Shatlyk95
19.12.2019 06:35
Ýagşylygy – pis bilmez, –
Är ýanynda bellidir.
Görer gözüň gymmaty
Kör ýanynda bellýadir.
Däli köňül daýanjy,
Ýokdur dünýä ynanjy,
Sag gulagyň guwanjy
Ker ýanynda bellidir.
Eger pir sen, eger ýaş,
Kylma syryň halka paş,
Syr saklaýan mähek daş
Zer ýanynda bellidir.
Bu dünýäniň myrady, –
At, zagyfdyr, zürýady.
Arwananyň kuwwaty
Ner ýanynda bellidir.
Bolsa gamdan halasym,
Ýaza dönse gyş paslym,
Magtymguly, yhlasym
Ýar ýanynda bellidir.
13
486
Shatlyk95
18.12.2019 08:06
Gazaply kazy deý, mydam başymda
Sagat çot kakyp dur şyk-şyk-şyk.
Düýnüň özem garaşýardym ýaşlyga,
Bu gün bolsa, geçip barýar şo ýaşlyk.
Bir zada düşünýän:
şowhunly günler
Al atymy çapyp ýören haladym,
Öňümden çykana gül ýaşlygymy
Hormat edip, sowgat kimin paýladym.
Jomartlygym üçin «sagbolsunlara»
Ýüzüm göge tutup göçer ýörerdim.
Ýaşlygymy gerekmejek dostlara
Hem boş söhbetlere seçer ýörerdim.
Öwgülerden humar bolup, gijeler
«Alyň!» diýip, kişiň gapysyn kakdym.
Ýaşlygmy gül edip, jomartlyk bile,
Söýmeýän gyzlarmyň döşüne dakdym.
Men ony boş gijelere paýladym.
Men ony
Boş gürrüňlere paýladym.
Ine, bu gün uly döwletden galan
Köpüklermi ahmyr bilen sanadym.
Neçün beýle bolýar? Ilki ýalňyşyp,
Soňra ökünç bile egilip ýörüs!
Jaýymyzy çilim çekip, tüsseläp,
Soňra tüssämize bogulyp ýörüs!
Ah, bu gün säherem şeýle bir çytyk,
Bolaýmagy mümkin tüýs ýagyşly gün.
Ýaşlygymyz ýitirenok hiç zady,
Biz özümiz ýitirýäris ýaşlygy...
13
438
Shatlyk95
16.12.2019 08:03
Jeýhun bile bahry-Hazar arasy,
Çöl üstünden öser ýeli türkmeniň,
Gül gunçasy, gara gözüm garasy,
Gara dagdan iner sili türkmeniň.
Hak sylamyş, bardyr onuň saýasy,
Çyrpynşar çölünde neri, maýasy,
Reňbe-reň gül açar ýaşyl ýaýlasy,
Gark bolmuş reýhana
çöli türkmeniň.
Al-ýaşyl bürenip çykar perisi,
Kükeýip bark urar anbaryň ysy,
Beg, töre, aksakal, ýurduň eýesi.
Küren tutar gözel ili türkmeniň.
Ol merdiň ogludyr, mertdir pederi,
Görogly gardaşy, serhoşdyr seri,
Dagda, düzde kowsa saýýatlar, diri
Ala bilmez, ýolbars ogly turkmeniň.
Köňüller, ýürekler bir bolup başlar,
Tartsa ýygyn, erär topraklar-daşlar,
Bir suprada taýýar kylynsa aşlar,
Göteriler ol ykbaly türkmeniň.
Köňül howalanar, ata çykanda,
Daglar lagla döner, gyýa bakanda,
Bal getirer, joşup derýa akanda,
Bent tutdurmaz gelse
sili türkmeniň.
Gapyl galmaz,
döwüş güni har bolmaz,
Gargyşa, nazara griftar bolmaz,
Bilbilden aýrylyp, solup saralmaz,
Daýym anbar saçar güli türkmeniň.
Tireler gardaşdyr, urug ýarydyr,
Ykballar ters gelmez
— hakyň nurudyr,
Mertler ata çyksa söweş sarydyr,
Ýow üstüne ýörer ýoly türkmeniň.
Serhoş bolup çykar, jiger daglanmaz,
Daşlary syndyrar, ýoly baglanmaz,
Gözi gaýra düşmez, köňül eglenmez,
Magtymguly, sözlär tili türkmeniň.
8
143
Shatlyk95
15.12.2019 08:18
Yurek poemasy. ..
Pylanynyň ýerinde bolan
bolsam, köp zatlary
düzederdim...» «Ýok, her
haýsymyzyň öz ornumyzda näme
iş edip biljekdigimiz hakynda
oýlanmalydyrys.Men näme üçin
doguldym? Adamyň bütin ömri
şu soragyň jogabydyr.
(Okyja hatdan)
Bir başyň bar, müň işiň bar dünýäde,
Müň şükür! Ýykylyp galmaýşyň besdir.
Baryna ýetmeli paýy-pyýada,
Tigirçek hökman däl –
Şu köwşüň besdir.
Bir köwşüň tozdumy – ýene bir köwüş,
Ikinji tozdumy – üçünjä çalyş,
Her bagy çözlende ýer bilen emiş,
Toprak ajykdyrmaz –
Şol aşyň besdir.
Ertir bolmaz ýaly dilleriň peltek,
Täze menzillere ýetmeli entek.
Duşsa-da ýoluňda müň dürli kötek,
Diýme: «Dynç gulagym,
Aç başym besdir!»
Haýwana mahsusdyr aç baş, dynç gulak,
Ynsana mahsus zat – döretmek, gurmak,
Döredilýän ýerde dynç almaz gursak,
Öň ene bagrynda
Dynç alşyň besdir.
Ýöremeli ýoluň gysgamy, uzak –
Durmak jenaýatdyr ýatýança ýürek.
Diýýärler: «Ýüregi aýamak gerek!»
Dogrudyr.
Ýöne öz aýaşyň besdir.
Ýürege girmezmiş ýüregin aýan,
Ýürek aýan – bermez iline peýan.
(Gapdalyňda barka bir tebip aýal –
Ýürek işlär.
Ýalňyz syrdaşyň besdir).
Näçe dartylsa-da kebzäňde damar,
Gözüň ejizligi bermesin habar,
Sagmyň ýa näsagmyň – işiňi oňar,
Başda adam bolup
Döreýşiň besdir.
Öz seçen kärini oňarsa her kim,
Ýarpy ýeňledermiş dünýäniň ýükün.
Ýekeje hünäre ýöretseň höküm –
Iliňe bergidar bolmaýşyň besdir.
Sowal berdi student gyz Roza:
«Puşkin ýaly haçan ýazjak proza?»
Jogap berdim: «Ili goýman azara,
Goşgymy oňarsam,
Şol işim besdir!»
Ýene biri diýdi: «Misli, Pyragy,
Sözleň merjeninden döret bir dagy!»
Men diýdim: «O z
atlar möçberňe bagly,
Dag däl,
Meniň üçin bir daşam besdir!»
Nanyňy
goşgudan berse-de ykbal,
Goşgudan öň
adam bolmagyň hökman
Şygyr bilen uly ynsap birikmän –
Şahyr-da, ynsan-da
bolmaýşyň besdir.
Ak bilen garadyr garagyň reňki,
Şolaň haýsy seniň ýüregiň reňki?
Birisini saýlap, diýme, «Şu meňki!»
Iller aýdar –
Birje ýylgyrşyň besdir.
Ömrüňde etdiňmi kişä bahyllyk?
(Ili bahyllykdan gorar şahyrlyk!)
Dünýäde bir müýnüň – aşyk Tahyrlyk.
Täk däl,
Goşa söýgä ýugrulşyň besdir.
Nirelerde ýörsüň ilkinji söýgi?
Bir ýerlerde barmyň gyzlaryň tugy?
Gumdan owaz geldi «Eý, yşkyň ogly,
Men bar.
Ýöne maňa... guwanşyň besdir!»
Nirelerde ýörsüň, ikinji söýgi?
Bir ýerlerde barmyň bagtymyň bagy?
Öýmüzden ses çykdy: «Eý adam ogly,
«Söýýän! Söýýän!» diýip,
Ýaňraşyň besdir!»
Birisi Säheriň, biri Guşlugyň,
Biri Oglanlygyň, biri Ýaşlygyň.
Birinjisi – diňe salamlaşdygyň,
Ikinjä
Ömürlik baglanşyň besdir.
Şeýdip pähim ýygnap söýgüden söýgä,
Ýetdiň on üç sany gülälek çaga.
Şolardan bäşisin gömüp ak çägä,
Bäş gezek
Gizlenip aglaýşyň besdir.
Gülüber, işläber, saýraber, şahyr.
Hyjuwyň hiç haçan bolmasyn ahyr!
Bäşinji müçede diýdirip jahyl,
Dünýäniň mährinden
Doýmaşyň besdir.
Kalp däldir mähirsiz, söýgüsiz kalp
(Beýle kalp ýa boşdur,
ýogsa-da galp!)
Bir uly ýygnakda ör boýna galyp,
diýdi biri:
«Şahyr, saýraşyň besdir!»
Söýgüsiz oňmandyr, oňmazam ýürek.
Ýöne gapdalynda ýigrenjem gerek.
Ogra-jümrä, egrä gelende gezek,–
Diýdi ol ýöwselläp,
Ýygrylşyň besdir!»
«Örän dogry! – diýdi yzdan bir gelin
Näm üçin henizem ýatanok galyň?
Agam on ýyl ozal karz alan pulun
Henizem üzüp ýör...
Duýmaşyň besdir!»
Arman, ne sülçi sen, ne-de prokuror.
Ýöne igenmäge gelniň haky bar.
Seniň söz diýilýän ötgür okuň bar,
Atjak-atjak bolup,
Giç galşyň besdir.
Şygyr atylmaly! Ýeňmeli şygyr!
Şoňa arkalanýar her köýen bagyr.
Döwrüň arkasyna düşen her ýagyr
Şondan em almaly!
Ýalňyşyň besdir.
Söýga çürşen bolsa oýkeniň ýary,
Indi il derdinden çürşmeli bary.
Ykbalyňdan nalap çekmegin zary,
Şeýleräk täleý
Saýlaşyň besdir.
Şygryňy dokuz aý bagryňda sakla,
Şondan soň stoluň üstüne okla.
Gygyryp dogur-da,
gygyrman oka,
Doglaňda
Gygyryp dogulşyň besdir.
Uludyryn öýtme etseler taryp!
Kiçidirin öýtme peseltse görip!
Ne uly, ne kiçi, ne baý, ne garyp,
Tüýs baryp ýatany –
Şu bolşuň besdir.
Ýalaňaç, aç-suwsuz galmasaň gatap,
Soranlara diýseň:
«Aý, bardyr bir tap...»
Bir stol, üç keçe; iki müň kitap –
Başga zat gerek däl,
Şo goşuň besdir.
Işläňde işleseň öz başyň bilen,
Gyşlaňda gyşlasaň öz gyşyň bilen,
Dişläni dişleseň öz dişiň bilen –
Gädijegem bolsa,
Öz dişiň besdir.
Diş hakda, ýaş hakda irräk-le heniz!
Seret, bagyň içi säher dek tämiz,
Han-ha iki gelin, ýene-de üç gyz
Saňa lak atýarlar.
Şu ýaşyň besdir.
Joralaň bäşisem misli gül-çeçek.
Ak gelin, seslendi misli ak ýüpek:
«Şahyr, büküljiräp ýöreme entek,
Sen garrama,
Dünýäň garraýşam besdir!»
Katdymy dikledim. Sowuldym ýoldan,
«Dinden çyk – diýlipdir – çykmagyn
ilden!»
Oturdym, gülüşdim... Perişde däl men,
Adamdan doglupdym.
Şo dogşum besdir.
Diýdiler: «Okap ber ýekeje goşgy!»
Okadym. Göterdi päkligiň yşgy.
Diňlenilýän wagty okanyň ýagşy,
Näziňi artdyryp,
Gomalşyň besdir.
Goý, ýaşlyk mährinden
güýç alsyn ýürek,
Ikisin okap ber
bir goşga derek.
Okadym. Ýol ogly ýolunda gerek:
«Hoş, gyzlar,
Biderek güýmeşim besdir!»
Öýmüze ugradym. Şäher lälezar.
Müň bagtly ýigit bar, nowça läle bar,
Olar ne geýme zar, ne-de bala zar,
Guwanyp,
Giň köçä sygmaşym besdir.
Ak şäher gök baga basyrnyp otyr,
Ilerde Köpetdag keserlip otyr.
(Aşgabat tegelek asyrlyk otyr,
Ýene müň asyra
Gol berşim besdir!)
Gündizler abadan, gijeler tämiz.
Kempirler owadan, gojalar eziz.
...Gök gapyň agzynda gulpaklyja gyz
«Waý!» diýip gygyrdy.
Ylgaşym besdir.
Bir görsem murtluja dodagyn gemrip,
Ogly
atasyna çenäp dur ýumruk.
Ýigidiň ýumrugyn yzyna gaňryp,
Görejine bakdym:
Doňmaşym besdir.
Göreji buz ýaly, gaşlary gara.
Boýy iki metr, saçy üç sere.
Maşynyn dyrmalap seretdi ýere.
Ene hüňürdedi:
«Dogmaşyň besdir!»
Ata bir ah çekdi. Aýylganç dymdy.
(Erkekde beýle zat görmändim şindi!)
Şu nokatdan eýläk geçmäýin indi,
Siz gyýylmaň,
Meniň, gyýylşym besdir.
Ýöne men bir zady goýmaýyn kaza,
Ýogsa ýüregimde galar bir yza.
Ata el gatana
gözlense jeza,
Jezalaň
Ulusyn saýlaşym besdir.
Ýene ýola düşdim. Ýagtyldy köçe –
Göründi uzakdan aksakgal goja –
Miweli agaç dek eglip çalaja,
Gelýär ol,
Nurundan ganmaşym besdir.
Tanaýarmyň ýa-da tanaňokmy sen –
Bisalam geçmäge dälsiň hakly sen.
Saçyň çalarsa-da,
düýnki tokly sen.
Gudraty
Ýüzüňe sylmaşyň besdir.
Ugradym.
Göründi ýene bir güneş –
Ak saç ene gelýär ak bagta meňzeş.
Ýuwaş! Ýuwaş! Akja «Žuguli», ýuwaş!
Ene geçsin! Ýolun baglaşyň besdir.
Akja torbasynda käşirmi, sogan,
Ene gelýär! Öňün kesmek gadagan!
Nirä sürnüp barýaň, taksiçi dogan?
Dogranyň kimdigin
Bilmeýşiň besdir.
Çyralaryn ýakdy ýüz ýaşly şäher.
Gyzlaryň deminden döränmiş säher.
Ýöne säher
näçe bolsa-da ýeser,
Agşamy-da
Pesde goýmaşym besdir.
Hanha bir gyz gelýär
Sülgünmi, durna –
Gabaklary ýüpek, ýaňagy hurma.
Iň eziz, iň tanyş
ys urdy burna,
Baş Söýgimi ýatlap,
Köreşim besdir.
Gözleri-de tanyş, gaşy-da tanyş,
Giň alny-da tanyş, dişi-de tanyş.
On sekiz – on dokuz ýaşy-da tanyş,
Keşbin görüp,
Şagga derleşim besdir.
Ädiminde galp ýok, sözünde ýalan,
(Asylly enäniň sapagyn alan!)
Megerem, bir ýerden okuwa gelen –
Galam-depderinden
Çenleşim besdir.
Bir golundan tutup ýandaky joraň,
Ýag dek akdy gitdi. Açyldy aram.
Soraň, eý, agaçlar,
şo gyzdan soraň!
Keşbi tanyş!
Tanap bilmeşim besdir.
Agaçlaň birinden çykdy bir owaz:
«Şahyr, başky Söýgiň
balasy şol gyz!»
Şo bada ýüregme girip bir nyýaz,
Esli wagt
Özüme gelmeşim besdir.
Bitipdir, ösüpdir enä mynasyp.
Gözler düýpsüz derýa, nury bihesip.
Söýjek ýigit,
sen bir galma binesip,
Sen jowranma,
Meniň jowranşym besdir!
Barýar topar-topar gyzlar-gelinler.
(Şäherliler hem-de myhman gelenler).
Söýgüden aglanlar ýa-da gülenler –
Haýsyňyz köp?
Size ýüzlenşim besdir.
Dymyp geçip barýar gözellik sili,
Her gözel – bir bagtyň sütüni ýaly.
(Sütünler saklaýar Watany, ili!)
Şolarsyz
Ýetim dek müzzerşiň besdir.
Joşup Gözelligiň tolkunna görä,
Ýöräber ýaşlygyň akymna görä!
Çokul diýen zat hem akylňa görä
Ykjar eken.
Ozal aňmaýşym besdir.
Öň ýanymdan barýar bir harman çokul.
Ýeňseden kükäp dur gözdäki akyl.
Ýanyndaky goç hem – duran bir nakyl!
Toraňňymy ýatlap,
Ýuwdunşym besdir.
Zyýany ýok! Söýüp gyzlaň naýbaşyn,
Öwrenipdiň dünýäň dürsün, ýalňyşyn.
(Söýmedige düşnüksizdir durmuşyň,
Söýen üçin –
Birje dem alşyň besdir).
Dünýäde
şol Aýal sag gezip ýörkän,
Ýüregim daşdandyr, dagdandyr arkam.
Şonuň aýak yzy toprakda barkan –
Ýeri agyrtmaga,
Dözmeýşim besdir.
Mydam gözellige dikip nazarym,
Gödekligi nyşanama alaryn.
Myssarmaň, agsamaň, kapyýalarym,
Dim-dik ýöräň,
Size söýenşim besdir.
Bolsa-da myssyklyk, agsaklyk sende,
Eý, goşgym, bolmasyn
biparhlyk sende!
Asmanyň astynda, ýeriň üstünde
Diňe
Biparhlardan eýmenşim besdir.
Maňlaýy bulutdyr. Nazary demir.
Gülküsi azapdyr. Ýylgyrşy jebir.
Ne-hä roman okar, ne-de bir şygyr,
Gözleriň görende
Demigşiň besdir.
Bir maýyp ýykylyp, köçede ýatyr.
Biparhlyk seredip, içerde ýatyr.
Ýürekde rehim ýok, gözde howatyr.
Ýüzüne bakaňda
Düwünşiň besdir.
Ili ýagy çapsyn – däldir parhyna,
Bir ýurdy ýer hopsun
– däldir parhyna.
Gynanmak, guwanmak ýatdyr ruhuna,
Ony düwnük bilen deňeşim besdir.
Goşgym
çaga däl sen, sakgallysyň sen,
Murtuň towlap, orta çykmalysyň sen,
Kimi öpüp, kimi çakmalysyň sen.
Diňe şonda şahyr ykballysyň sen,
Ýogsa
Gara şaýa degmeşiň besdir.
Ýamanyň bagrynda döredip azap,
Ýagşynyň ýüregin nur bilen bezäp,
Hol barýan çokullak gyzlara meňzäp,
Dikgirdäň!
Köwşüňiz nallaşym besdir.
Ökjelerden gidip çüý dek formalar,
Döräpdir sagyrlak platformalar.
Şeýdiň-de arkaýyn ýöräň, durnalar,
Ýagşy zada
Sizçe begenşim besdir.
Deň ýarysy aşyk, deň ýary dogan,
WUZ-dan çogup çykdy
ýüz gyz, ýüz oglan.
Gülgün köýnekli gyz, azajyk eglen,
Söz aýtjak!
Arzuwma meňzeşiň besdir.
Sagrysynda owlak gezibermeli,
Gözlerinde balyk ýüzübermeli,
Ýaňagyna goşgy ýazybermeli
Sen gyzy
Gelinlik belleýşim besdir.
Jaýyň içindenmi ýa-da astyndan,
Enäň sesi geldi ýeriň pestinden:
«Iki horjun puly okla üstümden!
Ýogsa gyz ýok!
Pulsuz molaşyň besdir!»
Gorarys, ene jan, gyzlaryň erkin.
Galyň diýen zadyň bereris merkin.
Belläp onuň
üçin,
ýedisin,
kyrkyn,
Soň bolsa,
Aşyndan doýmaşym besdir...
Geçdi gapdalymdan,
ýüz oglan, ýüz gyz,
Ädimler edepli, gürrüňler eziz.
Ýöne näçe-näçe hile bar heniz,
Içine gir,
Daşdan synlaşyň besdir!
Salam berip geçdi
tanyş bir gelin.
Bagry pide-pide, ýüregi dilim.
Eý, gelin,
asmana ýetýärkä eliň,
Söýgi bilen
Gurjak oýnaşyň besdir.
Ol ýigide seni çatmandy hiç kim,
Şepbik dek ýelmeşdiň.
Tirkeşdiň üç gün.
Dördünji gün derrew sypadyň saçyn,
Bäşinji gün
Eýýäm aldanşyň besdir.
Peseltdiň mukaddes mertebäňi sen,
Aýlap ýere çaldyň gyz jygaňy sen.
Indem
başa düşen pajygaňy sen
Içiňe sygdyrman,
Aglaşyň besdir.
Erkiň-ygtyýaryň, elbetde, seňki,
Ýöne weli dälsiň özüň özüňki!
Özüň – Watanyňky, Watan – biziňki.
Seni Watan kimin
Gabanşym besdir...
Gepledi Aşgabat. Ýaňlandy konsert.
Özgert, aýdym, gödek zatlary özgert!
Her gezek tenime girende bir dert,
Diňe seni diňläp
Sagalşym besdir.
Tutuş bagrym bilen guwanyp ýagşa,
Öýe ýetip barýan diň salyp bagşa.
Hiý, şu wagtam
signal bolar oguşýa!
Eý, maşyn,
Bimahal gugurşyň besdir.
Göter, Sahy bagşy, ýene-de göter,
Göter, Çuwal bagşy, ondanam beter.
Göterdiler. Serpaý haýsyna ýeter?
Bir serpaýy
Des-deň paýlaşym besdir.
Ikisi-de biri-birinden beýik.
(Beýikleň boýuny ölçemek aýyp!)
«Her haýsy bir dagyň örküji» diýip,
Goşa daga
Des-deň buýsanşym besdir.
Aýdymyň yzyndan ýaňlandy bir saz.
Bu niçik gudratka, bu niçik owaz?
(Mylly atam,
gowşat taryňy biraz.
Ogluňy jadylap
Gynaýşyň besdir).
Onýança ýaňlandy ne bir mukam.
Çalýanlaň ýüregi hazynamykan?
...Eý açgöz,
şuň ýaly baýlygmyz barkan,
Ýene baýlyk gözläp,
Aýnaşyň besdir.
Besdir mukam ýerne çişlik sygnaşyň,
Besdir alkyş ýerne gyzyl ýygnaşyň,
Besdir ili ütüp, gapa sygmaşyň,
Ynsabyňy satyp,
Ýognaşyň besdir.
Özüňki hasaplap il-günüň jübsün,
Sokjap, ýara edip döwletiň göwsün,
Dost-ýaran tutunyp adamlaň pisin,
Halallary
Adam sanmaşyň besdir.
Rüstemiň öňünde – billeriň orak,
Asgynyň öňünde – kamatyň derek.
Diňe agzyň gülýär, gülenok ýürek –
Çaňňalak dek
Sort-sort ýylgyrşyň besdir.
Jaýyňa seretseň – aňk edýär nagşy.
(Daşyn görýär, için bilenok goňşy!)
Ýaşaýyş jaýymy, Şasenem köşgi! –
Nämedigin
Zordan saýgarşyň besdir.
Derwezäniň öňi – giden çarbaglyk.
Şapyrdap ses edýär howzuňda balyk,
Gol çekip alýanyň näçeräk aýlyk?
Ortaça işçiňkä
Deňleşim besdir.
Emma jamyň gyzyl, çäýnegiň gyzyl
Portsigaryň gyzyl, äýnegiň gyzyl.
«Näme üçin dälkä köýnegim gyzyl?»
Müň şükür,
Bir şony diýmeşiň besdir.
Ne ýasda görünýäň, ne-de bir toýda.
(Bilemok çal beýniň niçiksi küýde!)
Goňşyň ýas baglaýar, sen bolsa öýde,
Äpişgeden jyklap,
Gözleşiň besdir.
Daşyňdan seretseň – duran medeniýet
Boýnuňda galstuk, egniňde žilet.
Eýläňde žurnal dur, eliňde gazet,
Diňe tiražlaryn
Barlaşyň besdir.
Öýüňde heňläp dur
Bäş şkaf kitap –
Puşkin, Baýron ýatyr daş ýaly gatap,
Kerbabaýew dik dur iç-bagry tütäp...
Kitaplaryň diňe arkasyn sypap,
Saraýyň goýny dek
Synlaşyň besdir.
Okaýan kitabyň diňe bir Haýýam,
Şonam öz haýryňa ulanýaň, haýwan!
«Käte köpräk içsem, käýäýse aýal,
Diýýäň – şu şahyra
Daýanşym besdir!»
Ähli hereketiň hasaba görä,
Ýeke gymyldyň ýok ynsaba görä.
Diňe içen wagtyň,
kitaba görä
«Içip»,
Haýýamy-da aldaşyň besdir.
Güjügňi-de öz heňiňde jöwledýäň,
Pişigiň-de öz häsiýetiň öwredýäň.
(Goşgymy-da özüň ýaly ownadýaň!)
Eý goşgym, belent dur!
Ownaşyň besdir.
Şeýle pikirleri kalbyma gaplap,
Barýaryn mukama tenimi taplap.
Eý, mukam, dünýäni hapadan saplap
Bolmazmyka?
Jogap soraşym besdir.
Mukam jogap berdi: «Saplarys hökman!
Ýöne çabga ýagmaz ýyldyrym çakman!
Tutuş il-gün çaksa hiç zada bakman,
Hapa ýuwlar.
Kän-kän synaşym, besdir.
Hapalyk azlykdyr. Tämizlik köplük.
Ýagyberse – durmaz öňünde süplük.
Ýagmaýan adamyň nyrhy bir köpük.
Çak, ýag, göreş!
Guk-paňk oýnaşyň besdir!»
Onýança başlandy ýyldyrym urşy.
Birden şaglap geldi tomusyň ýagşy.
Diňse ýagşy,
guýsa ondanam ýagşy –
Ak ýagşy
Ak bagta deňeşim besdir.
Ýaplara gapgarlyp çöp-çalam, hapa,
Çagbanyň güýjünden döredi depe.
Ýene münder-münder ugrady çepe!
Gidiber!
Kenardan çogmaşyň besdir!
Çöpler bir-biriniň başyndan idip,
Kirler bir-biriniň üstünden ädip,
Gitdiler...
Dünýänem ýuwarys şeýdip!
Il güýjüne
Umyt baglaşym besdir.
Ýagyş ýagmasyny etdirýär dowam.
(Çabga, sende güýç bar, akylym haýran!)
Süllümbaý boldum-la! Hany saýawan?
Ýok gerek däl.
Kirden ýuwulşym besdir.
Megerem, gygyrsam:
«Ös, saçym, ös, ös!»
Maňlaýma saç biter. Seç, ýagmyrym, seç!
Saçym gögermedi. (Gögermänler geç,
Bir mahal
Telpegme sygmaşyň besdir!)
Ýagyş diňdi. Dünýä gül açdy niçik.
Äpişgeler açyk, işikler açyk.
Bütin şäher mawy ekrany açyp,
«Wagty» diňläp otyr.
Säginşim besdir.
Öýmüze çaltrak ýetmeli hökman.
Ýene-de nämeler tapdyka Ak tam?
Pentagon. Neýtron... Ertire çykman
Bir goşgy ýazmaly.
Äwmeşim besdir.
Ýetdim köçämize. Garaldy iňrik.
Çagalar çapyp ýör gök hyýar gemrip.
Olaryň şatlygna bolup deň şärik.
Gapa ýetenimi
Duýmaşym besdir.
Öýe girdim. Derrew towladym «Wagty».
Mawy ekran saçdy öýmüze ýagty.
Diýdi: «Eý, adamzat, geçirme wagty,
Erte giç bor.
Bidert ýaýnaşyň besdir! –
Asyryň aýagy – ullakan synag.
Dikeldi dünýäde iň elhenç sorag:
«Ýere miras goýjak nähili sylag –
Adammy, kerpiçmi? –
Saýlaşyň besdir!»
Soňra howa hakda sözledi diktor.
Tebigatyň erbet howasy ýokdur!
Gökden ajal ýagsa – şol hatarrakdyr.
Eý, Koen,
Ajala çagyrşyň besdir!
Wagşy neýtronyň wagşy atasy,
Belli dälmi saňa dünýäň kartasy?
Öýüň üçin däl-de,
Ýeriň ortasy
Üçin
wagşy ogul dogurşyň besdir.
Berline çen ölçäp garyşma-garyş
Ýigrimi milliony edipdik bagyş.
Şonça pida bilen öldürlen Uruş,
Ýene-de täzeden
Janlanşyň besdir!
Birdenkä ýene-de ýyldyrym çakdy.
Göýä bir okean topraga çökdi.
Ýeri aklyk tutdy. Garalyk akdy.
Gudrata
Demsalym aňalşym besdir.
Çabga kiparlady. Gepleşik tamam.
Gapynyň öňünde eşdildi salam.
Kim bolsaň-da derrew girewer myhman,
Bu dünýäde
Sensiz oňmaşym besdir.
Täze başlan goşgym gutarman ýatyr.
Bu gün ýazylmasa, ýazylar ertir!
Häzirlikçe eziz myhmanym otyr,
Gözlerinden
Gözüm sowmaşym besdir.
Ol gitdi. Ýene-de kakyldy gapy.
Ugradanym birdi, gelenler iki.
Birmi, onmy – deňdir myhmanyň ýüki,
Çydapdym, çydaryn,
Sag başym besdir.
Ätledi gapydan ýegendir ata.
Derrew gözüm düşdi attestat-hata.
Diýdi: «Hany şu ýyl gal-da gaýrata,
Ýegeniňi okat!
Ýaýdanşyň besdir!»
«Okuwlaň haýsyna girmekçi ýegen?»
«Köplük nirä bolsa, şo ýere-de men...»
Garalawjy boljak! «Oňardyň-ow sen,
Bu dünýäniň
Öňki sögüşem besdir.»
«Näm üçin şol ugra dyzaýar hemme?»
Ata gönüledi: «Gözlüje emme!
Sen o zatlar hakda pikire çümme,
Diýenime «Hoş» diý,
Bir «Hoşuň» besdir».
Diýdim: «Eltäýeli edebiýat, dile?»
Atasy ör turdy çemçesi bile,
«Bälçireme!» diýip, ýylgyrdy çala –
Ol ugurdan
Seniň çygylşyň besdir! –
Tapaly ýegene «süýtlüje» zähmet;
Seniň bu hünäriň duran bir mähnet.
Şonda-da jübiň boş, iýýäniň doň et,
Biz ýaşaly,
Seniň bogulşyň besdir!»
Ataň sözlerine bersem-de jogap,
Özi-de, ogly-da etmedi togap.
(Olar gitdi, ýene başlandy azap,
Ýazyber, üýtgeme,
Öz bolşuň besdir!)
Özüň üýtgeme-de, üýtgäni üýtget!
Şudur maňlaýyňa çyzylan kysmat.
Şony başarmasaň – gopgunňy bes et,
Kyrk ýyllap,
Bihuda samraşyň besdir!
Baş waspyň bolsa-da Gözellik, Gowluk,
Şeriň gapdalyndan geçmegin sowlup.
Oňa öz sözüňi aýtmaga howluk,
Aýtmasaň ol aýdar,
Giç galşyň besdir.
Watan, baýdak, söýgi,
kommunist, il-gün –
Bu bäş sözi parhsyz heçjiklemegin,
Dil-de däl,
kalbyňda göterip bilgin,
Olardan
Howa dek dem alşyň besdir.
Şygryň bilen edip olara kömek,
Kömek soramagyn kömegňe derek.
Diňe mahal-mahal
sanjanda ýürek,
Il-günüňden
Kuwwat soraşyň besdir.
Ýagşymy, ýamanmy, şudur ýaraşyň,
Göwräň söýgüdendir, bolmaz gargyşyň,
Iň uly gargyşyň: «Päliň – ýoldaşyň!»
Özüňe-de
Päliň – ýoldaşyň besdir.
Arzuwyň –
Ýüz ýaşa bolmakdyr şaýat.
Ýöne uzak ýaşdan taparmyň myrat?
Dertlä em bermeseň, ejize kuwwat –
Ägirt betbagtlykdyr
ýüz ýaş diýen zat.
...Il näçe ýaşatsa –
Şo ýaşyň besdir.
4
211
Shatlyk95
14.12.2019 07:50
Yşk ýüregimde gaýnap,
ýandyrdy derdi meni,
Tütünim bada berip,
buluda gardy meni.
Pelek bilegim towlap,
çarhyna sardy meni.
Hyrydar gözi bile
kim gelip gördi meni?
Hijran ýagmyry ýagyp,
gam sile berdi meni.
Gam sili birlen gidip,
yşk ülkesine baryp,
Hyýalym pikre dönüp,
aklymy ýel aparyp,
Ol haýrat meýdanyda
men garyp galdym aryp,
Yşyk hanjaryn çekip,
hijran ýüregim ýaryp,
Äleme destan edip,
abtaba serdi meni.
Ne jeset içre jan bar,
ne kuwwat galdy tende,
Hem serkeşte, hem haýran
bu işe galdym men-de.
Ne hastaýam, ne horram,
ne murdaýam, ne zende,
Gam hüjüm eýläp,
gökden zemin sary inende.
Pelek elimden tutup,
howala berdi meni.
Bir ahwala duş boldum,
gam hüjm etdi, öldürdi,
Bu işiň serişdesin
yşk okadyp bildirdi,
Bu hala rehmi gelip,
elim tutup galdyrdy,
Jemal bir jilwe berdi,
içim şowka doldurdy,
Sözlemeýen neýläýin,
ýaranlar, ýardy meni.
Magtymguly, begligim
ýar jemaly gul etdi,
Wysal umydyn berip,
müň tilli bilbil etdi,
Aýralyk oda saldy,
pyrak turdy, ýel etdi,
Yşk çekdi zybanasyn,
ýakyp, örtap kül etdi,
Hijran elegin eläp,
ýele sowurdy meni.
7
279
