Arslan_Alaýew
14.06.2024 06:44
Buhara ýakynlaryndaky Afşana obasynda (Özbegistan) miladynyñ 980-nji ýylynda eneden dogulýar. Lukmançylyk we Pelsepe ugurlary boýunça umumy 200 kitap ýazypdyr. Öz döwründe Günbataryñ, Orta Asyrlaryñ Modern ylym biliminiñ gurujysy, hekimleriñ baştutany hökmünde tanalar eken. Lukmançylyga degişli işi onuñ döwründen bäri ýedi asyr boýunça salgylanma çeşme eseri hökmünde El-Kanun fit-Tib (Tebipçiligiñ kanuny) atly kitaby bilen meşhur bolan we bu kitap Ýewropa uniwersitetlerinde XVII asyryñ ortalaryna çenli tebipçilik ylmynda ygtybarly eser hökmünde okadylypdyr. Pars ýa-da Türki alymy hasap edilýär. Milletiniñ kimligi anyklanylmadyk. Ibn Sina Kuşýar atly bir hekimiñ elinde ylym-bilim alýar. Her hili bölümler boýunça 240 sanysy biziñ günlerimize gelip ýeten 450-ä golaý makala ýazypdyr. Elimizdäki ýazgylaryñ 150 sanysy pelsepä degişli, 40 sanysy bolsa tebipçilige degişlidir. Eserleriniñ iñ meşhurlary pelsepe we fenden ybarat bolan Kitabuş-Şifa (Gowulaşma kitaby) bilen El-Kanun fit-Tibdir (Tebipçiligiñ kitaby). Bu iki eser orta asyrlardaky uniwersitetlerinde okadylypdyr. Hatda bu eser Montpellier we Louwainde hem 1650-nji ýyla çenli ders kitaby bolup hyzmat edipdir.

Samanogullarynyñ köşgüniñ kätipleriniñ biri bolan Abdylla bin Sinanyñ ogly Ibn Sina (Günbatarda, Ýewropada Awisenna (Avicenna) ady bilen tanalýar), kakasyndan, meşhur Natiliden we Ysmaýyl Zahytdan ders alypdyr. Geometriýa (aýratynam Owklidiñ geometriýasy), mantyk, fykh, sarf, nahiw, tebipçilik we doga bilimi ugurlary boýunça birnäçe işleri bar. Farabynyñ el-Ibaneniñ sebäp bolmagy bilen Aristoteliñ pelsepesini we onuñ ylmyny öwrenip, syrkawlan döwrüniñ Buhara şazadasyny sagaldyp (997 ý) köşgüñ kitaphanasyndan peýdalanýar. Kakasy öleninde Jürjanda Şirazly Ebu Muhammet ony penalady (Tebipçilik kanuny kitabyny Jürjanda ýazdy). Öz döwründe tanalan bütin grek filosoflarynyñ we Anadoly dogaçylarynyñ ýollaryny derñeşdiripdir. Abu Aly el-Huseýin ibn Abdylla ibn el-Hasan ibn Aly ibn Sina Hemedan şäherinde (Eýran) 1037-nji ýylda dünýeden ötýär.
12
65
Arslan_Alaýew
10.06.2024 00:57
ÇAGALARA BAGTLY BOLMAGY NÄHILI ÖWRETMELIDIGI HAKDA TYMSAL

Bir gezek dana goja bahar paslynyň gözelliklerinden gözüni gandyryp, ýol bilen barýarka, gabarasy juda uly bolan ýüki gerdenine alyp barýan adam bilen gabatlaşypdyr. Sandyraýan aýaklaryndan hem onuň egnindäki ýüküň hele-müçek däldigi, örän agyrdygy duýulýan eken.

— Beýle agyr ýüki göterip, özüňe jebir bermäge, ýeri seni näme mejbur etdi? — diýip, akyldar ol adamdan sorapdyr.

Agyr ýük astynda ýegşerilip barýan bende jogap beripdir:

— Men agtyklarym, çagalarym bagtly bolsunlar diýip, janyma munça jebir berýän. Garry atam hem öz ogly — meniň atam bagtly bolsun diýip, şeýle agyr zähmet çeker eken. Ömrüne hammal bolupdyr. Atam bolsa meniň kakamyň bagtly bolmagy üçin ömrüni ýükçi bolup ötüren eken. Kakam hem meniň üçin jebirli zähmet çekerdi — gerdeninde ýük daşardy, pahyr. Ine, indi menem çagalarymyň bagtly bolmagy üçin şeýle edýärin.

— Onsoň siziň neberäňizde, hakykatdanam, bagtly bolan kişi barmydyr — diýip, dana söhbetdeş gyzyklanypdyr.

— Entek-hä ýok, ýöne çagalar, agtyklar, belki, bagtly bolarlar! — diýip, ol adam umyt bilen aýdypdyr.

— Haýp, gynansagam, bisowat, körzehin kişi hiç kime okamagy — sowat öwredip bilmez, köralaka hiç haçan bürgüdi terbiýeläp ýetişdirip bilmez! — diýip, goja akyldar uludan dem alypdyr. — Ilki bilen özümiz bagtly bolmagy öwrenmeli, diňe şonda çagalarymyza bagtly bolmagy öwredip bileris. Şu-da perzentlerimize edip biljek iň gymmatly sowgadymyz bolar.

Terjime eden: Orazmyrat MYRADOW
18
91
Arslan_Alaýew
09.06.2024 22:04
MERTEBÄNIŇ TAGAMY

Öten patyşalaryň biriniň edepli we ýuwaş pili bar eken. Bir gün onuň üçin tokaýda gezip ýören, ýabany, sarç pili awlap getiripdirler. Ony terbiýelemek we adamlara öwrenişdirmek seýislere (pilbanlara) başartmandyr. Kelle döwenlerinden soňra, ýaňky ýabany pili edepli piliň ýanyna goşupdyrlar, şeýdilse, iň bolmanda şu pil bilen dagy öwrenişer we onuň häsiýetine girer öýdüpdirler. Emma piliň diýen etmezligi we wagşylygy köpelmese, kemelmändir. Onsoň edepli pil ýabany pile: «Sen agyr jenaýat etdiň we özüňi zyýan-zelele sokduň. Eger-de sen özüňe nähili ýagşylyk ediljekdigini bilsediň, beýle hereket etmezdiň» diýipdir. Ýabany pil oňa: «Maňa nähili ýagşylyk etjek bolýarlar?» diýip sorapdyr. Edepli pil: «Iýmitiň-otuň gowy bolar, içýän suwuň süýji bolar, bedeniňi we ýaşaýan ýeriňi her gün arassalap durarlar. Seni gorap, idegläp saklajak ýörite hyzmatkärleri bellärler. Ýylyň belli-belli günlerinde, agyr mähelläni üýşürerler. Seni bolsa altyn-ýüpekler bilen bezäp, öňüňden dep-sanaç kakyp, söz-şowhun edip, uly iliň ortasyndan ýörederler. Seni görüp patyşanyň we il-günüň göwni göteriler, şatlanar» diýipdir. Ýabany pil: «Men seniň bu sözleriňi synap görerin. Häzir bolsa özümiň gödek gylyklarymyň ählisini taşlaýaryn» diýipdir. Edepli pil: «Munyň makul gep. Indi seni sylarlar, tagzym ederler, bolçulykda gezersiň, hyzmat ederler» diýipdir. Şol aýdylýan dabara güni gelipdir. Ýabany piliň üstüne ýüpek düşäp, arkasyna bir tagty mäkäm berkidipdirler. Elinde ýarag bolan haýbatly söweşijileriň biri onuň üstüne münüpdir. Egni sowutly adamlaryň biri eline çeňňek alyp, piliň boýnunda oturypdyr. Piliň tumşugyna hem sowut geýdiripdirler. Sowut geýnen seýisler hem elleri bilen piliň iki gyýagyndan tutupdyrlar. Ony şeýle röwüşde uly iliň ortasyndan ýöredipdirler. Dabara tamamlanansoň ýabany pil ýatagyna dolanypdyr we edepli pile garap: «Men seniň aýdan zatlaryň hakdygyny synap gördüm. Ýöne senden käbir zatlary anyklap bilmek isleýärin. Aýtsana, meniň arkama basylan goşlar nämedi?» diýipdir. «Ol tagt we şol ýerdäki adamlar hem gurallar» diýipdir. «Tumşugymyň öňüne tutan ýapynjalary, iki gyýagymdan tutup duranlar, boýnumda oturan, olar nämäni aňladýar?!» diýipdir. Edepli pil: «Tumşugyňa ýapylan zad-a demir sowut. Çünki şeýdip söweşe çykylýar. Iki gyýagyňdan tutýanlar, seni ýola gönükdirýär. Boýnuňda oturan adam bolsa çeňňek sallap, seni söweşe sary öňe iberýär» diýipdir. Ýabany pil: «Hezzet-hormat edip, adymy taryplap, lybasymy zynatlap, ýol görkezýän adamlary öňümden ýöredip, şöhratymy dabaralandyryp, tagzym bilen bakyşlary... bu zatlaryň köpüsine meniň mätäçligim hem ýok, islegimem. Ondan gelýän haýyr şeriň, peýda hem zyýanyň ornuny dolup bilenok. Men her etmeli, hesip etmeli, bu ýerden janymy halas etmeli. Erkinligiň tagamyny datmadyk, onuň lezzetine düşünmez we elmydama özgeleriň pikirine gul bolup ýaşar. Mertligiň mertebedigine akyl ýetirmedik, garny dok bolsa-da, mertebesi pes bolup ýaşar» diýipdir. Bu gürrüňlerden soň edepli piliň gözi açylan ýaly bolupdyr we ol hem ýabany pil bilen gaçmaklygyň alajyny gözläpdir. Ahyry hem burunlaryna ýel düşen ýaly bolup, dälilige salypdyrlar. Dälirän piliň soňra haýyr bermeýändigine düşünýän pilbanlar ýaňzydypdyrlar. Şeýdip olar halas bolupdyr. Erkinlik we mertebe bolsa bendilikden üstün gelipdir.

 

Terjime eden: RAHMET GYLYJOW,

«HALALLYK KYSSALARY» KITABYNDAN.
15
72
Arslan_Alaýew
08.06.2024 01:35
BILIP GOÝSAŇYZ...

Dil dolanyşygymyzda öň bar bolup, wagtyň geçmegi bilen işjeňligini gowşadan, belki-de, ýiteňkirlän birnäçe sözler bar. Şol sözleri tapyp, ony aňladýan manysy bilen soňky nesillere ýetirmek ýaşuly nesilleriň mukaddes borjudyr. Bu babatda alym Arkadagymyz «Älem içre at gezer», «Döwlet guşy»,
«Türkmenistan – Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» atly kitaplarynda dilimiziň ýiteňkirlän sözlerini herekete getirip, bize nusgalyk ýol görkezdi. Bizem şu ýazgymyzda adamyň beden agzalary bilen baglanyşykly işjeňligini peselden käbir sözlere düşündiriş bermegi makul bildik.

Zenehdan – eňegiň aşagyndaky çukurjyk. Bu söz nusgawy edebiýatymyzda, dessanlarda gözellik alamaty hökmünde getirilýär.

Patallak – ýokarky dodagyň üstündäki zolak çukurjyk. «Özi bar-da, ady ýok» diýen matalyň jogaby.

Hyrç – aşaky dodak, aşaky dodagyň daş tarapy (Namysjaň oglan hyrçyny dişläp, gözüne ýaş aýlady — H.T.).

Emenjek – boýnuň etegindäki çukur ýer.

Gyz gözlär – erkek kişileriň ýeňse çukury.

Ýemik – üç ýaşyna ýetmedik çaganyň kelleçanagynyň öň tarapyndaky gatamadyk ýeri.

Imrik – iki gaşyň arasy.

Seňrik – iki gözüň arasy.

Gaňşyrawuk – seňrigiň iç tarapy.

Şaňryk – burnuň tutuş üst tarapy.

Tana – burnuň deşikleri.

Kempaý — arkanyň iki tarapdan hem el ýetmeýän ýeri.

Kümpüç — oňurganyň aşaklygyna gutarýan ýeri.

Akal — erkek kişiniň aşaky dodagynyň etegine bitýän bölejik tüý. Käbir şiwelerde oňa «sarmak» hem diýilýär.
26
82
Arslan_Alaýew
07.06.2024 21:02
KYNÇYLYKLARYŇ SEBÄBI

— Halypa, kynçylyklaryň sebäbi näme? Näme üçin ol hemişe maksadymyza ýetmäge päsgel berjek bolýar? Näme üçin ol ýolumyzdan sowjak bolup, gowşaklygymyzy boýun aldyrjak bolup çytraşýar? — diýip, şägirt sorapdyr.

Halypa şeýle jogap beripdir:

— Kynçylyk diýýän zadyň, hakykatda, seniň maksadyň bir bölegidir. Oňa garşy göreşmegiňi bes et. Ýoluňy saýlanyňda ony hem göz öňünde tut. Aýdaly, sen ýaýdan ok atýarmyşyň. Nyşana uzakda, sen ony göreňok, sebäbi Zemini säheriň dumany örtüpdir. Şeýle bolanda sen ümür bilen göreşersiňmi? Şemal ösüp, dumanyň dagaryna garaşarsyň. Onsoň nyşanany görüp bilersiň, ýöne indi güýjän şemal seniň atan okuňy gyra sowjak. Şemal bilen göreşersiňmi? Sen ok atanyňda şemaly göz öňünde tutup atarsyň. Aýdaly, ýaýyň agyr hem berk, ony çekere güýjüň ýetenok. Ýaý bilen göreşersiňmi? Ýok, sen kem-kemden ony çekmekde türgenleşip, güýç toplarsyň.

— Ýöne ýeňiljek, aňsat çekilýän ýaýdan ümürsiz, şemalsyz howada atyp ýören adamlaram-a bar. Näme üçin diňe meniň atan okum şeýle köp päsgelçiliklere gabat geläýmelimişin? Ýa Älem meniň öňe ymtylmagyma garşy bolýarmyka? — diýip, öýkeli halda şägirt ýene sorapdyr.

Halypa ýylgyrypdyr-da, şeýle diýipdir:

— Hiç haçan özgelere seretme. Ýaýyny, nyşanasyny, ok atjak wagtyny her kimiň özi saýlaýar. Käbir kişi üçin maksat — nyşana dogry urmak, başga biri üçin bu — ok atmagy öwrenmek mümkinçiligi.

Halypa pessaý ses bilen ýene şeýle diýipdir:

— Ogul, men saňa ýene bir syry açaýyn. Älemiň seniň bilen asla işi ýok. Ol hiç zada garşy hem çykanok, hiç kime kömegem edenok. Ümür seniň ok atmagyňa päsgel bermek üçin ýere inenok, şemalam seniň okuň ugruny üýtgetmek üçin ösenok. Agyr ýaýam ussa seniň gowşaklygyňy duýmagyň üçin ýasan däldir. Bularyň seniň islegiňe dahylly ýeri ýok. Şu şertler bolanlygynda, nyşana dogry urardym diýen netijä gelýän seniň özüň. Şonuň üçin ýa-ha kynçylyklar zerarly zeýrenmegiňi bes et-de, ok atmaga başla, ýa-da men-menligiňi nogtalap, özüňe has ýeňil maksat — golaý nyşana saýla...

 

Terjime eden: Orazmyrat MYRADOW
23
61
Arslan_Alaýew
07.06.2024 18:00
NOKAT WE OTUR HAKYNDA (TYMSAL)

Bir ylymly adam owadan hat ýazýan şägirdine kitaby göçürmegi tabşyrypdyr:

– Kitap göçürmegem sungatdyr. Seniň owadan hatyň kitabyň manysyna don geýdirer – diýipdir.

Şägirt bir gün kitaby göçürip bolandygyny aýdypdyr.

Halypa:

– Sen ony bir laý täzeden barladyňmy?-diýipdir.

Şägir göçüren kitabynyň dürslügini barlamandygyny aýdypdyr.

Halypa kitaby dogry göçürenini barlamagyd tabşyrypdyr.

Şägirt ýene bir gün kitaby barlandygyny aýdypdyr. Halypa:

– Nokatlaryny we oturlaryny ýerli-ýerine goýduňmy?-diýip sorapdyr.

Şägirt:

– Men şoňa üns bermändirin - diýipdir.

Halypa:

– Eý, oglum, nokatlary, oturlary ýerli-ýerinde goý. Olar manynyň öwüşgini, kitabyň nurudyr – diýipdir.
22
84
Arslan_Alaýew
07.06.2024 05:47
NÄDIP ÜÇ ÝÜZ ÝYL ÝAŞAMALY? (tymsal)

Bir sapar laçyn gargadan:

— Eý, dana garga! Sen üç ýüz ýyl dagy ýaşaýarsyň. Sen meniň atamy, atamyň atasyny hem bilýärsiň. Eýsem, şeýle uzak ýaşamagyň syry nämede? — diýip sorady.

— Senem edil meniň ýaly ýaşa! Meniň bilen bile tirkeş! Şonda seniň ömrüň hem has uzak bolar.

Şeýdip, laçyn garga bilen dost bolup, edil onuň ýaly ýaşap başlady. Olar uly agajyň şahasynda arkaýyn oturdylar we durmuş hakda söhbet etdiler.

Wagt günortan bolanda, olar ajykdylar hem-de howlukman lukmanyň gözlegine çykdylar. Tizden garga ýerde ýatan ýabynyň maslygyny gördi-de, begenip, asmandan aşak indi. Laçyn hem onuň yzyna eýerdi. Ol mundan ozal hiç haçan maslyk iýip görmändi. Garga bolsa açgözlük bilen maslyga agyz urdy. Laçyn maslygy bir çokdy-da, saklandy. Soňra ýene bir gezek çokdy. Oýlandy. Üçünji gezek çokdy-da:

— Ýok, garga! Sen bilýäňmi, maslyk iýip, üç ýüz ýyl ýaşandan, bir gezek täzeje etden doýanyň has gowudyr — diýip uçup gitdi.
19
91
Arslan_Alaýew
06.06.2024 23:42
Özbaşdak pikirlenmelere sebäp bolup biljek sanaw — 2

• Her kim adamzadyň ýaşaýşyny üýtgetjekden. Ýöne hiç
birimiz bu işiň özümizi üýtgetmekden başlaýandygy barada pikir
edemzok.
L. Tolstoý

• Durmuşyňyz çarkandakly ýola giren bolsa, ruldaky adamyň özüňizdigini ýatdan çykarmaň!
M. Longsdon

• Üstünlik – isleýän zadyňa gowuşmakdyr. Bagt bolsa eýe bolan zatlaryň gadyryny bilmekdir.

• Üstünlik batyrgaýlygyň perzendidir.
B. Disraeli

• Her näçe bilýän hem bolsaň, olaryň gadyry garşyňdaky
adamyň düşbüligine baglydyr.

• Hemme kişi şol bir zat barada pikir edýän bolsa, hiç kim
aýratyn pikir edip bilmeýär diýmekdir.
W. Lippman

• Dünýäde diňe iki adam ýalňyşmaýar. Olaryň birinjis-ä
aradan çykdy, ikinjisem heniz doglanok.
Hytaý nakyly

• Ýa ýoly taparys, ýa täzesini çekeris.
Hannibal

• Näme görjekdigiňiz näme gözleýändigiňize baglydyr.
J. Labbok

• Kynçylyklar üstünligiň gadyryny artdyrýan bezegdir.
Moller

• Käbir adamlar merdiwanyň birnäçe basgançagyna çykansoň, ony ýalňyş diwara söýändigini görýärler.
J. Alta

• Bir şem başga bir şemi tutaşdyrany bilen öz ýagtylygyndan hiç zat ýitirmez.
Möwlana

• Şöhle paýlamagyň iki ýoly bar: ýa şem bolarsyň, ýa aýna.

• Umydyny ýitiren adamda başga ýitirere zat galmaýar.
W. Dýubua

• Pikirlenmän öwrenmek ýitirilen zähmetdir.
• Üstünlik üçin köp zat gerek. Ýöne olaryň ilkinjisi özüňe bolan ynamdyr.

• Öwrenmek — bir maglumaty edinmek däl, ony gerekli
ýerinde peýdalanyp bilmekdir.

• Bir kilometrlik ýol hem ilkinji ädimden başlanýar.
• Ömür bir sekunt soňra-da näme boljagyny bilmeýändigimiz üçin ajaýypdyr.
J. Meriç

• «Gülüň tikeni bar» diýip şikaýat etmegiň deregine, «tikeniň güli bar» diýip şükür etmeli.
Möwlana

• Agyr iş wagtynda edilmedik ýeňil işleriň üýşmeginden emele gelýär.
Žan Žak Russo

• Bir karara gelip bilmezlik we gijikdirmek şowsuzlygyň açary. Edil häzir we dessine!

• Edil şu wagt bolmasa, onda haçan?!
Dasis

• Adamlar köpri gurulmaly ýerde diwar gurýandyklary üçin ýalňyz galýarlar.
I. Nýuton

• Gyşyň sowugyny görmedik baharyň tagamyny alyp bilmez.

• Bilim adamy kör zehinlilikden, ýagşylyk ezýet çekmekden, anyk netije berip bilmek bolsa şowsuzlykdan halas edýär.
Konfusiý

• Bilim almagyň syýahat etmek we dynç almakdygyny ýatdan çykarmaň.
Eýnşteýn

• Her gije şol gün näme edendigiň we ertir näme etmelidigiň barada pikirlenmän düşege geçme.
A. F. Başgil.

• Hiç zat gowy ýa-da erbet däldir. Ol seniň nähili pikir edişiňe bagly.
Şekspir

• Täze güne täze pikir bilen giriş.
Demokrit

• Aýdylýanlar ýürekden çykýan bolsa, ýürege girer, ýöne
dilden çyksa, gulakdan aňry geçip bilmez.

• Başaryp biljekdigiňize ynanmasaňyz, başaryp bilmersiňiz.
17
28
Arslan_Alaýew
06.06.2024 20:45
Özbaşdak pikirlenmelere sebäp bolup biljek sanaw 1

• Ulanylmaýan maglumat ilkinji böküşde açylmadyk paraşýut
ýaly peýdasyzdyr.

• Edip biljek işleriňiz we başarmadyklaryňyz barada
pikirlenýän bolsaňyz, siz dogry ýoldasyňyz.

• Şu güne çenli eden işleriňizi şu günem gaýtalasyňyz,
gazanjak zadyňyz öňküden üýtgeşik bolmaz.

• Ýaşaýşymyň hili özüm we başgalar bilen aragatnaşygymyň
hem-de saýlan ýolumyň hiline baglydyr.

• Bilime, başarnyga we ynama eýe bolsak, maksat edýän
belentliklerimize ýetip bileris. Şeýle bolsa, näme üçin yzygiderli şikaýat edip, durmuşdaky gözellikleri görüp bilmeýäris.

• Nähili bolsa-da, gündelik pikirlerim ýaşaýşymyň aýnasydyr.
Eger şol pikirlerime gözegçilik edip bilsem, ýaşaýşyma hem
gözegçilik etmegi başararyn.

• Dünýäni has gowy ýere öwürmek üçin başarnyklarymy,
çeşmelerimi we zehinimi ulanýaryn.

• Üstünlik edip bilmediklerimizde däl-de, edip bilen
işlerimizde gizlengidir.

• Adamyň iň ýaman günäsi hiç zat etmän ölüp gitmekdir.

• Başaryp biljegimi bilýärin... Hawa, bilýärin... Duýýaryn.
Isleglerime, dileglerime we hyýallaryma ýetýänçäm, göreşi
dowam etdirjek. Bu — meniň ýazgydym.

• Özüme edilmegini islemedik işimi başgalara-da edemok.

• Geljekden umytly men. Durmuşyň maňa şatlyk eçiljekdigine
we ýaşaýşymyň gyzykly boljakdygyna ynanýaryn.

• Öz durmuşyma erk edip bilýändirin diýip hasaplaýaryn.
Çünki nirä barýanymy we näme isleýänimi bilýärin. Bu syýahat gyzykly bolsa gerek!

• Özüme mahsus häsiýetleri söýýärin.

• Durmuşy söýýäňmi? Şeýle bolsa wagtyňy bihuda geçirme,
çünki durmuş wagtdan ybaratdyr.
B. Franklin

• Öz başarnygyňy bilmezlikden hem agyr zat bar. Ol ony
bilibem ulanmazlykdyr.

• Hyýallarynyň ornuny puşmanlyk eýelemese, adam hemişe
ýaşdyr.

• E-he-he-he-e-eý! Özümi söý-ýärin!

• Bir zady ýat tutmak bilmek däldir. Düşünmeýän zatlarymyzy
özümiziňki hasaplap bolmaz.
Gýote
16
31
Arslan_Alaýew
05.06.2024 01:08
«Ikinji jildi ýok»
Ýaranmagy ýarag edinen baryp ýatan ýaltanyň biri barly garyndaşynyň ýanyna barýar. Güzeranynyň agyrdygyny aýdyp gan aglaýar, ýardam bermegini soraýar. Barjamly garyndaşy oňa bir kitap sowgat edýär. Bu adam özüne berlen sowgady alyp, içi ot-ýalyn bolup, «Men ondan kömek pul soradym welin, ol elime kitap gysdyryp goýberäýdi. Haý, husyt diýsänim, kitaby başyma ýapaýynmy?!» diýip, hüňürdäp çykyp gaýdýar.
Öýüne gelip, ýaltana-ýaltana kitabyň birinji sahypasyny açýar. Görse, pul dur diýýär. Çalasynlyk bilen ikinji sahypasyny açýar, ýene şonça pul barmyş. Görüp otursa, garyndaşy kitabyň bütin sahypalarynyň arasyna pul goýup çykan eken. Ýaňky adam begenjinden uçaýjak bolýarmyş. Birnäçe wagt geçenden soň ýalta ýene şol garyndaşynyň ýanyna baryp:
«Garyndaş, beren kitabyň şeýle gyzykly, şeýle peýdaly kitap ekeni. Nädip okap gutaranymy bilmändirin. Şol kitabyň ikinji jildinem alyp, okap çykaýsam diýip geldim» diýýär.
Häliden bäri garyndaşynyň bolşuny synlap duran barly adam bir durkuny bozman:
«Kitabyň ikinji jildi ýok» diýip jogap berýär.

Adam esasy hazyna bolan ömrüniň we wagtynyň gadyryny bilmeýär. Ony biderek zatlaryň ugrunda sarp edýär. Ýigrimi dört sagat ýigrimi dört tylladyr, baýlykdyr. Ol baýlykdan mümkin boldugyça ýerlikli peýdalanmak gerek. Wagtyň öwezini dolup bolmaýan ýeke-täk hazynadygyny unutmaly däldir.
24
114