Edison elektrik lampany oýlap tapmak üçin iki ýüzden gowrak synanyşyk edýär. Lampanyň içine goýmaly sim üçin iki ýüz töweregi madda ulanypdyr. Edisondan «Şu güne çenli elektrik lampany döretmek üçin iki ýüz gezek dagy synanyşdyň. Sen näme üçin bu işden el çekeňok?» diýip soraýarlar. Şonda ol ruhubelentlik bilen şeýle jogap berýär: «Hiç haçanam el çekmerin! Yhlas bilen kakylan gapy ahyry bir gün açylar. Men iki ýüz sany maddanyň lampanyň simi bolup bilmejegini subut etdim. Görersiňiz, ýakyn wagtda lampany ýagtyltjak simi hem taparyn».
Umytsyzlyk, belli bir karara gelip bilmezlik üstünligiň iň uly böwetleriniň biridir. Üstünlik garadangaýtmazlygy, özdiýenliligi talap edýär.
Möý
Hindistanly bir adam suwdan çykyp bilmän çyrpynyp duran möýe gözi düşýär. Ony halas etmegi ýüregine düwýär we başam barmagyny uzatýar. Emma möý ony çakýar-da duruberýär. Muňa garamazdan, ýaňky adam möýi suwdan çykarmak üçin ýene-de barmagyny uzadýar, emma möý bu gezegem çakýar. Töweregindäkileriň biri:
– Beýdip möýe özüni çakdyryp oturman, taşlasana! Owarrama gitsin – diýende, hindistanly şeýle jogap berýär:
– Çakmaklyk möýüň tebigatynda bar, çünki olar şeýle ýaradylan. Meniň tebigatyma mahsus zat bolsa, söýmeklik. Möý çakýar diýip, dogabitdi häsiýetimi taşlap bilmerin ahyry.
***
Biziň daş-töweregimizdäki «mör-möjekler» hem nähili çaksa-da, biz söýmekden el çekmäliň.
Şemala garşy
Günleriň birinde şemal bilen ýaprak dostlaşypdyr. Şol sebäpli hem şemal ýapragy gaýdyrmagyny bes edipdir. Şemal:
– Aýt, dostum, sen nirä gitmek isleýäň, men seni şol ýere äkideýin – diýýär.
Ýaprak hernäçe pikirlense-de, serine hiç zat gelmändir. Şemal ýene şol sowalyny gaýtalapdyr:
–Hany, dostum aýtsana! Seni islän ýeriňe gezdireýin.
Ýaprak gaýtadan pikirlenipdir, emma bu gezegem nirä gitjegini bilmändir. Ol şemala:
– Bilemok-da dostum! Gitmek üçin hiç ýer aňyma gelenok. Belki-de sen aýdarsyň!
Şemal şondan soň ýaprakdan dost bolmajagyny bilip, oňa şu jogaby berýär:
– Gitjek ýeriňi, etjek işiňi bilmeýän bolsaň, meniň bilen dost bolmagyň näme peýdasy bar?! Belli bir mekanyň bolman gaýar ýörersiň-dä!
Şemal şondan soň edil öňküleri ýaly öwüsmäge başlapdyr. Dostudygyna garamazdan, ýene-de ýapraklary gaýdyrypdyr.
Ynsan bu dünýäde özüniň näme isleýändigini, etjek-goýjagyny bilmelidir. Ederini bilmez adam hem edil ýaprak ýaly, ol ýerden başga ýere gaýar ýörer.