Arslan_Alaýew
10.08.2024 00:05
İndi men kime öýlenmeli? 3)
Hekaýa)
Nurgeldi Meleğe seredip näme boldy oturan ýeriňe suw çykdymy diýdi, Melek gepini eşitmedik bolup, gyzlar bilen gürleşip oturdy, Nurgeldi Bibini tansa çagyrdy, Bibi näz etsede onuň gepine ýok diyip bilmän, gidip tans etdi, bir zaman tans edensoň Nurgeldi Meleğe gözü düşdü, onuň ýanyna Batyr atly köçedeş ullakan oğlan gelip, gürleşip otyr, Batyr ondan gözüni aýyrman ýakynlap gürleýärdi, Melek, oň bilen doslarça gülüşüp otyr, Nurgeldi tans edip ýören ýerinden gaýdyp, geldide Batyr ağa salawmaleýkim ýör tans edeliň diýdi, Batyr ýok sagbol diydi, Nurgeldi " Meleğiň elinden tutup ýör tans etseňem diýmân çyk tans et diýip tansa çekip çykardy, Melek ýok men oýnajak dâl köwşüm aýagymy gysyp dur, diýsede Nurgeldi onuň gepine gulagam asmady, Melek alaçsyz tansa çykyp, diňe el çarpyp duryberdi, Nurgeldi ýene Bibi bilen tans edip gitdi, Şeýdip toý hem sowuldy, Nurgeldi kylasdaşynyň toýuna maşynyny münmän dosdunyň maşynynda gaýdypdy, hemmeler ylgaşyp şol maşyna mündüler, hatda Bibi hem şoňa mündü, Melek seretse maşynda ýer ýok, Melek bolýa sagaman baryň men sygamok ekenim diyip, gapyny ýapyp, yzda galdy, ol oğlan maşyny sürdü, Nurgeldi gülüp yzyna seretdi weli, üç gyz münipdir, Melek ýok, Nurgeldi " hany Melek nirede diýdi, gyzlar o sygmady, diysidi , Melek köwşini çykaryp eline alyp köýnegini çalaja çekip köçäň ugry bilen gulagyna navuşnik dakyp aýdyma goşup çalaja tans edip ýörâp gelýärdi, onýança, öňünden yzyna ýörap gelýän Nurgeldä gözü düşüp, aýdymy öçürdü, Nurgeldi " aňyrdan ýöräp gelýän ýerinde, jora yzda galypsyňa diýdi, Melek vii sen ýaňy maşyndadyňa, diýdi Nurgeldi" hawa saňa bir zat aýtjak bolup düşdümlaý getir diyip elindâki köwşini alyp ýörâp gaýtdy, Melek nâme aýtjak diyip ýüzüne seretdi, Nurgeldi" oňa seredip Bibi bara şoňa söz aýdyp bersene meň adymdan, nebela keltelipsiňaý diyip arasynda onam aýdyp goýberýärdi, Melek oň bilen gürleşseň almaly bolýaň aldamajagyňa söz ber diýdi, Nurgeldi " ýo bilýân menem aldajak dälow diýdi, Melek ýaňja maşyndaka aýtmaly ekeniňdâ diýdi, Nurgeldi" aý hemmâň içinde gelşiksizlaý diýdi, Melek gülüp degişip ýörâp barýar Nurgeldi bolsa Bibi barada aýdyp berýärdi, şeýdip olar öýüne ýetdiler, aradan kän wagt gećmän, Nurgeldi " Bibi bilen gürleşip başlady, iki aý gürleşensoň Bibi Nurgeldä okuwa gir okuwsyz oğlana barasym gelenok diýip gepi köpelip barýardy, Nurgeldi bolsa okuwa öýlenemsoň girerin diyip oýlaýardy, bir günü Nurgeldi" Melek Batyr bilen gürleşip duranyny köçede görüp maşyny saklap, olaryň ýanyna baryp salam berdi, Batyr salamyny aldy, Melek gowmy Nurgeldi men gitdim, diyip salona girip gitdi, Nurgeldi Batyrdan näme işleýâň ağam diýip sorady, ol aý hiç bahana tapyp gelâýmesem Melegiň ýanyna näme diýip geljegimi bilemoga, ejemdagam govy gyz diyip salgy berýär özümem halayan diýdi.
16
60
Arslan_Alaýew
09.08.2024 18:09
İndi men kime öýlenmeli? 3)
Hekaýa)
Nurgeldini iýdâp durdy, Nurgeldi elini galdyryýar Emma Melek görenokdy, soň Melek ony görmesede elini galdyryp hoşlaşyp galdy, aradan wagt geçýärdi, Melek azajyk boýy ösen ýaly hemde çalaja horlanypdy, Nurgeldi bolsa hasda daýowlaşyp barýardy, şeýdip aradan iki ýyl hem suw mysaly akyp geçdi, iki ýylyň içinde Nurgeldi Meleğe bary ýogy dört gezek jaň edipdi, Nurgeldi öýüne geldi, ol Aýjeren bilen görüşmâge gitjek bolup durka Güllerden SMS geldi, salam geldiňmi sagaman, Nurgeldi " salam bar ekeniňâ alty aýdan bäri habar ýoga senden diýdi, Güller hiç zat ýazmady, Nurgeldi" jaň etdi, Güller jaňyny öçürüp jaňyňy alyp bilemok gaty görme, men durmuşa çykdym, iki aý boldy, diýip ýazypdyr, Nurgeldi " smsi gayra-gaýta okap, waý diýip geň galyp, gahar edip sebäbini hem soraman, bor diyip ýazyp goýberdi, sonra ol Aýjereniň ýanyna ýola düşen wagty Melegiň iş ýerine ýakynlap saklady, ol maşyndan düşüp, Melegiň iş ýerine girdi, ol ýer azajyk üýtgâpdir, ulalypdyr, gapdaldan ýene bir zat salynypdyr, iki ýerde işlâp duran gyzlar, Nurgeldâ seretdi, Nurgeldi " salam gyzlar Melek barmy diýdi, gyzlaryň biri salam hawa ol häzir gelýä, diýdi Nurgeldi daşary çykdy, onýança aňyrdan ýörâp gelýán, Melge gözü düşdü ol akja sary saçly öňküden beter alçak bolup gidipdir, ol Nurgeldini görüp, elini galdyrdy , Nurgeldi oňa seredip ýylgyrdy, Melek aňyrdan gelip oooo salam krassavçik diyip çekgesinden tutup çümmüklâp çekdi, Nurgeldi oň bolşuna geň galyp, salam hany gujaklajak dälmi meni diýdi, Melek onuň boyuna seredip, waýý sen ýaman daýowlaşyp gidipsiňä, elim ýetmeýär şoň üçün salamlaşyp oňaýaly bolýam diyen boldy, Nurgeldi " meň elim ýetýä diyip onuň bilinden gujaklap göterip pyrlady.
Melek eý waý gyuw boldy boldy, diyip omzyna kakdy. Nurgeldi ony ýere goýberip, gülüp hâ näme boldy gorkdyňmy diýdi, Melek ýo maňa dokdor pyrlanmak bolanok diýdi , diyip degişip güldü, Nurgeldi oň sözlerine gülüp näme bolýa horlanypsyňa diýdi.
Melek yşk derdi geldi yşk diýdi, Nurgeldi goýsanaý degişmäň ýakmady diýdi, Melek gülüp maňa ýakdy diýdi, Nurgeldi " bäh bäh bolya meň işim bar söýgülim özüni asmanka baraýyn diýdi, Melek ylga bagty gara diýdi, Nurgeldi" ýuwaş bagtyň eşitse seňkem garalar diýdi, Melek " ýok ol garalmayan hilsinden diýdi, Nurgeldi" gowsy gideyinle men diyip maşyna mündü, Melek salam aýt diyip gygyryp galdy, Nurgeldi gözüni güldürmän, agzyny göwnli göwnsiz ýyrşardyp gülensürâp, maşyny batly sürüp, gidip galdy. Baryp Aýjeren bilen salamlaşdy, Aýjeren Nurgeldini gowy görýärdi, juda gabanýardy, emma ol gidensoň başga bir oğlan bilen gürleşip Nurgeldi geljek mahallary oň bilen urşupdy, Nurgeldi bolsa ondan habarsyzdy, aradan kän wagt gećmän Aýjereniň hem syry açyldy, Nurgeldi ony bagyşlamady ol her bir biwepalyk özunden gowyny iydemekden başlanýar diyen şygara uýýardy, Bir günü Nurgeldi kylasdaşlarynyň biriniň toýuna bardy, ol toý mekana baranda gyz kylasdaşlary bir stulda otyrdy, Nurgeldi olaryň hataryna girip oturdy, onýanca ýene bir oğlan kylasdaşy gelip, Nurgeldini ýanyna çagyrdy, olar gürleşip durka okuwda gezip ýören kylasdaşy Bibi bilen Melek toý mekana girdiler, Nurgeldi Bibä seredip tüweleme owadanlaşyp gidipdirâ , diýdi, ýanyndaky oğlan hawa gül ýaly hemişede ol diýdi, Nurgeldi olar geçip oturansoň baryp salamlaşdy, Bibi Nurgeldä seretdi, Nurgeldi ýalandan gülüp Meleğe değdi, müňkinmi ortaňyzda otursam diýdi, Melek otyr otyr diydi, Nurgeldi " Bibiň ýanynda oturup, hal ýagdaý sorap oňa mylaýym bolup başlady, bu boluş Meleğe ýaramady, onuň ugry gaçmasada gahary gelip, ýerinden turup, bir gyz bilen tansa gitdi, soñ gelip otyran mahaly, ol bir gyz bilen ýerini çalmaşyp aňyrda oturdy,
Dowamy bar
20
72
Arslan_Alaýew
09.08.2024 11:43
İndi men kime öýlenmeli? 2)
Hekaýa)
Öýüne geldi ejesi " gurtmy tilki diýdi, Nurgeldi, towuk diýdi, ejesi" barybam towuk bolup gaýtdyňmy iň bolman horaz bolup gaýtmaly ekeniňdâ diýdi, Nurgeldi" men özüm barada aýdamoga diyip yzyna seredip ýyrşaryp içerki otaga girdi, ejesi oglunuň omzuna bir urup hany oýnaklaman gürle diýdi, Nurgeldi eje intäk men ýaşa onsaňam gullugada gitmeli iki aýdan diýdi, ejesi ýene alyp galar kakaňa aýdaryn men öýüň işlerine ýetişemok maňa gelin gerek diýdi, Nurgeldi, maňa bolsa gyz gerek diyip oyun edip ejesiniň omzundan tutup oýnap ýylgyrdy, ejesi eline kakyp sen adam bolmaýaň intâk Hemra oğlum ýetişsin onsañ sen geregime dâl diýdi, Nurgeldi aý oňam indi üç ýyly bar onsaň meň günüm ondada dogýar, onsaňam eje meni gullukdan alyp galmaňov nirim kem meniň gitjek gulluk etjek, ýarag öwrenjek umuman maňa gerek gulluk menem gulluga gerek diýdi, ejesi wah seň gulagyň agyrýara ganasa näme diýdi, Nurgeldi gulagym çaga wagtym agyrypdyr, şoňa nähili agyrýanynam bilemok men diyip eşiklerini çalyşyp ýör ejesi yzynda öz diyenini gögertjek bolup mydyrdap ýör, Nurgeldi bolýa MAM diyen bolýa arasynda. Ertesi günü Nurgeldi täzelik aýtmak üçin ýörüte Melegiň iş ýerine bardy, ol aňyrsyna bakyp telefonyny görüp durka, Nurgeldi arkasyndan baryp gözüni tutdy, Melek elini eline degirenden onuň Nurgeldi ekenligini bildi emma kim Şanur senmi diýdi, Nurgeldi juk etdi, Melek Aman Baýjan Hemra Guwrt haýsyňyzaý diyen boldy, Nurgeldi bir gaşyny galdyrdyp elini aýyryp ýüzine seredip çynyňmaý şol diydi, Melek jykyrdap gülüp, Nurgeldi mi ýa sen diyen boldy, Nurgeldi howa ol ýaňky ayjan bayjanyň kim indi diýdi, Melek men näbleýin biri bolmasa biri dogry geler diyip aýdyp durun diydi, Nurgeldi tüweleme, menden sapak alýaň öýtýän, mollaň edenini etme diýenini et diýip eşitmänmidiň, diýdi, Melek senden sapak alamogow meňki seňkiden kän diyip oýun etdi, Nurgeldi bä nätdiňaý diydi, Melek gülüp hany täze joraň hakynda aýthany diýdi, Nurgeldi, ýumşak gyz eken aýdar ýaly zat ýok, ýüzüme seredip özüni öldürüp barýa bilýäňä men owadan oğlana diyen boldy, Melek indi toý görerismi diýdi, Nurgeldi ýok men gulluga gitjek diýdi, Melek" seň deňleriň gidenine bir ýyl boldy, indi näme bar saňa sen Döwlete gerekdâl diyip gülüp dur, Nurgeldi" saňa geregâ men kime gerekmesemem, diyip stola ýaplanyp gözüni güldürüp soňam ýok çynym arza bersemem gitjek nesip bolsa diýdi, Melek git git sagaman bar diýdi, Nurgeldi " gelmâými diýdi, Melek" özüň bil diyip gözüni süzdi, Nurgeldi " çalt elini uzadyp omzundan çümmüklejek boldy, Melek" gülüp aňyry gaçdy, Nurgeldi " bolýa gitdim hoş diyip gidip barýar, Melek " hoş hoş diýdi. Şeydip aradan, iki aý geçdi Nurgeldi gulluga gidip barýar, Melek ony ugratmaga wagzala gitdi, Nurgeldi, ejesi bilen Kakasy bilen hoşlaşyp birhili bolup dur, daş töweregine seredip onýança Melek geldi, Ejesi aglap dur Melek bagyşla azajyk gijä galdym diýdi, Nurgeldi Meleğe seredip elinden tutup, men gelýânçâm toý etme bolýamy diýdi, Melek ýylgyryp elwetde ilki sen öýlen soň göreris diýdi, Nurgeldi bolýa diýip birhili seredip dur, onýança Nurgeldiň gitmeli wagty boldy, gürleşýän gyzlarynyň hiç biri hem gelmändir, Nurgeldi " içinden güýmenje güýmenjeligini edäýýädâ diydi, Poýuza mündiler, Melek giden esger geýimli oglanlaryň arasyndan,
Dowamy bar
20
73
Arslan_Alaýew
09.08.2024 07:43
Ýazmak hakda birki agyz
Goşgy ýazmaga ymtylýan, ýazýan ýaş ýigitleriň biri öz deň-duşy tarapyndan geçirilen söhbetdeşligiň ýazgysyny elektron poçta salgyma ugradyp, menden şol söhbetdeşlik hakda pikirimi sorady. Menem oňa şu aşakdaky jogaby ýazdym:
“..., şunuň ýaly meselelerde maslahat bermäge meniň kän bir tejribäm ýeterlik däl. Sebäbi kärim, hünärim žurnalist bolmansoň, hiç wagtam interwýu meselesi, ony nädip guramaly, nähili soraglar bolmaly, nähili jogaplar almaly, ol interwýu haýsy auditoriýa niýetlenen bolsa şoňa ony nädip gyzykly etmeli we ş.m. zatlar bilen hiç gyzyklanmandyryn. Ýöne, soragyňy başdansowma edip, jogapsyz goýmazlyk üçin, käbir zatlaryň adamçylyk tarapyny, bolanja durmuş tejribäme, bilim derejäme, öz düşünişime görä aýdaýyn:
1. Ýazýan zatlaryň ýaşyňa görä bolsa, eger-de başarsaň öz ýaşyňdan has agras, has sypaýy, has düşünjesi giň, has pespäl… we ş.m., we ş.m. ýazdygyňça, islendik ýaşa-da gowy gelşermikä diýip çak edýän;
2. Ha şahyr, ha ýazyjy, islendik awtora-da, öz ýazanlary babatda hut özüniň, hiç bir talapkär okyjynyň, hiç bir iňirdewük (yrsarawuk) tankytçynyň başarmajak zabunlygy gerekmikä diýýän. Özüň, özüň üçin şeýlebir ýowuz «kazy» bolmaga çytraşmaly welin, hatda iň ýowuz tankytçyňam seniň öz ýazan zatlaryňa şeýle zabun çemeleşişiňe rehimi inmeli (onam eger-de başaryp bolsa...) :-(. Gurbannazar diýýär-ä: «Sen özüňden näçe närazy bolsaň, halk senden şonça-da razydyr-razy»;
3. Şöhrada, at-owazaňy emeli usulda galdyrmaga hiç haçanam ýykgyn etmeli däl, synanyşmalam däl diýip ynanýan. Sebäbi bu mesele adamy kesesinden ýaman gülkünç görkezýär. Eger-de halkyň ýüregine jüňk bolýan zady ýazsaň, şöhradyň özi seni gözläp tapar… ýazmasaňam… onda, näçe bat ber, näçe ýel ber, näçe aşagyna girip, otyrýerinden «galdyryp, hopbalap», itekle, öz-özüňi “hopçula”… barybir lagar düşen maçy eşek ýaly, şo zady ýerindenem mizedip bolmazmyka diýýän. Eger-de şeýdip onsundan-munsundan ýüp bilen daňyp, ony «ýokaryk dartyp-dikeldäýen» ýagdaýyňda-da, «pişigiň ýyndamlygy samanhana çenli» bolup, şol zoraýakdan «dikeldilen» «şöhradyň maçy eşegi», özüni «aýak üstünde» saklap duran «ýüpler» üzülýänçä durar-da, soňam güwläp gapdallygyna agarmyka diýip pikir edýän. Üstesine o “gummaýrak-läş” düňderilip gaýdanda bolanja durmuşy abraýyňam astynda galdyryp “mynjyradar”;
4. Çeper döredijiligi diňe okap ýa-da diňe ýazyp ýa-da diňe kimdir birinden ders alyp öwrenip bolmaýar. Ony diňe janyň-teniňden syzdyryp, üznüksiz okap, üznüksiz ýazyp, ýazanlaryňam 90 göterimini yzsyz-tozsuz pozup, her bir özüňe gabat gelen adamy özüňe mugallym bilip, halypa bilip, ähli zady öwrenmek, seljermek üçin özüňe siňdirip, öwrenip bolýar… ýyllaryň dowamynda...olam, eger-de ahyrynda Haktagala saňa azda-kände öwrenmek, çeper «ýazmagy başarmak» nesibesini nesip etdiren bolsa… Şonuň üçin hiç haçan, hiç wagt özüňi «ýetjek derejäme ýetdim» diýip hasaplamaly dälmikä diýýän. Hemişe her bir ýazan zadyňy ile hödürläniňde, her bir ýazylan sözüňi köpüň «üns desterhanyna tagam hasaplap, äbereňde», oňa Gurbannazaryň: «näme diýerkäler, näme diýerler...» diýen howsalaly sabyrsyzlygy bilen çemeleşäýseň… onam başaryp bolsa…
Galan zatda bolsa, pikiriňem aýdybermeli, ýazybam ýörmeli, utanmalam däl, ýygrylmalam. Dogumlam daraşybermeli. Çünki Türkmen aga aýdýar-a: «Döwletli ýigit arsyz gerekdir». Şu meselede öz agyňy özüň aglamasaňam başga aglajak ýok. Onsoňam nakylda diýlişi ýaly: «Aglamadyk oglana emme ýok». Diňe bir zat, näme ýazsaňam, näme gürleseňem, gülkünç görünmekden, ýuwan görünmekden gaça durmaga dyrjaşmaly diýip pikir edýän.
Janyň sag bolsun, ...!
Işiňde, döredijiligiňde, durmuşyňda üstünlik arzuw edýän.
Bu söhbetdeşligiň bolsa mazmun taýdan ýerbe-ýer bolupdyr.
Ony has kämilleşdirmek üçin tejribeli habarçylara görkezseň, menden has gowy ýardam, maslahat bererler”.
18
37
Arslan_Alaýew
09.08.2024 01:49
İndi men kime öýlenmeli?
Hekaýa)
Nurgeldi ondokuz ýaşapdy, ol saryýagyz orta boýly gözleri ulydan gelen pökgü dodakly tegelek ýüzlü oglandy, ol Aýjeren we Güller atly iki sany gyz bilen gürleşýârdi, haýsam bolsa birini alaryn diyip oýlanýardy, Nurgeldi azan bilen oýandy, ol Güllerden gelen smsi okady, tur akylym daň atdy, diýip ýazylandy, smsi okap banýa girdi, soň öýündâkiler oýanmanka, köçâ ylgamaga gitdi, gün dogdy, ýokary galdy, yzyna geldi, ejesi jigleri oýanypdyr çaý demlâpdirler, kakasy işe gidipdir, Nurgeldi çaý başyna geçdi, soň Aýjerenden tur diyen SMS geldi, Nurgeldi özüň tur diýip yzyna ýazyp ugradyp , çaý içip otyr, ejesi kim bilen ýazyşýaň diýdi, Nurgeldi aý hiçkim diýdi, ejesi özü bir hiçkim bolsa, näme üçün yzyna ýazýaň diýdi, Nurgeldi gülüp, eje senden gep gutulasy ýokla diýdi, ejesi Nurgeldijan, saňa bir gyz tapyp goýdum, juda owadan edil biziň Sona meňzeş ady hem Sona eken, şeýlebir owadan şeýle bir owadan onuň oturuş turuşy gövnime jüňk boldy oğlum alarysmy, diýdi, Nurgeldi öýe gelse oturdup turuzup gezmerisâ başga nämesi gowy eken diýip oýun etdi, ejesi" kellesine kakyp goýberip işiň bolmasyn gör şo gyzy diýdi, Nurgeldi iki bolmasa üç boljak eken diýip içini gürledip razy boldy, Nurgeldiň köçesinde ýaşaýan bir gyz kylasdaşy bardy ady Melekdi Melek salonda işleýärdi, Nurgeldi ony edil jorasy ýaly görýärdi, iç syryny aýtýardy, degişip oň bilen elmydama dertdeşdi, Ol gyz saryja keltejik gözleri süzülüp duran owadanja geplemsek gyzdy, Nurgeldi ejesiniň aýtýan gyzy bilen görüşmäge, gitjek bolup Melegiň işleýân salonuna baryp, ýüzüni bejertdi, Melek ol wagt ýokdy, maşyn bezeglerine kömekleşýärdi, Nurgeldi salondan çykyp barýarka Meleği görüp ýanyna sowuldy, salam Menek gowmy sen diyip oýnap gürledi, Melek salam Buzgeldi näme etýâň diýdi, Nurgeldi bir täze jora tapdymlaý diyip gözüni gypdy, Melek oooo diyen äheňde agzyny hereketlendirdi, Nurgeldi ýylgyryp omzy bilen kakyp geçip gitdi, Melek özü kiçijek gyz bolansoň onuň omzynyň urgusyna bezâp duran maşynyna büdüräp ýaplanyp şeýtmesene diyip gygyryp galdy, Nurgeldi baryp maşynyny münüp, ejesiniň aýtýan kafesine baryp garaşdy, on minut geçensoň uzyn boýly süňkü daýow bir gyz assadan ýöräp gelip salam siz Nurgeldi dâlmi diýdi Nurgeldi hawa siz Sonamy diýdi, ol gyz ýok men Sona dâl Sona hana diýdi, Nurgeldi seretse bir pökgüje bugdaý reňkli ýumşak gyz ýylgyryp elini galdyryp otyr, Nurgeldi gelen gyza seredip siz oň nämesi diýdi, ol gyz men şu ýeriň işgäri diyip gidip galdy, Nurgeldi ýerinden turup, Sonaň ýanyna bardy, ol Sona seredip salam otursam bolýamy diýdi, Sona hawa diýdi, Nurgeldi onuň boýdan başyna seredip gürläp ony hem yryp gaýtdy.
Dowamy bar
20
69
Arslan_Alaýew
07.08.2024 01:29
Näçe garlawaç kowduňyz?
Bir garlawaç bir adama aşyk bolupmyş. Onsoň ol ähli
gaýratyny toplap, şol adamyň ýaşaýan öýüniň penjiresine
gonýar-da, çüňki bilen kakýar: tyk, tyk, tyk. Adam ses gelen
tarapa – penjirä seretse-de, muňa kän bir üns bermändir. Öz işi
bilen meşgul bolup ýörmüş. Onsoňam onuň işden ünsüni sowjak
bolýan kiçijik garlawaç dälmi?! Ol üns bereniňe degenog-a!
Ýöne garlawajyň hem çyny eken. Ol uludan bir dem alyp
dogumlanýar-da:
– Eý, adam! Men saňa aşyk boldum. Ýöne sebäbini sorama!
Köp wagtdan bärem seniň yzyňda janserek bolup ýörün. Şu gün
ýüregimi bire bagladym-da, seniň bilen gürleşmäge geldim. Haýyş
edýän, penjiräni aç-da, meni öýe sal. Bile ýaşaly – diýenmiş.
Adamyň bu garaşylmadyk teklibe jyny atlanmazmy:
– Ýene näme?! Ýok ýerden sen nirden çykdyň indi? Bolmaz,
seni öýe salyp bilmen. – Adamyň tapan sebäbem juda ýakymsyzmyş. – Sen guş ahyry! Heý, guşam ynsana aşyk
bolarmy?
Dogry, bu söz garlawajyň ýüregine batypdyr, ýöne onuň
aşyklygy hakdan eken, yza tesmändir. Ara biraz wagt salyp, ol şol
adamyň ýaşaýan öýüniň penjiresiniň öňünde ýene gonýar:
– Eý, adam! Açsana penjiräňi! Meni öýe sal, men saňa dost
bolaryn. Ýüregiňe-de düşmerin.
Adamyň bolsa şol öňki hörpümiş:
– Ýok, saljak däl! – Üstesine, öňküdenem gödekleşenmiş. –
Meň işim kän, git, azar berme!
Gyş golaýlaberende garlawaç ýene onuň penjiresiniň öňünde
gonýar:
– Seret, howa-da sowap başlady, üşeýän, meni öýe sal!
Ýogsam ýyly ýurtlara göçmeli bolaryn. Çünki men diňe ýyly
howada ýaşap bilýärin. Puşman etmersiň, günlerimiz gyzykly
geçer. Bile nahar iýeris. Üstesine-de, sen ýalňyz ýaşaýaň-a!
Ýalňyzlygyňy paýlaşaryn.
Hakykatdan gaçmak käbir adamlaryň tebigatynda bar. Bu
adamam garlawajyň ýalňyzlyk barada aýdanlaryna ot bolup
lowlanmyş, gahary hem gitdigiçe möwjänmiş:
– Men ýalňyzlygymdan hoşal, düşünýäňmi sen?
Soňra ol adam garlawaçdan özüne azar bermezligini
sorapdyr. Garaz, ony kowupdyr. Bu synanyşygy-da başa
barmadyk garlawaç uzaklara uçup gidipdir-de, uzak wagtlap gara
bermändir. Ol gelmänsoň, adam bu gezek başgaça pikirlenip
başlapdyr:
– Akylsyzlyk etdim-ow! Garaşman durkam, biri dostluk teklip
etdi, men yza tesdim. Näme üçin kabul etmedim diýsene! Häzir
içimi hümledip oturmanyň deregine, dostum bilen söhbet edip bilerdim ahyry!
Garaz, adam eden işine ökünipdir. Ýöne soňky tüýkülik sakgal
ezýärmi näme? Onda-da öz-özüne göwünlik berýärmiş:
– Howa gyzyp başlasa, geler-le! Ine, şonda oňa öýümden orun
berip, bileje ýaşarys.
Şeýdip tä howa maýlaýança, onuň gözi ýolda galypdyr.
Ýaman ýeri bahar gelip, beýleki garlawaçlar yza dolansa-da, şol
adam bilen dostluk açmak islän garlawaçdan derek ýokmuş.
Adam tä bahar, hatda tomus hem sowulýança penjiresini açyp,
garlawaja garaşypdyr. Ýöne netije bolmandyr.
Ol ahyry maslahat almak üçin bir dananyň ýanyna barýar.
Bolan-goýanlary gürrüň berýär. Dana ol adamy diňläp, ähli
aýdanlaryna bir sözlem bilen jogap beripdir:
– Garlawaçlaryň ömri bary-ýogy alty aýdyr.
Durmuşda käbir zatlar babatynda bary-ýogy birje gezek
mümkinçiligiňiz bolýar. Eger ondan ýerlikli we öz wagtynda
peýdalanyp bilmeseňiz, şu hekaýatdaky garlawaç ýaly uçar gider.
Käbir ýagşyzada sypatly adamlar hem ömrüňiz-de birje ýola gabat
geler. Gadyryny bilmeseňiz, uzaklaşar gider. Gaýdybam gelmez.
Ünsli boluň we pikir öwrüň: häzire çenli öz penjiräňizden näçe
garlawajy kowduňyz?
Her bir adamyň älem ýaly giň we uly sarpa eýe bolmalydygyny
ýatdan çykarmaň.
18
68
Arslan_Alaýew
03.08.2024 21:06
IGDESINI IÝ, ÝÖNE ŞAHASYNY DÖWME!
Mylaýymlyk, nirede bolsa-da, ol şol zada, şol ýere bezeg-zynatdyr. Onuň ýok ýerinde ýüzüň salyk, süňňüň sökel, ýollar köteldir. Ýüzlenilende ýumşak, gabat gelnende mähirli ýylgyryş, duşulanda birek-birege ýakymly sözler aýdylsyn. Bu häsiýetler bagt hüllesini egnine atan adamlaryň ýakasyndaky altyn jäheklerdir. Ol balara meňzeş adamyň ajaýyp sypatlarydyr: balary gowy zat iýýär, gowy zat taýýarlaýar. Şiresini sormak üçin gülüň üstüne gonanda hem onuň şahasyny döwmeýär. Il içinde aýdylyşy ýaly, «Igdesini iýiň, ýöne şahasyny döwmäň». Ilden haýyr tap, ýöne göwünlerine degme. Allatagala mylakatlylyga berýän mertebesini gedemlige, gödeklige berýän däldir. Käbir adam bardyr, aýaklaryň şolara tarap ädilesi geler durar. Gözler onuň peýda bolaryna intizar. Ýürekler oňa teşne, göwünler ondan aýrylmaz, sebäbi olar sözlänlerinde hem, alyp-berenlerinde hem, satanlarynda we satyn alanlarynda hem, gabatlaşanda we hoşlaşanlarynda hem mylakatly, mylaýym gürleýärler. Dost gazanmak ýagşyzada adamlaryň tejribe mekdebinde ymykly öwrenilen dersdir, dessurdyr. Olar haýsy adamyň ýanyna baranlarynda hem ýüzleri nuranadyr. Ýanyňa gelseler güler ýüz we açyk göwün bilen garşylarlar. Ýanlarynda ýok wagtyň arkaňdan ýagşy dileg-doga ederler we seni sorap-idäp durarlar. Bagtyýarlaryň üýtgewsiz ahlak ýörelgesi bar. Olar elmydama «Has gowusy bilen jogap ber! Şonda öň siziň araňyzda öýke-kine, duşmançylyk bar hem bolsa, mundan soň ol edil ýürekdeş ýoldaş ýaly bolup galar» diýen söze uýýarlar. Olar göwünleriň öýke-kinesini özleriniň joşgunly mylakatlary, ýyly ýumşaklygy bilen sorup aýyrýarlar. Ýamanlyklary ýatlaryndan çykaryp, diňe ýagşylyklary ýatlarynda saklaýarlar. Gyýakly sözler olaryň hem duşundan geçýär, gulaklaryna ilýär, ýöne ýüreklerine girmeýär. Çünki ýürege giren zady çykarmak kyn. Gaýta, hiç wagt haýry degmejek ol sözleri allowarra zyňyp, yzyna gaýtmaz ýaly, gitse-gelmeze ugradýarlar. Mylakatly adamlar özlerini rahatlyk içinde duýýarlar. Adamlar hem olardan baş-bitin arkaýyn, abadançylykda, sag-salamatlykda. Dost-doganlaryna dili we eli bilen salam berýän adam, özüne degişli bolmadyk zatlara el urmaýan adam belent häsiýetli hasap edilýär. Gaharlaryny saklaýan we adamlary bagyşlap bilýän adamlar mertebelidir. Arasyny üzenler bilen gatnaşyklary gaýtadan ýola goýmak, ýamanlyk ýa-da nähak daranlary geçirip bilmek, birwagt hakyňdan iýen hem bolsa, eliňe gelende eçilip bilmek ululykdyr. Buşluk, şeýle adamlara ynjalyk, rahatlyk, asudalyk ýaly sogaby çalt berilýän zatlar miýesser eder. Birek-birege mylakatly boluň!
Terjime eden: RAHMET GYLYJOW
11
31
Arslan_Alaýew
02.08.2024 20:33
GARRY ENÄNIŇ GAMGYNLYGYNYŇ SEBÄBI
Bir garry ene mydama gamgyn halda aglamjyrap, nalar ýörer eken. Onuň uly gyzy saýawan söwdagärine, kiçi gyzy bolsa unaş öndürip satýan söwdagäre durmuşa çykypdyr.
Garry ene howa gowy bolup, Güneş nuruny eçiliberse, zeýrenip, agy gatyşykly oýa batar eken: «Howa beýle güneşli bolup dursa-ha, gyzymyň dükanyna baryp, ýagyş-ýagmyrdan goraýan saýawan satyn aljak tapylmaz. Nätsekkäk?!»
Howa ýel-ýagmyrly bolsa-da, ol ýene nalap, aglamjyrap başlar eken. Beýle ýagdaýda kiçi gyzynyň gamyny iýip, zeýrener eken: «Täze kesilen unaşlary güneşde guramasa, olaryň güni neneň aýlanarka? Gör-ä, howanyň gylygy näteňenälet?!».
Şeýdip ol her gün howanyň ýagdaýy nähili bolsa-da, ýa uly gyzyny, ýa kiçi gyzyny alada edip, hasrat çeker eken. Bir gezek oňa dana derwüş sataşypdyr-da, kempiriň halyna rehimi inipdir hem derdiniň sebäbi bilen gyzyklanypdyr. Garry ene oňa gamgynlygynyň sebäbini düşündiripdir. Dana diňe ýylgyrypdyr-da, şeýle diýipdir:
— Sen diňe pikir-garaýşyňy üýtgedäý, howany-ha, barybir, özgerdip bilmersiň. Güneşli gün sen uly gyzyň saýawanlary barada däl-de, kiçi gyzyň unaşlary barada pikirlen: «Güneş nuruny eçilip dur, kiçi gyzymyň unaşlary gowy çalygar, söwdasam gowy bolar» diýip pikir et. Ýagyş ýaganda bolsa uly gyzyň saýawanlary hakda oýlanyp: «Ine, ýagyş hem ýagýar, gyzymyň saýawanlary geçginli bolsa gerek» diý.
Garry ene bu maslahata juda hoşal bolup, minnetdarlyk bildirip, derwüşiň maslahatyna eýerip başlapdyr. Şondan soň ol aglamasyny, zeýrenjini bes edip, gyzlaryna guwanyp ýaşapdyr. Ejeleriniň öňki çekýän derdine teselli berip bilmeýän gyzlarynyň işi hem has ugrugýan ýaly bolupdyr.
Hekaýatyň hikmeti: Dünýäniň özi ýaly gadymy bir pähim bar — eger töwerekdäki hal-ýagdaýlary üýtgedip bilmeseň, olara bolan garaýşyňy, çemeleşişiňi özgert. Zatlara başgaça garamagy başarsaň, durmuşyň akymy hem başga ugra akyp başlar.
10
36
Arslan_Alaýew
28.07.2024 23:30
Okaýan her kitabyňyzdan has köp peýdalanmagyñ 7 usuly
Has köp kitap okamagyň köp peýdasy bar, ýöne iň halanýan zadym şu: Gowy kitap size geçmişdäki wakalaryňyzy düşündirmegiň täze usulyny berip biler. Her gezek täze akyl modelini ýa-da ideýany öwreneniňizde, beýniňizdäki “programma üpjünçiligi” täzelenýän ýaly. Birden täze programma arkaly köne maglumatlar nokatlaryňyzyň hemmesini işledip bilersiňiz. Köne pursatlardan täze sapak alyp bilersiňiz. Patrik O Şagnessiniň aýdyşy ýaly: "Okamak geçmişi üýtgedýär." Elbetde, bu diňe okaýan kitaplaryňyzdaky düşünjeleri düşinseñiz we ýatda saklasaňyz dogry bolar. Bilim diňe saklansa birleşer. Başga bir söz bilen aýdylanda, möhüm zat diňe köp kitap okamak däl-de, her okan kitabyňyzdan has köp peýdalanmakdyr. Bilim almak, elbetde okamagyň ýeke-täk sebäbi däl. Lezzet ýa-da güýmenje üçin okamak wagtyň ajaýyp ulanylmagy bolup biler, ýöne bu makala öwrenmek üçin okamak hakda iñ gowy 7 sany usuly belläp geçeliñ.
1. Has köp kitap taşlaň Bir zadyň okalmalydygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin köp wagt gerek däl. Mazmunyň tablisasyna, bap atlaryna we sözbaşylaryna geçip bilersiňiz. Gyzykly bölümi saýlaň we birnäçe sahypa çümüň. Kitaby gözden geçiriň we islendik goýy nokatlara ýa-da stollara göz aýlaň. On minutdan, munuň nähili gowydygy barada dogry düşünje alarsyňyz. Soňra iň möhüm ädim gelýär: Kitaplary çalt we günäkär we utançsyz taşlaň. Durmuş ortaça kitaplara sarp etmek üçin gaty gysga. Mümkinçiligiň bahasy gaty ýokary. Okamak üçin gaty ajaýyp zatlar bar.
2. Derrew ulanyp boljak kitaplary saýlaň Okamaga düşünmegi gowulandyrmagyň bir usuly, derrew ulanyp boljak kitaplary saýlamakdyr. Okaýan pikirleriňizi herekete girizmek, olary aňyňyzda goramagyň iň oňat usullaryndan biridir. Dürli kitaplarda paýhas tapyp bilersiňiz.
3. Gözlenýän bellikleri dörediň Okaýan zatlaryňyza bellik ediň. Muny islän wagtyňyz edip bilersiňiz. Uly önümçilik ýa-da çylşyrymly ulgam bolmak hökman däl. Diňe möhüm nokatlary we parçalary bellemek üçin bir zat ediň.
4. Bilim agaçlaryny birleşdiriň Kitaby göz öňüne getirmegiň bir usuly, magistraly emele getirýän birnäçe şahasy we şahalary emele getirýän jikme-jiklikleri bolan bilim agajyna meňzeýär. “Şahalary baglanyşdyrmak” we häzirki kitabyňyzy beýleki bilim agaçlary bilen birleşdirmek arkaly has köp öwrenip we okamak düşünişini gowulaşdyryp bilersiňiz.
5. Gysgaça mazmun ýazyň Kitaby gutaranyñyzdan soň, teksti bary-ýogy üç sözlemde jemlemäge çagyrýaryn. Bu çäklendirme, elbetde, diňe bir oýun, ýöne ol sizi kitapda hakykatdanam möhüm zat hakda pikirlenmäge mejbur edýär. Kitaby jemläniñizde göz öňünde tutýan käbir soraglar: Esasy pikirler näme? Şu kitapdan şu wagt bir pikiri durmuşa geçiren bolsam, haýsy bolardy? Kitaby dostuma nädip suratlandyryp bilerin? .
6. Mowzugy gurşap alyň . Bir mowzukda diňe bir kitap okasaňyz we ony durmuşyň ähli kategoriýasy üçin öz ynanjyňyz üçin esas hökmünde ulanýan bolsaňyz, bu ynançlar näderejede dogry? Ynançlarymyzyň esasy hökmünde ýeke-täk tejribämizi ulanmak meselesinde bu has dogry (we ýeňip geçmek has kyn). Morgan Houseliň belleýşi ýaly: “Şahsy tejribeleriňiz, dünýäde bolup geçen wakalaryň 0.00000001% -ini düzýär, ýöne dünýä nähili işleýär öýdýänleriň 80% -ini düzýär. Biziň hemmämiz şahsy taryhymyza tarap tutýarys "-diýdi. Dürli tarapdan gözläň, şol bir meselä dürli ýazyjylaryň gözleri bilen serediň we öz tejribäňiziň çäginden geçmäge synanyşyň.
7. Iki gezek okaň. Ajaýyp kitaplary iki gezek okaň. Filosof Karl Popper peýdalaryny gowy düşündirdi: “Okamaga mynasyp bolan zatlar diňe iki gezek okamaga däl, eýsem-de bolsa, gaýtalap okamaga mynasypdyr. Kitap peýdaly bolsa, onda elmydama täze açyşlar edip bilersiňiz we köp gezek okasaňyzam, ozal görmedik zatlaryňyzy tapyp bilersiñiz.
13
59
