Hazar täsinlikleri



Hazar deňzi dünýäde iň uly ýapyk suw howdany, ýagny iň uly köl hasaplanýar.

***

Hazar deňzi Aziýa bilen Ýewropanyň çatrygynda ýerleşmek bilen, bu deňiz arkaly 5 döwlet özara serhetleşýär.

***

Hazar deňziniň çuňlugy 1025 metre we tutuş meýdany 371 000 km2 golaýdyr.

***

Hazar deňzi taryhyň dürli döwürlerinde 70-e golaý at bilen atlandyrylypdyr:

Girkan

Bahry-Hazar

Abeskun

Saraý

Derbent

Sihaý

Mazenderan

Hwalyn

Kaspi...

***

Hazar deňzi ýarymadalara we adalara baý deňizleriň biridir:

Apşeron

Maňgyşlak

Arhangaý

Buzaçi

Miangala

Düýp-Garagan...

***

Hazar deňzinde 50-ä golaý ada bolup, olara Aşyrada, Çeleken, Garasuw, Ogurjaly, Tüýlenli, Sengi Mugan, Çigil, Gum Zire, Daş Zire, Zenbil, Baku we beýlekiler degişlidir.

***

Hazar deňzine 130 sany derýa guýýar we olaryň esasylary Wolga, Terek, Samur, Ural, Emba, Kura, Etrek we Sefidrud derýalarydyr.

***

Hazar deňzinde haýwanat dünýäsiniň 1809 görnüşi anyklanylandyr. Olaryň 415 sanysy oňurgaly haýwanlara degişli bolmak bilen, balyklaryň 101 görnüşi duş gelýär.

***

Hazar deňzinde ösümlikleriň 728 görnüşi duş gelýär.