Lilia_
23.06.2023 06:42
Ulaglar barada täsin maglumatlar


Bir at güýji diýip 75 kilogramlyk ýüki 1 sekuntda 1 metr hereket etdirip bilýän güýje aýdylýar.

Geçirilen barlaglara görä, köpçülikleýin ulaglardan peýdalanýan adamlar şahsy ulaglaryndan peýdalanýanlara garanyňda, ortaça, 2,25 kilogram hor bolýan eken.

1900-nji ýylda awtoulaglaryň 38 göterimi elektrik energiýasy, 40 göterimi bug, 22 göterimi bolsa benzin bilen işleýän eken.

Nemes inženerleri düşünje bilen hereket edýän «Brain Driver» atly ulagy oýlap tapypdyrlar. Ol beýniden gelýän elektrik signallaryny kabul edýän 16 sany sensordan ybarat bolan kellä geýilýän enjam arkaly dolandyrylýar.

Zeminiň ilkinji awtoulagyny 1668-nji ýylda ýewropaly Ferdinand Werbist oýlap tapypdyr. Onuň ulagy 2 metr uzynlykda bolup, bug bilen işleýän eken.

«Toyota» dünýäniň iň köp awtoulag öndürýän kärhanasydyr. Onda her gün, takmynan, 13 müňden gowrak awtoulag öndürilýär. Munuň tersine «Ferrari» kärhanasynda bir günüň dowamynda aňry gitse 14 awtoulag ýasalýar.

«Rolls-Royce» haryt nyşany bilen öndürilen awtoulaglaryň 75 göterimini heniz-henizlerem ýollarda görmek bolýar.

Awtoulagy bellenen tizlikden ýokary dolandyrýandygy üçin ýazylan iň köp jerime töleginiň möçberi 1 million amerikan dollaryna barabardyr. Bu jerime ulagyny sagatda 288 km tizlik bilen dolandyran şweýsariýaly sürüjä degişlidir. Ýeri gelende bellesek, bu ýurtda jerimeler gazanylan girdeji bilen baglanyşykly bolup durýar.

Zemindäki iň gymmat awtoulag bahasy 4,8 million amerikan dollaryna barabar bolan «Koenigsegg CCXR Trevita» ulagydyr. Almaz bilen gaplanan bu ulagdan dünýäde bary-ýogy 3 sanysy bar.

Häzirki wagta çenli dünýäde iň köp satylan ulag «Toyota Corolladyr». Ol 2009-njy ýyldan bäri 30 milliondan hem köp satylypdyr. Munuň özi dünýäde her 40 sekuntda bir «Toyota Corollanyň» satylýandygyny aňladýar.

Ýer ýüzünde köçede hereket edýän iň pes ulag bary-ýogy 48,26 santimetr beýiklikdäki «Flatmobile» ulagydyr.

Iň agyr limuzin 22 müň 679 kilogramdyr. 3 salony we 1 bary bolan bu limuzin 40 ýolagçyny özüne ýerleşdirip bilýär.

Bir awtoulag, takmynan, 30 müň bölekden ybarat bolup, olaryň 80 göterimi gaýtadan ulanmak mümkin bolan önümlerden durýar.

Häzirki wagtda dünýäde 1 milliarddan hem köp awtoulag bar. Olaryň 300 milliondan gowragy ABŞ-da hereket edýär.

Internet maglumatlary esasynda taýýarlan: Maksat ASTANOW,
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň 2-nji ýyl talyby.
80
202
8
Lilia_
22.06.2023 15:26
Öýjükli telefonyň bedene zyýanly täsirini azaltmak üçin maslahatlar



Bu günki günde ykjam telefonlar durmuşymyzyň aýrylmaz bir bölegi hasaplanýar diýsek hem ýalňyşmarys. Olar gyssagly habarlary hiç ýere gitmezden çalt ýetirmäge ýakynda we uzakda ýaşaýan dogan-garyndaşlaryň, tanyşlaryň bilen yzygiderli habarlaşyp durmaga mümkinçilik berýär. Muňa garamazdan, el telefonlarynyň aşa köp we nädogry ulanylmagynyň saglyga zyýan ýetirip bilýändigi ylmy maglumatlar arkaly tassyklanandyr. Käbir düzgünler gyşarnyksyz berjaý edilende öýjükli telefonyň bedene zyýanly täsirini azaltmak mümkindir:

Ykjam telefonda bir gezekde 5 minutdan artyk gepleşmek maslahat berilmeýär.

Ulagda el telefonlaryny ulanmakdan saklanmalydyr. Çünki bu ýagdaýda metal korpusdan serpigip gaýdýan elektromagnit meýdanynyň täsiri has güýçli bolýar.

El telefonynda gürleşeniňde, ony gulakdan 2-3 santimetr uzaklykda saklamalydyr.

Ýatan halatyňyzda ykjam telefony azyndan 1 metr uzaklykda ýa-da başga bir ýerde goýmalydyr.

Göwreli zenanlara öýjükli telefonlary köp ulanmak maslahat berilmeýär. Aragatnaşygyň mümkinçiliginiň çäkli ýerlerinde — ýerzeminde, otluda, uçarda öýjükli telefon arkaly gepleşmekden saklanmalydyr.

Kiçi ýaşly çagalaryň öýjükli telefonlary ulanmagyna rugsat bermeli däldir. Çünki elektromagnit şöhlelenmesi ýaňy ösüp, kemala gelýän ýaş bedene zyýanly täsir edýär.

Ykjam telefonlaryň täsirini azaldýan azyk önümlerini iýmek maslahat berilýär. Şunda gök çaý şöhle kesellerine garşy güýçli täsir edijidir. Ol telefonda gürleşilende, telewizora tomaşa edilende ýüze çykýan ses tolkunynyň zyýanly täsirini azaldýar.

Atajan MAKSADOW,
Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň 1-nji ýyl talyby.
80
120
16
Lilia_
22.06.2023 09:01
Kerim Hally
82
71
4
Lilia_
Lilia_
03.06.2023 22:41
Agşam ajyganymda men😁🙈
89
99
0
Lilia_
Lilia_
02.06.2023 17:17
Ýeke höwrim hem ýeketäk uýam sen, Doldurýarsyň bu gün ýigrim bir ýaşyň. Bagtdan ýaňa güler ýüziň solmasyn, Herne egilmesin, dik bolsun başyň. Goý duşursyn ykbal seni taýyňa, Maňlaýyňda gowy günler
88
122
11
Lilia_
Lilia_
02.06.2023 07:37
Aslynda hakyky zat😄🤣
85
109
5
Lilia_
Lilia_
29.05.2023 22:46
...
90
122
10
Lilia_
Lilia_
23.05.2023 18:41
Çendenaşa hyýalbentlikden ýüz öwrüp, hakyky durmuş bilen ýaşamagy eý görýärin. Akylyma we başarnygyma görä ýüzlenýän adamlar mende hormat duýgusyny döredýär. Şonuň üçinem aýdýan käbir zatlarym saňa
85
178
13
Lilia_
Lilia_
22.05.2023 16:52
INDEÝ Amerikan işewürleriň biri «Aýlaň-çaýlaň edip geleli» diýip, indeý dostuny täze satyn alan sport ulagyna mündürýär. Münüp münmänkä-de, bar güýji bilen gaza basyp, ulagyny örän ýokary tizlikde
90
128
1
Lilia_
Lilia_
20.05.2023 17:15
DERÝA Bir alym şägirtleri bilen derýanyň gyrasynda üýşüp otyrka, şägirtleriň biri ondan: – Ussadym! Eger aýagym taýyp, suwa ýykylsam gark bolarmykam? – diýip sorapdyr. Ussady oňa şeýle jogap
93
252
5
Yene yükle