Tiroid mäzi adam bedeninde örän möhüm rol oýnaýar, köp işe gözegçilik edýär we gormonlaryň öndürilmegini üpjün edýär. Tiroid mäzi endokrin mäzleriniň biridir. Tiroid keselleri we näsazlyklar köp, ýöne olaryň 2-si gaty ýygy duş gelýändir: gipertireoz (zerurlykdan has köp tiroid gormonyny öndürmek) we gipotireoz (zerurlykdan az tiroid gormonyny öndürmek). Gipotireoz gipertirozdan has ýygy duş gelýär we bu iki kesel biri-biri bilen baglanyşykly bolsa-da, diagnoz we bejermekde köp möhüm tapawutlar bar.
Tiroid keseliniň alamatlary
Ýadawlyk we uky bozulmalary
Gipotireozda: Ýadawlyk gipotireozyň birinji alamatydyr. Hemişe ýatmak ýa-da adatdakysyndan has köp ýatmak isleýgi, ýöne şonda-da ýadaw, halys we güýçsüzlik.
Gipertireozda: Gipertiroidizmli käbir adamlar uklamakda kynçylyk çekýärler we şonuň üçin ýadaw we halys duýýarlar. Tiroid mäziniň çakdanaşa işjeňligi ukusyzlyga sebäp bolýar, şonuň üçin ýürek urşy çaltlaşýar we gijelerine uklamagy kynlaşdyrýan ýa-da gijäniň ýarynda sizi oýandyrýan aladalar bolýar.
Agram üýtgemegi
Gipotireoz: Náçe az iýilmegine garamazdan hemişe agram alynýar, semreýät ýa-da horlanmak gaty kyn bolýar.
Gipertiroidizm: Adaty ýeterlik mukdary we adaty iýmitleri iýýändigiňize garamazdan horlanmagyňyz mümkin.
Emosia taýdan
Gipotireoz: Adatdakysyndan has depressiýa we gynanç duýýarsyňyz. Sebäbi beýniňizdäki serotonin gormonynyň derejesine täsir edýän tiroid gormony gaty az. Şeýle hem muny pes konsentrasiýa we ýadyň pesligi ýa-da bulutly akyl diýip häsiýetlendirip bilersiňiz.
Gipertiroidizm: Gipertiroidizm alada, howsala hüjümleri ýa-da dynç alyp bilmezlik bilen baglanyşyklydyr. Şol bir wagtyň özünde, tiroid gormonynyň aşa köp bolmagy ünsi jemlemegi kynlaşdyrýar.
İçege problemalary
Gipotireoz: gaty agyr ýa-da uzyn iç gatama bolýar. Bu içegäniň hereketiniň peselmegine sebäp bolýan gormon derejesiniň üýtgemegi sebäpli iň köp ýaýran alamatdyr.
Gipertiroidizm: Içgeçme ýa-da başga-da içege sindromlary bolup biler
Muskul ýa-da bogun problemalary
Gipotireoz: Birden el-aýaklaryňy bulaşdyrýarsyň. Sebäbi tiroid gormony gaty az öndürilýär we beýniňize we oňurga ýiligine iberilýän signallar tutuş bedeniňize täsir edýär. Şeýle hem umumy myşsany ýa-da bogun berkligini, agyryny, eliňizde we aýagyňyzda gowşaklygy ýa-da tendinit duýup bilersiňiz.
Gipertiroidizm: eliňiz bilen zatlary götermekde ýa-da basgançaklara ýa-da merduwanlara çykmakda kynçylyk çekip bilersiňiz ýa-da köp myşsa we bogun problemalary bolup biler.
Aýbaşy, önelgesizlik problemalary
Gipotireoz: Menstruasiýa agyryly, has ýygy we has uzak dowam edip biler. Mundan başga-da önelgesizlik problemalary, gormonlaryň üýtgemegi bolup biler.
Gipertiroidizm: Menstruasiýa tertipsiz, gysga we ýygy-ýygydan bolup biler. Önelgesizlik hem bolup biler (Gipotireoz we gipertiroidizm ýumurtga täsir edýär).
Gan basyşy
Gipotireoz: Gipotireoz keseli bolan adamlarda gipertoniýa ähtimallygy 2 ýa-da 3 esse köp
Gipertiroidizm: Diastolik gan basyşy adaty ýa-da pes bolsa-da, diastolik gan basyşy ýokarydyr.
Ýürek urşy
Gipotireoz: Ýüregiň tizligi haýal bolup biler. Ýürek urmasy tiroid gormony bilen kadalaşýar. Tiroid gormonynyň ýetmezçiliginde ýüregiňiziň tizligi adaty ýagdaýdan 10-20 urgy / minut pes bolup biler.
Gipertiroidizm: Ýürek has çalt urup biler.
Saçyň we deriniň üýtgemegi
Gipotireoz: Saçyňyz gurak we jansyz bolup, aňsat düşüp biler. Sebäbi tiroid gormonynyň gaty az bölünip çykmagy, saçyň ösüş lini azaldar. Şeýle hem garaşylmadyk saç dökülmegi ýa-da kirpikleriň we gaşlaryň ýitmegi bolup biler. Mundan başga-da, alyş-çalyş ýagdaýyňyzyň haýallamagy sebäpli deriňiz gurap biler we dyrnaklaryňyz aňsatlyk bilen döwüler.
Gipertiroidizm: Adaty saç dökülmegine sebäp bolýar.
Bedeniň gyzgynlygy
Gipotireoz: Elleriňiz we aýaklaryňyz sowuk duýýarsyňyz, ýa-da bedeniňiziň gyzgynlygy hemişe 37 gradusdan pesdir.
Gipertiroidizm: Käwagt özüňi gaty gyzgyn duýýarsyň ýa-da köp derleýärsiň.
Holesterin meselesi
Gipotireoz: Iýmit, maşk we derman serişdelerine garamazdan ýokary holesteriniň derejesi bolup biler.
Gipertiroidizm: Garaşylmadyk ýagdaýda holesteriniň derejesi pes.
Boýnuň ulalmagy -Goiter
Goiter - tiroid mäziniň ulalmagy. Boýnuňyzda ýa-da ses agzalaryňyzda çişmek ýa-da rahatsyzlyk duýup bilersiňiz. Goiter gipotireozda we gipertiroidizmde ýüze çykyp biler.
Tiroidiň bozulmagynyň töwekgelçilik faktorlary
Käbir adamlar tiroid problemalaryna has ýykgyn edýärler. Genetiki we daşky gurşaw faktorlary gipertiroidizmiň we gipotireozyň ösmegine sebäp bolýar.
Maşgala taryhy: Tiroid problemalarynyň maşgala taryhy bar bolsa, bu meseläniň hem bolmagy gaty ähtimal.
Jyns we ýaş: Aýallarda has ýokary derejede görülýär, esasanam garry ilatda aýallar erkeklere garanyňda 5 ýa-da 6 esse köp töwekgelçilik edýär.
Çilim çekmek: Çilimdäki sionid, tiroidiň işlemegine garşy rol oýnaýar. Çilimiň tiroidiň iň möhüm täsiri, gipertiroidizme sebäp bolmagydyr. 1993-nji ýylda Amerikan lukmançylyk birleşiginiň Žurnalynda çap edilen makala görä: Graves keseliniň (bokurdagyň çişmegi we tiroidiň aşa köp işlemegi netijesinde gözüň uzalmagy) töwekgelçiliginiň çilim çekmeýänlerden iki esse ýokarydygy anyklandy.