Einşteýn @ Öý taslamasy syrly gamma çeşmesiniň hakyky tebigatyny açýar
Einşteýn @ Öý taslamasy syrly gamma çeşmesiniň hakyky tebigatyny açýar
Germaniýanyň Maks Plank agyrlyk güýji fizikasy institutynyň alymlaryny öz içine alýan halkara gözlegçiler topary çalt aýlanýan neýtron ýyldyzynyň PSR J2039-5617 diýlip atlandyrylýan asman jisiminiň merkezinde ýerleşýändigini görkezdi. Astronomlar täze maglumatlar derňew usullaryny we köp sanly höwesjeň astronomlary birleşdirýän Einşteýn @ Öý taslamasynyň ägirt uly hasaplaýyş güýjüni NASA-nyň Fermi Gamma obserwatoriýasy tarapyndan toplanan maglumatlarda neýtron ýyldyzynyň gowşak gamma impulslaryny yzarlamak üçin ulandylar. Alymlar tarapyndan gazanylan netijeler, bu pulsaryň Gün massasynyň altydan birine deň bolan ýyldyz ýoldaşy bilen bir orbitada bolandygyny görkezýär. Pulsar bu ýyldyzyň materialyny haýal, ýöne siňdirýär. Şeýle hem topar ýoldaş ýyldyzyň orbitasynyň wagtyň geçmegi bilen öňünden aýdyp bolmajak derejede üýtgeýändigini anyklady. Topar geljekde bu gözleg usulyny ulanmak bilen, Einşteýn @ Öý taslamasynyň kömegi bilen bu görnüşdäki täze ulgamlary tapmagy meýilleşdirýär.
"PSR J2039-5617 diýlip atlandyrylýan çeşmäniň merkezinde çalt aýlanýan neýtron ýyldyzy bolan pulsaryň bardygyna köp ýyllaryň dowamynda şübhelenipdik" -diýip, Maks Plank agyrlyk güýji fizikasy institutynyň Lars Nieder täze okuw. "Şeýle-de bolsa, diňe Einşteýn @ Öý taslamasynyň ägirt uly hasaplaýyş güýji bilen, gowşak gamma impulslarynyň bardygyny synlap, bu pulsaryň bardygyny subut edip bildik."