Ýolbars süýdemdirijiler maşgalasyna degişli bolup, göwresi uly, ýyrtyjy pişik hasaplanylýar. Ýolbarslar maşgala bolup ýaşaýarlar we köpçülikleýin aw edýärler. Ýolbarslaryň agramy 250 kilograma çenli bolýar. Olaryň erkinlikdäki ömri 10-14 ýyldan köp däldir. Soňky wagtlarda ýolbarslaryň sany 30-50 göterim azaldy. Şol sebäpden, olar döwlet, tebigy goraghanalarynda goralyp saklanylýar.

Pişikler hem süýdemdirijiler maşgalasyna degişli bolup, olar, takmynan, 9500 ýyl mundan ozal eldekileşdirilipdir.

Pişikleriň gözi olaryň hereketlerine görä üýtgäp bilýär. Olar iň duýgur haýwanlaryň biri hasaplanylýar. Olaryň murtjagazlary iň esasy duýuş synasy bolup hyzmat edýär.

Pişikleriň ys alyş organy adamyňkydan 14 esse güýçlüdir. Olaryň ýürek urgulary adamyňkydan 2 esse ýygydyr.

Düýeguş dünýäde iň uly guş hasaplanylýar. Onuň boýy 2,5 metre çenli ýetýär. Ol diňe bir ululygy bilen däl, agyrlygy bilen hem tapawutlanýar. Düýeguşuň ýumurtgasy adaty towuk ýumurtgasyndan 10 esse uludyr. Düýeguş dünýäde iň çalt ylgaýan guş hasaplanylýar. Şol sebäpden hem olaryň aýaklary uzyndyr.

Tarakanlaryň 4600-e golaý görnüşi mälim. Olaryň uzynlygy 1,7-2 santimetre ýetýär. Olar sekuntda 70 santimetre çenli ylgap bilýärler. Käbir tarakanlar bir aýa çenli hiç zat iýmän ýaşamaga ukyplydyr. Kellesi aýrylan tarakan bu ýitgini bilmezden 10 gün töweregi ýaşap bilýär.

Kolibriler uzak tropiki tokaýlyklarda ýaşaýan, kebelegiň ululygyndaky, käte ondan hem kiçijik guşjagazdyr. Kubin kolibrisi ýöne ýere kolibri siňegi diýlip atlandyrylmaýar. Olar şeýle bir kiçijik welin, hiç hili päsgelçiliksiz galamyň ujunda oturyp bilýärler. Şol sebäpden bu guşlar Ýer ýüzündäki iň kiçijik guş hasaplanylýar.

Kolibride 900-e golaý ýelek bolýar.

Baýrammyrat GÖLLIÝEW,