bismark
bismark
06.07.2022 15:51
NYRH KADASY Gadym eýýamlarda bir patyşa awa-şikara çykypdyr, aw awlapdyr, guş guşlapdyr. Ýörüp-ýörüp ahyr giň ýaýlada düşlemeli bolupdyr. Goş-golamlaryny ýazdyryp, ýaňy ornaşypdyrlaram welin,
bismark
bismark
05.07.2022 10:03
Ynsan üçin iň müşgil we şol bir babatda iň gyzykly zatlaryň biri durmuşdaky öz ornuňy tapmakdyr. Munuň üçin özüňe mynasyp bir maksadyň bolmagy baş şert. Maksatly ýaşamak ata-babalarymyzyň öz
bismark
bismark
04.07.2022 15:29
Kiçi ýaşly mekdep okuwçylaryny okadýan mugallymlaryň biri okuwçylaryna özleriniň isleg-arzuwy, geljekde kim bolmak isleýändikleri barada düzme ýazmagy tabşyrypdyr. Sapak gutarandan soňra, mugallym
bismark
bismark
30.06.2022 15:10
«Asuda hem-de ýönekeý durmuş — üstünlik gazanmakdan, artykmaç aladalardan has köp bagt getirer». Meşhur fizikden ýadygär galan bu gymmatly ýazgylar «Eýnşteýnden bagtyň salgysy» diýlip atlandyrylýar.
bismark
27.06.2022 12:54
Gadym eýýamlarda bir güýçli odunçy agaç satýan kişiden özüne iş sorapdyr we ol işe alnypdyr. Onuň alan işem, şol işiň girdejisem gowy ekeni. Şonuň üçin odunçy elinden gelenini aýaman işläpdir. Hojaýyny oňa palta beripdir we işlemeli ýerini görkezipdir. Odunçy gaýrat bilen işläp birinji gün on sekiz agaç çapyp getiripdir. Hojaýyny oňa: “Berekella! Işiňi şeýdip dowam ediber!” diýipdir. Hojaýynynyň bu aýdanlaryndan ruhlanan odunçy ertesi gün has-da gaýratly işläpdir. Ýöne ol diňe on bäş agaç çapyp getiripdir we bu ýagdaýdan biraz utanypdyr. Üçülenji gün has köp çapaýyn diýip güýjünde baryny edip işläpdir. Ýöne diňe on agaç çapyp getiripdir. Şeýdip, onuň her gün çapyp getiren agaç sany has-da azalmaga başlapdyr.

“Güýjüm, kuwwatym azalanok, ýöne näme üçindir çapýan agaçlarymyň sany azalýarka?!” diýip, odunçy oýlanypdyr we hojaýynyndan gidip ötünç sorapdyr. Köp işleýändigini, ýöne çapýan agaçlarynyň sanynyň azalýandygyny, munuň sebäbini hem bilmeýändigini aýdypdyr. Hojaýyny ondan paltany soňky gezek haçan çarhlandygyny sorapdyr.

“Çarhlamakmy?! Men odun çapmak bilen şeýle bir meşgul bolupdyryn welin, paltany çarhlamak kelläme-de gelmändir” diýip, odunçy jogap beripdir.

Durmuşda hemişe şol bir işi etmek bilen meşgul bolmak ýa-da köp işlemek üstünlik üçin ýeterlik däl. Durmuşda özüňizi kämilleşdirmek we has-da kämil bolmak üçin näme etmelidigiňizi-de öwrenmek gerek! Ýagny, durmuşda öz şahsy paltaňyzy çarhlap durmalysyňyz!
14
145
bismark
26.06.2022 11:21
pul hakynda 10 sany gyzykly maglumat:

Puluň ýerine ulanylan zatlar näme?
Taryhy ýazgylara görä, duz, ýer, çaý, hatda azyk önümleri hem puluň ýerine ulanylypdyr.

Pul haçan oýlanyp tapyldy? Jogaby: B.e. öňki VII asyrda Anadolydaky Sart akymynyň kenarynda ýaşaýan lidiýalylar demir teňňeleri ýasap başlapdyrlar.
Ilkinji ýatlama teňňesi haçan berildi?
479-njy ýylda Gadymy Gresiýa parslardan üstün çykandan soň, bu ýeňşiň hatyrasyna dolanyşyga girýän teňňäniň arkasyndaky nagyş üýtgedilýär we teňňäniň diametrini ulaltmak bilen taryhda belli bolan ilkinji ýadygärlik teňňesi çykarylýar.

Ilkinji kagyz pullary haçan ulanyldy?
Kagyzy oýlap tapan hytaýlylar, ilkinji kagyz pullary VI asyrda çap edipdirler.

Dünýädäki iň owadan teňňe haýsy?
«1000 Gazak Tenge» yzly-yzyna üç gezek dünýäniň iň owadan teňňesi hökmünde saýlanyldy.

Ilkinji bankomat nirede gurulypdyr?
Bu awtomatiki enjam 1967-nji ýylda Londonda ilat üçin hyzmat edip başlaýar.

Kagyz puluň çig maly näme?
Banknotyň çig maly, pagtanyň özenini ýapýan linterler diýilýän gysga süýümlerdir.

Dünýäde näçe sany walýuta bar?
Hazirki wagtda dünýäde ulanylýan walýutalaryň sany 170-den gowrakdyr.

Numizmatika näme?
Köne teňňeleri öwrenýän ylma «numizmatika» diýilýär.

«Bitcoin» ilkinji gezek haçan ulanyldy?
2010-njy ýylda.
7
120
bismark
23.06.2022 22:45
1)Ýagyş herkimiň üstine ýagar.

2) Günäňi bagyşlamakdan lezzet alýanyňy bilýän bolsalardy. saňa ýaranmak üçin ýakynlaryň günä iş ederdiler.

3)Ömrüň soňuna çenli eşege münmekdenä, bir ýyl ata münmek gowydyr.

4) Bir gezek öýlenmek zerur işdir, ikinji gezek öýlenmek wagt geçirmekdir, üçinji gezek öýlenmek dälilikdir.

5) Zenanyň gözi öýi arassalar.

6) Ýerime geçip ýatan wagtym aladalarymy eşiklerimde goýýaryn.

7)Kitaplar kerlere seslenen dilsiz doslardyr.

8) Iň uly gorkyň öz ýalanlaryňdyr.

9) Maňa kemçilikleriňi aýt, özüňkileri bolsa düzet

10)Sowatsyzlaryň ýeke ýolbaşylyk hereketleri kakasyndan görenidir.

11)Ynsan her tejribäni ýaşar ýaly görer ýaly uzak ýaşamaz.

12)Ynsanyň guýysy guramasa, suwyny göresi gelmez.

13)Eje-Kakalaryň çagalaryna berip biljek iň gymmatly sowgady, günlerinden epesli wagtdyr.

14) Gerek bolan zady etmek iň aňsat çözgütdir.

15) Durmuş serhoş bolan ýalydyr. Lezzet gider kella agyry galar.

16)Gorky bilen geçen durmuş ýarym ýaşalam durmuşdur.

17) Bir zenana etmeli däl zatlary aýtmak oňa nämeler edip biljegini görkezmekdir.

18) Sabrly adam bir iňňe bilen guýy gazar

19) Ata gedemlik edip münen öýine ýöräp geler.

20)Giç bolany hiç bolmanyndan gowydyr.21)Birlikden güýç-kuwwat dörär.

22)Wagt uly bir dermandyr.

23)Ýaşa we ýaşar

24)Pul gazanmak dyrnak bilen çukur gazmaga, puly ýitirmek gumlara suw dökmäge meňzär.

25)Ussat sungatçydyr diýip bilmek üçin halypaňy geçmek we özüňi özüňden geşjek bir şägirt ýetişdirmekdir.

26)Bu gün üçin ýaşa,ertir üçin arzuw et, düýniňden öwren.

27)Birlik bolmasa dirilik bolmaz.

28)Bir kaka dokuz çagany eklär emma dokuz çaga bir kakany eklemez.

29)A:jyň garny doýar gözi doýmaz.

30)Pyçak ýarasy biter, emma dil ýarasy bitmez.

31)Ýigit meýdana çykanda bellidir.

32)Eliňden gelýärkä erbetlige böwet bolmaýan ony tassyklaýan(goldaýan) diýmekdir.

33)Her gün öz elleriň bilen guran ýollaryňdan ýöreseň barmaly ýeriňe bararsyň.

34)Zenanlary erkekler olar terk edende özüne guwanma we naýynsaplyga eýe bolýarlar. Kalby dogry bolmaýan hiçbir iş etmelidäl.

35) Düýe gurulykda ýörär, ýöne birem ony batgalykda gör.

36)Geçiniň baş aýagy boljagyňa, goýnuň guýrygy bol.

37) Howlykmaýan towşana ýetişer.

38)Kör towyga her ýer dardyr.

39) Ýylan kowalasa ýola, düýe kowalasa beýiklige gaç.

40) Okaman molla bolan, gagyldamaýan garga bolar.
6
116
bismark
22.06.2022 02:03
Akyl terezisi

Oglanlykdan bir zada – akyly, düşünjäni ölçäp bolmaýandygyna gynanardym. Adamyň boýuny ölçäp, agramyny çekip bolýar. Aýagyň, kelläň ölçegi bar. Hatda, öýkeniň giňligini, ýüregiň näçe gan itekläp bilýändiginem ölçeýärler. Biliň inçeligi, döşüň giňligi, egniň ýasylygy... bu zatlar-a hasabam däl. „Wah, şularyň barynyň ýerine akylyňy ölçäp bolsady, bähbidi kän bolardy“ diýýän. Mysal üçin boýuň ösmese basketbol oýnaýaň, her gün ölçeýäň, ösdürmäge çalyşýaň, akylyň welin ösýäninem bileňok, tesýäninem. Kim akylym az diýip, derde galyp, äýnek dakynmaly bolýança gözüniň köküni gyryp kitap okap ýatyr. Kimiň bolsa parhyna-da däl, gaýşarlyp, öz-özüne çenalla baha kesip ýyrşaryp ýör. Ýyrşarany ýene ýagşy, akyl öwredibem otyr. Şonda „Hany, dur-la haw, başyň çykmaýan zadyň gürrüňini edip akyl satyp otyrsyň welin, gel, akylymyzy, düşünjämizi ölçeşeli-le“ diýjek gümanyň ýok. Daşyndan gören ýaly däl, oýlanyp otursaň şü ýagdaý gaty çetin.

Ilki-ilkiler mekdepde mugallymyň goýýan „bäşligi“ akyllydygyňy aňladýandyr öýderdim. Şonuň üçin ilki gowuja-da okaýardym. Soň görsem zybrym „bäşlige“ okaýanlar gaýta käbir durmuşy meselelerde „kütek“, „gepe düşmez“ bolup dur. Muňa göz ýetirenimdenmi, dälmi, ony anyg-a aýdyp biljek däl welin, „bäşlikçi-hä“ bolmadym.

Bir döwür, Spasskiý, Petrosýan, Fişer dagyň dünýäň çempionlygyna dalaş edýän ýyllary, millet küşt oýnuna gyzypdy. Menem „akylyň terezisi küştdir“ diýip pikir etdim. Sebäbi küştde diňe kelläňi işletmeli, boýuňdan, agramyňdan peýda ýok. Patyşaň ýatýa welin, kelläň işleýşi aýyl-saýyl bolup dur. Emma Fişeriň ýaryşa gidende öz kürsüsine çenli ýany bilen alyp gidişi, yrsaramaga baryp ýetýän ynjyklygy, aslynda, küştden başga hiç hili sowadynyň hem ýokdugy barada okamda, küştdenem göwnüm geçdi. Onsoňam heniz murty-da tabamadyk oglanjyk saçy agaran ýaşula „şaň ýatdy“ diýen bolup otyr. Çal kelle-de gahar bilen içini hümledýär. Muňa näme diýjek?!

Bir ýaşulyň gyzlarynyň akylyny ölçeýşi hakyndaky eşiden gürrüňim hiç ýadymdan çykanok. Onuň dörtmi, bäşmi basdaş gyzy bar eken. Olam akyly ölçemek meselesi bilen başyny agyrdan adam bolarly, okap oturan gazedini ýere ýazypdyr-da „Hany, gyzlam, siziň akylyňyzy çekip görjek, şu gazetiň üstüne münüň“ diýipdir. Gyzlary ylgaşyp biri-birinden öňürti gazete münmäge dyrjaşypdyr welin, iň kiçi gyzy „Gazet bilenem akylyňy çekip bolarmy?“ diýip, gyra çekilipdir. Ýaşuly şeýdip olaryň akylyny ölçäpdir. Bu-da bir usul.

„Özüni bilen weli“-de diýýändirler welin, adam, azda-kände özüne belet mahluk bolaýmasa? Hakyna seredeňde her kimiň içinde öz akylynyň agramyny çekip oturan „terezi“ bar ýaly. Ýöne şol tereziniň her kimde birhili işleýşi geň. Bir jahyl bazardan syratyna gelşip duran köýnek alyp bilendigi üçin, özüni akylly saýýar. Ýene biri, mekdepde nähili okandygy ýadyna düşenok, egninden biline tarap aýlanyp gidýän „UÇURYM-2019“ diýlip ýazylan ak lentany dakynsa akylyň aňrybaşyna çykandyryn öýdýär. Söwda-satykda ýa ýene şoňa meňzeş bir işde „aldap“ bileni üçinakylyndan göwnühoşlaram kän. Başga biri hökman aýdylmaly hakykaty aýtman dilini dişläp „akyllylyk“ etmegi başarany üçin, gazanan „bähbidini“ ýatlap özüniň „akylyna“ guwanýar. Käsi bolsa meň ýaly iliň terezisini derňäp oturany üçin özüni, akyldarlaryň diýmäýin welin, akyllylaryň hataryna goşmaga howlugýar. Ýogsa ol „Akyly ölçäp bolsady“ diýip ahmyr edip oturman „Şuny ölçäp bolmaýanam gowy zat. Ölçense syrym derrew açylardy“ diýip begenmezmidi?

Adam sanalgysyny ýaşandan soň ölýär, ony saklajak güýç ýok. Pahyr bolanyň boýundanam, syratyndanam, agramyndanam, güýjündenem, çemeçilligindenem... peýda ýok. Olaryň ählisi hamala bolmadyk ýaly. Diňe akylynyň agramyna daýanyp, eden hereketlerine, bitiren ýa-da bitirmedik işlerine görä gymmaty bilinýän ömri bar ýanynda...
8
42
bismark
21.06.2022 00:41
Paýhasly adamy nadandan nädip tapawutlandyrmaly

Günlerde bir gün okuwçy mugallymynyň ýanyna gelip şeýle diýipdir:
- Ýoldaş mugallym, parasatly adamy nadan adamdan nähili tapawutlanýar?
Güneşli ertir çagydy, mugallym gök çaý süzüp oturşyna pikir ummanyna gitýärdi. Birdenem okuwçysy üçin gutarylmadyk çaýyny taşlap, ony yzyna düşürip äkidýär. Mugallym okuwçysyny ýaňy-ýakynda opurlan dag gerşiniň etegine eltip, aşakda ýatan ululy-kiçili daşlary görkezýär. Hemem, şol daşlary dagyň depesine daşamagy buýurýar. Daşlar örän köpdi. Okuwçy ony uzak günläp daşady, mugallym bolsa bagyň kölegesinde oturyp kitap okaýardy. Görgüli oglanjyk örän ýadap, daş daşamasyny goýdy-da, mugallymynyň ýanyna geldi. Özüni bitiren işi üçin şadyýan halda şeýle diýdi:
- Ýoldaş mugallym, indi bilip bilerinmikäm soragymyň jogabyny?
- Ýok sen entek taýyn däl – diýip mugallym kellesini yralady.
- Onda şunça daşy ýokaryk daşamak nämä gerekdi? – diýip okuwçy nägileligini bildirdi.
- Ine – diýip mugallym süýem barmagyny görkezdi – Paýhasly adam şu soragy daş daşap başlamanka bererdi.



Daýhan we döwük traktor

Bir gün daýhanyň traktory döwlüpdir. Özüniň we goňşularynyň maşyny bejermäge eden synanyşyklary biderek bolupdyr. Ahyram daýhan traktor ussasyny çagyrypdyr. Ol ilki traktoryň ähli ýerini barlap gördi, soňundan bolsa çekiç alyp motoryna bir gezek urdyda ony herekede getirdi. Haçanda ussa eden işi üçin hasap ýazylýan kagyzyny görkezende daýhan geň galyp:
- Ýekeje urgy üçin 100 manat alýaňmy?-diýip soranda, ussa:
- Dostum, çekiç bilen ýekeje urgy üçin 1-je manat soraýan, galan 99 manat bolsa meniň zehinim, bilimim üçin. Hut bilimim netijesinde men nirä urmalysyny we şoňa ýekeje urgynyň ýeterlikdigini bilýän.

>

Garryja gojanyň aýaly öýde öý mesgesini ýasaýardy. Ýaşuly goja her gün şol mesgeden ýakynyndaky dükana äkidip satýardy we şeýdip gün-güzeranlaryny görýärdiler. Dükandaky satyjy ýaşulynyň getirýän mesgelerini ölçemän (çekmän) alyp galýardy.
Bir gün ýaşuly dükandan çykyp gidensoň, satyjy mesgäni terezä goýdy. Görse mesge 900 gram gelip dur eken. Satyjy gaty gaharlandy. Ertesi gün elindäki mesgesi bilen ýaşuly dükana girdi. Satyjy erbet bakyşlar bilen ýaşula seredip:
— Mundan soň mesgesini senden aljakdäl, diýdi.
Garry goja gynanyp:
— Bir ýalňyş iş etdimmi? Näme sebäpden beýle diýdiň?
Satyjy:— Seniň maňa getiren mesgäňi ölçedim 900 gram geldi. Eden zadyň utanç dämi?
Ýaşuly utanyp başyny aşak egip:
— Bagyşlaň, biziň terezimizde ölçeg daşy ýok. Sizden 1 kg şeker alypdyk. Ölçeg daşy hökmünde şony ulanýas, diýipdir.
Satyjy utanjyndan näme diýjegini bilmedi.

Kime nähili agramda gadyr görkezseň, şol agramda-da gadyr görersiň.



Garga we totyguşyň ikisi hem betnyşan ýaradylandyr. Totugyş garşy çykýar we gözelleşýär. Ýöne garga ýaradanyň razylygyndan begenip şol durşuna galýar. Bu gün totyguş kapasada, garga bolsa erkin...
Her bir hadysaň arkasynda şeýle bir hikmet bardyr welin, belki sen oňa hiç wagt düşünmersiň.
Bu ýagdaýda...
Hiç wagt Ýaradana diýme
“Näme üçin!!!?”
8
57
bismark
bismark
20.06.2022 00:45
1. Bir danadan sorapdyrlar. " Näme üçin köp heleýli erkek gowy? A näme üçin köp erkekli heleý erbet görülýär? " Dana şeýle jogap beripdir: " —Hemme gulplary açýan açar gowydyr hemmä