enes_∞
04.09.2024 20:31

Durmuş sapagy…
GURLUŞYKÇY

Ençeme ýyllaryň tejribeli jaý ussalarynyň biri indi ýaşynyň bir çene gelendigi, indi gurluşyk işini bes etjekdigi we asuda durmuşda ýaşamak isleýändigi barada başlygyna duýdurýar. Başlygy ýokary derejeli ussadyň gitýändigine örän gynanýar. Soňunda ol ussa şeýle haýyş bilen ýüz tutýar: “Gidýän bolsaň seni ýatladyp durar ýaly biz üçin bir ýadygärlik, ýagny soňky jaýy mugt gurup ber! Bu hem haýyr iş etdigiň bolar” diýýär.

Jaý ussasy ilki başda razy bolýar, wagtyň geçmegi bilen onuň işe bolan höwesi gün-günden azalýar, islegsiz işläp başlaýar. Derrewjik dynmak maksady bilen, işi ýokary derejede ýerine ýetirmeýär, pul az çykarmak üçin hili pes materiallardan peýdalanýar we jaýyň gurluşygyny tamamlaýar. Soňra tamamlandygy barada başlygyna duýdurýar. Başlygy öýe gelip görýär. “Halypa bu jaý seniň üçindi, bize eden hyzmatyň üçin öz guran jaýyň özüňe sowgat” diýip sagbollaşyp, öýüň açaryny ussa berýär. Ussa geň galýar, utanýar, puşman edýär. Özüniň jaý ussasy bolmagyna garamazdan, şeýle jaýda ýaşamaly bolýar.

Geliň, indi bu mysaly özümizde alyp göreliň! Biz hem öz durmuşymyzda öz jaýymyzy, geljegimizi gurýarys. Meselem: şu wagt men talyp, men sapagymy nähili okasam, nähili özleşdirsem geljekde bilimime görä, meniň haýsy wezipede işlejegim kesgitlener. Ýa-da bolmasa diýeli biz şu gün 1 gektar bugdaý eksek, birnäçe wagt soňra biz ol bugdaýdan hasyl alarys. Durmuşda hem şeýle, biz şu gün näme eksek, ertir şony orjakdygymyzy unutmalyň! Wajyp ýagdaýlarda hemme güýjümizi sarp edip, aýdyň geljek üçin elimizdäki mümkinçiliklerden peýdalanalyň. Biz hem geljekde öz guran jaýymyzda ýaşamaly boljakdygymyzy hiç haçan unutmalyň!

Durmuş sapagy 🥀
20
144
enes_∞
04.09.2024 20:23

Ganaly uzak wagtlap bag gujaklamakda rekord goýdy
Iň uzak wagtlap bag bilen gujaklaşmakda dünýä rekordyny Gananyň ýaşaýjysy Abdul Hakim Awala goýdy, ol bagy 24 sagat 21 minutlap bagryna basyp durdy. Awala Ginnesiň kitabynyň düzgünine görä, arakesme etmäge rugsat berilmedi.

Täze ýeňiji öz ýeňşi bilen Watanynda tebigaty goramaga adamlaryň ünsüni çekmek isländigini gürrüň berdi. Awala indi bag oturtmak barada umumymilli başlangyjy guramak isleýär. Ol öz rekordynyň dowam eden minutlarynyň sanyna laýyklykda, 1461 sany bag oturtmakçy.

Baglary gujaklamak boýunça mundan öňki dünýä rekordy Ugandadan bolan ekolog Feýt Patrisiýa Ariokoda degişlidir. Ol 16 sagatlap bag gujaklady diýip, Ginnesiň rekordlar kitabyna salgylanýan «MIR 24» ýazýar.
11
87
enes_∞
04.09.2024 20:19

Dünýäniň Merkezi banklary iýulda 37 tonna altyn satyn aldylar
«World Gold Council (WGC)» maliýe edarasynyň deslapky bahalandyrmalaryna laýyklykda, dünýäniň Merkezi banklary geçen iýulda öz altyn pul gorlarynyň möçberlerini 37,1 tonna artdyrdylar. Bu barada «Interfax.ru» habar berdi.

Altyny iň köp satyn alanlar Polşa (14,3 tonna), Özbegistan (9,6 t) we Hindistan (5,4 t) boldy. Iordaniýa (4,3 t), Türkiýe (3,8 t), Katar (2,3 t), Çehiýa (1,6 t), Müsür we Malta (her biri 0,1 t) hem altyn pul gorlaryny köpeltdiler. Gazagystan 3,9 we Mongoliýa 0,7 tonna altyn satdylar.

Turkmenportal
10
52
enes_∞
04.09.2024 13:02

Dünýäniň iň gymmat doňdurmasy
Ginnesiň rekordlar kitabynyň awtorlary «Byakuýa» doňdurmasyny dünýäniň iň gymmat doňdurmasy diýip resmi taýdan ykrar etdiler. Ýapon öndürijisi «Cellato» tarapyndan önďürilen bu desert dünýäde iň gymmat doňdurma bolup, onuň 6,400 dollar, agramy bolsa 130 grama deňdir. Öndürijiniň aýtmagyna görä, bu desertiň ýeňiljek süýjüligi, çylşyrymly tagamy we ajaýyp tekiz gurluşy bar.

Ginnesiň rekordlar kitabyna görä, «Byakuýa» diýlip atlandyrylýan doňdurylan desert — ýapon dilinde «ak gije» – häzirki wagtda hyzmat üçin 880 000 ýen (6,380 dollar) alýar we resmi taýdan dünýäde iň gymmat doňdurma bolýar.

Ýaponiýanyň doňdurma markasy «Cellato» ak gijäni web sahypasynda «gelato» diýip atlandyrýar we bu at italýanlaryň gelip çykyşyna yşarat.

Geçen hepde Ginnesiň rekordlar web sahypasynda çap edilen makalada diňe Italiýanyň iň gowy ak trufflesi hasaplanýan Alba şäherinden alnan bu maddanyň diňe bir kilogram üçin iki million ýen (14,500 dollar) gazanyp biljekdigi aýdylýar.

Kompaniýanyň wekili Ginnesiň rekordlar kitabyna beren interwýusynda: «Tagamy dogry saýlap almak üçin köp synaglar we ýalňyşlyklar bilen ösmek üçin 1,5 ýyldan gowrak wagt gerek boldy» diýip aýtdy.

«TürkmenGazet».
15
136
enes_∞
04.09.2024 12:57

Göwje — uzak ömrüň miwesi
Göwje miwesi adam saglygy üçin örän peýdaly miweleriň biridir. Bu miwäniň dermanlyk ähmiýetini ilkinji gezek hytaýly himik, alym we lukman Tao Hong Jin anyklady.

Gadymy hytaý rowaýatynda Tang neberesiniň höküm süren döwründe ybadathana baran adamlar saglyk ýagdaýynyň gowudygyny şol ýer bilen baglanyşyklydygyny aýtýarlar. Sebäbi ybadathananyň golaýynda göwje agajy bolup, şol agajyň düýbünde guýy bolupdyr we ybadathana barýan adamlar guýudan suw içýän ekenler. Göwje şol guýunyň içine düşýän eken.

Göwje miwesi kada boýunça iýilende adam ömrüni uzaltýar. Şonuň üçin gadymy hytaýlylar göwje miwesini başgaça “uzak ömrüň miwesi” diýip atlandyrypdyrlar. Göwje agajynyň çig miweleri zäherlidir. Ol çigligine iýilende, derä uly zyýan ýetirip bilýär. Şonuň üçin göwje miwesi diňe guradylan görnüşinde iýip bolýar. Bu miwe örän seýrek duş gelýär. Şonuň üçin hem bahasy gymmatdyr.

Bu miwe özünde 50-ä golaý witaminleri saklaýar. Göwje miwesi horlandyryjy häsiýete eýedir. Göwje miwesini her gün 20-40 gram iýmeklik maslahat berilýär.

Turkmengazet
13
46
enes_∞
04.09.2024 12:54

Agronom garynjalar kömelek ösdürýär🍄🐜
Diňe bir adamlarmy ekin ekip, hasyl aljak? Elbetde ýok, Ýer ýüzünde ýaşaýan her bir janly-jandar öz ýaşaýyşyny dowam etmek, özünden soň nesil galdyrmak isleýär, ýaşaýyş ugrunda göreşýär.

Ýer ýüzünde garynjalaryň millionlarça görnüşleri duş gelýär. Her bir garynjanyň özüne mahsus häsiýeti bar. Ýagny Günorta Amerikanyň garynjalarynyň köpçüligi dinozawrlaryň ölüminden soňky döwürlerden bäri iýmit hökmünde kömelekleriň köp görnüşlerini ösdürip gelýärler. Oňa mysal edip, Attini garynjalaryny alsak bolýar.

Attini garynjalary – Myrmicinae urugynyň Myrmicinae aşaky klasyna degişli obligat kömelek ösdüriji garynjalardyr. Olar Günorta we Merkezi Amerikada köpçülikleýin duş gelýärler. Bu garynjalaryň 20 urugy we 200-den gowrak görnüşleri belli edildi. Olar kömelekler bilen simbioz baglanyşygyny saklaýar, ýagny garynjalar olary idedýärler, zyýanly mör- möjeklerden goraýarlar, kömelekler bolsa garynjalary iýmit bilen üpjün edýär. Attini garynjalary özüniň zähmet söýerlegi bilen tapawutlanýar. Hinlerinde ýörite ýyladyşhanalary bolup, olar 100-den gowrak Şampinion, Agariсaсeae görnüşe degişli bolan kömelek görnüşlerini ösdürip ýetişdirýärler. Attini garynjalary öz arasynda iki, ýagny ýokarky we aşaky kömelek ýetişdiriji klaslara bölünýärler. Aşaky klas ýaprak kesiji, kömelekleri goraýjy, ýokarky klasy bolsa kömelekleri iýmitlendiriji wezipesini ýerine ýetirýär. Käbir ýagdaýlarda ýokarky klasa degişli görnüşleriň hem kömelek ösdürýän görnüşlerine duş gelmek bolýar. Iki topar biri-birinden düýpli tapawutlanýar. Ýagny aşaky klasyň garynjalary Leuсoсoprineae urugyna degişli, tagamy we boýy pes bolan kömelekleri ösdürýärler we onuň substraty üçiň ölen we guran otlary daşaýarlar, ýokary klasa degişli garynjalar tagamy boýunça süýji we belent boýly kömelekleri ösdürip ýetişdirmek üçin substrat hökmünde täze gögeren otlary ýapaklary ýygnaýarlar. Bu görnüşler kömelekleri ýörite hinlerinde , käbir ýagdaýlarda bolsa meýdan şertlerinde ösdürýärler. Iň uly kömeleginiň boýy 1-2 sm-e ýetýär. Kömelekler bilen ýörite olaryň liçinkalary we ýaş osoblary iýmitlenýär.

Attini garynjalarynyň kömelek ösdürýän agromeýdançasy 4 bölege bölünýär. Merjen-kömelekli, droz, generalizirlenen we ýöriteleşdirlen meýdanlar. Merjen-kömelekli meýdanda garynjalaryň 80-den gowrak görnüşi Apterostigma urugyna degişli kömelekleri ösdürýärler we olara gözegçilik edýärler. Garynjalaryñ bu ýagdaýy nesilden-nesle geçýän hadysadyr.

Aňy we düşünjesi bolmadyk garynjalaryň gujur–gaýraty köpçüligi gyzyklandyrýar. Geliň, garynjalar ýaly başarjañ bolalyñ!

Adam we tebigat 🍄🐜
10
33
enes_∞
04.09.2024 08:15

Nädip säher bilen şähdaçyk oýanmaly?
Säher — täze günüň başlangyjy, ony keýpi sapa oýanmak bilen garşy almagyň özüne ýetik kadaly taýýarlygy bardyr. Şonuň üçinem, biziň täze güni nähili garşy alýandygymyz täze günüň bütin dowamyny kesgitleýär.

Daň-säher gowy halda oýanmaga nähili usullar ýardam berip bilýärkä?

Muňa iragşamdan taýýarlyk görmek. Ýeterlik ukyňyzy alsaňyz, şähdaçyk oýanmagam ýeňil bolar. Amerikan Milli Uky Gaznasy tarapyndan geçirilen barlaglaryň netijesi adamyň özüni gowy duýmagy üçin 7 sagatdan 9 sagada çenli ukusyny almalydygyny görkezdi. Mundan başga-da, iň netijeli ukynyň gije sagat 22:00-dan 02:00-a çenli aralykda bolup geçýändigi ylmy taýdan subut edildi.

Ýatmazdan ozal, suwa düşüň ýa-da duş kabul ediň, ähli meseleleriňizi ahyrlanýan günde goýmaga synanyşyň. Günüň dowamynda bolup geçen ýakymly we gyzykly zatlary aňyňyzda aýlaň. Oňat şemalladylan otagda ýatyň.

Budilnikde ruhuňyzy göterýan aýdymy belläp goýmak hem oýanan mahalyňyz keýpiňize oňyn täsir eder, pozitiw duýgularyňyzy oýarar.

Dürli geçirilen barlaglaryň görkezişi ýaly, adam saglygy üçin ilkinji gezekde oýanmak peýdalydyr. Her 10 minutdan duýduryş berýän budilnigi meýilleşdirýän bolsaňyz iň soňunda oýanan mahalyňyz gaharlanmagyňyz we aljyraňňy hala düşmegiňiz ahmaldyr.

Şu sebäplere görä, ertirlik edinmegi unutmajak boluň:

daş keşbiňize seredýän bolsaňyz, özüňizi ýakymly bir zat bilen bejerip bilersiňiz;
ertirlik üçin iýilýän nahar beden tarapyndan günortanlyk we agşamlyk naharyndan has gowy siňýär;
Tagamly we dogry taýýarlanylan ertirlik nahary diňe bir günüň dowamynda bedene energiýa bermek bilen çäklenmän, adamyň psihologiki we emosional ýagdaýyna hem oňyn täsir edýär.
Kofemi ýa-da çaý?

Täze gözlegler oýananymyzdan soň bir sagadyň dowamynda bedenimiziň “stres gormony” bolan kortizol öndürýändigini görkezýär. Bu gormon bedeni işlemek üçin zerur energiýa bilen üpjün edýär.

Emma welin kofedäki kofein kortizolyň önümçiligini bökdeýär. Netijede, bedenimiz dikelmek üçin has köp wagt sarp edýär hem-de özümizi has uzak wagtlap oňaýsyz duýýarys. Ilkinji bulgur kofeni irden sagat 10-dan soň içmek gowy bolar.

Ertirlik nahary mahalynda çaý içmek maslahat berilýär.

Säherki ýörelgelere başlaýarys. Bu — sowuk duş kabul etmek, audiokitap diňlemek, ýönekeý maşklar, dem alyş maşklary, ýoga we ş.m bolup biler.

Ýakynlaryňyza hökmany wagt aýryň. Bilelikde naharlanmak, gujaklaşmak we işe gitmegiň öň ýanynda ýakynlaryňyzy garsa gujaklap sagbollaşmak täze günüňizi iň ajaýyp pursatlara beslär.

Her günüňiz üçin şat boluň, öz keýpiçaglygyňyzy özüňiz dörediň.

Peýdalanylan çeşmeler: www.marieclaire.ru; mir24.tv; the-challenger.ru

Şeýle-de okaň:

Diňe bir diňlemegi däl-de, düşünmegi nädip öwrenmeli
Tehnologik ösüşler nirelere getirdi: Çagalaryň smartfona bolan islegini nädip ýeňmeli
Erkek kişiden görelde alarlyk 7 häsiýet

Turkmenportal
13
50
enes_∞
03.09.2024 17:39

Söweşijilerimiz sözler bolsa-da, diňlemek galamyzdyr
«Men ýene biraz pikirlenip göreýin soňra size jaň ederin» diýip, telefony goýupdy. Ýogsa, bu eýýäm 3-nji gezek gürleşişimizdi. Ýaltanman şol bir soraglara täzeden jogap hem beripdim. Jogaplarym onuň pikirindäkiler bilen gabat gelmändirmi ýa-da gürleşen wagtymyz kellesinde başga-da soraglar ýüze çykypdymy nämemi, bu mesele ýene-de çözülmän galypdy. Aslynda bu mesele ýönekeýjedi. Gürleýärkäm meni diňlemändi.

«Diňle» – özi şübhesiz ählimiziň kiçiligimizden bäri iň köp eşidýän sözlerimizden biri bolsa gerek. Käwagt oturyp «Biri-birimizi hakykatdanam hakyny berip diňleýärismi?» diýip pikirlenip görmegimiz gerek. Häzirki wagtda düşünişmezligimiziň arkasynda birek-biregi diňläp başarmaýanlygymyz ýatyr.

Doktor Lyman K.Steile-niň pikirine görä, diňlemek – bu informasiýany eşitmek, soňra kellede teswirlemek we jogap bermek ýaly ädimlerden ybaratdyr. Biz bolsa soňky ädimi birinji ýerine ýetirip, doly diňlemän derrew jogap bermek isleýäris. Netijede bolsa düýbi ýalňyş tutulan binanyň ilkinji howp-hatarda ýykylyşy ýaly, gepleşigimiz hem düşünişmezlik bilen tamamlanýar.

Öz pikirimizi beýan edýärkäk näçe köp söz sözlesek garşymyzdaka şonça-da täsir ederis öýdüp pikir edýäris. Emma diňleýji özümiz bolanymyzda uzyn sözlemlerden çalt ýadap, sözüni bölüp gürlemekçi bolýarys.

Diňlemek prossesinde ýadymyzdan çykarýan bir zadymyz bar: söweşijilerimiz sözler bolsa-da, diňlemek galamyzdyr. Şonuň üçin akylly serkerde mysaly galamyzy güýçlendirmek esasy maksadymyz bolmalydyr.

✍️Söweşijilerimiz sözler bolsa-da, diňlemek galamyzdyr📝....
18
137
enes_∞
03.09.2024 16:40

Neýroulgam «Öli janlar» romanynyň ikinji jildini dikelder
Ýazyjy Nikolaý Gogolyň meşhur «Öli janlar» romanynyň ikinji jildini neýroulgam ýazar. Taslama ýazyjynyň mirasy boýunça hünärmenler hem gatnaşar diýip, TASS habar berdi.

Neýroulgam bilen taryhçylaryň, edebiýatçylardyr we Gogolyň terjimehalyny ýazyjylaryň okuw sapaklary geçirildi. Hünärmenler munuň romanyň ikinji bölüminiň ýordumyny we gahrymanlaryny döretmäge kömek etjekdiklerini belleýärler.

Emeli aňy şeýle-de ýazyjynyň beýleki eserleri, onuň alşan hatlarydyr ikinji jilde eden garalamalary bilen tanyşdyrdylar. Emeli aň indi ýazyjynyň awtorlyk stilini hasaba almak we biziň döwrümize gelip ýeten taslamalarynyň esasynda ady agzalan kitabynyň nusgasyny ýazar.

«Öli janlar» romany 1842-nji ýylda neşir edildi. Ikinji bölümiň üstündäki işler 10 ýyla golaý dowam etdi, emma 1852-nji ýylda Gogol ony oda ýakdy.

Turkmenportal
14
58
enes_∞
03.09.2024 16:26

Alymlar sanjym edilensoň 5 günden ýitip gidýän kardiostimulýator döretdiler
Şwesiýaly alymlar sanjym edilensoň bäş günden ýitip gidýän, nanobölejiklere esaslanýan wagtlaýyn kardiostimulýator döretdiler. Nature Communications žurnalynda çap edilen barlagda adatdan daşary ýagdaýlarda ýürek aritmiýasyny düzetmek üçin niýetlenen nanobölejikli geliň ulanylyşy beýan edilýär.

Lund uniwersitetiniň topary adaty kardiostimulýatorlara alternatiwa teklip etdi. Olaryň enjamy ultra inçe iňňeli şprisden goýberilýär we düzüminde ýüregiň dokumasyna galtaşanda elektrik geçiriji gidrogel emele getirýän nanobölejikler bar. Bu gel ýüregiň elektrik signallaryny kadalaşdyrýar, bäş güne çenli aritmiýanyň öňüni alýar, soňra bolsa hiç hili yz galdyrmazdan eräp, ýitip gidýär.
Enjam zebra we towuk düwünçeklerinde üstünlikli synag edildi. Gel zäherlenme döretmedi we ýüregiň kadaly urşuna täsir etmedi.
Barlagçylar has iri haýwanlarda synag geçirmegi meýilleşdirýärler. Şeýle hem, olar bu wagtlaýyn kardiostimulýatory dolandyrmak üçin ykjam programma döretmek isleýärler.

tmkars
12
45