king_tm
26.09.2023 18:29

Matematika dersi bilen baglanşykly mysallarda we meselelerde π (pi) sany giňden peýdalanylýar.

π sanynyň matematik manysy bo‎‎‎‎ýunça, töweregiň uzynlygynyň onuň diametrine bolan gatnaşygyny aňladýar. π sany beýleki ugurlarda hem giňden ulanylýanlygy üçin, bütin dünýäde her ýylyň 14-nji marty π sanynyň güni diýip bellenilýär. Bu sanyň doly bahasyny kesgitlemek üçin birnäçe matematikler dürli işleri geçirseler-de, olar diňe belli bir bölegini kesgitlemegi başarypdyrlar. Soňky maglumatlara görä, onuň oturdan soňky 2 trillion 700 milliard sandan ybarat bölegini kompýuteriň kömegi bilen Fabrice  Bellard hasaplapdyr.


π sany ilkinji gezek alym Arhimed tarapyndan hasaplanylýar. Arhimed ilkinji hasaplamasynda 3,14285, ikinji hasaplamasynda bolsa, 3.14084  bahalary alýar. Bu iki sanyň aralygyndaky sany alyp, π sanyň bahasy π=3.14 diýip kesgitleýär.

Arhimedden öň hem birnäçe mesopotamiýaly, gadymy gresiýaly we müsürli alymlar ýalňyş hem bolsa, bu sanyň bahasyny kesgitläpdirler. Mysal üçin mesopotamiýaly alym Heron “Metrika” atly eserinde onuň bahasynyň 3.71 –e deňdigini aýdypdyr.

π sanynyň nyşany grek elipbiýiniň 16-njy harpy bolan  π  harpydyr. Şwe‎‎‎‎ýsariýaly alym Leonard Euler 1737-nji ýylda bir eserinde bu nyşany ulanypdyr.

π sanyny dolulygyna ýat tutmak  boýunça birnäçe bäsleşikler  geçirilýär. 2005-nji ýylda Hytaýly Chao Lu bu sany ýat tutmak bäsleşiginde onuň 93 müň belgisini ýat tutupdyr, emma 67 müň 891-nji belgide ýalňyşýar we 67 müň 890 belgi bilen π sanyny ýat tutmakda dünýä rekordyny goýýar.

22
208
king_tm
26 Sentýabr 2023
@mawy, men içýänim😇
king_tm
26 Sentýabr 2023
@mawy, pulnam son ise zada durup beriberersiňdä😝🤭
king_tm
26 Sentýabr 2023
5-latok nar suw 1kg jacobys @mawy,
king_tm
26 Sentýabr 2023
@mawy, oýun etdimä🙁
king_tm
26 Sentýabr 2023
@mawy, 😱
king_tm
26 Sentýabr 2023
@mawy, 🙉 batdym oýtýän😝
king_tm
26 Sentýabr 2023
@mawy, sana bir nar suw bergimem ba oýtýän hä🤔
king_tm
26 Sentýabr 2023
@mawy, çynym son ökünersin şon ün aýtýan menem basymdan geçen zady aýtýan
king_tm
26 Sentýabr 2023
@mawy, horlanarsyn beýdip gezsenä azjyk arkaýynrak bol sen aladan etsen etmesen boljak zat belli ýone nm boljagy belli däl, son ün ozüni horlama biderek
king_tm
26 Sentýabr 2023
@myhman, 70 ýasan dälsinä indiden son dp
Teswir ýazmak üçin içeri giriň.