Agşam namazyndan soň maşgala agzalary bir saçaga jemlenip agşamlyk naharyny edindiler. Nahardan soň töwür galdyryp, hersi bir jaýa dargadylar. Gulnazar aga ýaplanyp çaý içip,çagalaryň ejesi bilen telewizor gördüler. Agam Hannazar ortaky jaýa geçip , çaýyň başynda ýassyga ýaplanyp , telefona güýmendi. Gerçeknazar bolsa aýratyn , ümsüm jaýa geçip gündeligiň yzyny okap başlady.

"Eje daş ýagýar.

Näçe ýaşymdadygym anyk ýadyma düşenok. Bolsa ýaňy bir bäş ýa-da alty ýaşlarymdadyryn. Men ilkinji gezek gyzdyrma keseline ýolugypdym. Henizem ýadymda. Içki jaýda , gara der bolup ýatyrdym. Ýanymda ejem bardy. Kelläm şeýle bir güwläp agyrýardy, başym aýlanýardy. Endamym ot ýaly gyzgyn bolsa-da , gaty üşeýärdim. Üstümdäki ýorganyma bürenip ýatyrdym . Örän elhenç ýagdaýdadym.Hamala penjiräniň içinden geçip, ullakan-ullakan daşlar üstüme gaýdyp duran ýalydy. Elhenç gorkupdym.Kiçijek ellerimi aýna uzadyp:

- Eje daş ýagýar, eje seret daş ýagýar-diýip gorkujygyma daş ýagýandygyny ejeme görkezjek bolýardym. Gözlerimden buýur-buýur ýaşlar akýardy. Ejem näme diýjegini bilmän yzly-yzyna başymy sypalap, göz ýaşlaryny saklap bilmeýärdi. Soňra ýer iki ýana çaýkanyp başlady. Daşam üstümden ýagýardy.Ýöne endamym gyzgynlykdan başga zady duýmaýardy. Aglap-aglap ýatyp galypdyryn. Ol günleri ýatlamagam gorkunç. Ejem meniň şolar ýaly günlerimde-de mydama ýanymdady. Garaz şeýdip-şeýdip ine şu günlere ýetdim. Ejemjana bergim, borjum ummasyz. Henizem giç däl. Ejemjan aýatda diri ahyryn. Söýgüli pygambermiz (s.a.w) "Jennet enelermiziň dabanynyň aşagyndadyr" buýurýar. Biz ene-atamyza näçe hyzmat etsek, näçe sylasak, näçe söýsek,
şonçada az. Olar biziň üçin gör nämeler etmedi, gör nämeler görmedi. Ýöne biz henizem olara ähmiýetsiz garaýarys. Näme üçin ? ..."

Gündelik meni magnit kimin özüne çekýärdi."Eýsem bu gündeligi kim ýazdyka?! Öz-ä kimem bolsa şu obadan bolmaly. Kim ýazanam bolsa gowy ýazypdyr." Gahrymanymyz şeýle oýlar bilen aňsat-aňsat ýatyp bilmedi. Soňra onuň özi hem şular ýaly gündelik ýazmak isledi. Çüňkde ýatan päkmesiniň içini dörüşdirip ondan boş depder gözledi. Depder näçe uly bolsa şonça-da gowy boljakdy, ýöne uly depder tapylmady. Onda-da ol on iki ýaprakly täzeje depder tapdy. Täzeje akja sahypaly depdere bir zatlar çyrşaşdyrasy geldi.

-Näme ýazmaly? Näme barada ýazmaly ? -diýip öz ýanyndan oýlandy.-Gündelik nähili ýazylýarka? Ýaňky gündelikdä diňe käbir bolan wakalar ýazylypdyr. Ol hakykatdan hem gyzygyp gündelik ýazasy geldi. Gündelikde nämeler ýazylýandygyny bilesi geldi. Dogry her birimizde bolşy ýaly onuň durmuşynda hem her günde üýtgeşik , derwaýys wakalar bolup geçýärdi.Edil şu gün hem onuň durmuşynda täsin  , gyzykly wakalar bolup geçipdi. Emma ol bu wagt söýgülsini ýatlady geldi. Ol barada bir zatlar ýazmak isledi. Ýatar wagty bolsada onuň hiç ukysy gelmedi. Ahyry ol ilkinji gündeligimiň ,ilkinji ýazgylaryny ýazyp başlady.

"Gündogardan öwüsýän näzijek şemal,şemalyň ugryna iki ýana yranyp duran ýorunjalar,ýorunjalaryň üstünde her ýana gaýmalap ,güllerden-güllere gonup tans oýnaýan kebelekler, ýakymly ýaşlyk ýyllarymy ýatladýardy. Men bagyň üstünde oturyp tebigaty synlaýan. Hanha alyslarda uzalyp , giň asmana görk berip duran bulutlar, bulutlaryň arasynda kä gizlenip, käte jyklap gizlenpeçek oýnaýan Güneş, Güneşiň ýylysyna çoýunyp iki ýana ýaýkanýan bugdaýlar... durşy bilen gözellik. Hawa men çagakam şu ýerlere köp gezek gelipdim. Ol wagtlar men on iki ýaşly oglanjykdym. Kakam, doganym, men , üç bolup her gün diýen ýaly Goşahowdana gawun-garpyz ýetişdirmäne gelerdik.Bir gezek şol goşahowdanda ýatdan çykmajak waka boldy .Gün ýaşyp , garaňky gatlyşanda kakam bize:

- Han  , Gerçek ýörüň öýe gaýdalyň- diýeninden soňra biz pillermizi, oraklarmyzy alyp ulaga mündik. Kakam awtoulagy işledip biraz gyzýança garaşdy. Zil kysymly, goňur, ýük ulagy mazaly ýylanyndan soň gazy hasam güýçlenip başlady. Goşahowdanyň ilersinde belendiräk depe bardy. Edil şol depäňem ilersinde ýolyň edil gyrasynda çuňrak zeý geçýärdi. Kakam şol depeden geçip saga öwrülmekçi bolanynda , rol aýlanmadymy ýa-da başga bir näsazlykdanmy, sebäbini anyk bilemok goňurja zilimiz şol Goşahowdanyň ilersindäki zeýiň içine girdi. Kyblam aljyrap yzly-yzyna ulagyň tormazyny basýardy, ýöne şonda-da ulag zeýiň içine girip barýardy. Her nämede bolsa bizi Alla gorady, ziliň tormazy gowy eken. Ol zeýiň düýbüne ýetmänkä saklandy.Biz sag-aman ulagdan düşüp ,pyýadalap uly ýola tarap ýöredik. Ulaglaryň zol-zol gatnap duran ýoly daş däldi. Biz ýolyň gyrasyna baryp, obamyza aşmak üçin geçene elimizi salgap duryberdik. Kän wagt geçmänkä biziň ýanymyzda bir ulag gelip durdy. Sürüji kakama ýüzlenip:

-Gully  aga salawmaleýkim , Telmana barýaňmy?!- diýdi seslendi. Kakam :
-Waleýkimessalam .Howwa Telmana barýan-diýeninden soňra sürüji :

-Mün äkideýin- diýdi .Şol wagt ulagyň öňünden bir gyz düşdi-de ulagyň yzyna geçdi. Menem şol gyzyň yz ýanyndan münüp onuň ýanjagazynda oturdym. Gyzyň aňrysynda ejesi hem oturan eken .Soňra agamam meniň sag gapdalymda otyrdy. Kakam ulagyň öňüne mündi. Pederim sürüji bilen her ýerden gürrüňler edip gelýärdi. Ulagyň yzyna dört bolup münenimiz üçin biraz gyslyşyp otyrdyk. Hasam meniň özüm ýaly ýaşajyk , owadanja gyzyň butlary meniň butlaryma gysylyp durdy. Men ýuwaşlyk bilen gyzy synladym. Hawa ol gyz hakykatdanam owadanjady. Ulagyň aýnasyndan girip ,gyzyň zülplerini oýnaýan şemal ony öňküsindenem owadanlaşdyrýardy. Onuň goňur gözleri, ak alkymynda menek-menek hallary, alma ýaly gyzarypjyk , pökgeripjik duran ýaňajyklary diýseň gözeldi. Men ony synladygymça synlasym geldi. Şu çaga ýüregimde oňa bolan üýtgeşik duýgylar oýandy. Biz obamyza derrew geldik. Men ol gyzyň ýanyndan hiç aýrylasym gelmedi. Men onuň bilen bir agyz gürleşmedik bolsamam oňa synym oturdy. Ahyry men ulagdan düşmeli boldum."

Baş gahrymanymyz munça zatlar ýazanyma özüde geň galdym. Göýä setirleriň özleri asmandan döklülip ,akja kagyzyň ýüzüne siňip gidýärdi.Men gündeligini şeýle bir joşgun bilen ýazýardym welin asla uklasym gelmeýärdi. Şol wagt kakam ýassy namazynyň täretini alyp öýe girdi.

-Öýdäkiler ýatdymyka?-diýip hemme jaýlara aýlanyp çykdy.Agam Hannazar telefonda aýdym diňläp ýatyp galypdyr. Kakam agamyň telefonyndaky aýdymy öçürip , jaýyň çyrasyny söndürdi. O jaýdan çyksa beýleki jaýyň hem çyrasy ýanyk dur eken . Men gijäň ýaryndan geçenini hem duýman gyzygyp gündelik ýazýardym. Dädem gapydan girip:

-Gerçek ýat oglum indi , ertir ir turmaly - diýip çyrany öçürdi. Men :

- Bolýa kaka - diýip gündeligini şkafyň üstünde goýdym-da , diwana geçip süýndim.. Ine şeýdibem ylhmym zym-zyýat bolup, ne gözel ýazylmaly eserlerim ýazylman galdy.Kakam iň soňunda öz jaýyna ýuwaşlyk bilen girdi. Ýuwaşlyk bilen girsede çalaja şykyrda ejem tisginip oýandy.

-Ýatyberdä sen näme oýanýaň?- diýip kakam gaharly gürledi.

-Ýatyp bolýarmy?-diýip ejem hem hüňürdedi.

-Ýatmasaň ýatman geç men-ä ýassymy okajak - diýip kakam jaýyň çyrasyny ýakyp , namazlygy ýazyp, azan aýtdy.

(2-nji bölümiň soňy . Dowamy bar )

Gerçeknazar Amannazarow.