Salyh ibn Abdylkuddus öz şygrynda şeýle diýdi*:
«Dostly bolmak isleseň,
Her kişiniň dostdygyna ynanma.
Olaryň arasynda özüňi ýitirseň,
Akyly bar adamlardan üzülme.
Asmandan inen zerli ýagyş hem bolsa,
Nadanlaryň hiç zadyna ezilme.
Edepsiz bendäni öz ugruna goý
Olardan başyňa ýetmez ýaly gaý».

Abdylla ibn Mübärek şeýle diýdi:
«Danalar bilen söhbetdeş bolmakdan başga ähli lezzetler
irizýändir. Biz akylly adamlar azdyr öýdýärdik, emma olar
ýöne bir az hem bolman, örän az eken».

Pygamber alaýhyssalam: «Allatagala perişdelere
şöhwet bermän akyl berdi. Adam ogullaryna akyl bilen şöhwet,
haýwanlara bolsa akyl bermän, diňe şöhwet berdi. Adam
oglunyň akyly öz şöhwetinden üstün gelse, ol perişdelerdenem
ýagşy görüler. Eger akyly ejiz bolup, şöhweti üstün gelse, onda
haýwanlar ondan ýagşyrak görüler» diýdi.

Günleriň birinde Jerir ibn Abdylla Bejeli Pygamberiň
ýanyna baryp, «Eý, Resulalla, Alla seni näme bilen pygamber
edip iberdi?» diýende, ol: «Akyl bilen» diýipdir. «Alla saňa
näme buýurdy?» diýende, «Akylly bolmagy» diýip, jogap
beripdir. Abdylla oňa garap: «Janym saňa gurban bolmuş,
bizde akyl nireden bolsun?» diýende, Pygamber: «Eý, Jerir,
akylyň çägi bolmaz. Ýöne, Allanyň ygtyýar eden zatlaryny
halal, gadagan eden zatlaryny haram saýýan adam hem
akyllydyr. Mundan soňra, yhlas bilen ybadat etse dindar
diýiler. Eý, Jerir, meni hak pygamber edip iberen Hudaýyň
adyndan sözleýärin, akylly adamyň namazda bir gezek eglip-
galmasy, nadanyň müň gezek eglip-galmasyndan zyýadadyr»
diýdi.

Reýhan Horezmi "Mertebeler we kemlikler"