zumerret_
09.08.2024 14:00
Aýakgap, adamlaryň aýaklaryny rahatlandyrmak we goramak üçin döredilen durmuşyň elementidir. Aýakgap bezeg we moda elementleri hökmünde hem ulanylýar. Aýakgabyň dizaýny wagtyň geçmegi bilen we medeniýetden medeniýete dürli-dürli bolup üytgapdir , köplenç onuň oňaylylygyna we cydamlylygyna esaslanypdyrlar. Ynsan aýagy dürli ýerlere we howa şertlerine uýgunlaşan hem bolsa, olar goranmaga matacdirler.

Ilkinji aýakgap haçan oýlanyp tapyldy we ulanyldy?

Iň gadymy aýakgap takmynan takmynan b.e.öň 7000 ýa-da 8000-nji ýyllara degişlidir. Bular 1938-nji ýylda ABŞ-nyň Oregon şäherindäki Fort Rok gowagynda tapylan adaty gabyk sandallarydy.

Dünýädäki iň köne deri ayakgaplar sygyr derisinden yasalyp olar bitewi bir deriden yasalyp arkasynda bagjygy bolan aýakgap, 2008-nji ýylda Ermenistandaky Areni-1 gowak toplumynda tapyldy. miladydan öňki 3500-nji ýyla degişlidir.Miladydan öňki 3300-nji ýyllara degişlidigi öýdülýän goňur aýy aýakgaplary, deriniň bolegi we aýagyna berk ýapylan agaç gabygy ýüpi bardy. Bu köwüş 2006-njy ýylyň awgust aýynda tapyldy: Arheologlar bu deri köwşüň 1100- 1800 yyllar aralygynda ýasalandygyny çaklaýarlar we bu galyndy Skandinawiýada ýüze çykarylan iň köne aýakgap stilidigini görkezýär.

Aýakgap mundan has öň ulanylan bolmagy mümkin diýip pikir edilýär, ýöne aýakgapda ulanylýan materiallar gaty çalt zaýalanýanlygy sebäpli, iň irki aýakgaplaryň subutnamasyny tapmak kyn.

Ilki bilen beýik ökjeli aýakgap haýsy maksatlar üçin ulanyldy?

Beýik ökjäniň aslynda diňe erkekler üçin ýasalandygyny görkezýän gözlegler bar.
Onýyllyklaryň dowamynda beýik ökjeli aýakgaplar aýratyn sebäplere görä dünýäniň dürli künjeklerinde erkek esgerleriň, aristokratlaryň we hatda korollyklaryň aýaklarynda öz ornuny tapdy. Beýik ökjeli aýakgaplaryň gelip çykyşy XV asyrda Parsdan gözbaş alýar, bu ýerde esgerler aýaklaryny üzeňňa ( at münilende ) berkitmekde kömek etmek üçin geýýärdiler.

Internet sahypalaryndan toplan we terjime eden: Zumerret_
18
175
zumerret_
09.08.2024 11:52
Mariana çöketligi barada gyzykly maglumatlar

Ummanlar alymlar üçin entegem uly syr bolup galýar. Ummanlar köp gudratlaryň mekanydyr. Bularyň arasynda iň meşhury, dünýäniň iň çuň ýeri hasaplanylýan Mariana çöketligidir. 147 ýyl ozal Iňlis gämisi «HMS Challenger» tarapyndan açylan bu çukur çöketlik şondan bäri müňlerçe ylmy gözlegleriň mowzugy boldy.

Şu wagta çenli diňe birnäçe adamyň we gözleg ulaglarynyň ýetip bilmedik bu çöketligi dünýäniň iň çuň nokady hökmünde 10,994 metrde deňdir. Mariana çöketligi barada gyzykly maglumatlar: 

- Mariana çöketligi ABŞ-nyň goralýan sebitine degişlidir;

- Onuň çuňlugy takmynan 10,994 metrdir;

- Bu äpet çöketlik iki sany uly gatlagyň çaknyşmagy netijesinde emele geldi;

- Ol özünde birnäçe suwasty wulkanlary jemleýär;

- Ýokary basyşa garamazdan çöketlikde ýaşap bilýän janly-jandarlar bar diýlip çaklanylýar;

- Gynansagam düýbi gaty hapa;

- 2012-nji ýylda Jeýms Kameron çöketlige girip gördi;

- Çöketligiň içine bir Ewerest sygyp bilýär;

- Çöketligiň ilkinji gezek 1875-nji ýylda üsti açyldy;

- Çöketlik Ýeriň dördünji polýusy diýlip hem atlandyrylýar. 

 

Sanjarmyrat ANNAGELDIÝEW,

Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby.
22
105
zumerret_
09.08.2024 10:12
Agzalar ! Size bir az sowalym bar
Birnace yyl mundan ozal bir yolagcy ucary helakcilige ucrapdy . yadynyzda bolsa ...

Ol takmynan Hint deňzinin ustundenmi ya Yuwas ummandan aşyp baryaka helakcik yuze cykyp so yere gacan bolmagy ahmal diydiler .

Sol ucaryn nira duseni we nace adam helak bolany barada hic kim anyk maglumat bermedi

men caga wagtlamdy sol waka .bilyanleniz bolsa maglumat berayin

🤷
15
156
zumerret_
08.08.2024 19:35
Sizem çaga wagtyňyz tomus gunleri howlyda yatyp goren bolsaňyz gerek😁 . Ol örän gyzykly we tasin bolyady biz ücina 😌. Hemem jigilem bilen bulutlary synlamak olary bir "şekile " meňzedip, olary ozimizçe bir jandara meňzetyadik 😻.
Ýyldyzlary synlap olardan iň yagtysyny saylayadyk . Hemem süynen yyldyz gorsek dileg etyadik ...🤗

Suratda näme gördiňiz?
16
91
zumerret_
08.08.2024 02:16
Eger dunyani 3 söz bilen düşindirmeli bolsaňyz , siz haysy sözleri aydardyňyz ?

Eger siziň eliňizde yekeje bagt bolsa sol bagtyň namedyn ybarat bolmagny islardiňiz ?
20
154
zumerret_
07.08.2024 18:52
Uklajak däl gije
Men uklajak dal gije
Ajal gelenson
aljak - ukym
Yalanlardan gutylamok,
gacyp .
Ulanjak
dymma hakym
Dinlemek islamok ,
hic kimem ,
goresim gelenok .
Aylanmak islamok ,
mana dar
Bu dunya sygamok
Hic kime ynanamok
Üstüne gum sepdim
Kec ykbalymyň


Aslynda hemme zat gowy diñe adamlar uytgeya ...
16
72
zumerret_
07.08.2024 14:26
🌺Okuw akylyny ölçemeyar,yatkeşlıgını ölçeyar.
🌺Wyjdan :Muna hemme yüregınde yer bermez. Hat-da ona dılınde , aşgazanynda, jübüsınde yer berenem bar ...
🌺Durmuşynda hemme sana garşy çykyan bolsa lezzetini çykar ,dıymek sen elindedir garaşsyzlyk 😌
🌺Hemme zady senın Üçin bar etdım diyen Rabbyna hemme zady senın üçın terk etdım dıymekdır \"Yşk\"
🌺Ajy (kynçylyk) ın akylly adamyn mugallymydyr.
🌺Aglamadym - diyip erkek bolunanok bırem zenany aglatmazlyk gerekdır .
🌺Kaka -Hazyna gapysydyr açamasyny bılene ...
Eje -Jennet gapysydyr ,girmesini bilene ...
Dogan -Göwün aynasydyr ,seretmesını bilene ...
Çağa -Deniz suwudyr ,ıçmesını bilene ...
🌺Aglamakdan gorkma :Akylyna azap beryan düşünjeler ,gözyaşyn bilen arassalanyar ...)


Toplan we terjıme eden :Zümerret🌺
15
93
zumerret_
07.08.2024 14:05
Men uklajak dal gije
Ajal gelenson
aljak - ukym
Yalanlardan gutylamok,
gacyp .
Ulanjak
dymma hakym
Dinlemek islamok ,
hic kimem ,
goresim gelenok .
Aylanmak islamok ,
mana dar
Bu dunya sygamok
Hic kime ynanamok
Üstüne gum atdym
Kec ykbalymyň

Aslynda hemme zat gowy diñe adamlar uytgeya ...
0
83
zumerret_
06.08.2024 20:29
SIZ GABANJAŇMY ?
Herkimiň başyndan gabanjaňlyk duygusy geçendir. Bu kiçi wagtymyz joramyzy birinden gabanmak bolup biler yada bolmasa ene-atany doganlarñy gabanmak yaly gabanjaňlyklar bar. Yöne bularyn arasynda in möhümi adamyny belli bir yaşa yetenson söyüp ony hiçkim bilen paýlaşyp bilmezlik gabanjaňlygyñ in uly orynda duruberyär. Söygülin gabanmasy gaty gowy duygudyr welin muny aşa etyänler hem bolyandyr aramyzda. Meselem gyzlaryn gözi bilen seredende oglan gaty gabanjañ bolyar. Aslynda köplenç ayal maşgalan duygularyna düşünmek kynrak bolyar gabansaň erbet diyyäler gabanmasañ söyyenok diyip başlayalar. Aslynda çenden geçmeseñ gabanjañlyk gowy zat adam söyülyänini bilyä meselem gyzlaryn köpüsi söyen yary gabansyn isleyändirler sebäbi beyle wagty söyyändigini duyyalar gayta -gayta men seni söyyän janym sözüni eşitmek isleyärler. Egerde beyle sözleri aytman başlasaň meni söyenokmyka yada bolmasa başga biri bamyka diyip gyz hem ony gabandyrmak üçin elinden geleni etmek biIen bolya.Birbiriňi gabanyp gezmek söygüni hem artdyrya kämahal.
Emma gabanjañlygy aşa derjelere ýetirýänler hem bolýar , bularyñ köpüsi hem erkek maşgalalar.Aşa gabanmakdan kämahal goh hem turýandyr meselem käbir erkek kişi halaşýan gyzyny şeýle bir bek saklaýa welin entäk almaka ony geýme muny geýme saçyñy beýtme ýada bolmasa daşaryk mensiz çykma ýanynda ejesi hem bolsa ynanman gohlamak bilen boluberýä. Şeýtmek näme gerek bu hakykatdan hem söýüp gabanmakmy ýada bolmasa ynamsyzlykdanmy? Gepletseñem ýok men saña ynanýan diýýäler onda bu gabanjañlyk keselmi?

Toý etmäkä şeýle berk saklap sözüni geçirjek bolup herhili oýun tuzurýan bolsa toy edensoñ nähili saklarka? Köp duş gelyän, gelin edip alansoñ hiçýerik çykarman saklap ýada çyksada ýanynda birini ugradyp şeýle ynamsyzlyklar ýada bolmasa biderek gabanjanlyklar nämä gerek.Şoñ üstünde urş turup maşgalasy agzala bolýan ýaşlar hem bar.Aşa gabanjañlygyndan çydap bilmän atasy öýüne gaýtýan gelinlerem bolýar. Şeýdip maşgalañy agzala etmek nämä gerek? Etjek bolsa sen näçe gysyp sakalasañam şondada etýär emma welin ynanyp saklasañ has wepaly gezýär. Bu adamyñ tebigatynda bar. Birzady etme diýilse ýada näçe gysyp saklasañ adam şonça edesi gelýär.

Şeýle hem sen gyz bolan bolsadyñ özüñe nähili hereket edilmegini islärdiñ ilki şo soragy soralyñ eger hakykatdan hem özümüzde şol jogaby tapan wagtymyz sizem garşyñyzdaky zenan maşgala has mylakatly gararsyñyz. Ýokarda hem belläp geçişim ýaly gabanmak duýgusy gowy zat söýülýäniñ bilinýä emma muny keselderejesine getirseñ ynha agzalalyk şol ýerde başlar.Belki bu makaladan soñ gabanjañ yigitlerimiz otyryp eden ýalñyşyna düşünerler diýip umyt etýän.



Köneler, 205161 tarapyndan 17-08-2023, 22:50

SİZİN BAŞYNYZDAN ŞEÝLE WAKALAR GEÇDİMİ ÖZÜNİZİ ŞONDA NÄHİLİ ALYP BARARDYNYZ?
27
436
zumerret_
04.08.2024 20:36
Нету худа , без добра !

Ýagşylyk etmeseň , ýamanlyk hem görmersiň!
13
87