diýmekden ýüz öwürmäň.
• Öz derejäňize laýyk kitaplary yzygiderli okaň. Öz derejäňizi bilmeseňiz, bu siziň ölçegiňiz bolsun. Kitabyň bir sahypasyndaky sözlüge 10 gezek seretseňiz, bu kitap size gaty agyr we içgysgynçlygyňyza sebäp bolup biler. Bir sahypada haýsydyr bir sözlük gerek däl bolsa, bu kitap siziň derejäňizden pesdir we peýdasy bolmaz. Şol sebäpden, sahypa üçin bary-ýogy 2-3 gezek sözlük gerek boljak kitaplary saýlaň we derejäni kem-kemden ýokarlandyryň.
DOWAMY BAR...
PART 3
14
241
