asking
18.05.2024 11:17
🔮Pandalar çekinjeň haywanlardyr.olar adamlaryň ýaşaýan yerine golyaý yerlerden gaça durýarlar.
🔮Bütin dünýä yüzundaki deñizlerde ýaşayan jandarlaryň görnüşleri 250 müňden gowrakdyr.
🔮Syrtlanlaryň iymit siňdiriş agzalary ýyrtyjy haýwanlaryň arasynda iň kamilidir.
🔮Allahöwren Gün şohlesiniň astynda uzak wagtlap yatyp bilmeýar.şonuň ucin hem ol,beyleki ýylanlara görä, Güne az çoyunýar.
🔮Syçan büresi örän çalasyn hereket etmäge ukyplydyr. Ol hiç durmazdan 3 günlap,sagatda 600 gezek böküp bilýar.
🔮Belkalar owukda we Gün şohlesinden goranmak ucin guyruklaryny sayawan hokmunde ulanýarlar.
🔮Dünýadaki in uly hem agyr guş duyeguşdur.olaryň boýy 2,5 metr bolan awtobusuň beyikligi bilen deňdir.
🔮Dünyadaki in uly jandar gök kitdir.Bu läheňlerin uzynlygy 30 metre cenli bolyar.Gök kitlerin üstünde sekiz sany düyani hatarlap goýsaň bolýar.Olaryň agramy 150 tonna cenli bolup,150 sany kıçı maşynyň agramyna deňdir.
🔮Demirgazyk afrikada, Ýakyn gundogarda,Merkezi aziyada eşekler hazirki wagtda hem ulanylýar.Bu jandarlar orän yssy howada hem cydamlylygy bilen tapawutlanýar.
🔮Dünýadaki in uly balyk läheň akuldyr.
olaryň boýy 15 metr, agramy 30-40 tonnadyr.
🔮Dünýadaki in uzyn ýylan torly pitondyr (Zähersiz, tropiki uly ýylan).Torly pitonlaryň uzynlygy 10 metre cenli ýagny, alty welosipedi (tigri) hatarlap goýanynda barabardyr.
🔮Dünýade diňe suwda ýuzýän balyklar bolman eysem uçýan balyklar hem bardyr. Uçyan balyklar ýüzgücleriniň kömegi bilen sagatda 50 km yuzende uçup bilýarler.Uçýan balyklar adatça duşmanyndan (akuladan) gacanda 100 metr aralygy geçip bilýärler.olary gomlar ya-da şemal ucurup gäminin üstüne taşlaysa, uçup gaýtadan suwa düşup bilmeýarler.
🔮Dünýadäki boýy in beyik jandar žyrafadyr.Žyrafalaryň boýy 5,5 metre cenli ýetýar.
🔮Gurbaga yer yranma hadysasyny birnäce gün oňunden duyýar.
🔮Pandalaryň esasy iymiti bambuk agajydyr.
🔮Hindi pilleri öýdeçidir,Afrika pilleri öýdeći däldir.
🔮Gara mamba dünýade calt süýnýan ýylanlaryn biri hasaplanýar.Ol sagatda 12 kilometr tizlik alyp bilýärler.Ýöne muňa garamazdan ol bu tizligi öran az wagtlyk saklaýarlar.
🔮Awstraliýada ýaşaýan koala diýilýan jandarlaryň esasy iymitewkalipt agajynyň ýapraklarydyr.Bu yapraklarda ysyjuda güycli bolan ýaglar bilen bilelikde birnace haýwanalryn iyip bilmejek zäherli maddalary bar.Şol maddalar koalalardan başga jandarlar ücin zyýanlydyr.Koalanyň bedeni zäherli maddalryn zäherini aýyryp, güýjini gacyrmaga ukyplydyr.
🔮Bekre balyklaryň maşgalasyna degişli bolan balyklaryň aglaba görnuşi bulanyk we çalt akýan suwlarda ýaşaýarlar.
🔮Žirafa burun deşigini acyp-ýapyp bilýan jandardyr.
🔮Garagum çölünde duş gelýan süyrenjilerin iň ulusy zemzendir
Uzunlygy 1,5 metre yetýan bu haýwany çöl krokodili diyip hem atlandyrylýar.
🔮Kalibri diyilýan guşuň cüňkünden guýrugynyň ujuna cenli uzynlygy bary yogy 57 millimetrdir.Watany Kuba bolan bu guşuň yokary tizlik bilen ganatlaryny kakýandygyny, howada hereketsiz durup bilýandigi, çykarýan sesinin sineğin wyzzyldysyna meňzeýandigi ücin oňa siňek guşy hem diýilýar.
🔮Kengru bir gezek bökende 12 metre cenli aralygy geçip bilýar.
🔮Hamelýon diýilýan jandaryň dili bedeninden iki esse uzyndyr.
🔮Sugunuň süydi goyudur. Onuň 12-14 göterimi ýagdyr.9 göterim töweregi belokdyr, 5,4 göterimi gantdyr.Sugunuň süydi bir hepdeläp saklananda-da turşamaýar.
www.atavatan-turkmenistan.com
19
197
asking
16.05.2024 20:10
1.Portugaliyada ýagyş sebapli işden galyarlar.
2.Para şäherinde adamlar yagşa göra,sagadyň wagtyny sazlayarlar, sebäbi ol yerde yagyş günde şol bir wagtda yagyar.
3."Darts"oyuny yagyş sebapli peyda bolupdyr.Bir wagtlar peykamcylar oyun wagty ýagşyň aşagynda galýarlar,İne şondan soň peykamcylar garbanyşhana
girip kıçı nayzalary diwarda asylyp duran nyşana gönukdirip,atyp başlapdyrlar.
4.hakykatda ýagşyn ysy yok.Yagşyn yakymly ysy diyip bilyanimiz ,aslynda aktino we sianobakteriyalary döredyar.Yağsa ys beryan madda geosim diyp atlandyrylyar.
5.Uganda halkyny yyldyrym bilen gorkuzyp bolmayar.Sebabi olarda ýylda 250 gezek ýyldyrym cakyp,yagyş yagyar.
6.Radioda howa maglumatynyň aýdylmagyna hem ýagyş sebap bolupdyr.Amerika radiostansiyasynyň yolbaşcysy ýagşyn aşagynda galandan soňra,yagyş hakynda bir gije gundizin dowamynda birnace gezek howa maglumatynyň aýdylmagyny yola goyupdyr.
7.Bostwanada adamlar biri-biri bilen "pula" diyip salamlaşyarlar,onuň manysy "ýagyş" diymekdir.Mundan basga-da bu döwletin pul birliği hem "yagyş" diyip atlandyrylyar.
8.Kubada yagyş diňe öýlan wagtynda,
Tailandda bolsa diňe gije ýagýar.
9.Eğer-de adamzat çölde bolsa, Ýagşyn aşagynda gury galmagy mumkin.
Aslynda çölde ýagyş yagyar,emma siz ony duymayarsyñyz.Cünki yssy howadan ýagyş buga öwrulip yere cenli yetip gelmeyar.
10.Çerapundja (Hindistan) dünyadaki iň ýagyşly şaherdir.Ýylda 26460 mm ýagyş yagyar.
11.Adaty ýagşyn turşulygy —pH 5,6.Eğer turşulyk derejesi peselse, kislotaly ýagyş diyilyar.pH 5,5 yagyş derejesinde bakteriýalar ölýar, 4,5 derejede bolsa mör-möjekler we balyklar ölýär.
12.Agaýo ştatynyň Uýansberg şäherinde 100 ýyldan bäri, her ýylyň 29-njy iyulynda ýagyş yagýar.
13.Ýylda yere 519000 km³ ýagyş ýagyar.(Her 1km³ bu 1 milliard tonna suwa deň)
14.Takmynan 100 milliondan bir adamda yağsa garşy allergiya bolýar.Ýagşyn her bir damjasy bedene düşende, adam bedeni gyzaryar we çişyar.Eger-de beyle adamlar ýagşyn aşagynda galsalar gürrüňsiz ölýarler.
15.Dünýanin in kop ýagyş ýagýan nokatlarynda gyşda suw ýetmezciligi bolýar eken.Ýagyş yagýan pasyllardan soňra gurakcylyk gelýän eken,hat-da ilat suwy başga şäherlerden satyn alýan eken.
26
224
asking
14.05.2024 23:00
Her bur zenan ömründe iň bolmanda birje gezek erkek kisileriň durmuşy yeňil diyen pikire gulluk eden bolsa gerek.Bu bir tarapdan dogry diyseňem bolyar.Eysem erkek kişilerde-de aýallaryň nusga alaymaly hasiyetleri we endikleri az däl.
1.Öz-özuni kamillesdirmek
Zenanlar dasky kesp gozelligine eyermegiň yzynda ylgap,özlerini az kösemeyarler. Ayagym o diyen uzyn dal,saclarym has ince, gözlerim isleýsim yaly ululykda dal diyen yaly nagilelikler we hemise agramyň barada oylanyp gezmek –köp ayal-gyzlara, hatda has gelşikli gyzlarada mahsus bolan mowzuk.Bu wagtda erkekler name işleyarkä? Olaryň hemme zatdan göwnibir, ozlerine-de mynasyp derejede göwni yetýar. Kemciligi bolsy yaly kabul etmegi hemde ozuňe,şeylede gelşikliligiňe bolan ynamda yasamagy owrenmeli.
2.Köp pikirlenmek –zyýanly
Zenan maşgala nahili pikirlenyar? Eğer haysydyr bir mesele yüze cyksa,zenan şolbada aňynda bu meseleden gelip cykjak netijeleri toplayar, olary yzygiderli oylayar we zynjyrlayayn tasiri emele getirýär.Mysal ucin ýanyoldaşy haysydyr bir zady getirjek diyip söz beren suyjuligini yadyndan cykarsa,ony yadyndan cykardy dälde,bilýardi, emma yadyna düsurjek bolmady diyip oylayar.
Şu logika bilenem aýalyň kellesine geljek zat : şol yadyna düsmedik bolsa,onda hokman basga biri (basnerwyňa barada pikir edendir,men oňa geregem däldirn.İne, durna üstüne urna diylisi yaly ,su yagdaya erkehiň ozlaky eden guman etdiriji hereketleride zenana "komege" yetisyar.
Basgalar hakda pikir etmezligi owrenmeli.
3.No drama ya-da kösesmeli,diňe koşeşmeli
Eğer erkek haysydyr bir şowsuzluga uçrasa, onda ol ayal masgaladan taoawutlylykda ahli bolan zatlaryň sebabini özünden görmek bilen,munuň ucin ozuni gynap durmayar.Erkek kişi aglaba yagdayda durli bolan zat ucin tiz kösesip bilyar, yagdaýy bolşy yaly kabul edip bilyar.Bu bolsa aýal bilen baglylykda yüze cyksa yagdaýynda zenanyn gaharyny getiryar.Erkek kisiniň bu babatdaky yörelgesi hic bir zat ucin nerwyňa tasir etmek gerek dalde,dine basaryp biljek zatlaryň aladasyny etmek yada basga meseleler barada oyalanmak.Öz basaryan zatlarymyza kayyl bolmagy,munuň ucin uytgemezligi we durli hili oyunlary oylap tapmazlygy owrenmeli.
4.Öz yerini bilmek
Eğer zenan has ynamly bolsa we oz isleyan zadynyn bolmagyny talap edip,onun ucin yerliksiz göreşmage,hatda dawalasmaga-da taýýar hereketleri görkezse, adamlar ony oz yerini bilmeyan şerci hokmunde kabul ederler.Emma has beter, gereğinden artyk derejede hereket etman, dine özune mohüm bolan zat bilen çaklenmek yeterlikdir.
5.Göni manyda düsunişmek
Eğer erkek kişi namedir bir zatlary aytmak isleyan bolsa,ol ony goni manysynda had düşnikli görnusinde beyan edyar.Olar has inçe kakdyrmalary, manyly garaýyşlary, sessiz sözleşmeleri we zenanlaryň pikirice dogry bolan ince duygular bilen bir zady duydurmaga düşunmeyarler.
6.Bagtyň gozleginde:özune yeterlik derejede düşünmek we özüne ynamyň bolmagy.
Psihaloglaryň kopusi ayallar ucin bagtyň formulasy –cyndan soyyan yanýoldasynyn we cagalarynyň bolmagy diyip hasap edyarler.Erkekler bolsa tersine –das towerege bagly bolmazdan özlerini bagtly duymak isleyarler.Olar ucin masgaladan basga-da iş (zahmet yoly) guymenjeler,okuw we özüne kamillesdirmage yardam edyan beyleki zatlar bar.Özumizi soymegi,munuň ucin wagt ayyrmagy we kimdir birinin bizi bagtly etmegine garasmazlygy owrenmeli.Bizin icimizdaki sazlaşykly duygular we bagtymyz yakynlarymyzy hem bagtly edyar.
14
105
asking
12.05.2024 15:01
📍Ak mermerli Aşgabat.2013-nji yylyň 25-nji mayynda paytagtymyz Aşgabat dünyade in yokary derejede ak mermere örtülen binalaryň jemlenen şaheri hökmunde Ginnesiň rekordlar kitabynda bellige alyndy.Munuň ozi Aşgabadyň dünyaniň owadan şaherleriniň hatarynda oz ornuny pugtalandyryandygynyň aýdyň subutnamasydyr.
📍Olimpiya stadionyndaky atyň şekili
2017-nji yylda Aşgabat şaherinin Olimpiya stadionyndaky atyň şekili Ginnesin rekordlar kitabyna girizildi.Bu degisli şhadatnama bilen tassyklanyldy we ol dünyade Olimpiya stadionyny bezeyan atyň iň uly binagarcilik sekilidir.
Ginnesin rekordlar kitabyna girizilmezden ozal geçirilen olceglere göra,atyň monumental şeklinin beyikligi 40.06 metr, uzynlygy -37,69 metr we ini -49,24 metr.
📍2012-nji yylyň 28-nji sentyabrynda gözel paytagtymyz Aşgabatda yene-de bir ajayyp desga –"Bagt kosgi" ady agzalan kitabyň sahypalaryny bezedi. Dört tarapyndan Oğuzhanyň sekizbucly yyldyzyny yatladyan gurluşlar bilen aylanan, Yer görnusindaki togalagyn diametri 32metr bolup, onuñ dasky örtgusi ucin iň yokary derejede yagtyny serpikdiryan yörite yylmanak metal plastinalar ulanyldy.8 sany esasy girelgeden, yerzemini bilen 10 gatdan ybarat bolan binada 500 orunlyk iki sany toy zaly we 1000 orunluk toy zaly,durli maksatlar ucin niyetlenen dukanlar we işgarler ucin otaglar bar.
📍Olimpiya şaherjiginiň suw sport toplumy
2017-nji yylda Aşgabatdaky Olimpiya şaherjiginiň suw sport toplumy Ginnesin rekordlar kitabyna girizildi.Bu degisli shadatnama bilen tassyklanyldy we ol dünyade iň uly yapyk görnusli suwda yüzmek basseynidir.
Suw sport toplumy 5 müñ tomaşacy ucin niyetlenendir.Onuň çaginde yaryslary geçirmek we türgenleri tayyarlamak ucin niyetlenen dürli ululykdaky 4 sany basseyin bar.Geçirilen olceglere göra, toplumda basseynleriň umumy meydany 4 müň 976,65 bolup duryar.
📍"Älem" medeni-dync alyş merkezi
Arcabil şayolunyň ugrundaky "Älem" medeni-dynç alys merkezi Aşgabatlylaryn we paytagtyň myhmanlarynyn howes bilen dync alyp,göwun acyan kunjeklerinin biridir.Dasy Oguzhanyn altyn ýyldyzy we bäş sany göl bilen gurşalan türkmen zergarcilik sungatynyn gadymy nusgalarynyn biri bolan gulyakanyň görnuşi uzaklardan ünsuni özüne cekyar.Beyikligi 95 metre yetyan bu äpet bina basgancakly piramida çalymdaş bolup,onun ustundaki syn ediş çarhynyň diametri 57 metrden ybaratdyr.Alty orunlyk oyjagazlarynyn 24-sini özünde jemleyan äpet synlaýys aylawly bu merkezin esasy binagarlik suňňuni emele getiryar.Tasin görnüsli bu bina dünyade iñ uly aylanyan synlaýyş aýlawy hokmunde hasaba alnyp, 2012-nji ýylyň 18-nji maýynda Ginnesiň rekordlar kitabyna girizilmegi barha gözel kesbe girýan paytagtymyzyñ gutlusyk-binagarcilik işlerinin dünýa nusgalyk häsiyete eyedigini görkezdi.
tdbgi.edu.tm
26
61
asking
10.05.2024 21:44
2024-nji ýylyñ 9-njy mayynda Türkmenistanyn Goranmak ministirliginin Merkezi serkerdeler öyunde hormatly Belent Serkerdebasymyzyn "Änew münýylyklardan gözbaş alyan medeniyet" atly taze kitabynyn tanysdyrylyş dabarasy ge çirildi.Oňa yurdumuyzyň harby we hukuk gorayjy edaralarynyn yolbascy duzumi,serkerdeler, cagysys boyunca harby gullukcylar, harby talyplar hemde harby okuwcylar gatnasdylar.
Dabarada edilen cykyşlarda "Pahim payhas ummany Magtymguly Pyragy" yylynda halkymyzyň milli gatnasyklarymyza, dap-dessurlarymyza,söhratly taryhymyza hormat-sarpasynyň täze dereja goterilyandigini,yurdumyzda taryhy gymmatlyklarymyzyn şanyny äleme yaymak,olary ayawly saklap,geljekki nesillere miras galdyrmak babatda tutumly işlerin durmusa gecirilyandigi ,bu dowletlmi baslangyclarda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyn doredijilik zehinin ajayyp miwesi bolan "Änew müñyylyklardan gozbaş alýan medeniyet" atly taze kitabynyn ulu ahmiyete eye boljakdygy buysanc bilen bellenildi.
Dünyanın ekerancylyk medeniyetinin mekany bolan Änew şaherinin gadymylygyndan,beyikliginden,hazirki wagtda yurdumyzda taryhy-medeni yadygarliklerimizi ayawly saklamak babatda durmusa gecirilyan iri mocberli işlerden söz acyan taze kitap bütin halkymyz bilen bir hatarda yurdumuzyn harby we hukuk gorayjy edaralarynyn aydym-saz toparlarynyn aydymcy-sazandalarynyn yerine yetiren watanymyzy, asuda, parahat durmusymyzy wasp edyan cykyslary tanysdyrylys dabarasynda gatnasyjylara ruhy lezzet paylady.
www.milligosun.gov.tm
16
51
asking
06.05.2024 21:46
Dubay dunyade in uly emeli tokayy osdurip yetisdirer:
kenar yakasynyn 72 km ugrunda 100 million agac oturdylar
Dubayda kenar yakasynyn ugry bilen 72 kilometre uzap gidyan dunyade in uly emeli tokay peyda bolar.
Dubai Mangroves diyilip atlandyrylyan bu taslama 100 million mang agajynyn ekilmegini goz onunde tutmak bilen, deniz otlaryny we merjen gayalaryny gowulandyryar. 10 000 is ornuny döreder, we sebitde ekosyyahatcylygyn ösmegine yardam eder diylip garasylyar.
Kòmurtursy gazyny sindirmage ukuplydygy bilen at alan mangr jennelligi howanyñ uytgemegine garsy goresde mohum rol oynap, yylda 1,23 million tonna CO2 ozune sindirer, bu 260 000 sanly benzinli awtoulagyn zyyanly zynyndysyna dendir.
Tokayyn yagdayyna gozegcilik etmek ucin Al tehnologiyalary, emeli hemralar we dronlar ulanylyar. Taslamanyn caginde eko-yodalary, welosiped we ylgaw yollaryny, kenar dync alys zolagyny, seyilgahleri we birnace ekomerkezi doretmek meyillesdirilyar.
Taslama Urb kompaniyasy tarapyndan islenip duzulyar, onun durmusa gecirilip baslanmaly wagty entak habar berilmedi.
Internet maglumatlaryndan alnan
Tayyarlan:Ayjan Dowletova
21
56
