Näçe garlawaç kowduňyz?


Bir garlawaç bir adama aşyk bolupmyş. Onsoň ol ähli

gaýratyny toplap, şol adamyň ýaşaýan öýüniň penjiresine

gonýar-da, çüňki bilen kakýar: tyk, tyk, tyk. Adam ses gelen

tarapa – penjirä seretse-de, muňa kän bir üns bermändir. Öz işi

bilen meşgul bolup ýörmüş. Onsoňam onuň işden ünsüni sowjak

bolýan kiçijik garlawaç dälmi?! Ol üns bereniňe degenog-a!

Ýöne garlawajyň hem çyny eken. Ol uludan bir dem alyp

dogumlanýar-da:

– Eý, adam! Men saňa aşyk boldum. Ýöne sebäbini sorama!

Köp wagtdan bärem seniň yzyňda janserek bolup ýörün. Şu gün

ýüregimi bire bagladym-da, seniň bilen gürleşmäge geldim. Haýyş

edýän, penjiräni aç-da, meni öýe sal. Bile ýaşaly – diýenmiş.

Adamyň bu garaşylmadyk teklibe jyny atlanmazmy:

– Ýene näme?! Ýok ýerden sen nirden çykdyň indi? Bolmaz,

seni öýe salyp bilmen. – Adamyň tapan sebäbem juda ýakymsyzmyş. – Sen guş ahyry! Heý, guşam ynsana aşyk

bolarmy?

Dogry, bu söz garlawajyň ýüregine batypdyr, ýöne onuň

aşyklygy hakdan eken, yza tesmändir. Ara biraz wagt salyp, ol şol

adamyň ýaşaýan öýüniň penjiresiniň öňünde ýene gonýar:

– Eý, adam! Açsana penjiräňi! Meni öýe sal, men saňa dost

bolaryn. Ýüregiňe-de düşmerin.

Adamyň bolsa şol öňki hörpümiş:

– Ýok, saljak däl! – Üstesine, öňküdenem gödekleşenmiş. –

Meň işim kän, git, azar berme!

Gyş golaýlaberende garlawaç ýene onuň penjiresiniň öňünde

gonýar:

– Seret, howa-da sowap başlady, üşeýän, meni öýe sal!

Ýogsam ýyly ýurtlara göçmeli bolaryn. Çünki men diňe ýyly

howada ýaşap bilýärin. Puşman etmersiň, günlerimiz gyzykly

geçer. Bile nahar iýeris. Üstesine-de, sen ýalňyz ýaşaýaň-a!

Ýalňyzlygyňy paýlaşaryn.

Hakykatdan gaçmak käbir adamlaryň tebigatynda bar. Bu

adamam garlawajyň ýalňyzlyk barada aýdanlaryna ot bolup

lowlanmyş, gahary hem gitdigiçe möwjänmiş:

– Men ýalňyzlygymdan hoşal, düşünýäňmi sen?

Soňra ol adam garlawaçdan özüne azar bermezligini

sorapdyr. Garaz, ony kowupdyr. Bu synanyşygy-da başa

barmadyk garlawaç uzaklara uçup gidipdir-de, uzak wagtlap gara

bermändir. Ol gelmänsoň, adam bu gezek başgaça pikirlenip

başlapdyr:

– Akylsyzlyk etdim-ow! Garaşman durkam, biri dostluk teklip

etdi, men yza tesdim. Näme üçin kabul etmedim diýsene! Häzir

içimi hümledip oturmanyň deregine, dostum bilen söhbet edip bilerdim ahyry!

Garaz, adam eden işine ökünipdir. Ýöne soňky tüýkülik sakgal

ezýärmi näme? Onda-da öz-özüne göwünlik berýärmiş:

– Howa gyzyp başlasa, geler-le! Ine, şonda oňa öýümden orun

berip, bileje ýaşarys.

Şeýdip tä howa maýlaýança, onuň gözi ýolda galypdyr.

Ýaman ýeri bahar gelip, beýleki garlawaçlar yza dolansa-da, şol

adam bilen dostluk açmak islän garlawaçdan derek ýokmuş.

Adam tä bahar, hatda tomus hem sowulýança penjiresini açyp,

garlawaja garaşypdyr. Ýöne netije bolmandyr.

Ol ahyry maslahat almak üçin bir dananyň ýanyna barýar.

Bolan-goýanlary gürrüň berýär. Dana ol adamy diňläp, ähli

aýdanlaryna bir sözlem bilen jogap beripdir:

– Garlawaçlaryň ömri bary-ýogy alty aýdyr.

Durmuşda käbir zatlar babatynda bary-ýogy birje gezek

mümkinçiligiňiz bolýar. Eger ondan ýerlikli we öz wagtynda

peýdalanyp bilmeseňiz, şu hekaýatdaky garlawaç ýaly uçar gider.

Käbir ýagşyzada sypatly adamlar hem ömrüňiz-de birje ýola gabat

geler. Gadyryny bilmeseňiz, uzaklaşar gider. Gaýdybam gelmez.

Ünsli boluň we pikir öwrüň: häzire çenli öz penjiräňizden näçe

garlawajy kowduňyz?

Her bir adamyň älem ýaly giň we uly sarpa eýe bolmalydygyny

ýatdan çykarmaň.