Karaleva_
03.09.2024 17:15
Awstraliýaly alymlar möhüm açyş etdiler: Ýeriň suwuk ýadrosynda, birnäçe müň kilometr çuňlukda byzmyk şekilli bölek tapyldy. Phys.org-da neşir edilen barlag planetamyzyň magnit meýdanynyň dinamikasynyň käbir syrlaryny açýar.

Ýeriň iki gat ýadrosy bar: içki ýadro - gaty gatlak, daşky ýadro - suwuk gatlak. Ýeriň ýadrosynyň daşynda mantiýa ýerleşýär. Bu syrly gurluş daşky ýadronyň üstünde, suwuk ýadronyň mantiýa bilen galtaşýan ýerinde ýerleşýär.
Seýsmologlaryň sözlerine görä, şu wagta çenli bu sebitiň bardygyny hiç kim bilmeýärdi. Ol ýertitremesine edilen gözegçilikler we seýsmiki tolkunlaryň seljermesi netijesinde ýüze çykaryldy. Alymlar bu sebitden geçýän tolkunlaryň tizliginiň daşky ýadronyň beýleki ýerlerindäkä garanda ep-esli pesdigini gördüler.
Professor Hrwoýe Tkalçiç: "Biz “byzmygyň” takyk galyňlygyny bilemzok, ýöne onuň ýadro bilen mantiýanyň serhediniň aşagy bilen birnäçe ýüz kilometre çenli uzalyp gidýändigini çaklaýarys" – diýip belleýär.
Bu açyş, esasan, ergin demir bilen nikelden durýan daşky ýadronyň düzümine we özüni alyp barşyna täzeçe düşünmäge mümkinçilik berýär. Bu tok geçiriji massanyň hereketi bizi kosmiki radiasiýadan goraýan magnit meýdanyny döredýär.
Alymlar bu sebitiň Ýeriň magnit meýdany bilen baglanyşykly bolup biljekdigini we onuň geljekdäki mümkin bolan üýtgemelerine düşünmäge kömek edip biljekdigini çaklaýarlar.
“Alymlar üçin daşky ýadro henizem syrlylygyna galýar we entek açylmaly zat köp. Munuň üçin seýsmologlar, minerallaryň, geomagnitizmiň we geodinamikanyň fizikleri tagallalaryny birleşdirmeli bolarlar"-diýip, işiň awtordaşy Sýaolun Ma nygtady.
Tmcars
8
39
Karaleva_
02.09.2024 10:36
Gözleriň gussaly görünýär, jigim,
Dök ýüregňi, göwnüň biraz ýeňlesin.
Yetik ahyr munda meň dertlidigim,
Hasrat seni asyl-asyl ýeňmesin..
Aýtmasaňam egniň gysyk çalaja,
Bilýän, durmuş has çökderdir çakyňdan.
Ykbal asla boýun bolmaz alaja,
Taýyňdan tazygyp bitaý çatylsaň.
Ýylgyrýaň, armana gaçan dideleň
, Yüregiň yzasyn mugtuna satýar.
Saglyk bolsun, galan zady ideme,
Indi seň kän zada akylyň çatýar.
Sen hamala bu barlykdan iripsiň,
Gülüşeli biraz öňküler deýin. Geçen agşam düýşüme-de giripsiň,
Gözleriň gussaly görünýär, jigim!
Gulşirin Hanowa
12
32
Karaleva_
01.09.2024 20:25
Yaşan ömrüň her pursadyn, Satlan jigim, şadyýan bol, Päklikden dolsun gursagyň, Mydam jigim bagtly bol.
Ener-atar dilegin al,
Kynam bolsa ýykylma gal, Geplemäkän syn et owal, Parasatly bolgun jigim.
Adalatdan daşda bolma, Islenmedik ýere barma, Zehiniň artsyn sen parla, Parlap şugla saçgyn jigim.
Yenil bolsun durmuş ýoluň, Sowly bolsun tutjak işiň, Uzadanyna ýetsin goluň, Lezzetli yaşa durmuşyň!!!
Kerwen Annageldiyew
13
65
