Suw hakynda hakykat

Häzirki wagtda dünýäniň 70% -i suw bilen örtülen. ( Bäh şonda-da alymlar 2026-nji ýylda suw gytçylygy başlaýar diýip günümize goýanok.) Şol bir wagtyň özünde bu suwuň diňe 1% -ini içip bilersiňiz.  Her ýyl suw çeşmelerine elýeterlilik meselesi has ýitileşýär.  Soňky 50 ýylda dünýäde suwa elýeterlilik bilen baglanyşykly 507 töweregi konflikt ýüze çykdy.  21 jedel duşmançylyga sebäp boldy.
Suw dünýädäki iň ýönekeý we iň ýaýran madda.  Ýöne şolm bir wagtyň özünde suw köp syrlardan doludyr.  Alymlar henizem suw hakda has gyzykly maglumatlary tapyp, gözleg işlerini dowam etdirýärler.

Birinji hakykat: In arassa suw Finlandiýadadyr
YUNESKO-nyň habaryna görä iň arassa suw Finlýandiýadadyr. ( Biziň suwumyz hapamy 🤔) Süýji tebigy suwy öwrenmäge jemi 122 ýurt gatnaşdy.  Şol bir wagtyň özünde, dünýäde 1 milliard adam howpsuz suwdan asla elýeterli däl.

Ikinji hakykat: Gyzgyn suw has çalt buza owrülýär. (Nädip 🦧 fizikadan pes bolsaňam güniň kyn ☹️)

 Haýsy suw has çalt buzlyga öwrülýär: yssy ýa-da sowuk?   Gowy pikirlenýän bolsaň, elbetde sowuk.  Galyberse-de, yssy ilki sowamaly, soň bolsa doňmaly, ýöne sowuk sowatmagyň zerurlygy ýok.  Şeýle-de bolsa, synaglar buzuň has çalt öwrülýän gyzgyn suwdygyny görkezýär. ( mylaýym suw we gyzgyn suw goýsaň mylaýym doňar, gyzgyn suw sowamaly soň doňmaly bolsa mylaýym suw göni doňar şeýle-de mylaýym suw çalt doňar meniň pikirim üns bermaň 😁)

Gyzgyn suw näme üçin sowuk suwdan has çalt doňýar diýen soraga takyk jogap henizem ýok.  Sowuklamagyň, bugarmagyň, buzuň emele gelmeginiň, konweksiýanyň ýa-da suwuklandyrylan gazlaryň gyzgyn we sowuk suwa täsiriniň tapawudy sebäpli bolup biler. ( Bula kelläni gowy bulaşdyrdy🙄)