Uky gigiýenasy näme?

Uky gigiýenasy näme? Ukynyň hilini nädip ýokarlandyrmaly? Uky, beden we akyl saglygy üçin aýrylmaz zerurlyklaryň biridir. Ukynyň kömegi bilen janly-jandarlar energiýasyny tygşytlamak bilen fiziki we akyl işjeňligini saklaýarlar. Uky wagtynda organizmdäki ähli ulgamlar haýallaýar we tebigy dynç alyş prosesi başlaýar. Goýberilýän melatonin ýaly gormonlar erkin radikallara garşy göreşip, immuniteti ýokarlandyrýar. Öýjükleriň köpüsi, esasanam immun ulgamynyñ öýjükleri uky wagtynda täzelenýär we abatlanýar. Şonuň üçin ýokary hilli uky sagdyn durmuşyň aýrylmaz bölegidir. Ýöne gündelik durmuşdaky käbir endikler adamlaryň gijeki ukusyna täsir edip biler we köp adamyň irden ýeterlik derejede dynç almazdan oýanmagyna sebäp bolup biler. Uky gigiýenasy barada bilmek, ýokary hilli uky prosesine kömek edýär. "Uky gigiýenasy näme?" "Ukynyň hilini nädip ýokarlandyrmaly?" ýaly soraglara jogap almak üçin makalamyzyň galan bölegini okap bilersiňiz! Mazmuny: Uky gigiýenasy näme? Uky gigiýenasy näme üçin bozulýar? Ukynyň hilini nädip ýokarlandyrmaly? Uky gigiýenasy näme? Ylmy gözleglere görä, adamyň gündelik energiýasyny gaýtadan dikeltmegi we adaty şertlerde sagdyn durmuşda ýaşamagy üçin ukuda sarp edilýän wagt takmynan 7-8 sagat bolmaly. Ukynyň dowamlylygy ýaşyna, işine we jynsyna görä üýtgäp biler. Hil taýdan uky sagdyn durmuş üçin ukynyň dowamlylygy ýaly möhümdir. Uky fiziki zerurlyk bolansoň, ukusyz adamlar ganyndaky käbir himiki maddalarda tertipsizlikleri başdan geçirip bilerler, netijede ýadawlyk we ysgynsyzlyk ýaly saglyk problemalary ýüze çykyp biler. Ukynyň bozulmagy akyl saglygyna ýaramaz täsir edýär, netijede ünsi jemlemekde kynçylyk çekýär we iş netijeliligini peseldýär. Uky gigiýenasy näme üçin bozulýar? Häzirki wagtda giňden ýaýran ukusyzlyk, köp fiziki we psihologiki saglyk problemalarynyň netijesinde ýüze çykyp biler we ukusyzlygyň özi hem köp saglyk meseleleriniň ösmegine sebäp bolup biler. Ukusyzlyk köplenç depressiýa we alada ýaly psihologiki meseleler sebäpli ýüze çykýar. Belli bir saglyk problemasyz ýüze çykýan ukusyzlyk ýa-da uky problemalary, uky gigiýenasy diýilýän çäreler bilen doly ýok edilip bilner. Onda uky gigiýenasy näme? Uky gigiýenasy yzygiderli we üznüksiz hilli uky üçin zerur ýörelgeler we düzgünler hökmünde kesgitlenip bilner. Giň manyda, uky gigiýenasyna, çilim we alkogol ýaly zyýanly endiklerden gaça durmak we ukynyň hiline zyýan ýetirýän, çaý we kofe ýaly ýokary kofeinli içgileri içmekden daşda durmak, maşk, sagdyn iýmitlenmek ýaly hereketleri ýerine ýetirmek diýip düşünip bolýar. Uky gigiýenasy ýokary hilli uky üçin zerurdyr. Ukynyň hilini nädip ýokarlandyrmaly? Ukynyň bozulmagy fiziki ýa-da akyl saglygy meselesi bilen baglanyşykly bolsa, ukusyzlygy döredýän saglyk meselesi bu ugurda hünärmen bolan lukmana ýüz tutmak arkaly ýok edilmelidir. Saglyk meselesi bilen baglanyşykly bolmadyk uky meselelerinde, käbir zatlardan gaça durmak, käbir endikleri kabul etmek ukynyň hilini ýokarlandyrmaga kömek edip biler. Onda ukynyň hilini nädip ýokarlandyrmaly? Uky gigiýenasy baradaky käbir teklipleri aşakdaky ýaly sanap bolar: Uky sagatlarynyñ birmeñzeş bolmagy: Her gün şol bir wagtyň özünde uklamak we oýanmak ýokary hilli uky üçin örän möhümdir. Adamlaryň aglaba köplügi, ertesi gün işlemejek wagtlary dynç alyş günlerinde ukusyny üýtgedýärler. Emma bu ýagdaý uky we oýanyklygyñ deňagramlylygyny bozýar we ukynyň hiline ýaramaz täsir edýär. Uky gurşawyny düzgüne salmak: Adamlaryň ýatýan ýeri, ukynyň hiline täsir edýän esasy faktorlardan biridir. Uky ýagtylyk we ses ýaly daşarky gyjyndyrmalardan täsirlenip biler. Şol sebäpli uklamak üçin niýetlenen gurşawyň garaňky we sessiz bolmagy möhümdir. Mundan başga-da, gurşawyň çyglylygy we temperaturasy degişli aralyklarda bolmaly. Gaty yssy ýa-da sowuk otagda uklamak we REM ukusyny dowam etdirmek kyn bolup biler. Ylmy gözleglere görä, uky wagtynda otagyň temperaturasy 24 ° C-den pes bolmaly däldir! Krowaty diňe uklanýan material hökmünde ulanmak: Ylymda we tehnologiýadaky ösüşler bilen adamlaryň köpüsi, iş durmuşy we jemgyýetçilik zerurlyklary üçin internetde köp wagt geçirýärler. Bu ýagdaý käwagt ýatylýan otagda dowam edip biler. Ylmy gözleglere görä, ýatmazdan azyndan 30 minut öň tehnologiki enjamlary taşlamak uklamaga we ukyny sagdyn dowam etdirmeklige kömek edýär. Mundan başga-da, düşekde iýip-içmek we kitap okamak ýaly ýagdaýlar hem ukynyň hiline ýaramaz täsir edip biler. Şonuň üçin düşegi diňe uky üçin ulanylýan ýer diýip hasaplamak, ukynyň hilini ýokarlandyrmak üçin gowy usuldyr. Wagtly-wagtynda maşk etmek: Dowmaly maşk etmek, beden we akyl saglygyny goramakda möhüm rol oýnaýar. Dowamly maşk etmegiň oňyn täsirlerinden biri, ukynyň hilini ýokarlandyrmaga kömek edýär. Ylmy gözleglere görä, hepdede azyndan 4-5 gün 20-30 minutlyk maşklar etmek immuniteti ýokarlandyrýar we sagdyn uka kömek edýär. Ýatmazdan 3 sagat öň ýerine ýetirilen maşklar, uky fazasyna geçmegiň aňsat bolmagyny we REM ukusynyň ýokary hilli bolmagyny üpjün edýär. Maşk wagtynda adam bedeninde bölünip çykýan käbir gormonlar çuň we ýokary hilli uka kömek edýär. Iýmitleniş planyny düzmek: Günüň dowamynda aşa ýagly we uglewodly iýmitlenýän adamlaryň ganyndaky glýukoza derejesi birden ýokarlanyp düşýär. Bu gündiz wagty uka bolan mätäçligiñ artmagyna we gijelerine uklamagyň kynlaşmagyna sebäp bolup biler. Süýt we süýt önümlerine baý iýmitler bilen iýmitlenýän adamlarda uky meselesi az bolýar. Mundan başga-da, gök önümlere we miwelere baý iýmitler bilen iýmitlenmek ukynyň hiline oňyn täsir edýär. Agşam naharynyñ wagty hem iýmitleriñ düzümi ýaly wajypdyr.Ukudan azyndan 2-3 sagat öň islendik zady iýmek uklamagy kynlaşdyrýar. Eger gije açlyk duýulsa mümkin boldugyndan süýt we süýt önümlerini kabul etmeli! Zyýanly maddalardan daşda durmak: Alkogol we temmäki önümlerini ulanylmagy bilen ukynyň hiliniň arasynda ters baglanyşyk bar. Temmäki önümleriniň düzümindäki nikotiniň gyjyndyryjy täsiri ukynyň hiline ýaramaz täsir edýär. Şol bir wagtyň özünde temmäki önümlerini ulanýanlaryň köpüsinde demgysma, üsgülewük we uky problemalary ýaly şikaýatlar bar. Alkogol hem uka ýaramaz täsir edýär. Aşa köp alkogol içýän adamlaryñ beýnisiniň işjeňliginiň ýaramazlaşmagy beýniniň uky böleginiň nädogry işlemegine sebäp bolup biler. Spirtli içgilerden soň rahat uklaýandyklaryny aýdýan adamlar, ukusynda beýleki adamlar bilen deňeşdirilende has köp oýanyp bilerler we ukusy yzygiderli kesilýändigi sebäpli irden özlerni has ýadaw duýup bilerler. Kafeinli içgileri çäklendirmek: Bedende başga bir gyjyndyryjy maddalaryñ biri hem kafeindir. Günüň dowamynda çaý we kofe ýaly ýokary kafeinli önümleri köp kabul edýän adamlarda uky meselesi köp bolýar. Stresi kontrolda saklamak: Stress köp saglyk problemalaryna sebäp bolup bilýän möhüm ýagdaýdyr. Uky bozulmalary bolan adamlara seretsek, olaryň köpüsiniň güýçli stresdedigi görünýär. Ylmy gözleglere görä, güýçli stresleri başdan geçirýän adamlarda ukynyň wagty gysgalýar, ukynyň hili we netijeliligi peselýär. Şol sebäpli zerur bolsa hünärmeniň kömegini alyp, stresi gözegçilikde saklamagyň usullaryny öwrenmeli. Aýdym-saz diňlemek, ýoga we plates ýaly maşklary ýerine ýetirmek stresi azaltmaga kömek edip biler. Goşmaça, uklamazdan ozal geçirilen dem alyş maşklary bedeniň kislorod kuwwatyny artdyryp, uklamagy aňsatlaşdyryp biler. Uky gigiýenasy ukynyň hilini ýokarlandyrmak üçin birnäçe maslahatlaryñ bütinligidir. Ukynyň bozulmagy dürli saglyk meselelerini döredip biler. Şol sebäpli uky bozulmalary bolan adamlaryñ maslahatlary ýerine ýetirmegi we wagt ýitirmezden hünärmen bilen maslahatlaşmagy özleri üçin peýdalydyr!