GASLİGHTİNG näme?
Gaslighting— bir adamyň beýlekisini azdyrmagy, hakykat barada ikirjiňlenmegine ýa-da bütinleý inkär etmegine sebäp bolýan psihologiki manipulýasiýa usulydyr. Manipulýasiýanyň bu görnüşi gatnaşyklarda we şahsy gatnaşyklarda çynlakaý netijelere sebäp bolup biler.
GASLİHGTİNG näme?
“Gaslighting” adyny 1944-nji ýyldaky “Gaslight” filminden alýar. Filmiň baş gahrymany bolan zenan, adamsy tarapyndan manipulýasiýa duçar bolýar. Ol öz aňyny inkär edýär we delillere üns bermeýär.
Gaslightinge pida bolanlaryň özüne bolan ynamyny pese gaçýar we bulaşyklyk döredýän manipulatoryň galp delillerine ynanýarlar. Şeýlelikde öz aňyna şüphelenip başlaýarlar.
GASLİGHTİNG GATNAŞYK näme?
Gaslighting köplenç romantik gatnaşyklarda, maşgala gatnaşyklarynda ýa-da iş gatnaşyklarynda bolup biler. Manipulýator öz pidasynyň aňyny şeýle bir sarsdyrýar welin, ol öz pikirlerini manipulýatora kabul etdirmek üçin hereket edip başlar. Bu pidalaryň öz duýgularyny we pikirlerini äsgermezlik etmegine we manipulýatoryň isleýşi ýaly hereket etmegine sebäp bolýar.
GASLİGHTİNG usullarynyň görnüşleri.
Gaslighting-iň dürli usullar bardyr. Ine käbir mysallar:
ÝALANLAR we INKÄR ETMEK: Manipulýator pidalarynyň başdan geçiren wakalaryny inkär edip ýa-da ýoýup biler. Mysal üçin, "Men muny hiç haçan aýtmadym" ýa-da "muny etmedim" ýaly sözlemleri ulanyp bilerler.
KEMSİTMEK: Manipulýatorlar pidalarynyň emosional reaksiýalaryny peseldip, ulaldyp ýa-da emosional taýdan durnuksyzlykda günäkärläp bilerler.
PİDANY ÝALŇYŞDYRMAK: Manipulýatorlar pidalarynyň öz ýatlamalaryna şübhelenmegine sebäp bolup biljek wakalary bulaşdyryp ýa-da azaşdyryp bilerler.
TÖHMET: Manipulýatorlar pidalaryny beýlekileriň öňünde negatiw ýagdaýda suratlandyryp biler, şeýlelik bilen pidalaryň abraýyna zyýan ýetirerler.
GASLİGHTİNG bilen nähili göreşmeli?
Kömek we goldaw, gaslighting pidalary üçin möhümdir. Maşgalaňyz ýa-da dostlaryňyz bilen gürleşmek, terapiýa ýa-da hünär kömegi gözlemek, gaslighting täsirine garşy göreşmekde peýdaly bolup biler. Özüňe hormat goýmak we manipulýasiýany ykrar etmek, gaslightinge garşy göreşde möhüm ädimlerdir.
Bilal Ceran
Sondakika.com—Psihologiýa