.....Dowamy...
Kesel dörediji ýokarky dem alyş ulgamynyň nemli örtüginde köpelýär we oňa
zeper ýetirýär, ondan soň gana düşýär. Şol sebäpden hem döredijiniň antigeni kelle
beýnisinde, böwrekde, limfa düwünlerinde, badam şekilli mäzlerde, dalakda
tapylýar. Dürli agzalara hem-de ulgamlara diňe bir dörediji däl-de, dargan
öýjükleriň gana düşen önümleri hem bedene zäherleýji täsir edýär. Zäherleýji täsir has duýgur bolan agzalara we ulgamlara nerw hem-de gan - damar ulgamlary
degişlidir.
Merkezi nerw ulgamynyň dürli bölümlerine, ilki bilen diensefal
meýdançasyna zeper ýetýär, şol sebäpden wegetatiw nerw ulgamynyň işjeňligi
bozulýar. Ol hem öz gezeginde wegetatiw bölümiň işini sazlaýşynyň üýtgemegine,
kapillýar birleşdiriji dokumalaryň geçirijiliginiň ýokarlanmagyna getirýär. Ýerli
gan aýlanyşynyň bozulmasy, bu ýokanjyň döreýşinde we ösüşinde esasy orun
eýeleýär.
O2
ýetmezçiligi hem-de ýerli gan aýlanyşyň bozulmasy nerw, endokrin
ulgamlarynyň işjeňliginiň dürli bozulmasyna, ýürek muskulsynyň zeperlenmesine
getirýär. Ol hem madda çalşygynyň bozulmasyna, natriý duzunyň bedende
ýygnanmagyna, zäherlenme alamatlarynyň derejesiniň ýokarlanmagyna getirýär.
Ondan başga-da, döredijiniň öýjüge täsiri netijesinde, öýjük iýmitlenmesiniň dürli
bozulmasy, agzalaryň, dokumalaryň zeperlenmesi, ganyň turşy-aşgar
deňagramlylygynyň üýtgemesi bellenýär. Keseliň agyr derejesinde, zäherlenmäniň
başlangyç döwründe-de çuňňur üýtgeşmeler ýüze çykýar, dem alyş ýollarynda
gaýnaglama hadysasy başlanýar. Kesele mahsus üýtgeşmeler traheýanyň we
bronhyň ýüzleý öýjüklerinde ýerleşýär. Öýjüklerde döredijiniň antigeni tapylýar.
Ondan soň ikilenji ýokanjyň goşulmagy netijesinde dürli gaýraüzülmeler ýüze
çykýar. Ikilenji ýokanjyň goşulyşmagy, dem alyş ýollarynyň hem-de bedeniň
goranyş ulgamynyň işjeňliginiň bozulmagy netijesinde keseliň agyr derejeleriniň
ýüze çykmagyna we erbet netijelere getirmegi mümkin. Stafilokokk döredijisi
goşulanda kesel ýaýran görnüşde geçýär, çüýremeli traheobronhit, beýleki
agzalarda we ulgamlarda bolsa dürli gaýraüzülmeler bellenýär. Wirus we bakterial
antigenleriň dargan önümleriniň täsiri netijesinde bedende sensibilizasiýa hadysasy
ýüze çykýar. Bedende allergiýa hadysasynyň ýüze çykmagy, bogujy üsgülewik,
dispepsiýa alamatlary, deri örtüginiň zeperlenmesi bilen häsiýetlendirilýär. Ondan
soň bedendäki dürli üýtgeşmeleriň kadaly derejesine gelmegi bellenýär we näsag
gutulýar