32. HAS ÇALT BOLMAK ÜÇIN... HAÝAL
ÝÖRE!
Bu sözleriň juda geň ýaňlanmagy mümkin,
emma hakykatyny sözläýin, biz her näçe asuda
boldugymyzça, işimizi has çalt we kämil ýerine
ýetirýäris.
Edara ediş-dolandyryş ugrundan sowatly
adamlar: “Özüňe asuda pikirlenmäge näçe köp
maý berdigiňçe, kelle çişirýän ýagdaýlara
çümmersiň, üznüksiz basyşlara uçramarsyň
we işleriň hötdesinden has çalt gelersiň” —
diýip ýazýar.
Köplenç halatda işleri desbi-dähil, howul-hara
bitirmäge çalyşýarys. Şeýdenimizde, has köp
wagt utýan ýaly. Emma gyssagara eden
işlerimizde goýberen säwliklerimizi,
hatalarymyzy düzetmek üçin ýene şoňa
barabar ýa-da ondanam köpräk wagt sarp
etmeli bolýarys.
On ýedinji asyrda ýaşan meşhur hytaý
suratkeşi Şu Ýong durmuşyna täsir eden bir
waka hakda gaýta-gaýta gürrüň berer eken. Bu
waka onuň durmuşa bolan garaýşyny
düýpgöter özgerdipdir we wakalara, zatlara
başgaça çemeleşmegiň zerurdygyny
öwredipdir. Ol bir gezek derýanyň beýle
kenaryndaky şähere aşmak isläpdir. Gämä
münüpdir we gäminiň kapitanyndan şäher
derwezeleri baglanmanka özüni şol ýere
eltmegini sorapdyr, ýogsam Gün eýýäm
ikindiden agyp başlan eken. Gün ýaşan çaglary
şäheriň derwezeleri ýapylýan ekeni.
Gämi derýanyň beýle kenaryna gelip ýetende
ýaňy iňrik garalan eken. Gäminiň kapitany Şu
Ýonguň goşuna birlaý göz aýlapdyr.
Howul-hara tertiplenen we gowşak daňylan
kagyz toplumlary onuň elinde ekeni. Kapitan
oňa: “Has çalt ýöremeseň, bu ýöreýşiň bilen
şäher derwezesine ýarygije aşarsyň” —
diýipdir. Şu Ýong şäher derwezeleriniň
ýapylmagyndan hem-de özüniň
ogry-garakçylara pida bolmagyndan
gorkupdyr. Ol şeýle bir ýöräpdir, daşyndan
görseň, ol böküp-böküp barýan mal
mysalynda ekeni. Birdenkä-de onuň elindäki
kagyz daňylary çözülipdir we barja kagyzy
çalam-çaş bolup, töwerege pytrap gidipdir. Ol
aljyrap, näme etjegini bilmändir. Kagyzlaryny
çöpleşdirip, şäher derwezesiniň agzyna baryp
ýetende, eýýäm derwezeler ýapylan ekeni.
Şol günden başlap Şu Ýong bir zada akyl
ýetiripdir: “Gyssanmak hemişe wagtyň
bähbidine bolup duranok. Howlukmaçlyk
dürli kynçylyklary, müşgillikleri we
büdremeleri döredýän iň esasy zatlaryň
biridir» diýen pikire gelipdir.
Wagtyň gymmatyna düşünip, işimizi
gyssanmaçlyk bilen bitirsek, has köp wagt
utaýjak ýaly görýäris. Wagty tygşytlamak
durmuşa sazlaşykly gopmaga elter öýdýäris,
emma bu dogry pikir däl. Wagty rejeli
peýdalanmak diňe maksatlaryňy ilik-düwme
öwrenip, ädimleriňi anyk kesgitlemek arkaly
gazanylýar.
Dolandyryş alymlary we adamlary,
professorlar özleriniň durmuş tejribelerine we
beýleki barlaglaryna esaslanyp, şeýle bir pikiri aýdýarlar: “Bir sagatlyk asuda pikir azyndan
üç sagatlyk netijeli amaly üpjün edýär”. Has
gülkünç ýeri, köpimiz bir hakykaty bilmeýäris
— işe dessine girişmek üçin başlamak isleginiň
özi ýeterlikdir öýdýäris. Emma başlamakdan
öňürti mazaly ölçäp-biçmek zerur. Ätjek
ädimleriňi ölçemek, kesgitlemek wajyp.
Ýogsam, birnäçelerimiz meýilleşdirmek üçin
pikirlenmegi wagty yrýa etmek ýaly görýäris.
Oýlanyşykly hereket edýän adamlar aýdýar:
“Gyssanmaçlyk bilen iş bitirjek bolýan
adamlar pikirlenmezden gelen kararlary,
başyna baran işleri üçin azyndan şonuň
ýarysyna barabar wagty gaýtadan şol işe sarp
etmeli bolarlar. Eger-de öňünden azajyk
pikirlenip, oýlanyşykly hereket eden bolsalar,
howlukmadyk bolsalar, gaýta has haýyrly,
bähbitli bolardy we ep-esli wagt utardy”.
Ýandepderçäme şeýle ýazgyny belläp
alypdyryn: “Tiz bitirmegiň ählisi önjeýli iş
däldir. Ýalta adam işini ýüzleý bitiribem,
ýaltalyga howlugyp biler”. Abbas Mahmud
al-Akkad.
          
                                        Kerim Aş Şazili (Arap yazyjysy)