03.05.2021
Wenera bir günüň uzynlygy näçe? Alymlar takyk jogaby tapýarlar
Wenera biziň üçin syr bolup galýar.Ýeriñ töwereginde ýerleşýändigine garamazdan,bu myhman söýer planeta hakda gaty az bilýäris.Bulutlaryň aç-açan gatlagy ýokardan kislota ýagyşy we gurşuny eredýän temperaturalarda ýokardan gaty landşaftlary gizleýär.
Täze ylmy işde,planetamyzyň üstündäki howpsuz ýerden geçirilen gözegçilikler Wenusyň iň esasy häsiýetlerini has aýdyň görkezdi.Soňky 15 ýylda planetanyň üstüni radar bilen yzygiderli barlamak bilen,ABŞ-nyň Los Anjelesdäki şäherindäki Kaliforniýa uniwersitetiniň gözlegçileriniň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary Wenusda günüň takyk uzynlygyny,okunyň egilişini hasaplap bildiler.We ýadrosynyň ululygy.
Los Anjelesdäki Kaliforniýa uniwersitetiniň Ýer,planetar we kosmos ylymlary boýunça professory,Wenera Ýeriñ dogan planetasy,ýöne esasy häsiýetleri entek belli däldi "-diýdi.
Wenusyň aýlanyş tizliginiň we ugrunyň üýtgemegi massanyň planetanyň iç ýüzünde nähili paýlanýandygyny görkezýär.Içerki gurluşy bilmek,öz gezeginde,planetanyň emele gelşine,wulkanizmiň taryhyna we ýer üsti gurluşlaryň ewolýusiýasyna has çuňňur düşünmäge mümkinçilik berýär.Mundan başga-da,alymlar planetanyň hereketi barada takyk maglumatlar bolmazdan,30 kilometrden az ýalňyşlyk bilen Weneraň üstünde hiç bir kosmos missiýasyny ýerleşdirip bilmezler.
Bu täze radar ölçegleri,Wenera bir günüň Ýer gününiň 243.0226 ýa-da Ýer ýylynyň takmynan 2/3 dowam edýändigini görkezýär.Mundan başga-da,awtorlar Wenusyň aýlanma tizliginiň yzygiderli üýtgäp durýandygyny bellediler,sebäbi aýlanma wagtynda planetanyň ägirt uly atmosferasy burç tizligini çalyşýar- Ýer meselesinde özüni görkezýär,ýöne pes dykyzlygy sebäpli.Ikinjisiniň atmosferasy ähmiýetsiz.
Mundan başga-da,topar öz işinde Wenera okunyň egilişiniň takmynan 2.6392 dereje bolandygyny (deňeşdirmek üçin Ýeriñ okunyň egilişiniň takmynan 23 gradusa deňdigini) belleýär.Awtorlaryň pikiriçe, okuň geçiş döwri takmynan 29,000 ýyl.
Wenusyň aýlanmagy baradaky bu arassalanan maglumatlar,3500 kilometre deň bolan ýadrosynyň ululygyny anyklamaga mümkinçilik berdi.Şol bir wagtyň özünde alymlar bu ýadrosyň suwuk ýa-da gatydygyny kesgitläp bilmeýärler.