manolya
26.02.2024 17:21

Güýmenje soraglar ...

Salam like basybam soraglary jogaplamadyk we aktiw gatnaşyp soraglary jogaplaýan agzajyklar😁 hany ondan işlerimizi goýup

birazajyk güýmeneliň....


Soraglar...


€ 1...Öwrenmelide post goýanyňyzda näme esaslanyp post goýýaňyz ,birine kakdyrypmy,

ya gündelik durmuşyňyzdanmy ýa okaýan goşgudyr eserleriňizdenmi ? 🙃


€ 2..Çaga wagtyňyz haýsy oýuny has gowy görip köp oýnaýadyňyz ? ýa men ýaly halaman gorkup oýnamadyk oýnuňyzam barmy jogaplaýsaňyz kyn görmänjik?!🙂


€3...Telefonyňyzda haýsy progda köp wagtyñyzy geçirýäňiz ? agzalaryň köpûsi

100% öwrenmeli diýer dogrymy?!☺


€4... Şu multik bilen ulaldym ýa-da bar seriýasyny ýatdan bilýän diýýän kinoňyz barmy ?


Şu Selenany jigilemem ýatdan bilýär

şu ýerinde Hades gelýär ýa häzir Se -le-na

diýip çagyrýarlar diýip ýatdan aýdyp otyrlar 😅 gaýtalap şonnada görýälerdä...


şu wagtlykça şular ,posta like basyp soragam jogaplamasaňyz basan likeyňyz hasap edilenok basyp otyrmaň 😆😆

73
1 124
manolya
26.02.2024 11:26
NÄME SEN

Asla seni görmemişem, dildarym!
Gumrymy sen, bilbilmi sen, näme sen?!
Gamgyn köňlüm hyýalyňda aldaram,
Bag içinde gülgülmi sen, näme sen?!

Garaçymyň, ýa seýitmiň, hojamyň,
Ýa sakymyň, ýa şerapmyň, ýa jammyň,
Ýa ýylmy sen, ýa gündizmiň, gijemiň,
Ýa Aýmy sen, ýa Günmi sen, näme sen?!

Ýa müşkmi sen, ýa kokunar anbarmyň,
Aýda bilmen, ýa çarhmy sen, çenbermiň,
Ýa derýamyň, ýa möwçmi sen, lenbermiň,
Ýa girdapmyň, ýa burgunmyň, näme sen?!

Altynmy sen, kümüşmi sen, zermi sen,
Ýa arşmy sen, ýa kürsmi sen, ýermi sen,
Ýa ýakutmyň, ýa merjenmiň, dürmi sen,
Ýa çyragmyň, ýa röwşenmiň, näme sen?!

Magtymguly, geç namysdan, aryňdan,
El götergil bu wepasyz käriňden,
Jahan doly, sen gapyl sen ýaryňdan,
Meý-mestmi sen, ýa şeýdamyň, näme sen?!


Magtymguly Pyragy
25
100
manolya
24.02.2024 19:16
Bilmegiň wagty geldi: çyndyr öýdülýän 10 sany mif...

Biziň köpimiz çigit appendisit keseline getirýär, gurbagany elleseň, eliňden siňňil çykýar diýen düşünjelere ynanyp ulaldyk. Emma bu sözleriň köpüsi aslynda hiç hili ylmy subutnamasy bolmadyk, adaty bir aýdylan miflerdir.

«Turkmenportal» web saýtynyň okyjylaryna şeýle iň ýörgünli mifleriň birnäçesi baradaky maglumatlary ýetirýäris.

🥕«Käşir görüşi gowulandyrýar!» diýen düşünje kiçilikden hemmämiziň aňymyza ornan, ony indi çagalarymyza-da aýdýarys. Gök önüm, hakykatdan-da adam bedeninde, esasanam, gözleriň saglygy üçin möhüm ähmiýete eýe bolan A witamine öwrülýän beta-karotiniň çeşmesidir.

Şeýle-de bolsa, sizde görüşiň pesligi ozaldan bar bolsa, ony A witamin bilen bejerip bilmersiňiz. Munuň tersine, rasionyňda käşiriň köp mukdarda bolmagy zyýanly bolup, derä mämişi reňk berýär.

Ýene-de bir möhüm bellemeli zat, A witamini — ýag garyndyly bolup, ýagly iýmitler bilen kabul edilende bedende has gowy siňýär. Görnüşi ýaly, käşir iýmegiň göz üçin üýtgeşik bir peýdasy hem ýok. Bu meselede göze peýdaly witaminleri has köp derejede almak üçin gök önümleri ýagly zatlar bilen bile iýmeli. Mysal üçin, käşiri ösümlik ýagy ýa-da gaýmak bilen taýýarlanan salatlara goşmak has peýdaly bolup biler.

💨«Adam beýnisiniň diňe 10%-inden peýdalanýar» — bu nädogry! Bu pikir iň gadymy döwürlerden bäri gelýän we häli-häzirem ynanylýan mifleriň biridir.

Adam beýnisi — birnäçe bölümden ybarat hem-de takmynan 86 milliard neýrony özünde jemleýän çylşyrymly organ. Beýniniň bölekleri möhüm prosesleri üpjün etmekden başlap, şahsyýetiň we aňyň emele gelmegine çenli köp sanly funksiýalary ýerine ýetirip, öz aralarynda ýakyn aragatnaşykda bolýar.

Geçen asyryň ortalarynda käbir alymlar eger neýron impuls döredýän bolsa, onda işleýär, döretmeýän bolsa, onda ol hereketsizdir diýen pikiri öňe sürdüler. Alymlar 80 milliard sany neýronyň her biriniň işjeňligini barlamagyň aňsat iş däldigi üçin, olaryň diňe az bölegini öwrenmek kararyna geldiler. «Işleýän» neýronlaryň göterimini kesgitlemek bilen, alymlar bu göterimiň beýniniň ähli böleginde deňdigini çakladylar (bu çaklama «ekstrapolasiýa» diýilýär).

Beýniňizdäki ähli neýronlar bir wagtyň özünde işjeňleşýär diýip göz öňüne getirip görüň! Sensor neýronlary adamy mümkin bolan ähli duýgulary başdan geçirmäge mejbur eder — gallýusinasiýalar başlar, motor neýronlary başarýan ähli hereketlerimizi işe girizer. Duýmak, daş-töwerekdäki zatlar baradaky maglumatlary seljermek, üns, ýat we geplemek ýaly kognitiw ukyplaryň ählisi bir wagtda işjeňleşdirilse näme boljagyny göz öňüne getirmek kyndyr. Bu mysal getirilen ýagdaýlar beýniniň işlemeginde bulam-bujarlygyň döremegine sebäp bolar.

Aslynda, beýnimizdäki ähli neýronlaryň şol bir wagtyň özünde işjeňleşmeýändigi baradaky sowalyň jogaby örän ýönekeýdir. Häzirki wagtda neýronlar zerur däl bolsa, onda olar hereketsiz ýagdaýdadyr: dyman mahalymyz geplemegimize jogap berýän neýronlar «ýatyr», ýöremeýän mahalymyz ýöremek prosesine mümkinçilik berýän neýronlar işjeň däldir, gorkmaýan wagtymyz «gorky neýronlary» hereketsizdir we ş.m.

🍫«Süýjini köp iýmek çagalary giperaktiw edýär». Ylmy gözlegler şu günki güne çenli köp mukdarda şeker kabul etmek bilen giperaktiwlik, biperwaýlyk ýa-da çagalardadyr ulularda özüňi alyp barmagyň beýleki ýagdaýlarynyň arasynda baglanyşygyň ýokdugyny görkezdi.

Diňe çagalar bilen bagly geçirilen barlaglar haýsydyr bir belli iýmitleri iýmegiň olaryň özüni alyp barşyna täsir etmeýändigini ýüze çykardy. Şeýle-de bolsa, çagalardan başga-da, olaryň ene-atalarynyň hem gatnaşan barlaglary, ulularyň ynançlarynyň we garaşýan zatlarynyň çagalaryň özüni alyp barşyna uly täsir edýändigini äşgär etdi.

🥓«Çigit we şänikler köriçege keseline getirýär» — bu giňden ýaýran pikiri lukmanlar hem ret edýärler. www.rg.ru web saýty Izmirdäki (Türkiye) iki hassahananyň lukmanlarynyň gözlegleriniň netijelerini mysal getirýär. Onda köriçege keseli bolan iki müň hassanyň diňe sekizisiniň bu içegesinde eremedik iýmit we çigit galyndylary, şolaryň birinde bolsa miwe şänikleriniň bölejikleri bar.

❗«Kebşirleýiş işine seretseň, kör bolup bilersiň». Kebşirleýiş işi gidip duran mahaly oňa seredip durmak hakykatdanam zyýanly, şonuň üçin kebşirleýjiler onuň şöhlelerinden goranmak üçin aýnaly örtük başgabyny geýýärler. UF şöhleleri gözüň setçatkasynda mikro ýanygyň döremegine sebäp bolup biler. Ýöne şol bir wagtyň özünde, howpsuz aralykdan kebşirleýiş işine gysga wagtlyk seretmek adamy görmekden mahrum edip bilmez — bu has köp wagtlap seredilende zyýanlydyr.

💅🏾«Saçlar we dyrnaklar adam aradan çykanyndan soň hem ösmegini dowam etdirýär» — bu örän ýalňyş düşünje. Bu aýdylýanynyň manysyzdygyna düşünmek üçin adam fiziologiýasy baradaky mekdep bilimleri hem ýeterlikdir. Bu baradaky düşünjämizi durlalyň!

Öýjükleriň bölünmegi üçin energiýa we ýokumly maddalar gerekdir. Gan zerur zatlaryň hemmesini üpjün edip, tutuş bedende aýlanyp durýar. Ýöne ýürek durup, gan ýygnananda öýjükler iýmitlenmekden we kisloroddan mahrum bolýar, bu bolsa öýjük bölünişiniň bes edilmegine getirýär.

🐟«Ýatkeşligiň balygyňky ýaly.» Akwariumdaky balyklarynyň intellektine kembaha garamaň. Olar biziň pikir edişimizden akyllydyr.

Alymlar akwarium balyklarynyň görnüşlerinden biri bolan siklidler bilen bagly köp sanly ylmy barlaglary geçirdiler. Barlag mahalynda balyklar akwariumyň belli bir ýerinde iýmitlendirilip, gysga wagtyň içinde başga bir akwariuma göçürildi. Balyklaryň başga bir akwariumda geçirýän wagtyny hem kem-kemden artdyrdylar.

Netijede bolsa, alymlar balyklaryň iýmitlenen şol ýerleri baradaky ýatkeşliginiň 12 günläp saklanýandygyna göz ýetirdiler. 12 bolsa — 1036800 sekunt diýmekdir!

❗"Kelláňe zat geý, meningit bilen kesellärsiň». Meningit — bakterial, wirus ýa-da kömelek infeksiýasynyň netijesinde ösýän beýniniň we oňurga ýiliginiň çişmesidir. Infeksiýa howa-damjalaýyn ýol arkaly ýokuşýar. Meningokokk hiç hili kesel döretmezden, sagdyn adamyň burun boşlugynda hem bolup biler. Emma immunitetiň peselmegi bilen, ol meningokokk infeksiýasyna getirip biler.

Sowuk howada kelleýalaňaç gezmegiň gipotermiýa we immunitetiň peselmegine sebäp bolup bilýändigini hem ýatdan çykarmaly däldir.

👦«Syrylandan soň, saçlar güýçlenýär we galyňlaşýar». Saç follikullary saçyň ösmegine jogap bermek bilen, saç syrdyrylan mahaly olara täsir ýetmeýär. Saçyňyz syrylanda galňaýan ýaly duýulýan gysga möhletlik illýuziýa döräp biler, sebäbi gaýtadan ösýän saçlar birmeňzeş uzynlykda bolýar. Şeýle-de bolsa, wagtyň geçmegi bilen olar aýry uzynlykda ösüp başlar, gaçyp ugrar hem-de olaryň gürelme täsiri bolmaz.

Saçyň gurluşyna we ösüşine genetika hem-de gormonlar täsir edýär.

🐸«Gurbagany elleseň, eliňden siňňil çykar» — bu aslynda beýle däl. Siňňil — özboluşly bir wirus bolup, onuň ýerde-suwda ýaşaýan jandarlar bilen hiç hili baglanyşygy ýok. Ol diňe adamdan adama geçýär, şonuň üçin gurbagalary daşky görnüşi üçin günäkärlemek ýalňyşdyr.

Peýdalanylan çeşmeler: tochka-zrenia.ru; elementy.ru; tass.ru; rg.ru; marieclaire.ru; pravda-chto.ru
37
228
manolya
24.02.2024 12:30
Çilimiň zyýanlary...

Çilim çekmek dünýäniň köp döwletlerinde giňden ýaýran zyýanly endikleriň biridir.

Çilimkeşlik – bu adaty neşekeşlikdir. Onuň giňden ýaýran görnüşi bolan nikotinizm bolsa adaty temmäki çekmeklikdir. Temmäki çekmeklik erbet endikleriň biri bolup, çilim çekýäniň-de, onuň daş – töweregindäki adamlaryň-da saglygyna uly zyýan ýetirýär.

Temmäki ýewropalylaryň Amerikany açmazdan ençeme wagt öň ösdürilip ýetişdirilýärdi. Bu ösümlik ýewropa XV asyryň ahyrynda getirilýär. Temmäkini başda çilim hökmünde çekmän, eýsem owadanlyk we derman oty hökmünde ösdüripdirler. Fransiýanyň Portugaliýadaky ilçisi Žan Niko 1560-njy ýylda öz melikesi Ýekaterina Mediçä ysgamak üçin temmäkiniň owradylan ýapraklaryny sowgat edýär. Žan Nikon temmäkiniň ýapraklaryny şypa berip, kellagyryny aýyrýar diýip hasaplapdyr. Şeýdip, bu ilçiniň familiýasyndan çilimiň esasy düzüminiň – nikotiniň (iň zäherli alkoidleriň biri) ady döräpdir.

Çilimkeşlik köp adamlaryň agyr kesellemegine, ir ölmegine we maýyp galmagyna sebäp bolýar. Bütindünýä saglygy goramak (BSG) guramasynyň maglumatlaryna görä, çilimkeşlikden ýer ýüzünde her ýyl 2 000 000 adam ölýär. Çilim bedeniň güýjüni 20%-e çenli peseldýär. Gynandyryjy ýagdaýlaryň biri-de, soňky döwürde çilimkeşlige aýallaryň hem ýykgyn bolýanlygydyr. Aýallaryň öz geljekki nesilleriniň öňündäki jogapkärçiligini undýandygy örän gynandyrýar!

Göwreli aýallara çilim çekmeklik düýbünden gadagandyr. Sebäbi temmäkiniň düzümindäki zäherleýji maddalar enäniň göwresindäki çaganyň ösüşine uly zyýan ýetirýär. Çilim çekýän aýallaryň çagalary düşüp ýa-da aýy-güni ýetmän doglup bilýär. Dogabitdi maýyp çagalaryň dogulmak howpy artýar. Göwrelilik döwründe çilim çekilmegi çagalary fiziki we psihomotor ösüşlerinde yza galmagyna sebäp bolýar.

Öýken ragynyň 30%-i çilimkeşligiň netijesinde bolýandyr. Çilimkeşlik erkeklerde ragyň 7 görnüşini, aýallarda 9 görnüşini döredip bilýär. Çekilen ýekeje çilim awtoulaglaryň üýşen ýerinde 36 sagadyň dowamynda bolmaklyga barabardyr.

Onuň düzümindäki nikotin iýmit siňdiriş, ýürek-damar, ganaýlanyş, dem alyş ulgamlaryna ägirt uly zyýan ýetirýär. Çilim işdäňi kesýär, iýmit siňmegini kynlaşdyrýar, aşgazanyň, gyzylödegiň we beýleki iýmit siňdiriş agzalarynyň başly ýaralarynyň, howply täze döremeleriniň ýüze çykmagyna getirýär. Çilimkeşleriň arasynda dodagyň, diliň, bogazyň we öýkeniň ragy, ateroskleroz, miokardyň infarkty giňden ýaýrandyr.

Mälim bolşuna görä, çilimiň tüssesinde 4000-den gowrak himiki maddalar bar. Olaryň 43-si ragyň ýüze çykmagyna sebäp bolýar. Olaryň arasynda sianid, benzol, metil spirti, asetilen (kebşirleýiş işleri geçirilende ulanylýan ýangyç), karon, karbon monoksit, azot oksidi, uglerod okisi (zäherli gazlar) bar. Çilim tüssesiniň iň işjeň elementleri bolsa adamda güýçli baknalyk döredýän nikotindir. Ol temmäkiniň ýapragynda we tohumynda saklanýar. Nikotin ýakymsyz ysy bolan we ýakyp barýan tagamly, suwda ereýän maddadyr. Ol zäherli madda bolany sebäpli, nerw ulgamynda oýanyjylyk döredýär. Soňra merkezi nerw ulgamyny zaýalaýar. Bedeniň gan damarlarynyň gysylmagyna eltýär, nemli bardany gyjyndyrýar. Köp mukdarda ulanylsa, damar çekmä we ölüme eltýär.

Çilimkeşlik adamyň ömrüni ortaça 8-10 ýyl kemeldýär. Çilim çekýänleriň arasynda 65 ýaşa ýetmezlik howpy bardyr.

Taýýarlan Şirin Baýlarowa
36
174
manolya
24.02.2024 00:08
...HER KIMSÄNI HYDYR BIL!»


«Paýhas çeşmesi» kitabynyň 422-nji sahypasynda «Her gijäni Gadyr bil, her kimsäni Hydyr bil!» diýlen jümle bar. Halk arasynda bu atalar sözüniň döreýşi barada şeýle gürrüň aýdylýar: — Bir ýigit: «Çölde Hydyr ata duşýarmyş» diýip, bir meşik suwy alyp, çöle ugrapdyr. Öz ýanyndan: «Çölde Hydyr ata suwbereýin, alkyş alaýyn» diýip, göwün ýüwürdipdir. Barýarka, öňünden peşeneli bir ýaşuly çykypdyr. Ol: «Inim, meşigiňde suw bar bolarly, halys ganym gatady, bir owurt suw bersene!» diýipdir. Ol ýigit: «Men bu suwy Hydyr ata alyp barýan, ýoldan goýma ýaşuly!» diýip, gözüni-gaşyny çytyp geçip gidiberipdir. Ýigit biraz ýöräp yzyna öwrülipdir welin, ýaňky ak sakgal gözden gaýyp bolupdyr. Şol wagt asmandan: «Suwsuzlykda suw bermeseň, çölde Hydyr neýlesin?» diýen owaz gelipdir. Ýigit ýalňyşyna düşünip: «Her gijäni Gadyr bil, her kimsäni Hydyr bil!» diýip, ahmyr çekipdir.

Taýýarlan Jeren AGAÝEWA,
Daşoguz şäherindäki 9-njy orta mekdebiň mugallymy.
29
72
manolya
23.02.2024 23:50
Andragogika näme?
Pedagogika näme ?


 Mugallym diýenimizde gönüden-göni kellämize «pedagog» adalgasy gelmegi mümkin. Emma bu makalanyň üsti bilen siziň köpiňizi «andragogika» bilen tanyş etmek isleýärin. Şeýle-de pedagogika bilen andragogikanyň tapawudy barada durup geçmekçi.

 Adalgalaryň ikisi-de grek sözi bolup, paidi — çaga, ago — ugrukdyrmak diýmegi aňladýar. Netijede, pedagogika adalgasy çagany bilime ugrukdyrmak diýen manyny aňladýar. Beýleki tarapdan andras — adam, ago — ugrukdyrmak diýmegi aňladýar. Ýagny, andragogika diýmek uly adamlary bilime ugrukdyrmakdyr.

 Andragogikanyň taryhy
 Ilki bu bilim usulynyň taryhy barada durup geçmekçi. Bu adalga ilki nemes mugallymy Aleksandr Kapp tarapyndan 1833-nji ýylda döredildi. Andragogika Oýgen Rozenstok-Hýussi tarapyndan uly adamlar üçin bilim teoriýasyna öwrüldi. Wagtyň geçmegi bilen ABŞ-da amerikaly mugallym Malkolm Noulz tarapyndan meşhur boldy.

 Andragogika — uly ýaşlylara bilim bermekde ulanylýan usullara we çemeleşmelere degişlidir. Bu usulda öwrenijiler garaşsyzdyr. Andragogika usuly öwrenijilere özlerini açmaga, ösdürmäge, hünärlerini kämilleşdirmäge uly mümkinçilik berýär.
 Pedagogika — kiçi ýaşlylary ugrukdyrmak, oňa baha bermek we olaryň bilim almaklary üçin mugallyma bagly bolan bilim usulydyr.
 Andragogika öz-özüňi tanamaga, tejribe toplamaga we meseläni çözmäge gönükdirilendir. Mysal üçin, okuw tejribesiniň dowamynda andragogiki çemeleşmesi talyplara mugallyma garaşsyz bolmagy we öz maksatlaryny kesgitlemäge mümkinçilik berýär.
 Bir söz bilen aýdanyňda, andragogika okuwçylara, pedagogika bolsa mugallymlara esaslanýar.

 Andragogika bilen pedagogikanyň aratapawutlary
 Baglylyk:
 Andragogika: Öwrenijiler garaşsyzdyr. Olar özlerini ösdürmäge gönükdirilendir.
 Pedagogika: Okuwçylar okuwlaryny ýeňilleşdirmekleri we täsirli guramaklary üçin mugallyma baglydyr.

 Öwrenmegiň sebäpleri
 Andragogika: Öwrenijiler şahsy we hünär taýdan özlerini ösdürmek maksady bilen öwredilýär.
 Pedagogika: Çagalar belli bir tapgyra geçmezden ozal möhüm öwrenmeli zatlary öwredilýär.

 Okuw çeşmeleri
 Andragogika: Öwrenijiler elindäki okuw meýilnamasyna has gowy düşünmek üçin öz tejribelerini we başgalaryň tejribelerini ulanýarlar.
 Pedagogika: Çagalar ähli okuw çeşmeleri üçin mugallyma baglydyr. Mugallymyň wezipesi çagalara bilim bermekde täsirli usullary döretmekden we ony okuw prosesinde ulanmakdan ybaratdyr.

 Üns
 Andragogika: Öwrenijiler öwrenmek üçin köplenç meseläni häzirki wakalara ýa-da hakyky durmuşa gönükdirýär.
 Pedagogika: Çagalara öwretmek üçin okuw meýilnamasy bilen mowzuga gönükdirilen modeldir.

 Mugallymyň orny:
 Andragogika: Mugallym öwrenijiler bilen hyzmatdaşlygy, birek-birege hormat goýmagy höweslendirip, utgaşdyryjy (fasilitator) hökmünde çykyş edýär.

 Pedagogika: Mugallym okuwçylara bilim, ukyp-başarnyk bermekde hünärmen hökmünde hereket edýär.

 Pedagogikada okuwçy mugallyma doly baglydyr. Pedagogikada mugallym okuwçylarynyň ösüşine baha berýär we okuw materiallary we netijeliligi üçin doly jogapkärçiligi öz üstüne alýar. Okuwçy az ýa-da hiç hili durmuş tejribesi bolmadyk ýagdaýda okuw partasynyň başyna gelýär. Şonuň netijesinde mugallym çaga üçin iň täsirli şahsyýetleriň birine öwrülýär. Çagalar zerur ädimleri ýerine ýetirenlerinden soň öňe gidýärler. Olara indiki mowzuga geçmek üçin, belli bir mowzugy özleşdirmek üçin näme etmelidigi mugallym tarapyndan aýdylýar. Okuwlar mugallym tarapyndan bellenilýär. Okuwçylar öz ene-atalary we mugallymlary tarapyndan daşarky çeşmeler bilen höweslendirilýär.

Andragogikada öwreniji okuw prosesi üçin ähli jogapkärçiligi öz üstüne alýar. Bu usul öz-özüňe baha bermegi we belli bir ugra taýýarlanmagy talap edýär. Öwreniji durmuş tejribesini esas hökmünde ulanýar. Andragogikada öwrenijiler mugallymdan, şeýle hem deň-duşlaryndan öwrenýärler.

Sözsoňy
Mugallym, ilki bilen, haýsy ýaşdaky adamy okadýandygyny bilmelidir. Eger-de mugallym çagany okadýan bolsa, ol bilim bermegiň pedagogika usulyny ulanyp, çaganyň ukyp-başarnyklaryny ösdürmäge, höweslendirmäge ukyply bolmalydyr.

 Eger-de okadýanlary talyp ýa-da uly ýaşly adamlar bolsa mugallym andragogika usuly ulanyp, öwrenijileri ugrukdyrmagy başarmalydyr.

 Netijede, orta mekdepde okadýan mugallym pedagog, ýokary okuw mekdeplerinde okadýan mugallym bolsa andragog bolmalydyr. Siziň mugallymyňyz pedagogmy ýa-da andragog?!


Çaryguly Hanjaýew. «SalamNews».


salamnews.tm

#tm pedagog.com.tm
29
154
manolya
23.02.2024 20:30
Arnold Şwarseneggeriň aýdanlaryndan...

Okuwa-da gatnaýardym, türgenleşige-de. Onuň daşyndan her gün 5 sagat gurluşykda-da işleýärdim. Sebäbi ol wagtlar türgenleşik edýänlere hiç hili hak tölenmeýärdi. Güzeranymy aýlamaga-da pulum ýokdy. Şonuň üçinem işlemeli bolýardym. Hepdede 4 gün agşam sagat 8-den gije sagat 12-ä çenli dowam edýän aktýorçylyk kursuna-da gidýärdim. Şularyň hemmesine-de ýetişýärdim! Bir minutymy hem bihuda sarp etmeýärdim. Şeýdibem men şu günki derejäme ýetdim.

20 ýaşymda Londona gidip, «Mr. Universe» bäsleşigine gatnaşdym. Iň ýaş türgen hökmünde ýeňiş gazandym. Sebäbi meniň maksadym bardy. Eger siz hem geljegiňiz üçin öňüňizde belli bir maksat goýmasaňyz, alan galaňyz bolmaz.

***

ABŞ-da adamlaryň 74%-i kärinden nägile. Öz edýän işini halanoklar. Çünki olarda şol iş bilen bagly hiç hili maksat ýok. Şonuň üçinem olar göwünli-göwünsiz işleýärler. Başga has gyzyklyrak iş tapdyklary, şoňa ymtylýarlar. Şeýdibem başga işe ýerleşýärler, sebäbi iş olara güzeran üçin gerek. Bolmaýan ýeri, olar işe adaty zat hökmünde garaýarlar. Aslynda welin, beýle bolmaly däl. Şeýle ýagdaýda işiň manysy bolmaýar.

***

Türgenleşik geçýän wagtlarym maňa: «Näme üçin beýle köp türgenleşýärsiň?», «Her gün 5-6 sagatlap türgenleşmegiň sebäbi näme?», «Şonda-da hemişe keýpiň kök…», «Başga-da seniň ýaly türgenleşýänleri köp görýäs, ýöne olaryň ýüzünden gar ýagýar…», «Bularyň hemmesi näme üçin?» ýaly soraglar berýärdiler.

Öňem aýdyşym ýaly, men maksadyma ýetmäge howlugýardym. Maksadym: «Mr. Universe» bäsleşiginde ýeňiji bolmakdy. Şonuň üçinem her bir türgenleşigim meni maksadyma ýakynlaşdyrýardy. Maksadymy durmuşa geçirmek üçin eden her bir türgenleşigim, galdyran her bir agyrlygym meni maksadyma ýetmäge höweslendirýärdi. 230 kg agramy oturyp galdyrmaga, 230 kg agramy ýatan ýerimden galdyrmaga, 2000 gezek pres etmäge we beýleki maşklary ýerine ýetirmäge jan edýärdim. Durmuşda maksatsyz ýaşamak mümkin däl.

***

Muhammet Aly örän köp türgenleşýärdi. Bir gezegem ol türgenleşip ýörkä zala bir habarçy geldi-de: «Siz näçe gezek pres edýärsiňiz?» diýip sorady. Muhammet Aly oňa: «Men agyry duýýançam sanap başlamok» diýip jogap berdi. Ine, muňa hakykatdanam türgenleşmek diýerler. Eger köp türgenleşmeýän bolsaňyz, bary biderek. Diňe türgenleşmeli! Hiç hili jadyly açaram ýok, başga ýolam ýok. Diňe köp türgenleşik geçirmeli. Yhlas etmeli, janyňy agyrtmaly.

***

Her gün türgenleşik zalyna gidip, 45 minut türgenleşmäge, ýa bolmasa fiziki we akyl taýdan kämilleşmäge wagtym ýok diýýän adamlara gaharym gelýär. Göz öňüne getirip görüň, günde 1 sagat taryh okamak bilen, 1 ýylda, ýagny 365 sagadyň dowamynda näçeräk maglumat edinip bolar?! Diňe 1 ýylda… Aýdymçy-sazandalaryň ýa-da kompozitorlaryň taryhyny okasaňyz, näçeräk aýdymçy-sazanda, kompozitor barada maglumat edinip bilersiňiz?! Ýa bolmasa, öz halaýan biznesiňiz hakynda gyzyklansaňyz… Her gün 1 sagat… Sizde nähili özgerişlikler bolardy?!

Siziň günde 24 sagadyňyz bar. Günde 6 sagat uklasaňyz, ýene-de 18 sagadyňyz galýar. Günüň dowamynda ortaça 10 sagat işlenýär diýip hasap etsek, ýene-de 8 sagat galýar. Aýdaly, 1 sagadyňyzy ýola sarp edýärsiňiz, belki-de 2 sagadyňyzy. Şonda-da 6 sagadyňyz galýar. Şol galan 6 sagadyňyzy nämä sarp edýärsiňiz? Iýip-içýäňizmi, özüňize serenjam berýäňizmi? Adamlar bilen gürleşip geçirýäňizmi? … Diýmek, her günki etjek zatlarymyzy planlamaly. Her bir etjek işimize çynlakaý ýapyşmaly.

***

Men B plany ýigrenýärin. Sebäbi biz köp babatda ynamsyz hereket edýäris. Adamlaryň bize «Seň o diýýän zadyň mümkin däl, sen ony başarmarsyň» diýmekleriniň netijesinde, biz ruhdan düşýäris. Şeýdip, özümizi başarmajakdygymyza ynandyrýarys. «Sen başarmarsyň» diýilmegi şol işi siziň düýbünden başarmajakdygyňyzy aňlatmaýar. Töweregiňizdäki ruhdan düşüriji adamlara-da şony düşündürmegi başarmaly. Emma siz özüňizden şübhelenseňiz, bu örän howply ýagdaý. Sebäbi siz: «A plan başa barmasa, B plan boýunça hereket ederin» diýen pikirde bolýarsyňyz. Şeýlelik bilen, B plana has köp üns berilýär-de, A plan üçin ýeterlik zähmet çekilmeýär. Şuny berk bellemeli: Biz haçanda arkamyzy diremäge ýerimiz bolmasa, gowy işleýäris. A plany taşlap B plana geçişimiz ýaly, «Ýykylsam, arkamy diremäge ýerim bar, maňa şol hökman kömek eder» diýýärsiňiz. Bu gowy pikir däl. Adam daýanara zady bolmadyk ýagdaýynda, has gowy işleýär. Bu islendik babatda şeýle. Şonuň üçinem mende hiç haçan B plan bolmady.

Men sport ýaryşlaryna, Amerikada ýaşamaklyga, aktýorçylyk hünärine özümi bütinleý bagyş etdim. Men ýene-de nähili kynçylyk bolsa-da ýeňip geçerin. Işlärin, tä maksadyma ýetýänçäm gaýta-gaýta synanyşaryn.

Edil şu aýdanlarym syýasat we beýlekiler babatda-da şeýle. Meniň pikirimçe, B planyň bolmagy örän howply ýagdaý. Sebäbi şonda sen özüňi başarmaklyga bolan ukybyňdan daşlaşdyrýarsyň.

Adamlaryň B plan taýýarlamaklarynyň esasy sebäbi hem olaryň şowsuzlykdan gorkmaklary bolsa gerek. «Birden işim başa barman, hiç zatsyz galaýsam?!» Size maslahatym: Şowsuzlykdan gorkmaň! Şowsuzlygyň hiç hili aýby ýok. Ýokarky basgançaklara çykmak üçin, hökman kynçylyk çekmeli.

Maýkl Jordan bilen bolan söhbetdeşlikleriň birinde oňa: «Siz gürrüňsiz taryhdaky iň gowy basketbolçy. Bize özüňiz barada aýdyp beräýseňiz» diýipdirler. Maýkl Jordan sözüni şeýle dowam edipdir: «Siz diňe ýeňiş hakda gürrüň edýärsiňiz. Men şu derejä ýetýänçäm, NBA-de 9000 urgyny zaýaladym». Şeýle derejä ýetýänçä, gatnaşan duşuşyklarynda 9000 urgyny zaýalamagy onuň nalajedeýinligini aňladýarmy?! Elbetde, ýok. Biziň ählimize-de şowsuzlyk ýaran bolup biler. Bu bir bolaýmaly zat. Bolmaýan zat – ýykylanyňdan soň ýeriňden galmazlyk. Ýeňlen kişi ýykylanyndan soň ýerinden galmaýan kişidir.

Meniň «bodibildiň» ýaryşlarym şowsuz boldy. «Pauerliftiň» ýaryşlarynda – ýeňildim. Agyrlyk galdyrmak ýaryşlarynda – ýeňildim. Şol durşuna zible taşlanan filmlerim boldy. Olar şeýle bir bolgusyzdy welin, örän ýiti tankyda sezewar edilipdi. Syýasat babatda aýtsam, birnäçe gizlin saýlawlara gatnaşdyk, ýöne şowsuz tamamlandy. Kaliforniýada maňa berlen sesler 28%-e düşdi. Muňa garamazdan, soň ýene beýgeldi we men gubernator boldum.

Adamlar! Biziň hemmämizem şowsuzlyga uçrap bileris. Başaryp bilmedik gezeklerimiz bolup biler. Bu bir adaty zat. Size soňky aýtjak zadym: Şowsuzlykdan gorkmaň! Eger şowsuzlykdan gorksaňyz, has-da ruhdan düşersiňiz, özüňizi ýitirersiňiz, birahat bolup ýaşarsyňyz. Her näme iş edýänem bolsaňyz, iň gowusy bolmak üçin, boks ýa-da başga bir iş, ýa bolmasa, pikirlenmek meselesinde, tapawudy ýok, arkaýyn we aladasyz bolmaly. Diňe rahat bolmak gerek. Ýalňyşmak bir adaty zat. Eliňdäki hemme zadyňy we güýjüňi gaýgyrman zähmet çekmeli. Siziň etmeli zadyňyz, ana, şol. Hiç haçan şowsuzlykdan gorkmaň!



Wideo ýazgydan terjime edenler M. Mätiýew, K. Rejepow, G. Nurunýazow, A. Atjanow, M. Halnazarow, D. Hallyýew

Teksti gaýtadan işlän Aşyr Saparow

çeşme : Ylymly
36
235
manolya
23.02.2024 14:45
Dünýäde iň köp aýdylýan aýdym...

Eýsem-de, dünýäde iň köp aýdylýan aýdym haýsyka?! Bu aýdym “Happy birthday to you” diýlip başlanýan aýdymdyr.

“Doglan günüň gutly bolsun!” diýlip aýdylýan aýdym, aslynda, amerikaly Mildred we Petti Smit-Hill gyz doganlara degişlidir. Onuň ilkinji ady “Good morning to you” (“Ertiriň haýyrly bolsun!”) bolmaly ekeni.
Wagtyň geçmegi bilen bu aýdymyň sözleri üýtgäp, “Happy birthday to you” görnüşde bütin dünýä ýaýrapdyr. Soňra bu aýdymy “Warner Çap-pel” aýdym-saz kompaniýasy öz adyna geçiripdir. Aýdym söwda maksady bilen ulanylan halatynda, kompaniýa pul tölemeli bolupdyr. Dünýä ýüzünde belli bolsa-da, ol aýdymyň awtorlyk hukugy gyz doganlara degişli bolmagynda galýar.

Taýýarlan: Ezizhan HAKIMOW,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby
32
190
manolya
23.02.2024 00:00
Salam agzalar ! İne bu gün şygryýet äleminiň
karoly Ylham Gurbanalyýewiň doglan güni Näçe ýaşaýanyna bilemok 30-a golaýlandyr ( degişýán ýaş entäk :)

Goşgylarynyňa ilkinji muşdagy bolup okaýan diýibä biljek däl , he he gabat gelemde okaýan ýöne manyly indi yzgyderlikde- de, okap başladym , işiňizde üstünlik !

Öwrenmelá gelip köp goşgynyň awtoryny tanadym begenýän dogrysy....

Onda näme gepi köpeldip oturman gutlagymy ýazaýyn ..

Uzak we manyly ýaşaň ! Gözüňize ýaş aýagňyza-da daś degmesin , bagt ,tagt arzuw etýän , elmedamada üstünligiň yzyndan ylgaň !

Gutlamak bilen
@mawy

Oglanlar sizem gutlaýan baýramyňyz bilen !
38
226
manolya
22.02.2024 21:40
Aýdymdan...
Sözlerim ýatyr...

Tisginip oýandym gijäň ýarynda,
Bütin obam ümsüm parahat ýatyr.
Meniň ýüregimiň içki töründe,
Hasyl bolman keniz arzuwym ýatyr.

Otyrdym bu gije asmany synlap,
Öwüsdi şemalam çalaja goldap,
Mümkin bilen däldirin ýar göwnün awlap,
Bu gün aýralykda söwer ýar ýatyr .

Geçjekdim ,duşuňdan bilmedim âtläp,
Ýene-de, otyrdym durmuşym ýatlap.
Gozgaýar derdimi ,bagrymy otlap,
Ýumak deý çözülmän ykbalym ýatyr.

Daň agardy jahan çala ýagtyldy,
Bagda guşlar şahasyna ymtyldy,
Aşyk bag:a aýdar ter gülim soldy,
Ýazylman ýürekde sözlerim ýatyr.

Ýumak deý çözülmän ykbalym ýatyr ....
29
65