Nurgeldi....
12.11.2020 23:33
Awtobusda bir şaherden başga bir şahere gidip baryardylar. Awtobusda kyrka golay yolagcy bardy. Iki sany ýaş yigit ozara Biribaryn gudraty we biz ynsanlara beren nygmatlary barada gurleşyardiler, şonda awtobusdan bir ýaşuly bularyn gurrunine gulak gabardyp, olam hem goşulmagy uslyp bildi we:
-Yaşlar, siz Huday barada gepleşyaniz oydyan, Huday, aslynda, hic bir yerde yokdur(haşa), ozuniz ony bar edýäniz öz pikirleriniz bn, ynha, men şu ýaşa cenli Hudayi gormandirin, onun adlaty barada hic zada şayat bolmandyryn we ş.m. - diydi. Yaşulydan beyle soze garaşmadyk ýaşlar birbada aljyrasalaram, olar iki yerden ona Biribaryn bar we Birdigini duşundirjek bolup şunca dyrjaşsalar, ýaşuly kejirligine tutupdy, tey, bolmanson, olaram goybolsun edipdi. Şonda birden awtobusyn tizligi artyp, iki yana sallanyp başlady, şofyor:
-Awtobusyn tormozy dowuldi, şu tizlik bn ya daga carpyp durmaly bolarys, ya-da dera gacmaly bolarys - diýip aljyranny gygyrdy. Awtobusdaky hemme yolagcy yetişip bildiginden ayatdyr-towur okap, Allany komege cagyrmaga başladylar, hatda, halki men ateist diýýän ýaşuly hem aýakaldygyna "Alla, Alla, Ozun yetiş,.." diýip samrayardy. Anha, şonda şofyor tormoza basyp, awtobusy durdurdy we şol ýaşula:
-Yaşuly, men sizin ýaşlar bn gurruninizi diňledim, gaharlanybam, seni synap gormek ucin şeytdim, ol name ucin aydyan sozlerin bn edýän hereketlerin den gelenok, ýaşyndan utanokmy!? - diýip sorady, şonda ýaşuly:
-Oglum, şu wagta cenli men icimdaki Biribary tanaman gezipdirin, ynha, şu iki ýaş oglan we sen-ucuniz mana bu babatda oran oňat goltgy berdiniz, indi mundan son men Biribara layik bende bolmak ucin gayrat etjek, sizdenem Alla razy bolsun - diydi!
Anha-da, men ateist diýýänlerem janlary bokurdaklaryna gelende Allany yatlaýýalar. Bu babatda ayatdyr hadyslaram bar, bir ayat mysal bersek "Hacanda ynsan denizde gark boljak bolanda Mana(Alla) yalbarar, Mana layik bende bolmak we ybadat etjekligi barada, Biz ony halas edemizson welin, ynsan beren sozuni unudar, hakykatdanam, ynsanogly oran nankordur! "
Yone hasap gununi we amallaryn garşylygynyn gyşarnyksyz beriljegini hem yatladyar, elbetde!
Bizi hemişe dogry yolda yoretmegini Biribardan dilemek bilen!
9
238
Nurgeldi....
28.09.2020 06:41
Hemişekisi yaly irden sagat 07:30-da turdy we el-yuzuni yuwdy. Azajyk işe taýýarlyk gorenson, ayaly we gyzy bn ertirlik edinmek uçin 07:45-de stola oturdylar. Yanyoldaşy, hakykatdanam, oran oňat ertirlik taýýarlan ekeni ir-ertirden turyp. Ertirligin dowamynda guleryuz bn ayaly hem-de gyzy bn gepleşdi. Ol ertirlik edinenden son, adatdakysy yaly 08:00-da stoldan turyp, işe gitmek uçin öz otagyndan sumkadyr resminamalaryny almakçy boldy. Otagyna yorap ugrany hem şoldy welin, ayalnyn ona guyip, stolyn kenarynda goyan çayina bili degip, ustune çay dokuldi. Muna girre gahary gelenson, ayalyna oňat edip igendi, name uçin çayi stolyn kenaryna goyandygy uçin. Ayaly muna gaharlanyp, gepleşman ikinji gata öz otagyna çekildi. Gyzy ara girjek bolsa, ona-da on minutlap takal okady. Gyzy aglap başlapdy. Ol çay dokulen egin-eşigini otagynda tazeeri bn çalyşandan sonra, tazeden aşak indi, yone gyzy aglamakdan yana okuw eşiklerini hem geyman ekeni. Ona derrew eşiklerini geymegi uçin azgyryldy we eşiklerini geyen gyzyny okuwyna ýetişdirmek uçin maşyny oran çalt surmeli boldy. Sagat 08:15 bolupdy. Okuwa 08:30-a ýetişdirmelidi. Yollar hem maşyndan dolydy. Garaz, çalt surmeli boldy we pul jerimesi tolemeli boldy. Muna-da jany yanypdy. Gyzyny 5 minutlyk gija galyp, okuwyna eltip gaytdt. Işe-de gija galypdy. Başlykdan hem igenç iyipdi. Gunun dowamynda hem işleri onuna bolmady we oran keypsiz bir gun geçirdi. Yzyna gelende-de ozi bn gepleşmeyan oykeli gyzy we ayaly bn yuzleşdi, olaryn gownune degeni uçin oran gynanypdy.
Muna kim sebap boldy!? Ozumi, ayalymy, gyzymy, polisiyamy, yollaryn maşyndan doly bolmagymy, başlygymy ya kysmat!? Bu ýagdaýda, wakalaryn bary-yogy %10-luk mukdarda dahyly bolup biler, galan %90-lyk mukdary ozumize degişlidir. Name uçin!? Isleseniz başa gelelin;
Irden çay ustune dokulende, ayalyna sowmanjik:"Bu-da geçer, zerur dal-le!" diýip, derrew 5 minutda ustuni çalyşan bolsa, gyzyna sowmedik bolsa, wagtynda gyzyna okuwa ýetişdirmek uçin yola çykardy we hemme zat wagtly-wagtyna boljakdy. Gyzy we ayaly bn hem duşunişmezlige duşmezdi, başlygyndan kayinç hem iymezdi, polisiya jerime hem tolemezdi we ş.m.
Diymek, her eden işimizde alňasaman, hemme zady ýerbe-ýer ýerine ýetirmage we kiçi säwlikler zerarly, yakyn dost-yardyr maşlamyza ýerliksiz yrsarap, olaryn gowunlerine degmalin we ozumizi hem gynap yormalin! Ynha, %90-lyk mukdaryn bize degişli boluşy!
Hemişe yakyn dost-yardyr maşlamyzyn agzalary hem-de dogan-garyndaşdyr beyleki tanyşlarymyz bn hiç-hili duşunişmezlige duşmezlik dilegi bilen!
2
212
Nurgeldi....
23.09.2020 06:29
Birinji ähmiýetli sapak: Ynsanlary tanamak we salamlaşmak!
Mekdepdaki ikinji aýymda mugallymymyz test soraglaryny dagatdy. Men mekdebimizin in okde okuwcylaryndan biridim. Sonky soraga cenli saginman geldim we sonky soragda analyp galdym. Ol sorag şeyledi:"Her gun mekdebi tamizleyan tamizlikci zenanyn ady name?..." Pikirimce, bu bir oyun bolmalydy. Ol ayaly yerleri supuryarka hemişe goryardim, uzyn boyly, gara sacly bir zenandy. 50-lerinde bolmalydy. Yone adyny nireden bileyin?! Sonky soragy jogaplaman, synag kagyzyny mugallyma berdim. Wagt gutarandan son bir talyp sonky soragyn netija tasir edip-etmejegini sorady. "Elbetde, tasir eder!" jogabyny aldy. Mugallymymyz:"Iş durmuşynyzda ynsanlar bilen iş salyşarsynyz, goruşersiniz. Hemmesi bir-birinden tapawutly ynsanlardyr. Yone olaryn hemmesi sizin dykgatynyzy cekmage layik ynsanlardyr. Olara dine gulup seretmeginiz we "salam!" diymeginizin daşynda yakynlygynyz bolmasa-da! Bu sapagy olyancam yatdan cykarmadym. Ol zenanyn ady Gurbanjemaldy.
Ikinji ähmiýetli sapak: Yagyşda otostop!
Bir gun gijan yarysynda Bayramalydan Turkmenabada tarap gidip baryarkam, yolun kenarynda duran bir zenana gozum ilişdi. Bedreden boşalyan yaly yagyan yagyşa seretmezden, dowulen maşynyn yanynda durup, yoldan gecen her maşyna el galdyryardy. Hic bir maşyn ony alman eken, nebsim agyryp, men ony aldym we Turkmenabadyn merkezinde taksilerin duryan yerine cenli eltdim. Gidip baryarkam, menden erjellik bilen adresimi isledi, menem berdim. Bir hepde son gapym kakyldy. Oran owadan telewizor getiryardi poctajy. Ustunde hatly bellik bardy.:"Gecen gijeki komeginiz ucin minnetdar. Şol gijeki yagyş dine eşikdir usti-başymy dal, eysem-de bolsa ruhymy hem ol-myjjyk edipdi. Ozume ynamymy yitirjek bolup durkam, belki meni şahere getirip, meni olumden halas etdiniz! Ustesine-de olum yatagyndaky yanyoldaşymyn sonky deminde yetişdim. Biribar sizi we garşylyksyz komek edýän hemme ynsanlary ýalkasyn!
Üçünji ähmiýetli sapak: Yolumyzdaky pasgelcilikler.
Gadym zamanlarda bir padyşa, saraya gelyan yolun üstune ullakan bir
gaya goyduran ekeni, ozem penjiranin onune oturan:"Goreli, name boljak" diýip?. Ülkanin in bay tajirleri bilen, en güyçli kerwanbaşylary we
saray jogapkarleri bir-birden geldiler, irden öylane cenli. Hemmesi
gayanyn daşyndan aylanyp saraya girdiler. Kopusi padyşany
sesli ýagdaýda tankytlady. Halkyndan şunca salgyt alyar, emma yollary tamiz
tutup bilmeyardi. Sonunda bir obaly geldi. Saraya miwe ve gok-onum
getiryardi. Arkasyndaky sebedi yere indirdi, iki eli bilen gayany gujaklap, ony youn kenaryna tarap
itbermage başlady. Oran yadamak bn birlikde, gayany hem yolun kenaryna cekmani başardy. Sepedi arkasyna aljak bolup durka, gayanyn onki duran yerinde bir kisejik gordi we açdy.. Kise altyndan dolydy. Birem padyşanyn yazgysy bardy içinde.. "Bu
altynlar gayany yoldan çeken adama degişlidir" diýip. Obaly we beylekiler,
bugunem kopumizin dunşunip bilmejek sapagyny alypdylar. "Her
pasgelcilik, durmuş şertlerinizi has onatlaşdyrjak bir pursatdyr!..."
Dördünji ähmiýetli sapak: Zerur bolan bermekdir.
Birnace yil ön hassahanada işleyarkam, agyr hassa bolan bir gyz getirdiler. Tak ýaşama şansy 5 ýaşyndaky jigisinden alynjak gyssagly gan calşygydy.
Kicijek oglan
şol bir hassalyktan adatdan daşary ýagdaýda gutulypdy we ganynda şol
hassalygyn mikroplaryny yok edýän bagyşyklyk dorapdi. Doktor ýagdaýi
baş yasyndaky oglana anlatdy ve gyz doganyna gan berip-bermejegini
sorady. Kici cagajyk az salymlyk dymanson, ulydan bir dem aldy we "Eger gutuljak bolsa, bererin ganymy" diydi. Gan calşygy dowam edyarka,
gyz doganynyn gözlerinin içine seredyar we gülümsireyardi. Gyzyn
yanaklaryna tazeden renk gelmage başlapdy, emma kici cagajygyn yüzi
barha solyardy.. Gülümjiremesi-de yitdi. Titreyan sesi bn
doktora sorady: "Derrew ölerinmi?" Kici cagajyk doktora yalnyş duşunipdi,
gyz doganyna bedenindaki bütin gany berip, öljegini oylapdy.
8
315
Nurgeldi....
21.09.2020 06:27
Bir baýyn hususy atçylyk toplumyndaky atlara seredýän seysin kiçi ýaşlyja oguljygy, orta mekdebe gatnayardy.
Bir gün oglanjygyn mugallymy okuwçylaryndan geljekde yetmek isleyan arzuwdyr-maksatlary barada yazyp gelmegi tabşyrdy.
Seysin ogly tutuş gije oturyp, geljekde bir gün bir husust atçylyk toplumyna eye bolmak isleyandigi barada 7 sahypalyk düzme yazyar. Hyyalyndaky atçylyk toplumynyn ahli jikme-jikligi bilen beyan edyar. Hatda, geljekde eye bolmagy arzuwlayan 200 sotuklyk zawodynyn taslamasyny hem çyzyar; binalaryn, mal yataklaryn we atlary gezim etdiriljek aylaw meydançalarynyn yerlerini görkezyar. Taslamasyna 200 sotuklyk meydanyn gapdalynda yerleşjek mün inedördül metrlik öyün meyilnamasyny hem goşyar.
Ertesi gün mugallymyna tabşyran 7 sahypalyk öy yumşy oglanjygyn yüregindaki yumşy beyan edyardi. Emma aradan iki gün geçenden sonra, okuwçylar bahalary goylan öy yumuşlaryny yzyna alanlarynda, halki oglanjyk öz öy işinin sonunda gyzyl syya bilen yazylan ullakan noly (0) we “Sapakdan sonra meni gör!” diýen duyduryşy göryar.
Çaga muna gaty gynanyar. Mugallymyn yanyna baryp: “Name üçin nol aldym?” diýip, çaga gönümelligi bilen dile getiryar.
“Bu senin ýaşyndaky çaga üçin hakykata öwrülmejek hyyal!” diýen mugallym, sözüni dowam edyar:
- Pulun yok. Seyisçilik edip maşgalasynyn güzeranyny dolayan atanyn perzendisin. Artykmaç gazanjynyz yok. Atçylyk toplumyny gurmak üçin öran köp mukdarda pul gerek. Ilki toplumy gurjak yerini satyn almaly. Köpeltmek üçin tohumlyk atlar hem almaly bolarsyn. Muny senin başarmagyn mümkin dal.
Sözünin sonunda mugallym okuwçysyna bir goşmaça mümkinçilik beryar: “Eger öy yumşyny öz önünde hakyky maksatlar goyanyndan sonra tazeden yazyp getirsen, şol wagt bahany tazeden gözden geçirip bilerin.”
Oglanjyk yüzüni sallap öyüne dolanyar. Köp wagtlap pikir edeninden sonra, bu barada kakasy bilen hem maslahatlaşmagy yüregine düwyar.
Mahir bilen oglunyn başyny sypan kakasy şeyle diýýär.
- Oglum, bu barada özün netija gelmelisin. Bu netijan senin geljekki durmuşyn üçin öran möhüm saylaw bolar.
Oglanjyk bir hepde yaly oylandy. Owalky yazan işine hiç hili üytgeşme girizman, mugallymyna tazeden tabşyryar we:
“Siz beren bahanyzy üytgetman, men hem hyyallarymy…” – diýýär…
************************
Şol orta mekdep okuwçysy bi gün 200 sotuklyk atçylyk toplumynyn gapdalyndaky mün inedürdül metrlik öyünde ýaşayar. Birwagtlar yazan öy yumşy myhman otagynyn diwarynda çarçuwaly ýagdaýda asylgy dur.
Bu üstünlik hekayatynyn in tasirli yeri-de ynha şu:
Şol mugallym geçen tomusda 30 okuwçysy bilen bu topluma gezelenje geldi. Toplumdan ugrajak wagty köp okuwçysyna “Seret” – diydi. “Senin önünde bir zady boyun almakçy. Men seni okadan wagtym, arzuwlaryny ogurladym. Şol ýyllarda okuwçylarymdan ençemesinin arzuw-hyyallaryny ogurladym. Hudaya şükür, sen öz diyeninden, öz hyyalyndan yüz öwürmejek derejede tutanyerli bolup çykdyn.”
3
210
Nurgeldi....
20.09.2020 06:23
Sahabalaryň arasynda ýetişen bir ýigit wepat edipdi. Sahabalar ony topraga ýerleşdirmek islänlerinde, toprak ony kabul etmänndi. Bu ýagdaý birnäçe gezek gaýtalanansoň, sahabalar ýagdaýy pygamberimize bildirdiler. Pygamberimiz şol ýigidiň jesedine seredip, ýagdaýa düşündi we sahabalaryna:
- Gidiň, bu ýigidiň ejesini getiriň! – diýdi. Sahabalar onuň ejesini getirenlerinde, pygamberimiz oňa öz oglunyň üstünde hakynyň bolup bolmanlygyny sorady, şonda ýigidiň ejesi:
- Men ony dokuz aýlap garnymda göterdim, soň ony dogurdym, soň ony emdirip ulaltdym, gijämi gündiz edip oňa seretdim, ahyr soňy ony öýlendirdim. Öýlenýänçä maňa oňat seretdi, soň bolsa, ýanýoldaşynyň mährine ganyp, onuň aýdan we islän ýalňyş zatlaryny hem maňa rowa gördi, meni hem diňlemedi. Bu babatda meni köp gynandyrdy, hawa, şol sebäpli hem meniň oglumyň üstünnde hakym bar – diýipdi. Pygamberimiz ondan ogluna hakyny halal etmegini haýyş etse-de, ol razy bolmady, şonda Pygamberimiz sahabalara:
- Gidiň, köp mukdarda oduun toplaň we şu jesedi ýakyň! – diýdi. Muňa ene ýüregi çydam edip bilmän şol zenan Pygamberimize:
- Size haýyş edýän, oglumyň jesedini ýakmaň! – diýdi, şonda pygamberimiz:
- Sen ogluň pany bolan öli jesediniň ýakylmagyna razy bolmaýarsyň, emma welin ogluň sen oňa hakyňy halal etmedigiň müddetçe, baky älemde hem ruhy, hem-de bedeni bilen has köp we has güýýçli jeza çeker, biz hem saňa şony düşündirmek uçin, şeýle etmeli bolduk – diýipdir. Şonda şol zenan ýagdaýa düşünip, ogluna bolan hakyny halal edipdir. Şondan soň onuň jesedini hem ýer kabul edipdir.
Başga bir hadysda şehidleriň hem gul(bende, ynsan) hakyny ödäp, onsoň Jennete girjegi beýan edilýär. Haja giden musulmanlaryň hem ähli bergilerini dynyp, ynsanlara ähli haklaryny halal etdirip, wesýetlerini hem edip Käbä gitmekleri ündelýär.
Ejelerimiziň hakyna galmazlyk we ynsanlar tarapyndan ähli haklarymyzyň halal edilmegini Beýik Biribardan dilemek bilen!
8
266
Nurgeldi....
19.09.2020 06:31
Bir mugallym okuwçylaryndan birini den-duşlaryndan mese-malim saylanyp duran, güyçli zehini, düşbiligi we işennirligi sebapli has gowy göryan eken. Mugallymyn okuwçysyna bolan bu söygüsi we mahremligi beyleki okuwçylaryn gabanjanlygyny oyarypdyr we sonabaka: “Mugallymymyz ony name üçin bizden has yokarda tutyarka? Aramyzda akylly we düşbi dine olmy name?” – diýen yaly hünürdiler köpelip başlapdyr. Mugallym hem olaryn bu pikirlerinden habarly ekeni. Mugallym bir gün sapaga geleninde, öz yany bilen synpdaky okuwçylaryn sanyna barabar guş getiripdir. Ol her okuwça bir guşdan berip: “Hany, oglanlar, hiç kimin görmejek yerinde bu guşlaryn damagyny çalyp getirin, emma muny hiç kim görmeli daldir!” – diýip berk sargapdyr.
Okuwçylar dumly-duşa pytrapdyrlar. Az salym geçip-geçmanka-de, damagy çalnan guşlaryn ganyny sarkdyryp getiripdirler. Okuwçylaryn köpüsi: “Men pylan yere akidip çaldym, yns-jyns gören daldir” diýip, öwünipdir. Az wagtdan okuwçylaryn hemmesi diýen yaly özlerine berlen guşlaryn damagyny çalyp getiripdirler. Ahyr sony, mugallym sylayan okuwçysyny hem getiripdir. Yöne ol name üçindir elindaki guşy öldürmandir. Mugallymyn:
- Guşy name üçin öldürmedin, seret, dostlaryn barysy menin tabşyran yumşumy yerine yetiripdir – diýen sowalyna ol oglan:
- Hormatly mugallym, ynsanlaryn görmejek yerini men hem tapyp bilerdim, emma Allanyn görmejek yerini tapmagy baöarmadym. Şonun üçin hem guşy öldürman dolandym – diýip, jgap beripdir.
Bu jogap beyleki okuwçylary oylanmaga mejbur edipdir. Eden ünssüzliklerini düşünip galypdyrlar. Allanyn gömejek yerinin yokdugyny hemmesi hem bilyardi. Emma esasy zat bu barada pikir etmeklikdi.
5
206
Nurgeldi....
09.09.2020 07:11
Eje hakda ýazylypdy kän goshgy,
Ýazylyp ýör, ýene-de kän ýazylar.
Ýöne KAKA hakda ýazylanok kän,
Nädip beýle pese gachdy kakalar.
Hawa,ýok diýjek däl, ene mukaddes,
Sylamaly,ejeleri söýmeli.
Ýöne diñe ejeleri däl,eýsem
Kakalarmyzada "sag bol" diymeli.
Eje ak süýt berdi, hem mähir berdi,
Ýöne kakamyzam shoncha söýendir.
Eje gijelerne yatman hüwdilän bolsa,
Kaka gijelerne gala bolandyr.
Kaka bolmak ýeñil-ýelpaý däl ahyry,
Hem mähirli,hem gazaply bolmaly.
Chaga terbiýesi näzik mesele,
Kä söwüp,kä söýüp öwsüp durmaly.
Eje ekläp - saklap sana goshmaly,
Kaka galan zady boynuna alýar.
Ogly haýsy ýolda geljegi nichik,
Dost ýary kim-baryn bilmeli bolýar.
Eje hakda kän ýazylýar goshgular,
KAKA hakda köp ýazmaga hajat ýok.
Diñe kakañ üchin gowy ogul bol,
Kaka shondan bashga kän zat islänok.
2
65
Nurgeldi....
08.09.2020 06:23
Klawýatura seretmän ýazmagyň 5 usuly!
Ine näçe ýyldan bäri kompýuter ulanýaňyz. Ýöne henize çenli klawýaturadan gözüňizi aýyryp bileňizok. Belki bu siziň professionallyk derejäňizeseize bildirmeýän halatda zeper ýetirýändir, näme diýdiňiz?Geliň bu gün siz bilen hereket edip klawýatura seretmän ýazmany öwreniň. Ynanýas, muny siz başararsyňyz. Aşakdaky düzgünler boýunça hereket edip klawýatura seretmän ýazmany öwreniň.Klawýatura seretmän ýazmak:
1. Klawýatura seretmäň. Klawýaturany ulananyňyzda siziň görüş derejäňiz dälde belki barmagyňyzyň işleýşi gerek. Mundaeliňiziň ýady işlemeli. Eger barmaklaryňyz klawýatunyň ýerleşişini dogry ýatlap galsa, işiňiz ýene-de ýenede ýeňilleşýär. Eger harplaryň ýerleşişini ýatlamagyňyz kyn bolsa we bu wagtyň geçmegi bilenem üýtgemeseonda, bir kiçijek mekirlikden peýdalanmagyňyza maslahat berilýär. Özi ýelmeşýän (ýapyşýan) kagyzy alyň (onuň ýelmeşmeginden soň hem, aýyrmak aňsat bolsyn) we hemmesini düwmelere ýapyşdyryp. Şonda siz olara seretmezlige öwrenýäňiz ýada kagyz harplary gizläp dursa, barybir hiç zady görüp bilmeýäňiz.
2. Elleriňizi düwmelerde dogry tutmany öwreniň.Sag eliň barmaklary - JKL: belgilerinde ýerleşse,çep eliň barmaklary bolsa - ASDF harplaryna dogry gelsin. (başam barmagyňyz probelden we külbike barmagyňyz bilenem Ctrl, Shift denpevdalanyň).
3. Başam barmagyňyz öz gezeginde probel üçin hyzmat edýär. Barmaklaryň hemmesi öz harplaryny bassyn. Muňa gaty üns beriň.
4. Özüňizi gyýnap, harplaryň niredeýerleşýänini ýatlajak bolmaň. Gowusy, siz haýsy barmagyň haýsy harpy ulanmalydygyny ýatlaň. Aňyňyzyň ýadynda harplar bilen barmaklaryňyzy baglanyşmagyna üns beriň, göz bilen olaryň ýerleşişini ýatlamakçy bolmaň.
5. Ýene bir maslahat, siz ulanýan klawýaturaňyzy çalyşyň. Meselem, siz kril de işleýän bolsaňyz, krill harpsyz (rus alfawitsiz) bolan klawýatura alyň. 2 hepdede gowuja öwrenýäňiz.
#39
7
97
