Magtymguly Pyragynyň Remezan aýy hakynda garaýşy

Ähli türkmen halky her ýylda uly umyt-arzuwlar bilen asuda, parahat asmanymyzda dogýan aýlaryň göwheri bolan Remezan aýyny Orazany garşylaýar. Remezan arap sözi bolup “ramag” ýagny, türkmençe “yssy” diýen manyny berýär. Bu söz ynsan kalbynyň köňül öýleriniň mähri bilen baglanşyklydyr.





“Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylymyzda hem sanlyja günlerden Oraza aýy başlaýar. Türkmeniň akykldar şahyry Magtymguly Pyragy bu mukaddes aý barada şeýle beýan edipdir:



Ýylyň dört paslynda – on iki aýda,
Remezan diýerler aýyň ýagşysyn.



Şahyr bu goşgusynda Remezan aýynyň beýleki aýlardan tapawutlanýandygyny, Oraza tutmagyň päklige tämizlige çagyrýandygyny aýratyn belläp geçýär.





Halkymyza däp bolşy ýaly, Meret aýy tamamlanyp, Oraza aýy diý­len­de, ikin­di­na­ra pä­ki­ze as­man­da tyl­la Gün ýa­şar-ýaş­maz uçur­la­ry ça­ga­lar we ýet­gin­jek­ler ga­py-ga­py aý­la­nyp “Ýa ýa­re­me­zan” aý­dy­şyp, Re­me­zan aýy­nyň ge­len­di­gi­ni sö­ýün­ji­le­ýär­ler.





Bu mukaddes aýyň do­wa­myn­da mu­sul­man­lar met­jit­le­re ýyg­na­nyp, ta­ra­wa na­maz­la­ry­ny oka­ýar­lar. Adamyň dur­mu­şyn­da bo­lup geç­ýän bu öz­ge­riş­lik­ler onuň ru­hy dün­ýä­si­ni baý­laş­dy­ryp, ah­lak, edep, yn­san­per­wer­lik sy­pat­la­ry­nyň kä­mil­leş­me­gi­ne ge­tir­ýär. Tutuş aýyň do­wa­myn­da meý­le­tin­lik bi­len iýip-iç­mek­den, ne­bis­den ýüz öwür­mek yn­san sy­na­sy­na, kal­by­na tä­miz duý­gu­la­ry ba­gyş­la­ýar.





Akyldar şahyr Oraza tutmaklygyň nä derejede sogabynyň bardygyny aşakdaky goşgy setirleriň üsti bilen beýan edipdir:



Magtymguly terk eýleme edasyn,
Terk eýleseň – tutawergil kazasyn,
Magnysyna ýetip bilseň mazasyn,
Ajap içre, ajap kärdir bu uroza.





Re­me­zan – Ora­za aýy­nyň iň mü­bä­rek gi­je­si hem Ga­dyr gi­je­si ha­sap edil­ýär. Şol sebäpli oňa gi­je­le­riň sol­ta­ny di­ýýärler. Bu Ora­za aýy­nyň ýig­ri­mi al­ty­syn­dan ýig­ri­mi ýe­di­si­ne ge­çil­ýän gi­je­dir.



Orazgül Myratdurdyýewa,
Türkmen oba hojalyk institutynyň
Agroekologiýa hünäriniň
3-nji ýyl talyby