GADYM EÝÝAMLARYN WAGSYLYKLY ADAM GYNAMALARY

Käbir jenaýatlara ölüm jezasyny bermek adamzat taryhy boýunça bolup gelen zat we häzirem käbir yurtlarda dowam edip gelýär. Yöne gadymy döwürlerde ulanylan käbir gynap öldürmeler günäkärin öldürilmesinden ötri, onun iniñi tisgindiriji wagşylyga duçar edilmegini üpjün edýärdi. Ynha, şolardan käbirleri:

■ Diriligine yakmak

Orta asyrlarda katolik buthanasynyň kesgitlän düzgün-tertibine garşy gidenleri ýa-da şeytanyñ alyna gitmekde aýyplananlary ýakylyp öldürmek yoñ bolupdyr. Günäkärler yere uzynlygyna dikilen tagta dañylypdyr we aýagynyn astyna üýşürilen odunlar oda berlipdir. Netijede ölüme uçran bende aslynda ýanyp ölmezden öñ köplenç tüssesinden ýa-da tomaşaçylaryň zyñýan daşlaryndan yaña ölüpdir. Belli alym Jordana Bruno hem şol ýowuz döwrüñ ýakylyp öldürilen pidalarynyň biridir.

■ Gaýnan suwa atmak

Esasanam gallaplaryñ (galp pul ýasayanlar) garşysyna ulanylan bu jeza iki usulda amala aşyrylypdyr. Birinjisi: günäkärler gaynag suwly ýa-da ýagly ullakan gazana birden zynylypdyr. Günäkärler birden zynylşy ýaly birdenem öler eken. Ikinjisi günäkäri içi sowuk suwly ýa-da ýagly gazana atypdyrlar we gazany ýuwaş- ýuwaşdan gyzdyrypdyrlar. Gazana atylan günäkärin ilki derisi sypyrylypdyr, sonra endamynyň ýaglary eräp synalary gowrulypdyr.

■ Haça çüylemek

Edilen etmişin köpçülige sapak bolmagyny isleýän ygtyýarly wekiller günäkärleri haça çüýläp öldüripdirler. Bu jeza çäresi jezalandyrylýan ýalañaçlanandan soñ käte haça, käte şoña menzeş agaja gerilip dañylmagy ýa-da çüýlenmegi bilen amala aşyrylýardy. Sonra günäkärler şol durşuna ölýänçä germesatan bolup galypdyr. Maksat ölümiñ kem-kemden we has yzaly bolmagyny gazanmakdy. Käte yzany artdyrmak üçin günäkärlerin aýaklaryny-da döwüpdirler.

■ Myhyn üstünde oturtmak

Başgalara sapak bolsun diýip edilen bu usulda hem günäkärler yere dikilen ujy ýiti demir myha (gazyga) syhlanyp, şol durşuna ölýänçä galdyrylypdyr. Käte eýýäm jezalandyryp öldürilenlerin meyitleri edil şolar ýaly görnüşde myhyn ujuna saplanypdyr. Myha oturtma usuly haça çüýleme bilen deñeşdireninde günäkärin has çalt ölmegini üpjün edýärdi, şol bir wagtyn özünde yesir düşen duşman esgerlerinin uzak wagta çekjek jezalandyrmalarynda jellatlaryn wagtyny tygşytlaýardy.

■ Asmak, kesmek we parçalamak

Günäkärin ansat ölmegine ýol bermeýän we yzany güýçlendirýän bu usul orta asyrlaryn Angliýasynda watana dönüklik ýaly agyr etmiş edenlere garşy ulanylypdyr. Jezalandyrylýan kişinin boynundan ilki ýüp geçirilipdir we asylypdyr. Öldüm-öldümde yere düşürilip el-aýaklary kesilipdir, içegesi daşyna çykarylypdyr we ölýänçä şol durşuna galdyrylypdyr. Synalaryn kesilmegi käte tygdyr kesiiji serişdeler bilen amala aşyrylsa, käte başgarak usula ýüz urulypdyr, günäkärin el-aýagy dürli tarapa çapdyryljak atlara baglanypdyr we atlara çekeledip bölek-bölek edilip öldürilipdir.

■ Çarha dañmak

Bu jeza çäresinde günäkärlerin el-ayaklary döwülip ullakan agaç çarha dañylypdyr we ölýänça çarh aýlanar durupdyr. "Fransiýanyn Robin Gudy" diýip tanalan fransuz garakçysy Lui-Dominik Burginon Kartuş hem 1721-nji ýylda şeýle usul bilen öldürilipdir.

■ Öküz heykeline salyp goymak

Günäkärler bürünçden ýasalan içi boş öküz heykelinin içine salnyp goýlupdyr. Onun janhowluna demigip gygyrýan sesi heykeli içine yerleşdirilen başga bir emel arkaly öküzin sesine meñzeş sese öwrülip jeza berlişige tomaşa edýän tutuş jemendänin gulagynda ýañlanypdyr. Yagdaý birnäçe gün dowam edenden son öküz heykelinin astynda ot ýakylypdyr we günäkär bende onun içinde kem-kemden gowrulyp ölüpdir.

■Topun önüne tutmak

XX asyryn başlarynda Hind okeanynyn çäklerinde inlis we portugal basybalyjylary tarapyndan amala aşyrylan bu usulda jezalandyrylan biçäreler arkanlygyna top okunyn niline dañylypdyr. Top atylanson günäkärin bedeni bölek-bölek bolup dumly-duşa syçrapdyr we töwerege syçran bölekler birin-birin ýygnalypdyr.

■ Hamyny soymak

Juda gadymy döwürlere uzaýan bu usul häzir bizin gözümize gorkunç çäre bolup görünýändigine garamazdan, birmahallar giñden yaýran jeza çäresi hökmünde ulanylypdyr. Hususanam gadymy assiriýalylarda ulanylan bu jeza çäresinde günäkärlerin derisi ýüzülenson şobada ölmän birnäçe gün azap çekip çabalana-çabalana gan gidip ýa-da infeksiya düşüp ölüpdir.

Beýik türkmen şahyry Seyit Nesimi hem 1417-nji ýylda hamy soýulyp şehit edilipdi. Magtymguly Pyragynyň Durdy şahyr bilen aýdyşan goşgusynda:

- Ol kim idi dabanyndan soydular?

- Nesimini dabanyndan soydular. -

diýen setirlerinden başga-da, Şeydaýynyn "Gül-Senuber" dessanynda:

Nesiminin derisini soydular,

Saman dykyp, derwezede goýdular...

- diýen setirlerde bu ýowuz jeza gynanç bilen agzalyp geçilýär.

■ Diriligine gömmek

Iñ gadymy we iñ meşhur ölüm jezalaryndan bolan diriligine gömmek taryhda birnäçe kowum tarapyndan ulanylypdyr häzirem terroristler tarapyndan ulanylmaga dowam edýän ganhorçulykly usuldyr.

■ Mör-möjeklere iydirmek

Gadymy persler tarapyndan ulanylan bu jeza çäresinde günäkärler ilki çuw- ýalañaçlygyna bir boş gaýygyn içine danylypdyr we yzygiderli süýt, bal ýaly süýji nygmatlar iýdirilip-içirilipdir. Ahyrsonunda gaýygyn içindäkilerin işdäsi bulanyp gusup hem-de iýip-içenlerinin täreti bilen töweregini doldurypdyr. Wagt geçmänkä gaýygyn hem içine, hem daşyna ary sürüsi goýberilipdir. Kem-kemden beýleki ownuk mör-möjeklerem çozuşyp başlapdyr. Mör- jezalandyrylan bendänin üstüne çyrşalan ballary iýipdirler. Munun bilen birlikde onun etlerinem gemripdirler, etinin içine sümülipdirler we hatda yumurtgalapdyrlar. Günäkär bende birnäçe hepde dowam eden yza-azapdan soñ endamyna düşen infeksiyadan ýaña ölüp galypdyr.

■ Kül bilen demikdirmek

Bu jeza çäresi gadymy döwürlerde perslerde we ýewropalylar Amerika gadam basmazdan ön yerli indeý taýpalarynda döwlete garşy jenaýat eden günäkärlerin garşysyna ulanylypdyr. Günäkärler kül bilen doldurylan otaga salnanson otagdaky küller sowrulyp we kul tozgalarynyň içinde demigip ölüpdir.

■ Aç haýwanlara şam etmek

Ölüm jezasy berilmezden ön birnäçe gün aç saklanan ýyrtyjy haýwanlar boş meydançanyn ortasyna atylan günäkärin üstüne küşgürilipdir. Tomaşanyñ has şüwelenli geçmegi üçin käte günäkärlerin eline özlerini goramak üçin yarag hem berlipdir. Hususanam gadymy rimlilerde ginden yayran bu jezalandyrylyş usuly ilki- ilkiler rimli esgerleri jezalandyrmak üçin ulanylsa-da, soñabaka gullaryñ we döwlete boýun sunmajak bolýan dini toparlaryn garşysyna ulanylypdyr.

■ Ölüm howply ýençme

Gadymy rimlilerde ginden ulanylan bu jeza çäresi ulanylanda gullar ýa-da günäkärler göreş meydançasynda gladiatorlaryn garşysyna çykarylypdyr we olar özlerine berilen ýaraglar bilen gladiatorlary öldürip başarsa diri galyp bilipdir. Mundan sag- salamat çykan günäkärlerin önünde iki ýol goýlupdyr: ýa-ha söweşjen goşuna goşulmak, ýa-da nobaty bilen birnäçe gladiator bilen garpysyp, ahyrynda azatlygyny gazanmak.

■ Mazzatello ýa-da kelle owratmak

Çapgy ýassygy enjamynyñ (gilotin) ulanylyp başlan döwrüne çenli daşyñ ýa-da tagtanyñ üstüne ýatyrylan günäkärin kellesi jelladyn ýokardan inderen agyr gürzüsi bilen mynjyradylypdyr. Kämahal günäkärler gürzi bilen urulansoñam ölmän galypdyr we diñe akyl-huşuny yitiripdir. Şonuň üçin agyr urga uçrandan son günäkärin damagy çalnypdyr.

Internet maglumatlary esasynda

taýýarlandy.

Ene söýgüsi

Bu waka Garrygala sebitlerinde kiçeñräk obalaryñ birinde bolupdyr. Bu wakany maña enem pahyr gürrüñ beripdi.

-Biziñ obamyzda 98 ýaşly Ejegül atly garryja daýza bardy. Ejegül daýzanyñ başdan geçirenini saña aýdyp bereýin- diýip, enem gürrüñ bermäge durdy…

Bu waka türkmen obalaryna ýañy sowet hökümetiniñ gelip, ilkinji kolhozlaryñ döredilýän gabatlary bolupdy. Garrygala etraby goñşy Eýran döwleti bilen serhetleşýärdi. Şol wagtlar serhet berkedilmän, goñşy Eýran döwletinde ýerleşýän türkmen obalaryna gizlin gatnaw bolupdyr. Ejegüliñ hossarlarynyñ ýaşaýan obalary bilen Garrygalanyñ arasynda serhet çekilip, olar Eýranda, Ejegüliñ gaýynlary bolsa, Garrygalada galýarlar.

Ejegüliñ adamsy agyr kesele duçar bolup ir aradan çykýar. Ejegül iki çagasy bilen dul galýar. Bu habar Eýran obalarynda ýaşaýan Ejegüliñ doganlaryna baryp ýetýär. Şol wagtlar dul galan ýaş gelinleriñ hossarlary ony ikinji gezek durmuşa çykarýan  ekenler. Eger-de gelni öñki öýünde alyp galjak bolsalar, gelniñ gaýynlary onuñ hossarlaryna ýene-de galyñ tölemeli bolýan ekenler.

Ejegüliñ gaýynlary ir ýogalansoñ, galyñ berip, alyp galara hiç kim ýok eken.

Günleriñ birinde agşam at aýagynyñ dükürdisi eşidilýär. Ejegül daş çyksa atly-ýaragly agalaryna gözi düşýär. Olar Ejegüle ony Eýrana alyp gitjekdiklerini aýdýarlar. Ejegül agalaryna ýalbaryp şeýle diýýär:

-Meni äkitmäñ! Meniñ çagalaryma kim seretsin?! diýip özelenip ýalbarýar.

-Çagalaryña adamyñ garyndaşlary, obasy, il-güni sereder -diýip, Ejegüli atyñ öñüne basyp, alyp gitýärler.

Ýolda Ejegül özüni atdan oklajak bolup kän garşylyk görkezýär. Ýöne ejiz naçaryñ güýji bilen erkek kişiniñ  güýji deñ gelmeýär.  Doganlary Ejegüli serhetden aşyryp, Eýrana äkidyärler, ony bir baý adama durmuşa çykarjak bolýarlar.  Ejegül her gün çagalaryny ýatlap, öz obasyny ýatlap aglaýar. Watan zary, perzent küýsegi gelini öz gününe goýmaýar. Ejegül yzyna, Garrygala nädip aşmagyñ pikirini edip başlayar

 Doganlaryna al salyp, nädip gaçmaly? Doganlary-da Ejegülden gözlerini aýyrman seredýärdiler. Agşam düşyär. Şu gün agşam gaçmasa soñ giç boljagyna göz ýetiren Ejegül, saçakdan el ýaly çöregi alyp, pişik basyşyny edip, ýüzüni garaňka tutup öýden çykýar we obanyň çetinde duran ot küdesiniň depesine çykyp gizlenýär. Doganlary Ejegüliñ ýokdugyny añyp,ony gözlemäge çykýarlar. Bütin gije obany elek edip gözleýärler. Ejegülem otly küdäň üstünde bar zady synlap ýatyr.Gije birçene barandan soň hemme kişi uka gidýär. Ejegülem asmana seredip, ýyldyzlardan ugur alyp, ýola düşyär. Ejegül dag jülgelerinin içi bilen Garrygala tarap ýola düşyär. Dag jülgeleri howatyrlydy. Dagda ýyrtyjy möjekler, şagallar, geçi gaplañlar, hat-da syrtlanlar hem bardy. Çagalaryny, öz Watanyny bir aýlap görmedik gelin, hiç zatdan gorkman, heder etman ýol-ýodasyz ýerden haýdap barýardy. Ol gündiz yöreýärdi, gije bolsa  agaja çykyp, özüni agaja daňyp uklaýardy. Şeýdibem, ýyrtyjy haywanlardan özüni goraýardy. Ejegül iki gün ýöredi. Üçülenji gün diýlende, gelniň gözüne alysdan bir gara göründi. Iki günläp adam garasyny görmedik gelin ýaglygyny galgadýar. Ony gören ol adam sakga durup geline garaşýar. Ejegül golaý gelse, ol adamyň Sapar söwdagärdigini tanaýar. Ol Eýrandan çaý we başga harytlar getirip söwda edýär ekeni. Bular iki bolup oba tarap barýarkalar, serhetçiler olary saklaýarlar. Olary etrap serhet bölümine getirýärler. Ejegül serhediñ uly komandirine bolan  wakany bolşy ýaly gürrüñ berýär. Serhetçiler Ejegüli goýberýärler. Şol wagtlar maşyn bolmansoň, at arabasynda Ejegül oba gaýdýar. Oba golaýlaşdygy sary Ejegüliñ ýüregi gursagyny ýaraýjak bolýar. Ýoluñ gyrasynda, ejesiniň ýoluna garap oturan, sal- sal eşikli kirlije çagalaryny gören Ejegül gujagyny giñden açyp, olara tarap ylgaýar. “Kakasyz ýetim, ejesiz ýesir” diýleni. Olara goñşy-golam seredipdir, çagalaryna  el ýaly çörek beripdirler. Çagalar welin, günde ejeleriniň ýoluna çykyр oña garaşypdyrlar. Şeýdip Ejegül öz ҫagalaryna gowşupdyr. Ojagy, tamdyrу hiç zat bişirilmänsoñ, kerep baglap gidipdir. Bir aýlyk aýralykdan soñ Ejegül öz Watanyna, dogduk obasyna, çagalaryna gowşupdyr.

Oglanjyga ejesinin öwreden 20 zady

1. Ejesi oňa özgäniň zähmetine hormat goymagy öwretdi: "Eger-de siz bogalaşyp, biri-biriňizi öldürmek isleýän bolsaňyz, onda daşaryk gidiň, men edil ýaňyja içerini süpürdim!";

2. Ejesi oňa Hudaýa ynanmagy öwretdi: "Şu biderek zadyň ýuwup aýrylanyny diläýgin!";

3. Ejesi oňa logika (mantyga) laýyk oylanmagy öwretdi: "Sebäbi men şeyle diýip aýtdym, ine Şonuň üçin!";

4. Ejesi oňa emele geljek netijeler barada oylanmagy öwretdi: "Ine häzir 4-nji gatyň penjiresinden gaçarsyň, onsoň men seni ýanym bilen dükana äkitmerin!";

5. Ejesi oňa sebäp bilen netijäniň arasyndaky baglanyşygyň nämedigini düşündirdi: "Eger-de sen häzirin özünde möňňürmegiňi bes etmeseň, onda men seni ýenjerin!";

6. Ejesi oňa bolup bilmejek kynçylyklary ýeňip geçmegi öwretdi: “Agzyňy ýum-da, çorbaňy iý!";

7. Ejesi oňa çydamlylygy öwretdi: "Hemmeje zady iýip tükedýänçän saçagyň başyndan turmarsyň!";

8. Ejesi oňa geljege mert seretmegi öwretdi: "Hany garaş bakaly, men seniň bilen öýde mazalyja gürleşerin!";

9. Ejesi oňa öz-özüňi bejermegiň esaslaryny öwretdi: "Eger-de sen gözüňi çaşartmagyňy bes etmeseň, galan ömrüňe-de şol durşuňa galarsyň!";

10. Ejesi oňa çeye bolmagy öwretdi: "Seret hanha, ýeňsäň garagäz!";

11. Ejesi oňa ekstrosensorlygy öwretdi: "Switerini geý, men seniň üşeýändigini duýýaryn ahyry!";

12. Ejesi oňa nädip ulalmalydygyny öwretdi: "Eger-de gök önüm iýmeseň, hiç haçanam ulalmarsyň!";

13. Ejesi oňa genetikanyň esaslaryny öwretdi: "Bu bolgusyzlyklaryň barysy saňa kakandan geçen bolmaly!";

14. Ejesi oňa özüňi nähili alyp barmalydygyny öwretdi: "Kakaň ýaly özüňi alyp barmagy häzirin özünde bes et!";

15. Ejesi oňa mümkin bolmadyk zatlara-da ynanmagy öwretdi: "Men seniň içini görüpjik durandyryn!";

16. Ejesi oňa hemme zadyň oňat tarapyny görmegi öwretdi: “Ýene-de öz otagyňy mal yatagyna öwräýdiňmi?!";

17. Ejesi oňa danalygyň nireden emele gelýändigini öwretdi: "Sen meniň ýaşyma ýet, onsoň akyl sat!";

18. Ejesi oňa degişmegi öwretdi: "Haçan- da ot orujy enjam bilen aýagyňy kesäýseň, gözüň ýaşyny seçelendirip meniň ýanyma ylgap gelmäge het edäýmegin!";

19. Ejesi oňa durmuş hakykatynda nädip yaşamalydygyny öwretdi: "Men saňa million gezek aýtdym - ulaldyp geplemegini bes et!";

20. Ejesi oňa göriplik etmezligi öwretdi: "Dünýäde millionlap garyp çagalar ýaşaýar, şolaryň hiç biriniňem seninki ýaly ajaýyp ata-enesi yok!".

Çeşmesi: http://fit4brain.com/914

Beýik hytaý diwaryny, hytaýlar daşyna çogmaz ýaly gurupdyrlar.

Maňa kiçikäm owadanja, mylakatly, gowja gyz diýýärdiler...Umuman..göz degripdirler...

Men kofeli çaý içýän, çaýly kofe, süýtli sok, çaýly süýt, kofeli sok we suwly süýt. Sebäbi bokaly ýuwmaga ýaltanýan

Gije balkonda  durun. Aşakda "mýau-mýau". Gel menem jogap bereýin diýdim: -Mýau-Mýau Pişik:-Mýau. Men: -Mýau. -Aý gyz, bes etsene, men pişigimi gözleýän.

-Senden gowy ys gelýär, nähili atyr sepindiň?

-Oriflame žurnalynyň yslanan 19-njy sahypasy

Internetde otyryn, gowurylan kartoşkanyň ysy gelýär. Men ony gaýnatmaga goýupdyma...

Men bu tapmaça görnüşindäki goşgulary Gulhan agzamyzyň postunda okadym we haladym. Bu goşgulardaky agzalaryň käbirine programmada duş gelýän, käbirini bolsa bilemok, programmadan çykan bolmaklary ahmal. Gulhanyň bu goşgularyny size täzeden ýetirmegi makul bildim.

Awtory ýyldyz  agzamyz Gulhan.

Käbiriniñ kellesi bar beýnisi ýok, beýnisi bar pikiri ýok, pikiri bar manysy ýok.

Iñ arassa we şadyýan gözler çagaňkydyr. Ol gözlerde gahar-gazap,  gussa ýok.

Owadany owadan edýän edepdir, edep bolsa owadany söýmäge sebäpdir.

Erkek - durmuşda dogry ýoly tapmalydyr, a gyz bolsa, dogry ýoly tapan erkegi tapmaly

Bu zamanda käbir adamlardan Eşikler hem gymmat.

Gyzlar oglanlary öz yzlaryna düşürip goýun edip bilmedik halatynda şeýle atlandyrýarlar-#kazyol :)

Eger pikirlensek hemme problemany biziñ özümiz tapýas.

Egerde sende duşman ýok bolsa onda sende üýtgeşiklik ýok.