Tayler
06.06.2024 22:03
Söýgi –dälilikdir. Däliniň bolsa
Dürs çykarmyş müň gepinden bir gepi.
Alda meni, näçe isleseň alda,
Ýöne bildirmesin ýalanyň sepi.
Sen meni aldama! Ýöne aldaýsaň –
Juda, juda, juda oňaryp alda!
Başyňy dik tutup, gözlerme bakyp,
Ýalbaryp, ýalbaryp, ýalbaryp alda!
Sen bolsa, sen bolsa... aldap bileňok,
Ýalan lowurdap dur göreçleriňde.
Sözleň erişleri ümsüm bolsa-da,
Uly gykylyk bar argaçlarynda.
Aldamazak ataň, dogruçyl enäň
Ganyndan äleme inipsiň, dünýäm.
Dogruçyl sen: asla aldap bileňok.
Wah, menem dogruçyl:
Aldasaň duýýan.
K.Gurbannepesow
20
69
Tayler
06.06.2024 10:55
Meni ýitirersiň... Bujagaz ýitgi
Äleme ne ýeňil, ne agyr düşer.
Ýene öňküsi dek gülüp dogar Gün,
Ýene öňküsi dek Aý dymyp ýaşar.
Meni ýitirersiň... Ýitenim bilen
Ne garalar, ne-de saralar jahan.
Ýene öňküsi dek şuwlar gara gyş,
Ýene öňküsi dek gül açar bahar.
Meni ýitirersiň... Ol ýitgi üçin
Üýtgemez älemiň ýekeje gylam.
Diňe bir sekuntlyk gygyrar toprak,
Aýylganç gygyrar: «Ýandy bu oglan!»
Gygyrar. «Köýdürdiň melguna uýup,
Söýgiň äpedin, dostlaryň beýgin.
Akylyň-a örän uludy welin,
Akylyň dek uly ýalňyşdyň, keýgim!»
* * *
Men ony söýmändim. Söýmek hakynda
Pikirem etmändim. Söýüpdi özi.
Özi, özi, özi! Onsoň men söýdüm.
Soňy näme boldy?
Agyrdy yzy.
Ýöne öňde-soňda aýtmaly bolsa,
Aýdylmagy gerek. Galmasyn kaza:
Söýülenim,
emma söýmänim üçin
Ol maňa beripdi şeýle bir jeza,
Şol jezaň astynda çekilen jepaň
Näçe tonnadygyn
bir ýürek aýdar.
–Dünýäniň ýüzünde iň betbagt kimkän
–Söýülen mahaly söýmedik adam.
K.Gurbannepesow
28
226
Tayler
04.06.2024 19:53
Begenerdik atasy öýne gelende,
Gynanardyk gaýyn öýne gaýdanda,
Obamyzda bir gaýtarma gyz bardy,
Onda-da ne gaýtarma!
Görmegeýdi. Asyllydy. Alçakdy.
Ykbal bu üç bagty berenok hemmä.
(Kä ikisin berip, birin berenok,
Käte birin berse, ikisin kemýä).
Onda şu baýlyklaň, üçüsem bardy.
Ady dilindedi uludan-kiçiň.
Deň-duşlary üçin uýa bolsa ol,
Ejedi biz ýaly uşaklar üçin.
Käte kemput berip, käte gant berip,
Käte bolsa paýlap kendirli nabat,
Dilimizem, göwnümizem tapardy.
Dili-de nabatdy, ady-da Nabat.
Duldegşir goňşudyk. Olaryň öýi
Käriziň sagynda. Biziňkem çepde.
Garahassalykmy, mamamy, mergi –
O mahal her dürli keselem köpdi.
Ony dul goýupdy şo dertleň biri.
Üç ýyllap ýas tutdy başy çabytly.
Şondan bäri atasynyň öýünde.
Ol-a bir betbagtdy,
Bizem bagtly.
Begenerdik atasy öýne gelende.
Gynanardyk gaýyn öýne gaýdanda.
Ynha indi ýarylyber «begen-de»
Ol gaýtarma,
ol ömürlik gaýtarma!
Atasam hiç kime berenok ony.
Berjegem däl. Özem edenok meýil.
Otyr ol ak öýüň törüni saklap,
(Şeýdip diňe bagry ýaraly göýül
Oturýandyr bir oturan ýurdunda)
Iň uzak orüsi –käriz, ýeke tut.
...Ýene-de geldi ol eşik ýuwmaga,
Çabdynyň jübüsi durşuna kemput.
Edil şo mahalam bir daýaw çopan
Sowdy eşegini ýabyň boýuna.
Eňegin basdy-da käriz suwuna,
Ýene «gur-roww!» diýip, gitdi ugruna.
Aýu, oglan, Muhtar, kemeriň galdy! –
Çopanyň yzyndan ylgady Nabat.
Näme bolanyna düşünmän galdyk –
Aýylganç gümpüldi eşdildi şo bat.
Ýene bir gümpüldi...
Gyzyň dogany
Elinde tüpeňi, bilinde hatar,
Awdan gelýän eken. Gapdalna baksa –
Gürleşip duranmyş Nabatdyr Muhtar.
Edil şo demde-de gysylýar mäşe.
Nabat ýykylypdyr ilkinji okdan.
Çakmak çekilende ikinji sapar,
Eşekden dag ýaly gaýdypdyr çopan.
...Müňkurlik diýen zat hemişe şeýdip
Ykrar etjek bolýar öz dogrulygny.
Dogra ýalan, ýagşa ýamandyr öýdüp,
Käte atýar şeýdip
Öz doganyny.
K.Gurbannepesow
28
111
Tayler
03.06.2024 13:52
Uly kynçylyga mahsus adamlar
Oňa oglanlykdan bolarmyş taýýar.
Ýöne kynçylygy sen saýlamarsyň,
Gözleriňe bakyp,
Ol seni saýlar.
Ol seniň kimdigňi gözüňden tanar,
Onsoň synag eder öz dünýäsinde.
Pyrlandyrar seni gyş dünýäsinde,
Aýlandyrar seni ýaz dünýäsinde.
Tomus dünýäsinde, güýz dünýäsinde
Synar ol. Dört paslyň içinden geçir.
Bir ýerde
lakyrdap duran gaýnag suw,
Ýene bir ýerde-de buzly suw içir.
Içegäň çürşäýjek –ýalydyr
ýa-da
Bogazyň doňaýjak ýalydyr welin,
Şol gidip barýansyň, hiç zadam bolmaz,
Dert-alada bilen doludyr beýniň.
Iloglusyň
Hem-de ýologlusyň sen.
Ýologlumyň –diýmek, derdiňem köpdür.
Öz ili mekdepdir ilogly üçin,
Ilogly hem öz iline mekdepdir.
Öwrener, öwreder gider bararsyň,
Hem-ä şägirtsiň sen,
Hemem halypa.
Öwretmek beýle bir agyr iş däldir,
Öwrenmek –şol juda uly wezipe.
Öwretmek ajaýyp sungatdyr weli,
Öwrenşiň boýunça kesiler nyrhyň.
Ýologlusyň. Şeýdip gidip barýansyň,
Iloglusyň. Ýokdur illerden parhyň.
Bolubilse bardyr ýekeje parhyň,
Ony hem il biler. Duýmarsyň özüň.
Illeriňkä görä garypdyr çatmaň.
Illeriňkä görä närzadyr gyzyň.
Geýjekdir matalaň gowsuny saýlap.
Çagadyr. Etmez ol tapanna şükür.
Balaňdyr, dözmersiň. Işiňi goýup,
Onsoň esgi hakda edersiň pikir.
Ýene-de ýoldasyň...
Iliňkä görä
Alnyň çytygrak-da bolmagy mümkin.
Ýüzüň hem kämahal salygrak görner.
Emma gülen wagtyň dag ýarar gülkiň.
Aglaňda aglarsyň aglan şekilli,
Güleňde gülersiň gülen şekilli.
Hem-ä okumyşsyň,
Hem akyllysyň –
Ýöne weli dälsiň
Ilden akylly.
Il aklyn ulanyp bilşiňe görä
Gymmatyň köpeler ýa-da kemeler.
Şol hasap boýunça mazarynda-da
Güler ýa-da aglar dogran eneler.
Sen kemally bolsaň –mazary giňär,
Sen bikemal bolsaň –ýer dardyr enä.
(Ýeriň üstündäki bikemal ogul
Ýeriň astynda-da azardyr enä...)
Iloglumyň –
şeýder gider bararsyň.
Kynçylyk yzyndan kynçylyk dörär.
Kynçylyga görä artmaz möçberiň,
Kynçylyk artýandyr möçberňe görä.
K.Gurbannepesow
23
46
Tayler
31.05.2024 17:39
Eňegne tüý çykan ýetginjek oglan
Gartaşan atasyn gysaja gysyp,
Onuň mekirligin, ýalançylygyn
Il-günden gizlemän, ýüzüne basyp,
Käbir adamlaryň aýdyşlaryça –
«Aňryk geçip geçilmeli serhetden»,
Atanyň hem hormatyny gaçyrdy,
Özüni hem mahrum etdi hormatdan.
Eňegine tüý çykan ýene bir oglan
Gartaşan atanyň göwnüni gözläp,
Onuň mekirligin, ýalançylygyn
Özüne-de aýtman, ildenem gizläp,
Käbir adamlaryň aýdyşlaryça –
«Aňryk geçmän geçilmeli serhetden»,
Atanyň hem hormatyny saklady,
Özüni hem gaçyrmady hormatdan.
Bulaň haýsy gara? Haýsy biri ak?
Doňup durun. Baş çykaryp bilemok.
K.Gurbannepesow
20
71
