myrataly_
27.01.2024 21:41

Mona Lizanyň durmuşy barada gysgaca maglumatlar. Şekillendiriş sungaty boýunça bilermenleriñ agramly bölegi nusgawy italýan suratkeşi Leonardo da Winçi özüniñ "Mona Liza" atly meşhur nakgaşlyk eserinde 149-njy ýylda Liza Gerardinini şekillendiripdir diýip hasaplýar. Florensiýadan bolan ýüpek söwdasyny edýän täjir Françesko del Jokondanyň (eseriñ ikinji Jokondo diýen ady hem şundan gelip çykypdyr) aýalynyň şol wagtlar, yagny suratynyň çekilýän döwri 24 ýaşy dolup, onuñ iki ogly bar ekeni.

Leonardo da Winçä bu suraty çekmek üçin dört ýyl gerek bolupdyr.

Häzirki wagtda "Mona Liza" Luwr muzeýinde öz başyna otagda "ýaşaýar" we ok geçmeýän aýna hem-de daşky gurşawyň ýaramaz täsirinden goraýan ýörite howa gurşawy bilen goralandyr. Bu özboluşly "otag" muzeýe ýedi miliondan gowrak amerikan dollaryna düşdi.

Golaýdaky giñişleýin geçirilen barlaglar Mona Lizanyň bir kendiriň ýüzünde üç nusgasynyň ýerleşdirilendigini subut etdi. Görnüşi ýaly, suratkeş özüniñ eserini birnäçe gezek gaýtadan çeken bolmaly.

Bu sungat eseriniň meşhurlygynyň ýene bir sebäbi, onuñ 1911-nji ýylda Pari£däki Luwrdan gündizin günortany muzeýiñ gullukçysy tarapyndan ogurlanmagydyr. Surat aradan iki ýyl geçensoň tapyldy. Täsin ýeri, bu ölmez- ýitmez eserin belli bir bahasy ýok diýlip hasaplanylýar we şonun üçin hem ol ätiýaçlandyryş edarasy tarapyndan resmi hasaba alynmandyr.

41
312
myrataly_
25.01.2024 17:31
Iki müñ dokuz ýüz kilometrlik ýolagçylyk".

Dünýänin içki gurluşy boýunça ylmy-barlaglarda soňky otuz ýylda möhüm işler edildi

ABŞ-ly alymlar okeanlardaky we deñizlerdäki suwun kem-kemden ýer gabygyndan aşaklygyna tarap syzdyrýandygy hakda geñ galdyryjy ylmy açyşyň üstünden bardy.
Arizona ştatynyň uniwersitetinden doktor Den Şim we onun kärdeşleri suwun tektoniki gatlaklardan aşaklygyna akyp, 2 müñ 900 kilometrlik yol geçenden son planetanyň özenine baryp ýetýändigini anyklady.
Juda haýal bolup geçýän bu prosesiñ milliardlarça ýyl bäri dowam edip durandygy aýdylýar.
"Nature Geoscience" ylmy-populýar žurnalynda çap edilen tapyndylara ynansañ-a, gürrüñi edilýän syzyntgy daşky özendäki erän metallaryň we mantonyň arasynda himiki prosesleri petikläp, täp-täze gabyk döretdi.
Bu gatlagyň häzir "birnäçe ýüz kilometr galyñlyga" ýetendigi öñe sürülýär. Emma Yer togalagynyň kilometrlerçe çuñlugyna uzaýan içerki gatlaklary bilen deñeşdirenee bu gatlak aslynda entek "ýuka".
Den Şim mundan öñ Yer togalagynyň özeni bilen mantosynyň arasyndaky madda alyş- çalşygynyň juda kiçidigine ynanylýandygyny aýdýar.
"Soñky döwürlerdäki ýokary basyş synaglarymyz üýtgeşik teoriýany orta atýar" diýýän alym sözlerini şeýle dowam etdirýär: "Suwun özen- manto çägine baryp ýetende özendäki kremniý bilen reaksiýa girip dioksid-kremniý emepe getirendigini bildik".
Alymyň pikiriçe bu açyş öñ düşünilişinden has dinamiki özen-manto garyşygyna yşarat edýär. Geologlar bu tapyndylardan ugur alyp, iki gatlagyň arasynda köp mukdarda element also-çalşygynyň bardygy netijesine gelýär.
Arizona ştatynyň uniwersitetinin açyşy hakda çap edilen metbugat bildirişinde: "Bu açyş dünýäniñ içki prosesleri baradaky pikirimizi ösdürdi" diýildi: "Şol sanda öñ bilinýän zatlardan has giñ gurşawly global suw aýlanşygyny ýüze çykardy".
30
79
myrataly_
25.01.2024 14:32
Kamil görinŷän her bir adamyň arkasynda bulaşyklyk bardyr🌕
31
117
myrataly_
24.01.2024 22:18

Beyni sol wagtyn özünde 100 trilyon maglumaty özünde saklap bilyar. Beyni hiç hili agyry duymayar şonuň ucin hassa beynisinden operasiya bolanda hiç hıli agyry duymayar.Ýaňy doglan bäbegiň beynisi ilkinji alty aýyň dowamynda iki esse ulalyar. Çep beyni matematika, logiki dil amallary tarapdan guycli bolsa,sağ beyni saz renk sungat tarapdan guýçlidir.Egerde sen saglakay bolsan çep beyniň,çepbekey bolsan sağ beyiniň gowy işleyâr. Erkek adamlaryň beynisi ayal adamlaryň beynisinden agyrdyr.Adamyň beynisiniň ortaça agramy 1585 grama deňdir

48
209
myrataly_
23.01.2024 10:24
Astronomiki hasaplamalardan we dogry pursata 3 ýyl garaşandan soň, suratçy Leonardo Sens bu ajaýyp suraty aldy.🌕
28
129
myrataly_
21.01.2024 19:11
Fransiŷada
Demir ýol menzillerinde öpüşmegi gadagan edýän kanun henizem bar. Gadagançylygyň sebäbi otly gatnawlarynyň gijä galmagydy. Bu kanun 100 ýyl ozal kabul edilipdi we henizem ýatyrylmady.
26
185
myrataly_
21.01.2024 15:35
"Näme üçin ejeň seni Fairi sabyn bilen ŷuwanok" Amerikadaky milletparazlygyň ýigrenjini açýan Fairi täjirçiligi. 1890-njy ýyllar .
33
165
myrataly_
20.01.2024 17:38
Guşlar ýaly howada uçmagy, balyk ýaly suwuň astynda ýüzmegi öwrenenimizden soň, diňe bir zat ýetmezçilik edýär: adam ýaly ýer ýüzünde yaşamagy öwrenmek
33
151
myrataly_
20.01.2024 09:08
Apple pul üçin iň gowy baha däl, ýöne önümleri status we abraý üçin, şeýle hem Stiw Jobsuň güýçli şahsy markasydyr. “Makdonalds” dünýädäki iň gowy burger öndürmeýär, ýöne çalt we arzan bolmagy bilen tanalýar. “Starbucks” dünýädäki iň gowy kofe öndürenok, ýöne elýeterliligi we gowy atmosferasy üçin söýülýär. Bularyň hemmesi markanyň güýji.
29
100
myrataly_
19.01.2024 19:14
Orta asyrlarda Ýewropada ýaşan adamlar nämüçin ölýänçä tans etdiler?

1518-nji ýylda Strasburgda ýaşayan Frau Troffea atly bir aýal öyünden çykyp, darajyk köçede ýöremäge başlady. Soñra ol saza däl-de, öz aýdýan gaharly aýdymyna ýanap tans etmäge başlady. Adamlar aýalyň nägileligini eşdipdi. Çaltlyk bilen ýaýylan bu telbelik bütin obany gaplap aldy. Belli bir wagtdan soñ 400-e golaýa adam iýmän-içmän tans etmäge durdy. Taryhçylar bu wakany "tans eden çuma" diýip atlandyrdy. 1375-nji ýylda şuña meñzeş ýagdaý Ren sebitinde bolup geçdi. Şular ýaly waka Ýewropanyň dürli ýerlerinde orta asyrlaryň dürli wagtlarynda birnäçe gezek gaýtalandy. Täsin fenomeniñ sebäbi hiç wagtam düşündirilmedi. Orta asyrlarda ýaşan adamlaryň bu wakalary şeýtanyň işidir öýdýärdi.Biziñ döwrümizin taryhçylary we psihologlary tansly çuma wakalarynyň köpçülikleýin psihogenetik keseliñ netijesidigini öñe sürýär. Hünärmenlere pikiriçe bular ýaly ynjalyksyzlyk duýgy we añ bilen baglanyşykly stresin agdyklyk edýän döwürlerinde orta çykýar. Orta asyrlar uruşlardan, keselçiliklerden, gytçylykdan we ölümlerden doludy. Psihologlar bu wakany trawmadan soñky stres bozuklygy (wakadan soñky newroz?) diýip düşündirýär. Tans edijiler özlerini şeýle bir isterik, şeýle bir gaharly alyp barypdyr welin, käbir şäherlerde bezemen geýnen bay adamlaryň üstüne topulmaga başlapdyrlar. Hünärmenlerin öñe sürşi ýaly çuma we umytsyzlyk hakykatdanam isterik tans epidemiýasyna iterdimikä? bolmasa jemgyýeti ýaralaýan başga bir waka bolup geçdimikä? Heniz anygyny bilýän ýok.
26
108