Göwheriň hakykydygyny ýa-da ýokdugyny bilmek, özüne çekiji teklip - şübhesiz bilmek isleýärsiňizmi? Bilesigeliji raýatlaryň köpüsi, bu meseläni çözmek üçin professional zergärlere ýüz tutýarlar. Yöne gümürtiklerden hakyky zady aýtmak üçin Şerlok Holms bolmaly däl. Biraz yşyk, biraz suw ýa-da ýyly dem, zergäriň ulaltyan aynasy size gerek zat.
1.Gurnalan göwherleri barlamak
Duman synagyny ulanyň. Daşy agzyňyzyň öňünde goýuň we aýna ýaly dumanlaň. Bir-iki sekuntlap dumanly bolsa, belki-de galpdyr - hakyky göwher demiňizdäki ýylylygy derrew dargadýar we aňsat duman bolmaz. Duman bilen seredip durmagyň arasynda garaşsaňam, galplykdan has çalt arassalanar.
- Güman edilýän daşyň we dumanyň ikisiniňem hakykydygyny bilýän daşyňy ulanmaga kömek edip biler. Galp biriniň duman bolanda hakyky biriniň nädip açykdygyny görüp bilersiňiz; galp göwherden gaýta-gaýta dem alsaň, kondensatyň gurup başlandygyny görersiň. Her bir çişirilende, galp daş barha dumanlanar, hakyky daş bolsa arassa we düşnükli bolar.
2.Sazlamany we gurnamany barlaň
Hakyky göwheriň arzan metalda goýulmagy ähtimal däl. Hakyky altyny ýa-da platini (10K, 14K, 18K, 585, 750, 900, 950, PT, Plat) görkezýän möhürler gowy alamat, "C.Z." möhür merkezi daşyň hakyky göwher däldigini görkezer. C.Z. sintetik göwheriň bir görnüşi bolan Kub Zirkoniýany aňladýar.
3.Göwheri barlamak üçin zergäriň ulaldyjy aynasyny (lupa) ulanyň.
Adatça şaý-sepler dükanyndan karz alyp bilersiňiz. Gazylyp alnan göwher, adatça, lup bilen görüp boljak "goşulmalar" diýlip atlandyrylýan ownuk tebigy kemçiliklere eýe. Ujypsyzja minerallary ýa-da reňk üýtgemelerini gözläň. Bularyň ikisi-de hakyky, kämil däl göwher bilen iş salyşýandygyňyzyň alamatlary.
- Kub zirkonium (beýleki synaglaryň hemmesinden geçmeli) adatça kemçilikleri ýok. Munuň sebäbi, yeriň laboratoriýasynda tötänleýin öndürmegiň ýerine steril şertlerde ösdürilip ýetişdirilýär. Örän ajaýyp gymmat bahaly daş, köplenç ýasama däl.
- Şeýle-de bolsa, hakyky göwheriň kemsiz bolmagy mümkin. Göwheriň hakykydygyny ýa-da ýokdugyny kesgitleýji faktor hökmünde kemçilikleri ulanmaň. Ilki bilen beýleki synaglary ulanyp, galplyklary düzüň.
- Laboratoriýada ösdürilip ýetişdirilen göwherleriň hem adatça kemçilikleriniň bolmajakdygyna üns beriň, sebäbi olar seresaply gözegçilikde öndürilýär. Laboratoriýada ösdürilip ýetişdirilen gymmat bahaly göwher, himiki, fiziki we optiki taýdan tebigy bolup bilýänlere meňzeş (we käwagt has ýokary) bolup biler. "Tebigy" göwherleriň hilinden ýokary bolmak ukyby, gazylyp alnan göwher kärhanasynda laboratoriýada ösen göwherleriň "tebigy göwherlerden" tapawutlanmagy üçin köp lobbi edenleriň arasynda uly alada döretdi. Laboratoriýada ösdürilip ýetişdirilen göwher "hakyky", ýöne "tebigy" däl.
4.Dakylmadyk göwherleri barlamak
Daşyň döwülmegine serediň. Göwher, olaryň içinden geçýän ýagtylygy ýiti egýär ýa-da döwýär, netijede ajaýyp görünýär. Aýna we kwars ýaly daşlar az şöhle saçýar, sebäbi pes refraktiw görkezijisi bar. Daşyň parlaklygyny, hatda hünärmen kesilen hem bolsa, üýtgetmek kyn, sebäbi bu daşyň mahsus emlägi. Daşyň döwülmegine ýakyndan göz aýlamak bilen, onuň hakyky zatdygyny ýa-da galpdygyny aýdyp bilmeli. Muny etmegiň birnäçe usuly bar:
- Gazet usuly: Daşy tersine öwüriň we gazetiň bir bölegine goýuň. Daşdan çap edip okap bilýän bolsaňyz, ýa-da ýoýulan gara reňkleri görüp bilýän bolsaňyz, bu göwher däl bolsa gerek. Göwher ýagtylygy şeýle bir epýärdi welin, çapy görüp bilmersiň. (Birnäçe kadadan çykmalar bar: eger kesilen bolsa, çap edilmegi hakyky göwher arkaly görünýär.)
- Nokat synagy: Ak kagyzyň ýüzüne ruçka bilen kiçijik nokat çyzyň we daşy nokadyň ortasyna goýuň. Göni göni aşak serediň. Daşyňyz göwher däl bolsa, daşda tegelek şöhlelenmäni görersiňiz. Nokaty hakyky göwheriň üsti bilen görüp bilmersiňiz.
5.Oýlanmalara syn ediň
Hakyky göwheriň şöhleleri, adatça çal reňkde bolýar. Göwheriň ýokarsyndan göni aşak serediň. Alemgoşaryň şöhlelenmesini görseňiz, pes hilli göwher ýa-da galplyk bilen iş salyşýarsyňyz.
- Munuň ýerine "uçgunlary" barlaň. Hakyky göwher, deň ölçegdäki aýna ýa-da kwarsdan ep-esli köp parlar. Salgy hökmünde aýna ýa-da kwars bölejigini alyp bilersiňiz.
- Parlaklygy şöhlelendirmek bilen garyşdyrmaň. Sparkle, gymmat bahaly daşyň kesilmegi bilen döwülýän ýagtylygyň parlaklygy ýa-da intensiwligi bilen baglanyşykly. Oýlanmak, döwülen ýagtylygyň reňki bilen baglanyşykly. Şonuň üçin reňkli yşyk däl-de, güýçli yşyk gözläň.
- Göwherden has ýalpyldawuk bir daş bar: moissanit. Bu daş göwhere gaty meňzeýär, hatda zergärlere-de olary aýyrmak kyn. Yörite enjamsyz tapawudyny aýtmak üçin daşy gözüňize ýakyn tutuň. Daşyň üsti bilen ruçkany ýagtyldyň. Alemgoşaryň reňklerini görseňiz, bu iki gezek döwülmegiň alamaty. Bu moissanitiň emlägi, ýöne göwher däl.
6.Daşy bir stakana suwa taşlaň we düýbüne çümýärmi
Yokary dykyzlygy sebäpli hakyky göwher gark bolar. Galp biri ýeriň ýokarsynda ýa-da aýnanyň ortasynda ýüzer.
7.Daşy gyzdyryň we döwülýändigini görüň
Güman edilýän daşy 30 sekunt ýeňilräk gyzdyryň, soňra göni bir stakana sowuk suwa taşlaň. Çalt ulalmagy we gysylmagy aýna ýa-da kwars ýaly gowşak materiallaryň dartyş güýjüni basyp alar we daşyň içinden ýarylmagyna sebäp bolar. Hakyky göwher hiç zat bolmaz ýaly derejede güýçlidir.
0.9
