iska95
12.08.2023 07:46

Adolf Gitler - Europeewropa üçin Fuhrer


Taryhçylar 1933-nji ýylda Gitleriň 66 million gulak asýan nemeslere eden täsiri barada düşündiriş tapdylar, ýöne Europeewropany gazaply söweşiň düýbüne taşlap, halklara görlüp-eşidilmedik görgüleri getiren hereketlerini aklap bilmediler. Livingaşaýyş meýdanyny basyp almak üçin bir milletiň beýlekilerden artykmaçlygy üçin eden jenaýatlarynyň sany gaty köp. Taryhda hakykat duýgusyny ýitiren we uly betbagtçylyklary döreden ägirt uly şahsyýet hökmünde galypdy.


Gitleriň durmuşyny we döredijiligini nemes gözlegçisi Joahim Fest, Gitler atly kitabynda. Terjimehaly "ýazypdyr:" Bize mälim bolan dünýä taryhynyň hemmesi Gitler ýaly başga bir hadysany bilmeýär, ýöne "beýik" diýip bolarmy? Taryhda hiç kim beýle höwes döretmedi, beýle ybadat, hiç kimde beýle gowy umyt döretmedi, ýöne başga hiç kim beýle ýigrenji döretmedi ... Diňe 6 ýyl töweregi söweşden soň dünýäniň ähli ştatlarynyň diýen ýaly koalisiýasy ony ýer ýüzünden ýok edip biler. ... däli it ýaly öldürildi "...


Adolf Awstriýanyň kiçi şäheri Braunau şäherinde dünýä indi. Elmydama ondan merkeze, işli we owadan durmuşa çykmaga synanyşýardy. Öýde içmegi halaýan bir kakasy we öldürilen ene bardy. Adolf erbet okady, diňe surat çekmek bilen gowy baha aldy - bu ýerde zehin bardy. Tebigaty üstünlikli suratlandyrdy, ýöne Wena sungat akademiýasyna kabul edilmedi, sebäbi adamlaryň portretlerini çekmegi bilmeýärdi. Owadan Wenada hakyky mekdebi gutaran 18 ýaşly bir adam özüne ýer tapyp bilmedi. Adamlaryň näme hakda gürleşýändigini diňläp, şäheri aýlandy. Muňa gaty gahary gelip, suratlar, otkrytkalar çekip, bir teňňe gazandy.


Syýasata bolan gyzyklanma 1913-nji ýylda Adolf Mýunhene göçüp, kitaphanalara baryp başlanda oýandy. Taryhy we milletçilik häsiýetli magazinesurnallary we kitapçalary okamagy gowy görýärdi. Ol ýewreý Marksyň proletar rewolýusiýasy teoriýasy üçin halamady - anti-semit ýazyjylara, ýaryşyň arassalygy üçin söweşýänlere has ýakyndy.


Birinji jahan urşy başlanda, Adolf goşuna çagyrylmagy barada beýannama ýazdy. Ol batyr esgerdi, iki gezek ýaralandy, fransuz ofiserini esgerler bilen ýesir alandygy üçin Demir Haç baýragyny aldy. Uruş oňa elhenç täsir galdyrdy, diňe bir ýeňilen watanyndan ar almak islegini döretmän, eýsem içindäki uly meýilnamalary hem döretdi.


Germaniýa ýeňilenden we 1918-nji ýylda kemsidiji Wersal şertnamasyna gol çekilenden soň, Gitler Mýunhen German işçiler partiýasyna goşuldy. Döredijileri partiýanyň ýolbaşçylaryndan çalt itekläp, özygtyýarly lider - Fuhrer boldy. Bir ýyldan soň, täze bir at - Germaniýanyň Milli Sosialistik Işçiler Partiýasy teklip etdi, oňa täsirli daşarky häsiýetler berdi: swastika we ýörite salam - sag elini "Heil!" Sözü bilen oklady. ("Saglyk size!"). Adamlaryň öz partiýasyna goşulmagy üçin kampaniýa geçirdi - hakykatdanam nemes. “Völkisher beobachter” (“Adamlaryň synçysy”) gazetinde nasistleriň garaýyşlaryny öňe sürdi we ýoldaşlaryny goramak üçin hüjüm goşunlaryny döretdi.


1922-nji ýylda Heidelberg uniwersitetini gutaran doktor Jozef Goebbels we meşhur ace piloty, Birinji jahan urşunyň gahrymany German Goering goşulanda, partiýasynyň abraýy ýokarlandy. Olar bilen partiýa güýç, baglanyşyk, abraý gazandy.


1923-nji ýylda Gitler Weimar respublikasynyň eýýäm dargamaga ýakyndygyny pikir etdi we general Ludendorffy öz baýdagy astynda çagyryp, bir ýer taýynlamaga synanyşdy. Emma agdarlyşyk başa barmady - Gitler gözenegiň aňyrsynda. Türmede jynsparazlyk teoriýasyny we Germaniýany beýgeltmek meýilnamalaryny beýan edýän Mine Kampf (Meniň göreşim) atly kitaby ýazdy.


10 ýyllap dowam eden partiýa göreşinden, senagatçylar we maliýe işgärleri bilen gepleşiklerden soň Gitler häkimiýete geldi. 1933-nji ýylyň 30-njy ýanwarynda Prezident Hindenburg ony kansler (hökümet başlygy) edip belledi. Resmi däl ýagdaýda Germaniýa Üçünji Reýh ady bilen tanaldy. 27-nji fewralda kommunistler günäkärlenýän Reýhstag otlandy. Derrew Kommunistik partiýa gadagan edildi, soň Sosial-demokratik partiýasy, kärdeşler arkalaşyklary ýitdi.


1934-nji ýylyň 2-nji awgustynda Prezident Hindenburg aradan çykdy. Inurtda geçirilen plebiskitiň netijesinde prezidentlik ýatyryldy we döwlet baştutanynyň ygtyýarlyklary Gitlere "Fuhrer we Reýh kansleri" hökmünde berildi. Şeýle hem medaragly güýçleriň ýokary serkerdesi boldy. Armyhli goşun ofiserleri Adolf Gitlere kasam etdiler. Jyns taýdan arassalanmak bilen başlanan Germaniýanyň täzelenmegine garşy göreşmegiň wagty geldi.


1935-nji ýylda Nýurnberg jyns kanunlary çykaryldy we ýewreýleri döwlet hukuklaryndan mahrum etdi. Gitler: "Bir adam, biri Reýh, biri Fuhrer" diýip yglan etdi. Reňkli, müňlerçe adam ýygnandy, sport dabaralary başlandy, munuň bilen bir hatarda pogromlar, ýewreýleriň we gypjaklaryň ýenjilmegi boldy. Nemesler birleşdi we ondan hemme zady keseki sürdi.


Gitlere ösen ykdysadyýet gerekdi - senagatçylar oňa karzlar bilen goldaw bermek kararyna geldiler. Germaniýanyň çalt ykdysady taýdan dikeldilmegi üçin maksatnama işlenip düzüldi we men hem ýaraglandym. Constructionol gurluşygy işsizligi aradan aýyrdy. Işçiler üçin amatly şertler döredildi: jaý gurmak we şahsy ulag satyn almak üçin banklardan karz alyp bilerdiler. Zawodlar we zawodlar has işjeň işläp başladylar: diňe bir raýat däl, eýsem harby önümler hem öndürildi.




Dowamy bar. LIKE goýmagy unutmaň

26
113
milasxka
12 Awgust 2023
👌🏻
wolf
12 Awgust 2023
👍🔥👍🔥👍👏
bayramgeldiyewarslan
12 Awgust 2023
Kä ýerlerinde sözlem bozulyp gitýärde manysy üýtgeýärdä a tak gyzykly maglumat dowamynada garaşýas
Teswir ýazmak üçin içeri giriň.