Goňur ýumurtga bilen ak ýumurtganyň arasynda hakyky tapawut näme?
📄 Siziň üçin taýýarlan bu täze makalamyzda goňur we ak ýumurtgalaryň arasyndaky tapawudyň nämedigini bilelikde öwreneris.
🍳 Adamlar köplenç iýmitlenişinde sagdyn we tagamly hasaplaýan iýmitleri öz içine alýarlar. Mysal üçin, ýumurtga. Ak we goňur ýumurtgalaryň arasynda tagam tapawudy barmy? Goňur ýumurtga siziň üçin has gowumy?
Goňur ýumurtga ýa-da ak ýumurtga?
🐔🟠⚪ Köp adamlar goňur towuk ýumurtgalarynyň ak ýumurtgalardan has “tebigy” we şonuň üçin has sagdyn bolandygyna ynanýarlar. Iň sagdyn dänäni saýlamak üçin ulanyp boljak şol bir logika eýerýär: goňur tüwi we goňur çörek ak kärdeşlerinden has sagdyn hasaplanýar.
Sebäbi öňküsi “tutuş däne”, ikinjisi has ýakymly we ýokumly bolmagy üçin arassalanyldy. Emma bu ýagdaýda goňur ýumurtga siziň üçin ak ýumurtgadan gowy däl.
🟠⚪ Munuň sebäbine düşünmek üçin reňk tapawudynyň genetiki faktorlara baglydygyna düşünmek möhümdir.
Köp görnüşler ýaly dürli reňkli ýumurtga goýýan towuklaryň dürli tohumlary bar. Ak leghorn towuklary ak ýumurtga goýýar.
🐓🐔 Plimut Rok towugy we Rhode Island gyzyl towugy, ikisiniňem gara reňkli towugy goňur ýumurtga goýýar. Goňur we ak towuk ýumurtgalary üçin iň köp ýaýran reňk bolsa-da, Dr. Seussyň aýdyşy ýaly açyk gök ýa-da ýaşyl ýumurtga öndürýän beýleki tohumlar bar. (Ertekiler, hekaýanyň soňunda öwretmegi, sizi güldürmegi, pikirlenmegi we umuman öwretmegi maksat edinýän hekaýalardyr.
⚪🟠 Goňur ýumurtga bilen ak ýumurtganyň arasynda hakyky tapawut näme?
![]()
🐔🐓 Köp sanly towuk tohumly haýwanat bagynda özüňizi görseňiz, haýsy reňkli ýumurtga öndürýändigini anyklamak aňsat bir hiledir:
👂 Gulak gulaklaryna serediň! Hawa, towuklaryň gulakhalkalary bar.
Seniň ýaly daşarky gulaklaryň ýok, ýöne kelleleriniň töwereginde sesleri eşitmäge mümkinçilik berýän açyklyk bar. Deriniň örtügi, ýumurtganyň reňkine gabat gelýän gulak gulagydyr.
🐔🐓 Eggsumurtga gabyklarynyň hemmesi towuklaryň içinde emele gelende ilki bilen ak bolýar, sebäbi olar esasan kalsiýden durýar. Reňki towugyň ýatgysy tarapyndan bölünip çykýan pigmentlerden gelýär. Goňur ýumurtgalary emele getirýän esasy pigmente protoporfirin IX diýilýär. Bu bolsa gany gyzarýan birleşme belok geminden gelýär. Soňra pigment goýberilýär, ýumurtganyň gabygynyň içi ak bolýar.
🟠⚪🍳 Ak we goňur ýumurtga gabyklary içerde hemişe ak bolýar, gök we ýaşyl ýumurtgalar gök bolýar, sebäbi bu pigmentler ýumurtganyň emele gelmeginde has ir çykýar.
🐔🌾 Towugyň daşky gurşawy, iýmitlenişi, stres derejesi we ýaşy ýumurtgalaryň reňkine hem täsir edip biler. Bu faktorlar ýumurtganyň gabygynyň kölegesiniň ýeňilleşmegine ýa-da garaňky bolmagyna sebäp bolup biler, ýöne reňkini düýbünden üýtgetmez.
Beýleki tapawutlar
🧬💊🐔Umuman, ähli ýumurtga, reňkine garamazdan witaminler, minerallar we beloklar bilen gaplanýar. Şeýle-de bolsa, gözlegler towuklaryň gün şöhlesinde aýlanmagyna rugsat berlen towuklaryň içerde saklanylýan towuklara garanyňda D witamini bilen üç-dört esse köp ýumurtga öndürýändigini we belli bir iýmitlenýän (omega-3) ýumurtgalarynda köp iýmitiň bardygyny görkezdi.
🐔⚪🟠 Alymlaryň ak we goňur ýumurtgalaryň arasynda tapan iň uly tapawudy, agramy we gabygynyň güýji.
Ak we goňur ýumurtgalaryň arasyndaky başga bir möhüm tapawut: Goňur ýumurtga has gymmat. Sagdyn iýmitler bilen has ýokary bahalaryň arasynda baglanyşyk bar bolsa, goňur ýumurtga üçin bu dogry däl.
🐔 Bu baha belliginiň esasy sebäbi towuk tohumlarynyň başlangyçlaryna gaýdyp gelýär. Goňur ýumurtga öndürýän tohumlar taryhy taýdan has uludyr, ýagny has köp iýmit gerek.
🍳💰 Häzirki wagtda goňur ýumurtgalary halaýan sarp edijiler, önümiň bahasy birmeňzeş bolany üçin, şol bir önüm üçin has köp pul töleýärler.
