ç) Yşaratlar
Bu yşaratlar imitasiýa we şahsyýeti görkezmekdir. Bular bir zady ýa-da hereketi mümkin boldugyça kämilleşdirmek üçin edilen yşaratlardyr. Meňzeş hereketler teatra mahsus yşaratlar, imitasiýa yşaratlary, shematiki yşaratlar, tehniki we kod hereketleri.
Teatra mahsus hereketler we ýüz keşpleri
Olar tomaşaçylaryň göwnünden turmak üçin artistlar tarapyndan ulanylýan yşaratlardyr. Teatrly ýüz keşbini döretmekde esasan iki usul bar. Bularyň birinde aktýor her jikme-jiklikde oýnajak keşbine tomaşa edýär we hereketlerine we sözlerine öýkünýär. Beýleki bir tarapdan, şöhlelendirjek duýgy äheňini ele alýar we şol duýgy ýagdaýyna girýär, şol duýgydaky adamyň özüni alyp barşyny öz-özünden açýar. Häzirki wagtda bu ýüz keşpleri sahnada-da, durmuş durmuşynda-da ulanylýar. Teatr keşbini gündelik durmuşyna geçiren köp adam teatr ýaly hereket edip ýaşaýar. Şeýle adamlar reňkli şahsyýetleri bilen töweregindäki köp adamy ýygnaýarlar.
imitatiw yşaratlar
Jemgyýet we teatr hereketlerinden gaty tapawutlanýar. Göçme hereketler, adam ýeliň ýa-da itiň sesine öýkünmek ýaly bolup bilmeýän ýa-da bolup bilmejek bir zady görelde alanda. Eller bu hereketlerde köplenç işjeň rol oýnaýar.
shematiki yşaratlar
Gysgaltmak we jemlemek bilen baglanyşykly imitasiýa bolup, ýüz hereketleriniň başga bir görnüşidir. Bu yşarat bilen, ýagdaýyň iň tapawutly aýratynlygyny alýar we ýeke özi bilen kesgitleýär. Bu yşaratlar bir zady ýa-da ýagdaýy aňlatmak üçin ulanylýar. Gunaragyň atylmagy, çilimsiz çilim çekmek, ýok aýnadan suw içýän adamyň yşaraty şeýle ýüz hereketleriniň mysalydyr.
Käbir alymlar shematiki kesgitleýiş hereketlerini bütin dünýäde ulanylýan ähliumumy yşaratlar hökmünde kabul etseler-de, köp gözlegçiler bu meselede käbir medeni tapawudyň bardygyny öňe sürýärler.
Tehniki we kod yşaratlary
Belli bir hünärmen toparynyň öz aralarynda ulanýan yşaratlary, biri-birine we olar bilen baglanyşykly düşünilýän tehniki yşaratlardyr. Kod hereketleri, maglumatlary el bilen kodlamak we ýazmak ýaly ulgamlaýyn kodlaýan yşaratlardyr.
PART 9
SOÑY...