Salam gadyrly agzalar!!! Siz Dünýäniň iň baý adamy bolan İlon Muskyň biografiýasyny biljek bolsaňyz, onda men siz üçin ýazan makalamy dolylygyna okamaly bolarsyňyz... Artykmaç sözlersiz, makala baradaky pikirleriňizi  teswirlerde yazyp bilýärsiňiz!!!

__________________________________________

Amerikan inženeri, telekeçi, oýlap tapyjy we inwestor, milliarder, “PayPal” -yň esaslandyryjysy, “SpaceX” -iň esaslandyryjysy,  eýesi, baş direktory we baş inženeri, direktorlar geňeşiniň başlygy, direktorlar geňeşiniň agzasy Teslanyň baş direktory we baş ussady. 

Musk 1971-nji ýylyň 28-nji iýunynda Pretoriýada (Günorta Afrika) dünýä indi. Ejesi Maý Musk model we iýmitleniş hünärmeni, kakasynyň öz işi bardy. Ene-atasy aýrylyşdylar, oglan bolsa kakasynyň ýanynda galdy. Mekdepde Elon deň-duşlary tarapyndan kemsidilýärdi, ýenjilýärdi hat-da burunam döwdürdi.

  Elon 10 ýaşynda sowgat hökmünde ilkinji Commodore VIC-20 kompýuterini aldy we üstünde programmirlemegi öwrendi. 12 ýaşynda ilkinji programmasyny 500 dollara satdy - “Blastar” atly “Space Invaders” stilindäki wideo oýun.

 Ene-atasynyň nägileligine garamazdan birnäçe müň dollarlyk paýnamany satmakdan alnan girdeji bilen Kanada gidýär. Uniwersite girmezden ozal, Ontario ştatynyň Kingston şäherinde garyndaşlary bilen ýaşady. Wagtyň geçmegi bilen Stenforda göçdi, ýöne okuwyny gutarmady.

1992-nji ýylda Elon Musk arzuwyny hasyl edip, Pensilwaniýa uniwersitetinde okamak üçin stipendiýa alyp, ABŞ-a göçdi. Indiki ýyl, biznes boýunça bakalawr derejesini aldy, ýöne fizika boýunça bakalawr derejesini almak üçin uniwersitetde ýene bir ýyl galmagy ýüregine düwdi.

1995-nji ýylda Musk we onuň dogany habar kompaniýalary üçin programma üpjünçiliginde ýöriteleşen Zip2-ni esaslandyrdylar. 1999-njy ýylda “Zip2” “Compaq” tarapyndan 308 million dollara satyn alyndy. Elon satuwyň 7 göterimini aldy - 22 million dollar.

Ilkinji kompaniýa satylandan soň, Elon Musk elektron tölegleri özleşdirmek kararyna gelýär we öz başlangyjy X.com-y döredýär. 2000-nji ýylyň mart aýynda X.com bäsdeşlik edýän “Confinity of Peter Thiel” we Maks Lewçin bilen deňlik esasynda birleşdi. Bu birleşme, soňra meşhur töleg ulgamynyň - PayPal-yň döremegine sebäp bolýar. 2002-nji ýylda meşhur hyzmat eBay onlaýn auksionyny 1,5 milliard dollara satyn alýar. Elon bu şertnamadan 180 million dollar aldy.
2004-nji ýylda “PayPal” satuwyndan nagt serişdesi bolan Elon “Tesla Motors” -a 70 million dollar maýa goýdy. Kompaniýa elektrik ulaglaryny ösdürip, ünsüni özüne çekdi. Alternatiw energiýa çeşmeleri Muskyň ýörelgelerine esaslanýar.

“Tesla” -nyň maliýe üstünliginiň esasy hereketlendirijisi, 426 km batareýa zarýady, ajaýyp dizaýny we üýtgeşik tizlik aýratynlyklary (3,9 sekuntda 96 km tizlige) Model S lýuks sedanydyr. Bu model köpçülikleýin önümçilige 69,900 dollar bahasy bilen satuwa çykaryldy we “Consumer Reports” reýtinginde ýokary baha aldy.

Yhlasly telekeçi we oýlap tapyjy, müňýyllygyň başynda adamlar kosmosa, beýleki planetalara syýahat etmek üçin birnäçe gezek ulanylyp bilinýän uçýan gämini döretmek barada oýlandy. Elon Muskyň maddy ýagdaýy ýokarlan pursatynda, bu arzuwy hasyl edip başlamagy ýüregine düwdi. Bu ugurdaky beýnisi “SpaceX” (doly ady - “Space Explorer Technologies Company”). Kompaniýa 2002-nji ýylda esaslandyryldy. Taslama 100 million dollardan gowrak maýa goýdy. Bazardaky teklipleriň bahasy - Russiýadaky raketa üçin 15 million dollardan, ABŞ-da 65 million dollara çenli telekeçi tarapyndan birnäçe gezek artykmaç baha berildi. Şonuň üçinem öz kosmos gämisini gurmagy ýüregine düwdi. “SpaceX” ähli kynçylyklara we kynçylyklara garamazdan, “Falcon 1” we “Falcon 9”, şeýle hem gaýtadan ulanylýan “Dragon” kosmos gämisi bolup biläýjek gaýtadan ulanylýan uçuş ulaglarynyň 2 görnüşini döretmegi başardy.

2008-nji ýylyň dekabrynda NASA 2011-nji ýylda uçuryş programmasy bes edilenden soň “Space Falle” -iň ýerine “Falcon 9” kysymly uçary we “Dragon” kosmos gämisini 12 uçurmak üçin kompaniýa bilen 1,6 milliard dollarlyk şertnama baglaşdy.

Elon Musk üçin “SpaceX” -iň häzirki gazananlarynyň hemmesi diňe esasy arzuwynyň - Marsa ekspedisiýanyň durmuşa geçirilmegine taýýarlyk. Millioner ömrüniň ahyryna çenli "gyzyl" planetanyň öňdebaryjy kolonizatory bolmak isleýär. Munuň üçin “SpaceX” “Mars Colonial Transporter” (MCP) taslamasyny ösdürýär.

Muskyň inženerleri adamlary Ýerden Marsa daşamak üçin innowasion raketa hereketlendirijileriniň we kosmos gämileriniň üstünde işleýärler. Yhlasly telekeçi öz ekspedisiýasyny 2020-2025-nji ýyllarda amala aşyrjakdygyny mälim etdi. “Falcon” -yň esasynda dikligine gonup bilýän “Grasshoper” raketasyny döretmek meýilleşdirilýär we “Dragon” -yň ikinji nesli tehniki taýdan Marsa ýetip bilýär diýip Musk aýdýar.

Elon Musk özüne bir maksat goýdy - kosmos gatnawlarynyň bahasyny 10 esse arzanlatmak. Munuň üçin öňki kompaniýalarynyň satuwyndan gazanan 100 million dollaryna maýa goýup, “SpaceX” -ni esaslandyrdy.

2017-nji ýylyň sentýabr aýynda Elon Musk öz Instagram-da “SpaceX” raketalaryny ulanmagyň täze pikirini beýan edýän wideo ýerleşdirdi. Uçarlaryň ýerine ýeriň islendik nokadyna uçuşlar üçin raketalary we kosmos gämilerini ulanmakdan ybarat.

Emeli intellekt gözegçiligini öwrenmek üçin 10 million dollar bagyş eden milliarder we haýyr-sahawatçy iki gezek durmuşa çykdy. Kanadanyň uniwersitetinde bile okaýarka ilkinji aýaly Justine bilen tanyşdy. Maskdan bir ýaş uly, şonuň üçin onuň bilen duşuşanda, oňa dogry täsir etmedi we şondan soň oňa mynasyp boldy. Okuwy gutarandan soň, ýollary belli bir wagta çenli üýtgedi. 2000-nji ýylda jübütler durmuş gurdy. 2002-nji ýylda maşgalada bir oglan dünýä indi, ol birden duýdansyz ölüm sindromyndan aradan çykdy. Lukmanlar onuň ömri üçin uzak wagtlap göreşdiler, ýöne halas edip bilmediler. Şondan soň Elon birneme yza çekildi. Soňra Justine oňa 5 ogul dogurdy: ekizler Griffin we Damian we üçlügi Kawier, Sakson we Kaia. Wagtyň geçmegi bilen maşgala gatnaşyklary ýaramazlaşyp başlady. Telekeçi işde köp wagt we maşgalasy bilen az wagt geçirdi. 8 ýyl durmuş gurandan soňam aýrylyşdylar. Toýdan öň är-aýal öňünden ylalaşyk baglaşansoň, Justine öňki adamsyndan hiç zat alyp bilmedi.

Telekeçi 2010-njy ýylyň sentýabr aýynda ikinji gezek durmuş gurdy. Ol iňlis aktrisasy Talulah Riley bolup, Mask aýrylyşandan gysga wagt soň tanyşyp başlady. Emma olaryň söýgi hekaýasy aňsat däldi. Toýdan bir ýarym ýyl soň, Musk ikinji aýalyndan aýrylyşmak üçin ýüz tutdy. Soňra 2013-nji ýylyň tomsunda ýene durmuş gurdylar, ýöne ýene alty aýlap bile boldular, 2014-nji ýylyň dekabrynda Ilon aýrylyşdy. Alty aýdan soň bolsa kararyny ýatyrmak kararyna geldi. Şeýle-de bolsa, 2016-njy ýylyň mart aýynda är-aýal "özara ylalaşyk esasynda" aýrylyşmak kararyna geldiler.