Ýatkeşlik
Adamyň ýady gaýtalanmajak, üýtgeşik  bir  täsinlikdir. Ýadyň käbir görnüşleri hatda ýönekeý biröýjükli bedenlerde-de bolýar. Emma ýatkeşligiň kütelýändigine diňe adamlar arz edýär. Ýatkeşligi gorap saklamak, ony berkitmek mümkinmikä diýen soraglar ýüze çykýar.

Ýatkeşlik nämekä?

Ýatkeşlik – bu adam beýnisiniň maglumatlary ýazmaga, saklamaga, zerur bolan ýagdaýynda suratlandyrmaga bolan ukybydyr. Emma maglumatlaryň nädip ýatda saklanýandygy we özleşdirilýändigi barada aýdyň we gutarnykly maglumat ýokdur. Ýöne şonda-da, ynsanyýet günleriň birinde alymlar bu meseläni hem çözerler diýip umyt edýär. Diňe şonda  ýatkeşlik bilen bagly meseleleriň gutarnykly çözülmegi ähtimaldyr.

Her bir adamda maglumatlary ýatda saklamagyň  öz  usullary bolýar. Adatça, adamlaryň ählisi ýatda saklamak usullary boýunça üç topara bölünýärler:

Görýän zatlaryny ýadynda gowy saklaýar.

Eşidýän zatlaryny ýadynda  gowy saklaýar.

Ýazýan zatlaryny ýadynda gowy saklaýar.

Diýmek, ýatkeşligi hem üç topara bölmek bolýar: wizual (görüş), eşidiş we motoriki (hereketlendiriji).

Ýatkeşligiň dowamlylygyna seredilende, onuň gönüden-göni, operatiw(ýerine ýetiriji) we uzak möhletleýin bolýandygyny bellemelidir. Käbir zatlary biz diňe birnäçe sekund ýatda saklaýarys, käbir zatlary bolsa uzak ýyllaryň dowamynda hem ýatdan çykarmaýarys.

Ýatkeşlige näme täsir edip bilýär?

Dürli ýagdaýlar ýatkeşligi küteldip ýa-da berkidip bilýär.

Olaryň ilkinjisi — maglumatyň wajyplygydyr. Biz üçin maglumat näçe gerekli bolsa, şonça-da biz ony berk ýatda saklaýarys. Emma bu hem hemişe beýle bolmaýar.

Adamyň ýatkeşligi ýaşy ulaldygyça ýaramazlaşýar. Emma eýýäm 30 ýaşynda-da köp zatlary ýadynda saklap bilmeýänler hem bardyr.

Psihologlaryň bellemegine görä, adam bir zady hemişe ýadyndan çykarýan bolsa, ol maglumatlar bilen bagly psihologik meseleler barada pikirlenmek gerek.

Ýatkeşlik gormonlar bilen hem berk baglanyşyklydyr. Mysal üçin, aýal maşgala aýbaşydan galand a(klimaks döwri) ýa-da ol jyns agzalarynyň keselleri bilen kesellände, onuň bedeninde estrogen gormonyň derejesi peselýär. Bu bolsa öz gezeginde ýatkeşligi küteldýär. Şol sanda ýetginjeklerde bolup geçýän  gormonal özgerişlikler hem  olaryň ýatkeşligine täsir edýär.

Lukmanlaryň geçiren barlaglary  netijesinde galkan şekilli mäziň gormonlarynyň ýatkeşlige has güýçli  täsir  edýändigi subut edildi. Olaryň  derejesiniň  iň ujypsyzja mukdarda azalmagy hem ýatkeşligiň bozulmagyna eltip bilýär. Galkan şekilli mäziň gormonlarynyň işlenilip çykarylmagy üçin ýod, B2 witamini we sink zerurdyr. Gynansak-da, käbir ýurtlarda ýa-da belli-belli sebitlerde adamlar ýoduň we B toparyna degişli witaminleriň ýetmezçiliginden ejir çekýärler.

dowamy bar.....

Salam hemmäňize mähribanlar 🙋‍♀️

Şu gün menden 4 adam sorady menem siz bilen paýlaşmak isledim .

Şu günki günde smartfon telefonlardan haýsy has gowy ulanmak üçin işleýşi bolýunça biziň ýurdymyzda haýsy markaly telefonlar has amatly ?

Ertir ykbalymyň iň jogapkärçiliginiň başlan güni.
Ejemjan bilen kakamjanyň begenip garaşan enem bilen atamyň arzuwan güni bu gün gije 19 aprele geçen pursatlary meniň haýatymyň başlan pursady.
Meniň ilkinji aglan gijäm şu gije .

Yklabymdan müň mertebe şükür edýärin Beýik Alladan dileg edýän uzak ömüri dälde her beren gününi manyly şatlykly bagtly geçirmegimi.

Allajan biz üçin haýyrlysyny nesip etsin, adamzat bähbitli işlerim ugryna bolsunda.

Salam hemmäňize Öwrenmeliň mähriban agzalary, gadyrly muşdaklary.

Gadyrdan doganlar ýagdaýlarňyz gowymy ?

Men ýenede siz bilen hoş gördük täze postda.

Bu suratdakylar şu günki taýarlanymy siz bilen paýlaşmak isledim we kime resept gerek bolsa arkaýyn sorap bilersiňiz .

Täzelik

Hanymlar we jenaplar siz üçin täze konkurs gurnamakçy ýakyn wagtda paýlaşaryn .

Sizde näme teklip bar teswir galdyryp bilersiňiz mähribanlar.

Salam hemmäňize Öwrenmeli programmanyň gadyrly agzalary .

1. Siziň köpden bari görüşmedik iň gowy görýän dost ýarlarňyz bilen tötänden duýdansyz duşyşyk bolanda näme sorag bererdiňiz ?

2. Ýa-da klasdaşlar we kursdaşlar bilen ýyllyk bellenilýär şonda siz sorag bermeli bije etmeli diýlende nähili täsinje sorag taýarlardyňyz ?

3. Size berilmedik sorag we siziň bermek isleýän jogabyňyz barmy ?

@beghanym Arzuwly_Aý hemişe size jan saglyk şowlulyk arzuwlaýar .

Salam hemmäňize gadyrdanlar !
Her bir ynsanyň tutan Orazalary kabul bolsun!
Okan dogalarňyz päk ýürek bilen eden dileglerňiz kabul bolsun !

Bu gün men çagalaryň geljegi hakda post açmagy ýüregime düwdüm sebäbi men häzir maýyp çagalaryň ýanynda , bularyň ýüregi arassa päk özlerem şadyýan şeýle bir bagtly duýýarlar. Bularyň saglygy üçin beýik Alla şypa bersin şeýlede Arkadagymyz we şu ugrdan jan çekýän lukmanlaryň jany sag bolsun.
Aslynda bu çagalar näme sebäpden şeýle bolýar ?
Bu çagalaryň her biriniň öz derdiniň gelip çykyşy bar.
Meselem men öz başymdan geçirdim oglumyň dsp bolmagynyň sebäbi bäbejik wagty gowy gül ýaly dünýä inen bolsada 2 aý bolan wagty barlagdan geçmän sanjym alanlygym sebapli ýüregi deşik wagty sanjym alyp sagat çaga dsp boldy . Bu oba şaher maşgala lukmanlarnyň ýalňyşlygy bilen barlagdan geçirman çaga sanjym urmak çaganyň geljegi üçin uly howp abanyp bilýär .Liçenýasyny wagtynda alsaň ýene ýagşy ýöne geleňsizlik bilen seredilmese sol çaga maýyp hereketsiz bolup galýa .
Mähriban agzalar size menden maslahat çaga dünýä inen wagty 2 aý dolanda hökman kellesini we iç goşyny uzi ýürejigini eho etdirip sagatlygyny bilip sanjym alyň. Näsaglygy bar bolsa sanjym almaň oňa rugsat berýarler haçanda çaga sagat bolanda sanjym alyň.

Dowamy bar .......

Ýüregiňi bermek

Eflatuna: — Sen hiç haçan gamgyn görneňok. Muny nädip başarýaň? – diýýärler. Ol:

— Men elimden giden wagty halym harap boljak zatlara ýüregimi beremok – diýip jogap berýär. Adamlar oňa:

— Bu sözüňi bize düşündir – diýenlerinde, akyldar olara şu wakany gürrüň berýär:

— Bir gün Rim hökümdaryna ýakutdan edilen jam getirdiler. Onuň bahasy tas bir hazyna barabardy. Hökümdar ýanyndaky akyldarlara ýüzlenip: «Siz, heý, şular ýaly zady görüpmidiňiz?» diýdi. Olar: «Bular ýaly jam hiç bir patyşada ýokdur. Emma şu jam zerarly patyşamyza ýa garyplyk ýa-da erbet ýürek agyry ýeter» diýdiler. Patyşa: «O nähili?» diýdi. Olar: «Eger bu jam seniň eliňden gidäýse, seniň ummasyz baýlykdan mahrum bolarsyň, ony ýitireniň sebäpli-de ýüregiň  agyrar» diýdiler.

Bir gün patyşa ýurdunyň adalarynyň birinde uly meýlis guramak isleýär we şol meýlise ýaňky jamyň hem getirilmegini buýurýar. Emeldarlar ýaňky gymmatbaha jamy we meýlis üçin gerek-ýarak esbaplary gämä ýükläp, ada tarap ýüzüp gelýärkäler, birden güýçli tolkun turup, gämini agdarýar. Ne mejlis galýar, ne çörek, ne-de şerap. Bu habar patyşa gelip ýetende ol gaty gynanýar. Şol jamy hernäçe gözletse-de tapyp bilmeýär. Şol wagt pelsepeçi akyldar oňa: «Gördüňmi, sen eliňden giden ýagdaýyňda garyp goýjak, ýüregiňi agyrtjak zada ýüregiňi berdiň. Her kim köňlüne gaýgy-gam aralaşmaz ýaly, elinden giderende gamlanjak, alada goýjak zadyna höwes etmeli däldir» diýýär.


Siz nähili pikir edýärsiňiz ?
Pikirlerňizi beýan etmegiňize garaşýaryn.

ÜMÜR ESEN 

“HAZYNA”

SOGANYŇ IÇ-Ä IÇ, DAŞAM DAŞ

Ine düňderilip barýan tereň (nowhana*).
Agtyklaryny eýerdip, onuň gyrasyna gelen garry enäniň birden aýagy taýaýmazmy. Gör, ahyryn! Çasly suw görgüliniň enter-pelegini öwrüşine, asyl aňyny-maňynam berenok. Edil elesledip barýar. Elini näçe talawlatsa-da, köke-beýlekä ýapyşara pursat dagy beräýsin-dä. Eger-eger. Şol tomarlandyryp, elem-tas edip barşy. 
Garrynyň gyzyndan bolan agtygy bu ahwalaty görýär-de:
– Waý, mamam! Waý, mamam jan! Waý! Akdy-da! Ana! Gitdi-leý! Waý-waý-eý-ý! – diýip, ulili bilen gygyryşyna, bogazyna bat berip ugraýar. 
Oňa derek oglundan bolan agtygy welin, sesini-üýnünem çykaranok. Özüni suwa urşuna,( tasylyny)* tapagetdin, enesini bir gyra süýräp çykarýar. 
Esli salymdan soň özüne gelip, gözüni açan pahyr seretse, endam-janyndan suw joralanyp duran agtyg-a üstünde kökenek. Beýlekisem eýleräginde mölterilip dur. Şonda garry ene başyny ýaýkaýşyna:
– Wah-eý! Soganyň içi iç, daşaam daş bolýa-da – diýip dillenipdir. 


Ýokardaky kyssanyň içinde ýaý alnan söz bar kim şony bilýär ?
Size bu kyssa göwnüňize ýaradymy yzynyň bolmagyny isleýäňizmi ?

Musulman doganlarmyz kabul bolsun her bir tutan orazalarñyz eden doga dileglerñiz !

Dogalarmy kabul eýle Allahym!

Derdini beren Allah dermanynam eçiljek bir Allahdyr , ynsanlaryň ýagşylygy oňa sebäpdir . Ämin

Salam hemmäňize Öwrenmeli programmanyň gadyrly agzalary 🙋‍♀️

Size sorag : çaga ýaňy dünýä inen wagty näme üçin aglaýar ? Ýada aglamasa halanmaýar näme sebäpden bilýäňizmi ?