sahet_ashyrov
12.02.2020 13:22
Dowamy...

Ärsaklar döwletiniň zamanyndaky Parfiýa diliniň we hatynyň saklanyp galan ýadygärlikleri örän az. Şonuň ýaly ýadgaýda sowet arheologlarynyň 1948-1956-njy ýyllaryň dowamynda Nusaýdan tapan Parfiýa dokumentleri bolan biziň eramyzdan ozalky II – I asyrlaryň döwrüne degişli bir ýarym müňden köp dokumenti iňňän uly ähmiýete eýedir. Şol dokumentleriň köpüsi toýundan ýasalan humlaryň timarsyz galyň bölekleriniň (ostrakonlaryň) ýüzüne ýazylypdyr. Gara syýa batyrylyp, kist bilen ýazylan tekstler, ýazlyş nusgasyna garanyňda, ökde mürzeler tarapyndan we özleriniň ýerli Parfiýa elipbiýi bilen ýazylypdyr. Arameý haty diýilýän hat esaynda emele gelen bu elipbiý Mitridat 1-iň zamanynda dörän hem bolsa mümkindir we onuň örän gadymy görnüşi ony Ahemenit zamanynyň arameý kanselýariýa haty bilen ýakynlaşdyrýar. Bu hatyň her bir harpy, beýlekisi bilen hiç birikdirjek belunman, aýry aýry edilip ýazylypdyr.

Nusaýdan tapylan dokmentleriň esas yparfiýa şiweleriň birine degişlidir.sözleriň bir bölegi arameý idiogrammalary (ýada geterogrammalary) bilen ýazylypdyr, ýaaagny tutuşlygyna arameýçe ýaazylypdyr, emma okalanda parfiýalylarça aýdylypdyr. Nusaý dokmentlerini düzenleriň atlaryna garanyňda (Ariabarzan, Artawirşat Bahtdatak, Wa human, mihredast, Roştat we başgalar) şol dokumentleri ýazan mürzeler özleriniň asly boýunça parfiýalylar bolupdyrlar. Häzir okalan dokumentleriň köpüsi aýry-aýry üzüm bagyndan belli bir ýyl üçin berilmeli çakyryň hum sany baradaky borçnamalary görkezýär. Şonuň bilen birlikde başga hlili mazmunly, hususanda hojalyk-hasap tertibindäki mazmunly dokumentler hem bar.

Dowamy bar...
3
220
Myhman Myhman
22 Fewral 2020
garaşyan
Teswir ýazmak üçin içeri giriň.