stella_🖤
03.07.2024 08:31
Ýatkeşligi nädip ösdürmeli?
Soňky ýyllarda tehnologiýanyň kämilleşmegi, dürli görnüşli maglumat çeşmeleriniň hemişe elýeterli bolmagy beýniniň “ýalta” bolmagyna, netije-de, adamyň ýatkeşligine oňaýsyz täsir edip gelýär. Ege-de ýatkeşligimiz gowy bolsa, işlerimizi aňsatlaşdyrmaga ýardam edýär. Haýsy wagt haýsy dersiň bardygyny bilmek, synaglara işjeň taýýarlyk görlende, öwrenen zadymyzyň bolsa, ýadymyzda galmagy okuwda üstünlik gazanmagymyza ullakan ýardam edýär. Gündelik işimizi haçan etmelidigini bilmek gündelik durmuşda hem işimizi örän ýeňilleşdirýär. Eýsem, beýnimiziň işjeň bolmagy üçin nämeler etmelikä? Bilermenler munuň üçin birnäçe gyzykly maslahatlary berýärler. Geliň, olaryň ählisi dogrusynda tanyş bolalyň !
Dogry iýmitlenmek. Elbetde wagtly-wagtynda, ýeterlik mukdarda iýmitlenmek saglygymyz üçin örän netijeli bolup, şeýle etmedik halatymyzda biziň saglygymyza oňaýsyz täsir edip biler. Gündelik durmuşymyzda iýýän gök önümlerimiziň gündelik durmuşymyzda köpräk bolmalydygyny hemişe ýatladýarlar. Mundan başga hem, marinad önümleri, balyk, kösükli dänelerden taýýarlanan naharlar we dürli reňkli iýmitleriň iýilmegi maslahat berilmeýär. Şu maslahatlary ýerine ýetiren halatymyzda, saglygymyza peýdaly bolşy ýaly, ýatkeşligimiziň hem güýçlenmegine itergi berýär.
Täze dil öwrenmek. Beýnimiziň işjeňligini artdyrmak üçin bilermenler diňe bir dili öwrenmegi däl, eýsem, islendik täze maglumaty öwrenmegiň hem peýdalydygyny belleýärler. Täze diliň kada-kanunlary, ýat tutjak sözleriňiz, beýni üçin iň gowy “maşklar” beýniniň her gün başga amaly ýerine ýetirmegine, netije-de işjeňligini dowam etdirmegine ýardam eder.
Saz çalyň! Aýdym-sazyň beýniniň iki tarapyny hem bir wagtda işledýän az sanly hereketden biridigini bilermenler belleýärler. Aýdym diňlemek ýatkeşligi artdyrmaga, ünslüligi güýçlendirmäge oňaýly täsir edýär. Saz guralyny çalyp bilmek bolsa, bu täsiri birnäçe esse köpeldýär.
Hünär ediniň! Gündelik işiňiziň we okuwyňyzyň daşyndan haýsydyr bir hünär ýa-da pişe ediniň! Tikin tikmek, surat çekmek, keşde gaýamak ýaly haýsydyr bir zady döretmegi öwreniň!
Ýöräň! Açyk arassa howada gezelenç edilende, adamyň bedeni gerekli mukdarda kislorod alyp bilýär. Bu bolsa, beýniniň öýjükleriniň arasyndaky gatnaşyklary tizleşdirýär. Şeýle hem ýöremek adamyň beýnisini rahatlandyrýar.
15
38
stella_🖤
02.07.2024 09:18
Bary ýogy 100,210 ㎞² meýdany bolan bu ýurt köp sanly täsirli üstünlikleri gazanan ýer hasaplanýar. Sebitiň ýokary öndürijilikli ykdysadyýeti, meşhur tehnologiýalary we özboluşly dünýä belli medeniýeti bardyr. Günorta Koreýaly erkekler kosmetiki we parfumeriýa serişdelerine üns berýärler. Olar daşky görnüşini owadan görkezmek üçin gözellik serişdelerinep pul harçlaýarlar Bu ýurt dürli plastiki operasiýalaryň sany boýunça dünýäde birinji ýerde durýar.
Günorta Koreýada doglan çagalary şol wagt 1 ýaşly diýip hasaplaýarlar. Täze doglan çaga bolanyna 100 günden soň däbe görä uly baýramçylyk belleýärler.
Günorta Koreýa özboluşly tebigy gözelligi bilen hem tapawutlanýar. Ol ýeriň ÝUNESKO- nyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna giren Jeju adasy özüniň ajaýyp gaýalary we tebigaty bilen meşhurdyr.
Koreýa bu günki günde iň ýokary internet tizligini emele getiren ýer. Internet tizligi boýunça dünýäde öňdebaryjy orunlary eýeleýär. Ilatynyň 92,4 %-i internetden peýdalanýar.
Günorta Koreýanyň Seul şäheri ýurdyň paýtagty bolup, 25 milliondan gowrak ilat sany bilen dünýäde 3-nji ýerdäki iri şäher hasaplanýar.
Koreýa kelemiň dürli görnüşlerinden salatlary ýasamakda dünýä bellidir. Olar kelemden 250-ä golaý salat görnüşlerini ýasap bilýärler.
Günorta Koreýada ,,4” bagtsyz san hasaplanýar. Şonuň üçin hatda liftlerde hem ,,4” sanyň ýerine ,,F” harpy ýazylýar.
Bu ýurtda gyzyl reňk ölümi aňladýar.
Günorta Koreýanyň 1,1 trillion dollarly ykdysadyýetiniň 20%-i Samsung kompaniýasynyň paýyna düşýär. Köpçülik Samsung diňe elektronika öndürýär diýip hasaplaýar. Emma kompaniýa gurluşyk önümlerini, awtomobil, gapy gulplaryny, dürli himiki serişdeleri, geýim-gejim we başgada birnäçe önümleri işläp çykarýar.
Awtory: Kerim MÄTNIÝAZOW,
15
43
stella_🖤
02.07.2024 00:05
Okyjylaryň dykgatyna hödürlenýän «Rafael Pumpelli. My Reminiscences» — «Rafael Pampelli. Meniň ýatlamalarym» atly iki jiltden ybarat kitap indi otuz ýyldan gowrak wagt bäri türkmen alymy, arheolog Kakamyrat Gurbansähedowyň şahsy kitaphanasynda saklanýar. Bu kitap barada gürrüň bermezden ozal, onuň awtory bilen okyjylary içgin tanyşdyrsak, ýerlikli bolardy.
Amerikan geology Rafael Pampelli 1837-nji ýylda Owegoda (Nýu-Ýorkda) dogulýar. 1856-njy ýylda R.Pampelli Freýburgdaky (Germaniýa) Korollyk dag-magdan akademiýasyna okuwa kabul edilýär. Okuwy tamamlandan soň, dag-magdan inženeriniň diplomyny alýar. Ol minerallary öwrenmek boýunça ABŞ-da ilkinji diplomly hünärmen bolup ýetişýär.
1861-nji ýylda R.Pampelli ýapon hökümeti tarapyndan Hokkaýdo adasynda peýdaly gazylyp alynýan magdanlaryň bardygyny ylmy taýdan barlamak üçin çagyrylýar. Ýaponiýada işini tamamlap, ol 1864-nji ýylda hytaý imperator hökümetiniň sargydy boýunça bu ýurduň demirgazygyndaky kömür känlerini barlagdan geçirýär. 1865-nji ýylda ol ilkinji bolup Gobi çölüniň mineralogiýa babatda gözden geçirilmesini amala aşyrýar. Şondan soňra ol typýan arabajykda Sibir boýunça ylmy-barlagçylyk gezelenjini geçirýär. Öz döwrüniň ajaýyp alymy, dünýäniň birnäçe döwletlerinde biri-birinden täsirli ylmy açyşlary bilen adygan alym 1903-nji ýylda professor W.M.Dewis, kömekçileri E.Hentington we öz ogly R.W.Pampelli bilen bilelikde Karnegi institutynyň ( Waşington ş.) maliýe taýdan goldaw bermegi netijesinde Türkmenistan bilen tanyşlyk ekspedisiýasyny amala aşyrýar.
1904-nji ýylda onuň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary ikinji gezek Türkmenistana gelip, gadymy Änewiň depelerinde hem-de gadymy Merwde arheologik gazuw-agtaryş işlerini geçirýär. Ajaýyp alym R.Pampelliniň ýolbaşçylygyndaky alymlar toparynyň gadymy Änewiň depelerinde geçiren arheologik gazuw-agtaryş işleri netijesinde dünýäniň ylmy jemgyýetçiliginde « Änew medeniýeti» diýen ylmy adalga peýda bolýar hem-de bu ýerde ýaşan ilatyň ekerançylyk bilen giňden meşgullanyp, ak bugdaýy ösdürip ýetişdirendiklerine şaýatlyk edýän däneli ekinleriň galyndylary tapylýar.
Ajaýyp alym R.Pampelli 1923-nji ýylda 86 ýaşynda Nýuportda (Rod Aýlend ştaty) aradan çykýar. Ýaşan ömrüni dag magdanlaryny öwrenmäge bagyşlap, dünýäniň birnäçe döwletlerinde uly ylmy işleri alyp baran alym R.Pampelli ömrüniň soňky ýyllary «Meniň ýatlamalarym» atly iki jiltden ybarat ýatlamalar kitabyny ýazýar. Täsin ykbally alymyň ömür beýany bolan bu kitap 1918-nji ýylda Nýu-Ýorkda «Henry Holt and Company» neşirýaty tarapyndan neşir edilýär. Uzak ýaşan ömrüni ylmy açyşlara bagyşlap, dünýä jemgyýetçiliginde uly abraýa eýe bolan R.Pampelliniň terjimehal görnüşinde ýazan bu ýatlamalar kitaby onuň başyndan geçen täsin wakalara baýlygy bilen köpleriň ünsüni özüne çekýär. Bu kitapda onuň ylmy işleri alyp baran ýurtlarynyň kartalary hem-de tebigat täsinlikleri, maşgala durmuşyna degişli we dürli halklaryň medeniýetini şöhlelendirýän fotosuratlar ýerleşdirilýär.
Indi bu kitap hem-de onuň türkmen alymy, arheolog Kakamyrat Gurbansähedowyň şahsy kitaphanasynda saklanyşy barada hem az-kem durup geçsek ýerine düşer. 1980-nji ýyllaryň aýaklaryna Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Pensilwaniýa uniwersitetiniň professory Fredrih Hibert gadymy Änew depelerinde ylmy-barlag işlerini geçirmek üçin Türkmenistana gelýär. Ol öz döwründe alym Rafael Pampelliniň dünýä jemgyýetçiliginde uly gyzyklanma döreden açyşlaryny üstünlikli dowam etdirýär. 1990-njy ýyllaryň başlarynda türkmen alymy, arheolog Kakamyrat Gurbansähedow hem bu ýerlerde ylmy barlaglary geçirýär. Amerikaly alym F.Hibert öz türkmen kärdeşine sowgat hökmünde bu kitaby gowşurýar.
R.Pampelliniň «My Reminiscences» — «Meniň ýatlamalarym» atly iki jiltden ybarat kitaby 56 bölümi öz içine alýar. Onuň her bir bölümi ajaýyp alymyň täsin wakalara hem-de uly ylmy açyşlara baý bolan ömür menzillerini inçelik bilen yzarlaýar. Ol ýatlamalarynda Türkmenistana gelşi, gadymy Änew depelerinde hem-de gadymy Merw ýadygärlikler toplumynda alyp baran ylmy barlaglary barada giňişleýin durup geçýär. Ýatlamalarynyň goşmaçasynda, «Türküstan» hem-de «Änew bilen Susanyň deňeşdirmesi» diýen bölümlerde öz ylmy işlerini jikme-jik beýan edýär. Bu kitap häli-häzire çenli halkymyzyň şan-şöhratly taryhyny ylmy taýdan öwrenýänler üçin gymmatly gollanmadyr.
Salam news
15
28
stella_🖤
28.06.2024 20:12
Koreý medeniýeti we däp-dessurlary barada gyzykly maglumatlar
Koreýleriň hemmesiniň ýarysyna diýen ýaly Li, Park ýa-da Kim diýilýär
Koreýaly täjirleriň XVII asyrda durnukly ösmek isleginiň galyndysy, iki at ony ýarym adada ulaltdy. Esasanam Kimiň aýratyn pozisiýasy bar: bäş koreýden biriniň bu familiýasy bar.
Kimçi – durmuş (göçme manyda) Şol günler, koreýler garyp we gyşlary uzyn bolan günlerde, koreýlerde ýaşamaklyk uçin kelem fermentlemekden başga zat ýokdy. Aslynda Kimçi şeýle döredi. Bu däp Koreýanyň taryhynda we häsiýetinde şeýle bir çuňňur ornaşypdyr welin, häzirki wagtda restorana gitmek we Kimçi bolmazlyk kyn. Koreýanyň islendik ýerinde elmydama gapdal nahary hökmünde Kimçi hödürlenýär. Şonuň üçin koreýleriň surata düşenlerinde “peýnir” ýerine “Kimçi” diýýändigi gaty mantykly.
Koreýler elmydama sizden bir ýaş uly bolar
Munuň sebäbi, Koreýada her kim doglanda eýýäm bir ýaşynda. Diňe bu däl: Täze ýylda hemmeler bir wagtyň özünde bir ýaş uly bolýar! Bu, öz gezeginde, koreý döwründe siz eýýäm halkara ýaşyndakydan iki ýaş uly bolup bilersiňiz diýmekdir.
¼ göterim koreýler ozal plastik operasiýa edilipdi
Koreýa daş keşbi bilen gyzyklanýar. Koreýa syýahat edeniňizde, adamlaryň bu babatda köp alada edýändigini görersiňiz. Şeýlelik bilen olaryň köpüsi plastmassa enjamlaryny göz öňüne tutýarlar. Bularyň köpüsi birneme ownuk bolsa-da (goşa gabak operasiýalary), Koreýada plastik hirurgiýa işi ösýär.
Soju Günorta Koreýanyň milli içgisi
Arak bilen birneme meňzeş arassa içgi, Soju Günorta Koreýanyň milli içgisidir. Günorta Koreýada köpçülikde alkogol içgilerine doly rugsat berilýär. Şonuň üçin, Günorta Koreýalylaryň köpüsiniň halaýan alkogolly içgilerinden bankalary alyp, ýolda içip barşyna geň galmaň.
Dükanlar restoranlardan we kafelerden has uzak saklanýar
Günorta Koreýalylar söwda etmegi halaýarlar we bu milli geçmişiň bir zady. Munuň şaýatlygy, ýurduň dünýädäki iň uly söwda merkezleriniň biridigi bolup durýar. Şeýle hem Günorta Koreýadaky barlaryň, kafeleriň we restoranlaryň 11-e çenli ýapylýandygy, dükanlaryň amatly bolmagy üçin irden 4-e çenli açykdygyny düşündirýär.
Ganyň görnüşleri barada soramak adaty zat
Umumy faktorlardan biri, Günorta Koreýalylaryň ganyň görnüşine belli bir ähmiýet bar diýip pikir etmegidir. Olaryň goňşulary bolan Ýaponiýalylar hem şuňa meňzeýärler. Beýleki ýurtlardaky adamlar ganyň görnüşini bilip bilerler ýa-da bilmezler, her bir Günorta Koreýaly özüniň gan görnüşini bilýär.
Günorta Koreýadaky gan görnüşleri baradaky gyzykly faktlaryň biri, adamyň şahsyýetine we aýratynlyklaryna goşant goşar öýdülýär. Gan görnüşleri ýanýoldaş saýlamaga kömek edip biler, sebäbi ýoldaşyňyzyň gan görnüşi siziň üçin gowy bolup bilmez. Hemmeler muňa ynanmasa-da, Günorta Koreýada bolanyňyzda bu hakda eşitmäge garaşyň.
Binalaryň köpüsinde 4-nji gaty tapyp bilmersiňiz
Koreýa beýik ýaşaýyş jaýlarynyň we binalaryň ýurdy, şonuň üçin 4-nji gatyň bolmazlygy geň görünýär, şeýlemi? Garaz 4-nji gatyň ýerine “F gat” çalyşdy. Munuň sebäbi, 4-nji belgä deň bolan hytaý belgisiniň ölüm üçin aýdylyşy bilen baglanyşyklydyr ( 4- sì – sî), binada ýa-da lifte münen adamlara betbagtlyk arzuw etmezlik üçin 4-nji belgisi aýryldy we F bilen çalşyryldy. Oňa tetrafobiýa diýilýär.
Çeşmesi: Wikipedi
14
52
